Internationale format-avonturen van Martijn Raadgever (Banijay)
Sinds 12 januari 2004 is er altijd ergens op de wereld een nieuwe aflevering van Big Brother te zien, constateert Martijn, die wereldwijd de reality formats van Banijay ondersteunt en voor 80% met BB bezig is. Wat zijn de internationale verschillen daar, in hoeveel landen loopt het format nog steeds en waarom was jubileumjaar 2024 het meest succesvolle ooit? Wat maakt Hunted in Botswana zo speciaal, hoe kijkt hij aan tegen edgy formats en welke kijktip heeft Martijn nog?
De gesprekken in de BM Media Lounge zijn ook te beluisteren als podcast via Spotify.
BM sprak met diverse partijen in de televisiewereld over dit actuele en relevante thema: EMG, NEP, NPO, VPRO, BNNVARA, Banijay en RTL. De complete special over duurzaam produceren is te lezen in deze pdf.
De focus van NPO-trainer Kas Jansma op duurzaam produceren
Een dak met zonnepanelen? Printen op gerecycled papier? OV-fietsen tussen laadpalen en elektrische auto’s? Hoe breng je duurzaamheid een beetje knap in beeld? Kas Jansma wijst op parkeerdekken waar managers met een voorbeeldfunctie hun dikke benzinebolides liefst pal bij de entree van de studio of omroepgebouw parkeren. Hij heft de handen symbolisch ten hemel. Een roepende in de woestijn? Nee hoor, wel een kritische knipoog. Kas Jansma ziet meer betrokkenheid en toenemend bewustzijn om duurzamer te produceren.
Hij studeerde wetenschapscommunicatie en Energy & Environmental Science en liep stage bij Het Klokhuis. “De ultieme werkplek voor een bèta-redacteur: kinderen enthousiast maken over wetenschappelijk getinte onderwerpen, zoals de ecologische voetafdruk.”
Kas Jansma kan zich de presentatie van Jan Peter Pellemans over ALBERT bij de NTR nog goed herinneren. “Hij probeerde makers zover te krijgen om de footprint van een productie te berekenen én om de volgende stap te maken. Dat kan met het zogeheten Carbon Action Plan, een stappenplan waarmee je aantoont dat je duurzaam produceert en het ALBERT Certified Production Certificate kunt verwerven. Die criteria worden in de UK bewaakt.”
Intrinsieke motivatie
Even terug naar de oorsprong: ALBERT is een BBC-initiatief rond het thema Environmental sustainability, sinds 2011 in Europees verband ondergebracht bij BAFTA. Om duurzame productie inzichtelijk in kaart te krijgen, ontwikkelden de grondleggers een toolkit met een Calculator waarmee je productie van een footprint kunt becijferen. “ALBERT Nederland valt sinds 1 januari 2024 onder de vlag van de NPO, waarvoor ik plusminus een dag per week trainingen bij omroepen en producenten verzorg”, zegt Jansma. Hij geeft vooral tekst en uitleg over de noodzaak van duurzame productie en hoe de Calculator daarbij kan assisteren. “De kapitalen van ALBERT staat niet voor een afkorting, maar is de titel van een Engelse tv-serie… Het is ontstaan vanuit intrinsieke motivatie van BBC-medewerkers. Zij dachten: het kan slimmer en beter, maar vooral: we willen weten hoeveel CO2 we uitstoten.”
Verduurzamen
ALBERT ontwikkelde de Calculator: een online omgeving waarin je alles kunt uitrekenen voor de footprint van een mediaproductie. “Als je de mediasector écht wil verduurzamen, gaat het om 3 facetten: meten, reduceren en compenseren. Wij staan nog niet zo achter compenseren, dus we focussen ons op meten en reduceren.”
Waarom geloof jij niet in compensatie?
“Je kunt niet altijd precies achterhalen of je daadwerkelijk CO2 compenseert. Praat je over compenseren dan betekent dit: negatieve emissies. In plaats van het uitstoten van CO2, haal je CO2 uit de lucht. Kijk, het tv-programma met de laagste footprint is de productie die niet wordt gemaakt, maar dat wil niemand. We willen producties slim verduurzamen, zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit.”
Daarbij ontstaan praktische productionele discussies: met een tv-crew in de trein of toch met een kwartet makers in één auto…
“Als de helft van het team al in de stad woont bij een draaidag in Amsterdam, kunnen zij met de fiets en komt de technische crew en alle apparatuur met de auto. Het feit dat je erover nadenkt en inhoudelijke én financiële verschillen op een rij zet, betekent al dat je over duurzamer produceren nadenkt. Ons doel is inzichtelijk maken waar het grootste gedeelte van de footprint zit en daar laaghangend fruit zoeken. Uiteindelijk komt verduurzaming in 90% neer op duurzaam gedrag. Op gedragsverandering. Dat kost tijd.”
Norm
Jansma legt uit hoe het menselijk brein door 3 fases gaat. “De eerste is: heb ik er geld voor? De tweede factor is tijd. En tijd raakt ook al aan comfort. Vind ik het te veel gedoe? Wil ik niet carpoolen na een lange draaidag en zit ik liever in mijn eentje in de auto? Hele gewone menselijke dilemma’s. Tot slot komt ‘de norm’. Vind ik, puur vanuit mezelf, dat ik dit moet doen? Of heb ik juist het gevoel dat collega’s dit van mij verwachten? Iedereen snapt dat de norm duurzaam werken is, maar je gaat je pas gedragen naar die norm wanneer geld, tijd en comfort geen grote barrières zijn.”
