zaterdag 6 juni 2020

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (34)

Cameraman Jan Rein Hettinga schrijft in verband met het coronavirus zijn Dagboek van een ZZP’er in crisistijd. Dit is aflevering 34, met als titel Cultuur in Actie! (2).

Terwijl ik de vorige week zaterdag op vrijwillige basis stond te filmen voor www.cultuurinactie.nl kwam producent Marc Pos, het grote brein achter dit fantastische initiatief, naar mij toe met de vraag of ik namens alle werkloze camera- en geluidsmensen wilde spreken. Daar moest ik even over nadenken, want ik sta liever achter de camera dan er voor. Bovendien hoeft het niet altijd om mij te draaien. Ik ben al zichtbaar genoeg met de stukjes die ik schrijf.

Ze hadden echter ook een gaatje in de programmering en als Marc zoiets vraagt kan je eigenlijk niet meer weigeren. Hij was bovendien getipt door iemand die ik ook te vriend moet houden, dus spraken we af dat ik aan het eind van de avond plaats zou nemen aan de interviewtafel en dat Marc mijn camera dan zou overnemen. Vooral dat laatste had ik wel even willen zien, maar helaas liep het allemaal anders en was er die avond niet genoeg ruimte voor mijn verhaal. Of ik op zondagmiddag terug kon komen?

Het voordeel was dat ik nu kon nadenken over het verhaal dat ik wilde vertellen. Het moest wat mij betreft gaan over de passie en liefde voor het vak. Over de relatie tussen camerawerk en cultuur. Dat wij dit werk niet doen om er rijk van te worden, maar dat we er wel van moeten leven. Het is een misverstand dat er in de tv wereld veel te verdienen valt. Onze sector bestaat voor een groot deel uit ZZP’ers, vanwege alle kortlopende projecten. Ik wilde mijn zorg uitspreken dat deze groep, samen met de kleinere bedrijven in stand gehouden moet worden, omdat zij na de crisis waarschijnlijk weer keihard nodig zijn. Als de goede krachten zich nu noodgedwongen omscholen en iets anders gaan doen, hebben we over een jaar een groot probleem.

Licht nerveus ging ik zondag terug naar De Fabrique in Utrecht, waar ik deze keer niet binnenliep als cameraman die een klus kwam klaren, maar officieel werd ontvangen als gast. Dat is gek. Ik werd naar een wachtruimte gedirigeerd en even later door iemand van de productie opgehaald. Ik moest aangeven namens hoeveel mensen ik sprak. Dat vond ik een lastige vraag. Ik zat daar natuurlijk niet met een mandaat vanuit een georganiseerde groep, maar ik hoopte toch te spreken namens alle ZZP’ers in de audiovisuele sector of uit de televisiewereld, die momenteel veel te weinig werk hebben als gevolg van alle coronamaatregelen.

Jörgen Raymann was op dat moment de gespreksleider van dienst. Wij kenden elkaar niet persoonlijk, maar we begrepen elkaar gelijk. Het werd een prettig gesprek en ik voelde me best op mijn gemak aan die tafel. Het ging razendsnel. Toen ik merkte dat Raymann al ging afronden, wilde ik nog één belangrijk punt maken. Ik zat daar het niet alleen om over de problemen te spreken, maar wilde ook mogelijke oplossingen in de groep gooien. Bijvoorbeeld dat er binnen de televisiewereld op korte termijn gesproken moet worden over een betere verdeling van het beschikbare werk. Ook moeten omroepen meer nieuwe producties bestellen en liefst vaart maken, omdat de hele facilitaire sector momenteel aan het infuus hangt.

We moeten niet meer nadenken, maar gaan doen! Daarnaast kunnen we het ons niet veroorloven om onze tarieven verder onder druk te laten zetten en dus moeten we ervoor waken dat we elkaar niet kapot concurreren. Werk ‘kopen’ voor bodemprijzen is het domste wat we nu kunnen doen. Maar het belangrijkste is dat alle partijen (omroepen, facilitaire bedrijven, producenten en ook de ZZP’ers) snel met elkaar om tafel moeten gaan zitten om een groot en heel serieus plan te maken, waarin staat hoe onze branche deze crisis kan overleven. Samenwerking is cruciaal. Nu is het nog veel te veel ieder voor zich. Een paar minuten nadat ik iets in die richting gezegd had, stond ik weer op straat. Door de coronamaatregelen mocht ik niet nog even blijven hangen. Nog voor ik het goed en wel besefte zat ik alweer thuis aan de piepers.

De actieweek van Cultuur in Actie! zit er inmiddels op. De organisatoren hebben op unieke wijze inzichtelijk gemaakt hoe breed en belangrijk de culturele sector voor Nederland is. Dankzij deze kettingdemonstratie hebben ze ook een mooi overzicht gecreëerd van woordvoerders en belangenbehartigers. Ik hoop dat ze daar nog iets mee gaan doen, want een constructief vervolg is noodzakelijk. Minister Van Engelshoven zei het zelf: “De sector moet een plan maken.” Alleen dan kan de overheid misschien iets voor ons betekenen. Onze lobby moet beter. Dat geldt zeker ook voor de ZZP’ers die ik probeerde te vertegenwoordigen.

De afgelopen dagen heb ik ontzettend veel positieve reacties gekregen op mijn verhaal. De video heeft op YouTube inmiddels meer dan duizend weergaven. Het heeft collega’s aan het denken gezet. Er is sinds deze week zelfs een groep freelance cameramensen die proberen om zich op een of andere manier te verenigen. Dat vind ik geweldig. De tijd van stilzitten en afwachten is nu wel voorbij.

Jan Rein Hettinga

Lees hier de eerdere edities

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (33)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (32)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (31)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (30)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (29)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (28)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (27)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (26)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (25)

Dagboek van een ZZP’er in crisistijd (24)