‘De misstanden rondom DWDD maken duidelijk dat dat de voorwaarden voor een veilige werkomgeving bij de omroep niet goed geregeld zijn. Het is in onze optiek van belang dat we de wantoestanden bij The Voice en DWDD niet als op zichzelf staande incidenten zien, maar dat er sprake is van een breder probleem dat om een integrale oplossing vraagt’, schrijft de NVJ in de brief.
De NVJ benadrukt dat een belangrijk deel van de programmamakers op freelance of tijdelijke basis werkt. ‘Onderzoek bij een belangrijk aantal omroepen wijst uit dat tenminste 50% van de makers een vorm van een flexibel contract heeft. Zelfs bij structurele journalistieke programmering binnen de omroep wordt vaak gewerkt met 4 jaarcontracten, waarna pas een vast contract aan de orde komt.’
Bij andere producties is er volgens de NVJ veelal sprake van nog korter lopende contracten en een soort reizend circus van programmamakers, die jarenlang enige vorm van zekerheid ontberen.
‘Inkomens- en werkzekerheid is in onze optiek echt de eerste voorwaarde om weerbaar te zijn tegen welke vorm van misstand dan ook. Daarbij is ook de medezeggenschap en borging van onafhankelijkheid van de makers niet goed geregeld, zeker waar het de non-fictie programmering betreft. Nu is de kans om deze zaken beter te regelen. Dit is eens te meer noodzakelijk, nu de onveiligheid voor de makers zich niet beperkt tot de werkvloer, maar persveiligheid voor journalisten buiten de redacties aan de orde van de dag is. Juist dan dient de werkvloer een veilige haven te zijn.’
Maatregelen voor meer veiligheid
De NVJ bepleit vier maatregelen om een veiligere werkcultuur bij de omroep te realiseren:
1. Een fundamentele wijziging in de wijze waarop de publieke omroep omgaat met tijdelijke contracten. In de met de publieke omroep af te spreken prestatie-overeenkomst zou de voorwaarde moeten worden opgenomen dat een vast contract na 1 jaar het principe wordt, waar omroepen en productiehuizen die aan de publieke omroep leveren, zich aan dienen te houden.
2. Opnemen van een verplicht redactiestatuut in de Mediawet voor alle non-fictie programmering, waaraan concrete voorwaarden worden gekoppeld met betrekking tot medezeggenschap van makers en waarborging van onafhankelijkheid.
3. Afdwingbare afspraken over beide zaken (vaste contracten, met omroep-CAO vergelijkbare werkvoorwaarden en statuten) als er journalistieke programma’s van een buitenproducent worden afgenomen.
4. Afspraken over nakoming van de fair practice code voor freelancers, werkzaam binnen de omroep of aanleverende productiehuizen. Freelance werk binnen de omroep is een logische component in het productieproces, mits daarvoor fatsoenlijke tariefvoorwaarden worden gehanteerd. De fair practice code, die de NVJ met de publieke omroep heeft afgesproken is daarvoor een goed begin, maar is nog niet voor alle freelancers goed afdwingbaar.
Bron: Villamedia/BM