“Het gaat erom hoe je budget inzet. Stimuleer je reizen met openbaar vervoer? Ook voor freelancers? De NPO kan duurzaam gedrag aanmoedigen. Wij helpen daarbij vanuit ALBERT. Zeker bij reisprogramma’s en journalistieke ENG-producties is reizen vaak de grootste post. Toch ligt de keuze voor vervoer bij de maker of het team. Wij helpen met het verstrekken van informatie, zodat ze niet alleen ‘voelen’ dat iets duurzamer is, maar ze ook weten wat het verschil in kosten – en uitstoot – is. Bij begrotingen maak je een realistische inschatting, zodat je tijdens het productieproces keuzes kunt maken die impact hebben op het budget omdat ze een CO2-equivalente besparing opleveren.”
“Als je als maker een duidelijke duurzame wens hebt, waarvoor extra budget nodig is, kun je dat best aanvragen. Maar die ‘discussie’ voeren we niet bij ALBERT. Wij helpen medewerkers door uitleg te geven over de footprint van hun programma in trainingen over duurzaam produceren. Niet alleen aan MT’s van omroepen of producenten, maar ook aan redactieteams.”
Nederlandse stichting
Hij hecht aan die praktijk van vandaag, maar Jansma kijkt ook vast vooruit. “Met die internationale opzet als basis willen we dit hier zelf gaan opzetten. Eén van de criteria is: geen binnenlandse vluchten. Dat is in het Verenigd Koninkrijk al punt van discussie, laat staan in Amerika waar het om vluchten tot 750 kilometer gaat. In Amerika bestaat ALBERT niet, maar is hiervoor een eigen organisatie opgericht. Dit willen wij ook. We zijn bezig met het oprichten van een onafhankelijke Nederlandse stichting. Branchebreed. Voorlopig met 6 partijen: NPO, RTL, Talpa, Banijay, ITV en Fremantle en hopelijk ook gauw met de facilitaire bedrijven. Op dit moment is het nog voor de makers, maar uiteindelijk moet iedereen meedoen.”
“Facilitaire bedrijven zijn al wel – op hun eigen manier – met duurzaamheid bezig. Daar hangt geen ALBERT-label aan. Er is nu ook een Sustainable Studio Standard Certificate. Banijay is al heel ver met het behalen daarvan. Keurmerken waar partijen om kunnen vragen, waarbij je rekening houdt met vragen over duurzame productie, maar daarop ook proactief kunt inspelen door te tonen dat je dit certificaat in huis hebt.”
Voortgang
Jansma erkent dat je soms appels met peren vergelijkt, maar benadrukt zijn kerntaak: voorlichting. “Je kunt Het Klokhuis niet spiegelen aan Boulevard of de live-registratie van een sportwedstrijd. Je kunt een footprint wél uitrekenen per euro budget. Maar dat doen we niet, want de begrotingen zijn niet inzichtelijk voor ons. We vergelijken dus niet tussen programma’s, maar kunnen een titel wel over meerdere seizoenen beoordelen, zodat je kunt monitoren of er voortgang is.”
“Het ALBERT-certificaat behaal je door aan twintig verplichte punten te voldoen; de essentie zit vooral in communicatie. Aspecten als: is iedereen in het team betrokken? Heb je een training gevolgd? Is het groene memo bij het call sheet gevoegd? Je moet de footprint ook delen met iedereen die betrokken is bij het programma. De calculator begint met alle productiedetails. In de UK kijken ze mee, zij beoordelen de audit, dat is een onafhankelijke controle. Die 20 verplichte punten staan op npo.nl/albert.”
3 op Reis “3 op Reis vult die calculator al jaren in, ook omdat duurzaam reizen een belangrijke pijler is. De makers krijgen wel eens kritiek over vliegen, maar BNNVARA wil ook een blik op de wereld geven. Tegelijkertijd voelt de redactie, misschien juist wel hierom, de verantwoordelijkheid om transparant te zijn over hun footprint.”
Het klinkt nog zeer vrijblijvend, moet het niet een meer verplicht karakter krijgen om echt stappen te maken?
“Op termijn misschien wel, maar als we dit nu als pakket maatregelen opleggen, zou het compleet mislukken. Dan pakt iedereen zijn hooivork en kunnen we heel veel programma’s niet meer maken. Bij een studioprogramma is een poging gedaan voor een volledig vegetarische catering, maar daar kwam vrij veel protest tegen.”
“Wij zijn niet van het opgeheven vingertje, we reiken alternatieven aan. Je kunt met je complete crew reizen, maar ook lokaal inhuren. Of een regisseur kijkt op afstand mee. Voor die nieuwe manieren moet je wel openstaan. Het komt meestal op het bord van een producer met administratieve taken terecht, maar ook de eindredacteur speelt een rol. En uiteindelijk directies. Duurzaam produceren is meer dan een kostenplaatje waarvoor je alle informatie op orde moet hebben. Wij helpen hoe ze vormen van uitstoot omrekenen naar CO2-equivalenten. Dit is nog een beperkte meting, want dierenwelzijn bijvoorbeeld zit hier niet in. Het zijn soms ingewikkelde keuzes. Maar je kunt toch nadenken over vegetarische catering. En als je afspreekt dat een crew niet langer dan 250 kilometer mag reizen, blijkt die afspraak soms lastig uitvoerbaar, maar als dat de nieuwe norm is, wijk je alleen bij hoge uitzondering af… ”
55% minder CO2
“Je kunt een footprint eenvoudig reduceren, simpelweg door minder afleveringen te maken. Maar dáár gaat het niet om. Het gaat om bewustwording, waarbij het mooi is dat duurzamer produceren op de langere termijn ook echt reductie oplevert. We hebben afgesproken dat we in 2030 liefst 55% minder CO2 willen uitstoten vergeleken met 2019, het jaar van het Nederlands Klimaatakkoord. In het jaarlijkse rapport Klimaat en Energieverkenning wordt aangegeven hoe groot de kans is dat we dit percentage halen. Vorig jaar was het doel voor het eerst in zicht, maar nu is de kans nog minder dan vijf procent dat we dat halen, want bij het huidige kabinet is heel veel duurzaam beleid dat in de pijplijn zat, door de shredder gegaan.”
