Geholpen door een bombardement aan promo’s, een wervend persbericht – van de makers van Wie is de Mol? – en een sterke lead in van Lego Masters (ruim 1.7 miljoen kijkers) ging De Verraders boven verwachting van start. Vooraf zei Anton Jongstra: “Als we met 1,1 miljoen beginnen en van daaruit doorgroeien, doen we het goed.”
Na die eerste topscore was de blijdschap dan ook groot bij de makers en RTL. De vrolijke drukte op Twitter, vaak al een indicatie voor mooie kijkcijfers, ging over de spannende setting in dit spookkasteel en vooral over de vergelijking met het spel Weervolven van Wakkerdam, die tijdens de nacht steevast een burger elimineren.
Boot, Brood en Jekel
In de eerste aflevering maakt presentator Tijl Beckand de kijkers al snel duidelijk wie de drie verraders zijn: Kees Boot, Holy Mae Brood en Diederik Jekel. De andere vijftien deelnemers zijn de Getrouwen, maar zij vermoeden dat onder hen ook nog verraders schuilgaan. Dan barst de avontuurlijke afvalrace in volle hevigheid los, een aaneenschakeling van spannende missies, verdeeldheid en verraad. Eindredacteur Anton Jongstra: “Hoewel we aanvankelijk naar het buitenland wilden, werd het door de Corona-beperkingen nu deze prachtplek in Zuid-Limburg.”
De Verraders werd in november gedraaid. In de winter valt de avond en dus ook de ‘opname nacht’ relatief vroeg. Elke nacht ‘vermoorden’ de Verraders een Getrouwe. Overdag doet de groep een poging een Verrader te ontmaskeren en te verbannen. En om de chaos te completeren moeten de deelnemers samenwerken in missies (opdrachten) om het zilver (de prijzenpot) bij elkaar te verdienen. Maar wie gaat er met die schat vandoor?
Groepsdynamiek
Anton Jongstra – veertien seizoenen het meesterbrein achter de ingenieuze opdrachten van Wie is de Mol? – bedacht ‘de missies’ in De Verraders. Met ook zijn praktijkervaring bij Hunted en Hunted VIPS weet hij als geen ander hoe complexe opdrachten het groepsproces ontwrichten en mensen vervolgens persoonlijke puzzels moeten oplossen. “Die veertien jaar Mol-ervaring helpt mij, want ik kan groepsdynamieken voorspellen en weet hoe mensen reageren als je ze spannende situaties voorschotelt. Marc Pos en idtv hebben het concept bedacht en vroegen mij voor de invulling van de missies en de eindredactie op locatie.”
Perfecte kandidaten
Hoewel de spelscenario’s waren uitgewerkt, bleef er ruimte voor spontaniteit. “Ik weet dat de werkelijkheid vaak veel leuker is dan dingen die je vooraf aan de tekentafel bedenkt. Het grote geheim is: loslaten. Je moet durven om het ‘te laten gebeuren’. En dat durf ik. Dit waren de perfecte kandidaten, want ze gingen er echt volledig in op. Vooraf hadden ze slechts summiere info over de locatie en de insteek van het spel gekregen.”
Dankzij die drie moordlustige verraders slinkt de groep Getrouwen, die voortdurend in conflict komen met wie ze wel en niet kunnen vertrouwen, gestaag. “Dit was heftig voor de kandidaten en dat zie ik eigenlijk pas nu goed terug in de montage.” Lachend: “Wat hebben we die mensen aangedaan? Dit komt puur door die psychologische spelelementen en alle onzekerheid. Je gaat slapen in de wetenschap dat je niet weet of je morgen nog in het spel zit.”