ESG-manager
Toch ziet Jansma lichtpuntjes, vooral producenten nemen het serieus. “Bij Banijay en ITV hebben ze nu een ESG-manager, dat staat voor Environmental, Social & Governance, vooruitlopend op de Europese CSRD-wetgeving. Corporate Sustainability Reporting Directive, voor bedrijven met meer dan 250 medewerkers. Of meer dan 50 miljoen euro omzet per jaar. Of meer dan 25 miljoen euro op de balans. Nu zijn publieke organisaties daar nog van vrijgesteld, maar dat is een kwestie van tijd. Vandaar dat omroepen al bezig zijn met nulmetingen voor hun bedrijfsvoering. Ook producenten willen dat duurzaam produceren onderdeel wordt van hun brand. Banijay is al een Great Place to Work, daar hoort een goed gevoel over milieubewuster produceren bij.”
“Op school leerde ik dat je uit de krant wel 10 programma-ideeën kunt halen”
PASPOORT
LEEFTIJD 31 jaar
DIENSTVERBAND Vast contract
SLAAPTIJD 6,5 uren
In het paspoortje – vaste sidekick van deze rubriek – is niet leef- maar slaaptijd het heetste hangijzer. Annabelle lacht bij de vraag en begint meteen over haar zoontje Sam. Ze beviel afgelopen voorjaar van hem en begon vervolgens in augustus weer met werken. Ondanks de verantwoordelijkheid die ze bij producent SimpelZodiak draagt, is daar dus op privégebied iets bijgekomen. En toch blijft de slaapteller nog ‘keurig’ op zo’n 6,5 uur per nacht staan. “Ik had best wel wat horrorverhalen gehoord. Dat je moeilijker slaapt en dat de combinatie met je werk lastig is, maar ik vind het dus echt meevallen. Ik heb ook zeker het geluk dat onze baby best wel kalm en tevreden is. Verder kreeg ik op mijn werk de tijd om echt even ‘te landen’ en dat heb ik ook gedaan. Inmiddels voelt het alsof ik alweer een jaar bezig ben.”
Hoe combineer je het ouderschap met je werk?
“Als ik werk dan ben ik echt 200% daarop gefocust. Misschien nu nog wel meer dan voordat ik een kindje kreeg. Ik heb bijvoorbeeld ook geen app waarop ik updates van de opvang krijg. Als het echt niet goed gaat, bellen ze wel. En als ik niet werk, klap ik echt alleen mijn laptop open of lees mijn mail wanneer-ie slaapt.”
In hoeverre heeft het je – qua arbeidsethos – veranderd?
“Ik ben nóg pragmatischer, doelgerichter en kan veel sneller schakelen. Het lukt me bijvoorbeeld ook beter om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden nu ik een werkende moeder ben. Daarnaast helpt het ook met relativeren. Mijn werk is altijd belangrijk voor me geweest, maar het is nu niet mijn enige focus meer in het leven. Dat voelt gezond.”
“Het lukt me beter om hoofdzaken
van bijzaken te onderscheiden
nu ik een werkende moeder ben”
Het klinkt bijna alsof je een betere werknemer geworden bent.
Lacht: “Ja, nou ja, ik denk het wel echt.”
Lachebekje
Terug naar de kern: tien jaar geleden. Annabelle zit op dat moment in de laatste fase van haar studie Media & Entertainment Management. “Een managementopleiding waarbij we voornamelijk les kregen van mensen die nog met één been in het werkveld stonden. Ik kreeg les van Lody Crabbendam, die toen nog bij de televisie zat. En ook van Bregittha Nuyten, die nog steeds diverse programma’s regisseert. Die praktijkervaring werd in de lessen geïmplementeerd. Dat vond ik heel leuk. Uiteindelijk moest ik een richting kiezen: events, radio of televisie. Ik heb toen heel bewust voor dat laatste gekozen.”
Waar liep je stage?
“By Eyeworks, toen Reinout Oerlemans nog aan het roer stond. Hij was destijds ook presentator van het programma waar ik stagiair was. Ik nam mezelf heel serieus. Hij moest daar vaak om lachen en riep dan sarcastisch ‘Hé, lachebekje!’ naar me. ‘Ik ben gewoon gefocust’, antwoordde ik dan. Ik wilde het beste uit die stage halen.”
Wat heb je van hem geleerd?
“Hij is een heel goed pitcher, een echte verkoper. Daar heb ik wel van geleerd. Aan de andere kant: ik had niet veel één-op-één met hem te maken.”
Hoe ben je uiteindelijk bij Tuvalu beland?
“Ik heb naar andere producenten een open sollicitatiebrief gestuurd. Bij Tuvalu mocht ik op gesprek komen. Dat bleek uiteindelijk een heel goede match te zijn.”
Doelgericht
Bij Tuvalu blijft Annabelle zeven jaar werken en groeit ze in rap tempo door. In haar beginjaren maakt ze onder andere indruk door een idee uit haar studententijd te pitchen en uit te werken tot studiopilot. “Op school leerde ik dat je uit de krant wel tien programma-ideeën kunt halen. Dus ik ging daar thuis, puur uit interesse en misschien een beetje verveling, mee aan de slag.” In één van die ‘sessies’ raakt ze geïnspireerd door een bericht uit Amerika. “Daar heb je juryrechtspraak, en in Nederland niet. Dus ik dacht: ‘Kunnen we niet op een grappige manier, met comedians, testen hoe dat hier zou zijn? Dat zaadje heeft uiteindelijk de buis niet gehaald.”
Tuvalu was je eerste ‘echte’ baan. En je bleef er meteen zeven jaar zitten.
“Ze namen me vanaf het begin heel serieus en al snel mocht ik ook aansluiten bij pitches. Ik had het in al die jaren ook gewoon hartstikke leuk. Ik denk dat zij wel zagen dat ik heel gedreven en doelgericht was.”
En creatief.
“Ja, maar dat vind ik altijd zo stom om over mezelf te zeggen. Maar ja, ik had natuurlijk ook wel leuke ideeën.”
In hoeverre verbaasde het je dat je zo snel kansen kreeg en stappen maakte?
“Het was mijn eerste baan, ik had natuurlijk weinig vergelijkingsmateriaal. Dus ik vond het vrij normaal. Nu ik zelf met jonge mensen werk, vind ik het ook belangrijk dat ze kansen krijgen. Zeker als ze uitgesproken ambities hebben.”
“Nu ik zelf met jonge mensen werk, vind
ik het ook belangrijk dat ze kansen krijgen”
Veel van die jonge mensen zijn na 7 jaar uitgekeken op hun baan en willen iets anders.
“Klopt. Of die na 3 weken het ‘toch niet zo leuk’ vinden en meteen een deurtje verder kijken. Terwijl het soms ook goed is om even te blijven zitten. Ik heb in al die jaren ook echt weleens een koffietje met iemand gedronken. Dat moet je ook gewoon doen. Maar nooit dacht ik dat bij de ander het gras écht groener was.”
Real Madrid
Sinds mei 2022 staat Annabelle als Hoofd Programma Ontwikkeling onder contract bij SimpelZodiak. Een mooie promotie ten opzichte van haar laatste baan bij Tuvalu. “Ik vond het heel interessant dat SimpelZodiak onderdeel is van Banijay: de grootste producent ter wereld met natuurlijk meerdere labels in Nederland. Hun portfolio sprak me ook aan. Ik ben verantwoordelijk voor het creatieve team en de verkoop van formats. Heel kort door de bocht ben ik er mede-verantwoordelijk voor dat de schoorsteen blijft roken: er moeten formats worden verkocht.”
Hoe bevalt het tot nu toe?
“Heel positief.” Kleine grijns: “Want we hebben echt ongelooflijk veel verkocht de afgelopen jaren. En daar ben ik natuurlijk heel trots op, want ik had best een grote broek aangetrokken.”
Waar ben je met name trots op?
“Justine (Huffmeijer, managing director, red.) heeft toen zij ooit bij Banijay begon de ambitie uitgesproken om voor iedereen programma’s te maken. Dus voor elke streamer én zender. Inmiddels hebben we met ons team in één jaar tijd al zés nieuwe klanten aangetrokken. Dat is iets waar ik heel trots op ben.”
Wat is je – of jullie – geheim?
“Als wij in ons creatieve team programma-ideeën bespreken, zeggen we tegen elkaar: ‘Is dit niveau Real Madrid of eerder Keuken Kampioen Divisie?’ Zo houden we samen die lat heel hoog. Dat geeft een bepaalde druk, ja, maar je kunt op dit niveau spelen zonder dat je onaardig bent, je ellebogen gebruikt of schreeuwt. Daarbij: we zijn nuchter genoeg om te beseffen dat we met dit werk geen mensenlevens redden.”
De bulk van het geld komt terecht bij een kleine groep grote buitenproducenten, meestal dochters van buitenlandse mediamultinationals. Kleinere onafhankelijke producenten, die juist vaak de programma’s maken die de publieke omroep onderscheidt van de commerciële zenders, krijgen die steeds moeilijker geplaatst in het uitzendschema van de NPO, de koepel die het publieke bestel aanstuurt.
Dat meldde Argos in de uitzending van zaterdag 25 mei op grond van data gepubliceerd door de NPO, de koepel die het publieke bestel aanstuurt.
De politiek voerde het bestedingsminimum ooit in om buitenproducenten betere kansen te geven bij de publieke omroep, en zo een meer gelijkwaardig speelveld te creëren. ‘Externe producenten leveren een belangrijke bijdrage aan de pluriformiteit,’ schreef toenmalig minister van Media Arie Slob in 2019 aan de Tweede Kamer. ‘Zij maken in opdracht van de omroepen programma’s die aansluiten op behoeften in de maatschappij. De Nederlandse productiesector heeft een enorm creatief potentieel dat kan bijdragen aan programmatische innovatie.’
Al in 2019 publiceerde de Algemene Rekenkamer een kritisch rapport over de relatie van de NPO met de buitenproducenten. Extern ingekochte programma’s zijn gemiddeld 42 procent duurder dan in huis gemaakte producties van de publieke omroep, zo berekende de onafhankelijke waakhond over de besteding van publiek geld. Programma’s in het genre Nieuws & Opinie, bij uitstek een publiek domein, zijn zelfs 95 procent duurder.
De Rekenkamer adviseerde toenmalig minister van Media Arie Slob de bestedingsdrempel niet te verhogen, omdat dat ‘het sturen op doelmatigheid kan hinderen’. Slob negeerde dat advies en trok de grens op van 16,5 naar 25 procent.
Inmiddels is ‘de Nederlandse productiesector’ grotendeels opgeslokt door buitenlandse mediamultinationals, zoals het Franse Banijay en het Amerikaanse Warner Bros. Zij maken kostbare, maar populaire programma’s waarmee de NPO zijn al jaren teruglopende publieksbereik op peil probeert te houden. Onlangs verruilde Eva Jinek RTL voor AVROTROS, een publieke ledenomroep die al zijn journalistieke programma’s zelf placht te produceren. Maar de talkshow van Jinek wordt gemaakt door MediaLane, de buitenproducent van Iris van den Ende.
Bedrijven zoals MediaLane en het Franse Banijay, eigenaar van TVBV dat de presentator Jeroen Pauw als boegbeeld heeft, onderhandelen rechtstreeks met de NPO voordat ze hun programma bij een omroep geplaatst krijgen.