“De werkelijkheid is vaak veel leuker
dan dingen die je vooraf bedenkt”
Psychologische oorlogsvoering
Kandidaten wisten dat het avontuur maximaal negen dagen duurde, maar ze moeten door de aard van het programma stevig in hun schoenen staan. “Iedereen is vooraf psychologisch getest. Tijdens de opnamen zijn er permanent twee kandidatenbegeleiders bezig met hun welzijn.” Terugkerend element is de stemronde waarin Verraders en Getrouwen in de setting van de ‘ridders van de ronde tafel’ moeten bepalen wie ze verdenken en dus willen verbannen. “Ze kijken elkaar indringend aan. De Getrouwen weten: er zijn nu mensen aan het liegen. Dat kan niet anders. Ze namen het serieus en vatten het ook persoonlijk op. Zo ben je als kijker getuige van de psychologische oorlogsvoering tussen een groepje mensen.”
Levend begraven
“In aflevering twee zaten spannende missies die goed uitpakten. We confronteren de kandidaten met drie woorden die eindigen op fobie: Trypanofobie, Taphefobie en Acrofobie. Op grond van die woorden moesten ze kiezen en werden in drie groepen van vijf gesplitst. Eén team ging naar een hoge toren voor een abseil spel. Acrofobie betekent hoogtevrees. Die andere twee missies waren heftiger. Geblinddoekt stonden ze op een veldje, waar de doek werd weggehaald en ze voor vijf graven stonden. Kuilen in de grond. Daarnaast een kist. Taphefobie staat voor: de angst om levend begraven te worden. En dan gebeurt er wat als ze in die kisten, voorzien van minuscule camera’s, gaan liggen…”
Schild verdienen
“Voor of tijdens een missie kunnen kandidaten een schild verdienen. Dit is een soort vrijstelling voor de nacht, waarin ze dan niet kunnen worden vermoord. De vijf die kozen voor Trypanofobie – angst voor injectienaalden – zaten op een bankje in een ziekenhuis. Wie gaat eerst? De deur blijft bewust op een kier staan. De verpleegster geeft zachtjes aan dat de kandidaat de vuist moet ballen voor een bloedprik. Maar vlak voor de naald erin gaat, krijgt de persoon een briefje waarop staat dat de kandidaat een schild kan verdienen. Dan moet jij ervoor zorgen dat jij de laatste persoon bent die op dit bed gaat liggen. Snap je het effect? Dus: diegene geeft een oerkreet, waardoor de vier anderen op dat bankje in de gang zich echt rot schrikken. Typisch zo’n geval van: gaat dit psychologisch doorwerken? Ja dus!”
Vertrouwen
“De Verraders is bijna Hunted in een snelkookpan. Op grond waarvan vertrouwen mensen elkaar? Of niet? De overlevingsstrategie is aanvankelijk: dan maar met zijn allen op één persoon, want dan ben ik het zelf in ieder geval niet. Je eigen hachje redden. Heftig hoor. Veel mensen vroegen zich tijdens het spel af: ‘waarom heb ik hier ja tegen gezegd’, maar na afloop vonden ze het de tijd van hun leven. De kandidaten maken het spel. Presentator Tijl Beckand, een slimme gast, fungeerde als sturende kracht op de achtergrond.”
Tijl Beckand pookt het vuurtje nog eens extra op. Hij zaait spanning en verdeeldheid tussen de deelnemers. Tijl Beckand: “Het is één grote mindfuck. Niemand weet waar hij of zij aan begint. Ze stappen onbezonnen dat kasteel in en horen in de raadkamer dat ze met acht missies een pot kunnen vullen van vijftig kilo zilver. Maar alleen de drie finalisten mogen die pot verdelen. En die staan uiteindelijk ook weer voor een dilemma: twee van hen mogen één persoon buitensluiten. Zijn er twee delers, dan wordt de pot verdeeld. Is er één verrader, dan krijgt die de pot. Zijn er twee verraders? Dan gaat de hele pot toch nog naar de ander! Zo gaat het psychologische spel tot de laatste seconde door.”
Bron: BM/Erik Klap
Foto’s: William Rutten/RTL