In dit ecosysteem komt een onbekend deel van de externe NPO-bestedingen uiteindelijk terecht bij onbekende aandeelhouders, die zich verschuilen achter brievenbusvennootschappen. Warner Bros. heeft zijn Nederlandse dochters – Eyeworks, IDTV, BlazHoffski, Dahl TV en Hollands Licht – ondergebracht op het belastingparadijs Barbados. De publieke omroep doet ook zaken met zijn commerciële concurrent RTL. Heel Holland Bakt en Boer Zoekt Vrouw worden gemaakt door RTL-dochter Fremantle.
Kleinere onafhankelijke producenten hebben vaak het nakijken. Ze worden opgekocht door de multinationals of vallen om. Zo ging Stepping Stone onlangs failliet. “Ik denk dat er nog wel meer failliet zullen gaan de komende tijd”, zegt Iris Lammertsma, zelf actief met Witfilm en daarnaast voorzitter van de NAPA, een belangenclub van kleinere producenten. “Financieel is het niet langer haalbaar om documentaires te maken zonder andere activiteiten ernaast. Zo maak ik zelf ook speelfilms. Op den duur schaadt dat de Nederlandse economie. Nederland geldt nu nog als een gidsland voor documentairemakers, mede dankzij het IDFA-festival. Als er niets verandert, raken we die voortrekkersrol kwijt.”
Banijay sluit een exclusieve mondiale ontwikkelingsovereenkomst met Marc Pos
Het partnerschap concentreert zich op het stimuleren van de ontwikkeling van nieuwe entertainmentformats voor het snelgroeiende portfolio. Als het meermaals bekroonde brein achter De Verraders (All3Media International) is Marc Pos een in de sector bekende creatieve ondernemer. Met een carrière op het gebied van televisie, video, theater, evenementen en reclame boekte hij successen bij de New York Festivals TV & Film Awards, Emmy’s, BAFTA’s, de Nederlandse Gouden Televizier-Ringen, Dutch Directors Guild Awards, maar ook met andere onderscheidingen uit de sector.
Pos gaat nu samenwerken met Banijay’s Chief Content Officer, Development, James Townley, om originele non-scripted formaten met een brede internationale aantrekkingskracht te bedenken. Als onderdeel van het partnerschap zullen de rechten op alle gecreëerde intellectuele eigendommen bij Banijay berusten.
James Townley: “We voelen ons gelukkig Marc te mogen verwelkomen in de Banijay-groep. Het succes van De Verraders heeft de industrie geboeid. Wij zijn naar mijn mening de perfecte partner voor de ambities van MPLab en kijken ernaar uit om samen te werken aan originele IP die de culturele tijdsgeest beïnvloedt.”
Marc Pos: “Met een uitgebreid productienetwerk en een toonaangevende distributie-eenheid is Banijay de perfecte proeftuin voor nieuwe formules, en in samenwerking met James en de producenten van de groep wereldwijd kijk ik ernaar uit om een ambitieus ontwikkelingsprogramma internationaal te verkennen en uit te rollen. Hier gaan we de volgende ‘ones to watch’ creëren.”
Pos staat ook bekend om het regisseren van het eerste seizoen van Banijay’s Big Brother in Nederland, Prinsengrachtconcert (een klassiek festival aan de Amsterdamse grachten) en de Popsecret-concerten met Robbie Williams en Alicia Keys. Daarnaast werkte hij aan het Eurovisie Songfestival van 2021 en genoot hij succes via zijn reclamebureau Brand New Telly en evenementenbedrijf Kingcanary.
Hij is een echte ondernemer en heeft buiten de televisie ook gescoord met de bekroonde Nike-campagne Nike Panna Knockout en de theatershow Resilience, die in 2023 in première ging.
BM neemt de proef op de som door een divers en flink aantal producenten vijf vragen voor te leggen in deze uitgebreide special. Dat is te lezen in het nieuwe nummer van BM. Hieronder zijn de antwoorden van de 23 producenten ook beschikbaar.
Banijay Benelux
“Banijay Benelux is een thuis voor iedereen. We zorgen ervoor dat iedereen zich welkom voelt en enthousiast is om met ons samen te werken.” Lees hier meer
Fremantle
“Door het feit dat wij de norm hooghouden bij onze producties in combinatie met het werken met goede, fijne mensen vind ik dat wij ons bij Fremantle onderscheiden van de rest.” Lees hier meer
Skyhigh TV
“Wij produceren dit jaar 40 titels, waarvan het grootste deel, zo’n 70%, in huis ontwikkeld is. Dat is onderscheidend.” Lees hier meer
Talpa
“Het onderscheidende karakter van Talpa raakt vele vlakken, maar is vooral te herkennen aan de innovatie, durf en unieke samenwerkingen.” Lees hier meer
Maya Creatives
“Dit jaar gaf het onderzoeksresultaat omtrent diversiteit en inclusiviteit in de film- en av-sector ons het inzicht waar we op hoopten.” Lees hier meer
Myopen Media
“Myopen Media werkt met een vast team en daarnaast met een pool van freelancers. Wij zijn gespecialiseerd in storytelling.” Lees hier meer
Concept Street
“Wij zijn sterk in casting, we hebben een neus voor bijzondere mensen en verhalen. We werken voor commerciële zenders, streamers en de NPO.” Lees hier meer
Mediawater
“Bij Mediawater kiezen we altijd voor persoonlijke, inhoudelijke en creatieve betrokkenheid bij al onze producties.” Lees hier meer
Messercola Drama
“Wij zijn een kleine(re) onderneming waarvan de eigenaren van het bedrijf nog steeds zeer betrokken zijn bij hetgeen gemaakt wordt.” Lees hier meer
Tin Can
“Wij zijn inmiddels al weer ruim twaalf jaar onderweg en van een kleine speler gegroeid naar een serieus bedrijf.” Lees hier meer
Witte Geit
“Wij zijn een makersbedrijf, hebben een eigen handtekening ontwikkeld en zijn onafhankelijk.” Lees hier meer
MediaLane
“MediaLane maakt met liefde en oog voor kwaliteit een breed scala aan fictie en non-fictie titels voor zowel de publieke als commerciële broadcasters en streamers.” Lees hier meer
Docmakers
“Docmakers is opgericht door vier documentairemakers en maakt films met zowel een groot publieksbereik als nichefilms.” Lees hier meer
Blooming Media
“Wij richten ons puur op fictie (films en series). Onze BAFTA-genomineerde jeugdserie Hunter Street is bijzonder.” Lees hier meer
Villain Studios
“Eén van de dingen waar al onze producties aan moeten voldoen, is een bepaald stempel van wat we zelf premium noemen.” Lees hier meer
Warner Bros. Discovery Nederland
Warner Bros. Discovery Nederland heeft vier verschillende labels met elk hun eigen signatuur.” Lees hier meer
IDTV
“Als IDTV hebben we de laatste jaren geïnvesteerd in het versterken van ons creatieve klimaat en in mensen.” Lees hier meer
Kaap Holland Studios
“Kaap Holland Studios is een onafhankelijke productiestudio die ambitieuze en gedurfde projecten maakt voor een breed publiek.” Lees hier meer
Human Factor
“Met een kleine hechte club maken we programma’s om kijkers te informeren en zo impact te hebben op maatschappelijke thema’s.” Lees hier meer
Big Blue Productions
“We zijn een onafhankelijk boutique productiehuis, puur gericht op dramaseries. We maken ambitieuze series voor een breed publiek.” Lees hier meer
Stepping Stone
“We onderscheiden ons door maatschappelijke thema’s toegankelijk te maken zonder onze inhoudelijke signatuur uit het oog te verliezen.” Lees hier meer
Storytellers
“Tot nu toe zijn alle producties van Storytellers succesvol geweest en internationaal verkocht. Dat is omdat we groots durven te denken.” Lees hier meer
Doxy Fixy
“Wij maken documentaires en fictie met de ambitie om ‘dezelfde’ inhoud in verschillende vormen en genres terug te laten komen.” Lees hier meer
Maar voor wie aan den lijve wil ervaren hoe het is om in de mediasector te werken, introduceert Dutch Media Week de Magische Mediastage. Een ministage van maximaal 1 dag waar iedereen tussen de 8 en 88 jaar aan mee kan doen. Een bijzondere kans om zelf te ervaren hoe het is om aan de slag te gaan als cameraman, dj, redacteur, productie-assistent of een van de vele andere banen die in deze branche mogelijk zijn.
De Magische Mediastage biedt iedereen een kans op een bijzondere ervaring bij een van de vele bekende mediabedrijven door heel Nederland die hun medewerking hebben toegezegd, zoals Radio 1-programma Nachtzuster, mediamuseum Beeld & Geluid, NEP Group, NOS Langs de Lijn, het Nederlands Film Festival, producent Banijay Benelux en Esports campus H20. Een volledige lijst met alle mediabedrijven en de stageplaatsen die ze beschikbaar stellen, wordt vanaf 1 augustus bekendgemaakt via de website van Dutch Media Week.
Aanmelden
Van 11 augustus tot en met 3 september kan iedereen inschrijven op zijn of haar ultieme stageplaats. Relevante ervaring is niet nodig, je moet alleen zo origineel en overtuigend mogelijk duidelijk maken waarom jij gekozen moet worden. Op vrijdag 15 september worden alle deelnemers aan de Magische Mediastage bekendgemaakt. Alle stages vinden plaats tijdens Dutch Media Week, van maandag 2 tot en met zondag 8 oktober.
Geholpen door het fraaie nazomerweer en de nieuwe organisatie – Reed Midem is vervangen door het aanzienlijk klantvriendelijker RX France – voelde MIPCOM 2022 na drie Covid-edities als een verademing. ‘Our ambition was to come back with a bang and be true to the billing as ‘The Mother of All Entertainment Content Markets’, meldde de organisatie na afloop en dat lukte behoorlijk. Het aantal deelnemers (bijna 11.000), aanwezige landen (108) en stands (321) oversteeg de verwachtingen, waarbij vooral opviel dat enkele grote partijen buiten aan het strand weer ouderwets hadden uitgepakt na jaren van grote leegte.
Warner, Banijay, ITV Studios, Paramount en Fremantle bijvoorbeeld waren goed voor honderden vierkante meters ‘partytent 3.0’. Bij die laatste megaproducent behoorde ook Hidde Pel, verantwoordelijk voor de programma-ontwikkeling bij Blue Circle en No Pictures Please, tot het bataljon medewerkers met een overvolle afsprakenagenda. Met name in Zuid-Korea zijn de contacten goed en dat is wel zo handig nu dat land qua formats tot de wereldtop behoort.
The Masked Singer
“Wij hebben het allereerste Koreaanse programma naar Nederland gebracht en dat schept een band”, aldus Pel. “Dat was Beter Laat Dan Nooit, met Gerard Cox, Willibrord Frequin, Barrie Stevens en Peter Faber, dat twee seizoenen heeft gelopen op RTL 4. Maar het begon eigenlijk al in 2013, toen I Can See Your Voice, ook Koreaans, werd gepitcht bij RTL. Toen zagen ze het daar niet, het is leuk dat dit programma het inmiddels zo goed doet. Jammer alleen dat niet Fremantle maar Warner het produceert, maar dat hoort erbij. Zo zijn er ook partijen die The Masked Singer hebben gezien maar daar niets mee hebben gedaan…”
Is dat tot nu toe jouw finest moment?
Pel, lachend: “Ik zeg altijd: dat was ook zonder Hidde Pel wel een hit geworden in Nederland, maar ik heb toch voor 28 landen de rechten naar Fremantle gehaald. De eerste keer dat ik The Masked Singer onder ogen kreeg, was op een late dinsdagmiddag via een maillink. Ik klikte erop, zag een zingende oester in een donker hol met elf hysterische Koreanen en dacht: waar zit ik naar te kijken? Dan lees je vervolgens in vakrapporten zoals The Wit dat Amerika het heeft besteld en ga je denken: hé, wat heb ik gemist? Ik ben toen als een malle achter de rechten aangegaan. Het duurde nog een paar maanden voordat het in de VS op de buis zou komen, bij FOX dat het niet goed deed. De verwachtingen waren dus niet zo hooggespannen, maar het werd uiteindelijk de grootste hit in vijftien jaar tijd. Ja, toen gingen de pitches en de verkopen meteen wat makkelijker… Ik ben nog steeds verliefd op het programma. Op 4 november starten we in Nederland met het vijfde seizoen.”
Netwerk
“Letterlijk aan het tafeltje waar we nu zitten, heb ik vier jaar geleden hier in Cannes de internationale deal gesloten voor The Masked Singer, dat toen alleen nog te zien was Korea, Vietnam en Thailand. Inmiddels heb ik in Azië een vrij substantieel netwerk opgebouwd. Daarvoor blijven dit soort beurzen wel belangrijk. Je hebt ze niet meer nodig om nieuwe programma’s te ontdekken, want we zijn daarover bij wijze van spreken wekelijks met elkaar in overleg, maar voor het creëren van een netwerk en relatiebeheer is eens per jaar MIPCOM – op MIPTV in april doen we geen stand meer – nog steeds nuttig. We hebben nu ook een tof, groot studioprogramma samen met een Koreaans bedrijf ontwikkeld, de oorspronkelijke bedenkers van I Can See Your Voice. Dat komt volgend voorjaar op zender, maar ik mag de titel nog niet noemen”, verklaart Pel.
“We hebben nu ook een tof,
groot studioprogramma samen
met een Koreaans bedrijf ontwikkeld”
Inmiddels wel bekend en openbaar is dat deze maand de opnamen beginnen van DNA Singers, een vorig jaar aangekocht format uit Zuid-Korea. Het wordt het eerste studioprogramma van Art Rooijakkers bij RTL 4, waarin onbekende artiesten van zich horen tijdens een optreden met een liveband. De drie artiesten zijn allemaal familie van bekende zangers en zangeressen. De vraag aan het panel, bestaand uit Jeroen van Koningsbrugge en Jaap Reesema: van wie zijn ze familie? Hidde Pel: “Het is een ultiem familieprogramma, een soort Zo Vader, Zo Zoon meets muziek. Is het de zoon van George Baker of de broer van Annie Schilder? Heeft Jan Smit nog een talentvolle broer of zus? Dit Koreaanse idee was vorig jaar nog slechts een paper format en daar ben ik op ingestapt. De pilot bleek met Koreaans nieuwjaar een nog grotere hit dan The Masked Singer…”
Moeilijker DNA Singers past bovendien helemaal in de huidige trend, constateert Pel. “In deze sociaaleconomisch zware tijden bestaat grote behoefte aan afleiding, escapisme. Dat kunnen we ook meten binnen ons datateam. Ondertussen word je gebombardeerd met titels, liggen er stapels ideeën bij de zenders en is er een soort stuwmeer aan pitches bij de publieke omroep. Hoe ga je opvallen met je propositie? Ja, dat maakt mijn werk wel moeilijker. Budgetten worden ook anders verdeeld: het moet óf groot óf betaalbaar zijn, er zit nauwelijks meer iets tussen. We denken er wel twee keer over na voordat we iets pitchen, toetsen onze ideeën vooraf ook altijd aan de doelgroep om onze proposities zo objectief mogelijk te kunnen beargumenteren. Ik kan iets heel leuk vinden, maar wie ben ik? Maar dat zijn de geheimen van Fremantle (lacht). Gelukkig verkeren wij in de luxe positie dat we aantal mooie titels telkens opnieuw mogen maken.”
Pel prijst zichzelf niet alleen gelukkig met zijn team (“drie creatieven, een vormgever, twee junior ondersteuning en een data director”), maar ook met de werksfeer. Hij is al sinds 2010 in dienst bij Fremantle Nederland, na te zijn begonnen als stagiair, “en het voelt echt als thuis. Het is een warm nest, waar mensen vaak al lang werken en loyaal zijn. En het is niet hiërarchisch, Georgette (Schlick, de CEO, JtN) zit niet met een spreadsheet achter ons aan. We zijn tegenwoordig ook het enige productiehuis dat niet moet werken om een schuld af te betalen… Dat is toch een andere manier van business voeren, we kunnen ons gewoon concentreren op creativiteit. Mijn focus zit heel erg op de relaties met de kleine onafhankelijken, de individuele creatieven. We hebben afgelopen jaar bijvoorbeeld de rechten gekocht van een Spaanse eenpitter. Fremantle heeft als slogan: The place creatives want to call home. Het maakt niet uit waar het vandaan komt, als wij het maar een tof idee vinden dat bij ons past.”
BBC Studios
Van Fremantle is het maar een kleine stap naar BBC Studios, de thuisbasis van wereldformats als Dancing with the Stars, Weakest Link, The Great Bake Off, Top Gear, Doctor Foster en The Office. Tijdens MIPCOM werd bekendgemaakt dat Fiona Wassenberg is aangesteld als Head of BBC Studios Benelux Productions. Vanuit Amsterdam gaat ze onder andere nauw samenwerken met Fremantle, de formatpartner van BBC Studios in de Benelux. Sinds 2018 heeft die link Heel Holland Bakt, De Zwakste Schakel, The 1% Quiz en Dit Is Mijn Huis naar Nederland gebracht, en Dancing with the Stars naar België. Daarnaast worden de lokale versies van Maestro, How Do You Solve a Problem Like Maria? en World’s Most Dangerous Roads ook in Nederland uitgezonden.
Volgens André Renaud, Senior Vice President Global Formats bij BBC Studios, is nu het juiste moment om de productieactiviteiten in de Benelux verder uit te breiden en in deze markten te laten groeien. “Er is altijd een sterke culturele band geweest tussen de UK en Nederland en jullie behoren qua format- en contentontwikkeling nog steeds tot de wereldtop. We willen het partnership met Fremantle verder embedden en het is Fiona’s verantwoordelijkheid om na verloop van tijd ook eigen product te ontwikkelen.”
“We willen het partnership met
Fremantle verder embedden”
Kortom, BBC Studios – kantoren in twintig markten wereldwijd, waaronder tien productievestigingen in het Verenigd Koninkrijk en goed voor tweeduizend uur content per jaar, voor zowel de BBC als voor bijvoorbeeld Apple en Amazon – wil serieus werk maken van de Nederlandse operatie. Maar het productielandschap is al zo vol, hoe gaat André Renaud, sinds 2017 bij BBC Studios na twaalf jaar ITV, zich onderscheiden, wat wordt zijn strategie? “Goede vraag. We brengen sinds vandaag precies honderd jaar ervaring mee en die Britishness maakt ons complementair. Dancing with the Stars, verkocht aan 61 landen, is wereldwijd nog steeds onze grootste hit, maar The Great Bake Off en The 1% Club hebben en houden enorme potentie. Verder geloof ik in het versterken van social stories, zeker het jongere publiek wil authentieke verhalen over echte mensen; niet de ‘opgepoetste reality’ die we gewend waren. Of het nu gaat over mentale gezondheid, gewichtsverlies of verduurzaming, we zullen daar flink op inzetten.”
SKOOP Media
BBC Studios en Fremantle zijn met giganten als Warner, Paramount, All3Media en Banijay voorbeelden van de enorme consolidatieslag die al jaren aan de gang is en de format- en distributiemarkt voor kleine partijen steeds moeilijker maakt. Neem Pim van Collem, die zijn bedrijf Dutch Features omdoopte tot SKOOP Media. “Een bewuste keus die een andere strategie onderstreept. Nederland wordt een steeds moeilijker werkterrein omdat de Fransen onze vertrouwde partners kopen. We doen al jaren zaken met NLFilm maar het hoofdkantoor van Banijay wil dat niet meer; zelfde verhaal met Pupkin, dat van Newen is.”
“Dus we zitten nu veel meer in series – zoals Mocro Maffia, maar ook het Vlaamse Fuck You Very Much en twee Finse reeksen – doen afgezien van distributie ook aan cofinanciering en zijn bezig met onze eerste eigen productie, de horrorfilm Pan van twee grote talenten. Met behulp van Fulko Kuidersma, die de hele wereld over reist, kies ik echt voor een internationale strategie. Als je bijvoorbeeld ziet wat voor kwaliteit de Tsjechen en Polen produceren tegen welk budget, dat is enorm. Ons kantoor staat weliswaar in Amsterdam, maar we zijn een Europese distributeur. Daarom heb ik hier op MIPCOM toch gekozen voor een eigen stand, naast de Holland Lounge, al vergeet ik het Nederlands product niet hoor. De Regels van Floor is volgens mij de meest succesvolle Nederlandse jeugdserie ooit, inmiddels aan meer dan zestig landen verkocht! En daar is het eind nog niet in zicht, echt exceptioneel.”
HEUS.
Ook het werkterrein van Duurt Holman is door de mondiale schaalvergroting bepaald uitdagender geworden, constateerde hij in Cannes. “Meer dan ooit zitten alle belangrijke formats die worden aangeboden bij de grote jongens. Tijdens de traditionele FreshTV-sessie van The Wit, die overigens een bedroevend niveau had, waren er van de 25 getoonde formats misschien vier waarmee we iets hadden kunnen doen; de overige konden we niet bij. Ik geloof dat ongeveer de helft van Banijay was, wat wel de dominantie van die partij aangeeft.”
Holman, eerder werkzaam bij producenten Tuvalu en Stepping Stone, had daarvoor namens HEUS. wel de optie gelicht op Master Cleaners, een Deens format en een van de bestverkochte titels deze MIPCOM. Tien kandidaten van verschillende pluimage strijden daarin om de titel beste schoonmaker van Nederland. Dat HEUS. dit voor zich opeiste, typeert volgens creatief directeur Holman de ambitie van deze relatief onbekende speler. Het ‘best bewaarde geheim van de Amsterdamse Houthavens’, opgericht door Thomas Melgers, Bas van Schellen en Tim Toorman, ging aanvankelijk door het leven als Fast Forward en maakte onder andere furore met Vrienden van Amstel, Nick, Simon en Kees: Homeward Bound en De 3 Sterren Camping.
Maar HEUS. wil meer: na het eerste programma voor Omroep Zwart, Podium Zwart, is een speciale unit opgezet voor tv-formats, die ook voor merken kunnen worden gebruikt. Vandaar het debuut van Heus tijdens MIPCOM, waar onder andere de Holland Beach Party werd gesponsord met originele bierviltjes. ‘Veteraan’ Duurt Holman was in het gezelschap van Tim Toorman en Annelien Wiarda. “We zijn een jong bedrijf, dat zelf cameramensen en editors in dienst heeft. Dat maakt ons flexibel en minder kwetsbaar voor personeelstekort dat je overal hoort. Maar we moeten een nieuwe fase in, de wereld mag meer van ons horen. We blijven zeker actief met muziekcontent, maar we willen ons ook echt verbreden. Daarom zijn we hier.”
