Tekst: Jeroen te Nuijl // Fotografie: Eelco Hofstra
Paul Römer had de deur bij de NTR nog niet achter zich dichtgetrokken, of Pim Schmitz meldde zich namens Talpa Network. “Of ik zin had om een biertje te gaan drinken. We zaten gezellig te keuvelen over de toekomst en het medialandschap en dat ik iets wilde op het kruispunt van klassieke en moderne media, toen hij zei: goh, wil je dat niet bij ons komen doen? Ik was oprecht verbaasd, dat zag ik totaal niet aankomen. Ik had John tien jaar niet gezien of gesproken. We waren ieder ons weegs gegaan, niet met chagrijn of zo, maar zo lopen die dingen. Het boek was daarmee voor mij wel een beetje gesloten, dus dat er uit zijn richting nog wat zou komen, was onverwachts. Maar toen we elkaar weer spraken, werd de draad opgepakt alsof die nooit was losgelaten. Het was als vanouds.”
Net benoemd tot Managing Director Radio en Televisie bij Talpa Network spraken we Paul Römer eind augustus al in het kader van BM Talk, de wekelijkse online talkshow. Na ruim zeven jaar NTR voelde zijn hereniging met John de Mol, na bij diens eerste productiebedrijf en Endemol in de Big Brother-tijd te hebben gewerkt, “als thuiskomen in een grondig verbouwd huis”, sprak Römer.
We zijn nu weer paar maanden verder: hoe staat het met het gevoel en de verbouwing?
“Nou, ik heb inmiddels de kelder, de zolder, de bijkeuken et cetera grondig verkend en enorm veel tijd gestoken in mensen leren kennen. Ik heb welgeteld 87 kennismakingsgesprekken gevoerd, met de vragen: wie ben je, wat doe je, wat gaat er goed, wat niet? Dat kost even tijd, maar geeft enorm goed inzicht in hoe het bedrijf ervoor staat. Mensen die goed kunnen vertellen hoe hun afdeling eruit ziet en hoe het loopt, dan weet je: daar zit het wel snor. En soms krijg je het beeld niet helemaal helder en dan is er vaak wat te doen. Zo ontstaat uiteindelijk ook een plan hoe radio en televisie bij elkaar te brengen in één organisatie, en dat is nu op hoofdlijnen klaar.”
Content First
Na akkoord van de ondernemingsraad hoopt Römer in het eerste kwartaal van 2020 aan de gang te kunnen met de uitvoering. “En dan nemen we het hele jaar om de integratie te perfectioneren, de machine goed af te stellen, zodat er eind volgend jaar een soepel draaiend geïntegreerd audio- en videobedrijf staat. Dat is ambitieus hoor!” Want de organisatie gaat flink op de schop. “Ik weet, het is een open deur, maar het gaat uiteindelijk allemaal om Content First; alles staat in dienst van het creëren, produceren of inkopen van programma’s. Daar moet alle focus op. Dus moet je het bedrijf zo organiseren, dat dát proces maximaal wordt ondersteund.”
Zo schetst Römer een structuur, waarin “de drie productiekolommen met het kernproces” centraal staan (Audio, Video en Digital), met daarbij een centrale kolom waarin alle ondersteunende diensten, van financiën en HR tot faciliteiten zijn samengebracht. “Nu hebben die drie kolommen nog hun eigen organisaties, dat kan beter en efficiënter worden georganiseerd. Binnen Talpa hebben we talloze structuren en contracten, overal zitten clubjes creatieven en marketeers. Dat moet ‘op expertise’ bij elkaar worden gebracht. Neem KIJK en JUKE, de kennis en het talent zit nu verspreid over Amsterdam en Hilversum, terwijl ze veel van elkaar kunnen leren; zo kun je een versnelling krijgen.”
“Overal zitten clubjes creatieven en marketeers. Dat moet ‘op expertise’ bij elkaar worden gebracht”
Boven de ‘kolommen’ is Römer verantwoordelijk voor de centrale aansturing; niet alleen als Directeur Radio en Televisie, maar ook in zijn functie van nieuw benoemd lid van de Raad van Bestuur die verder bestaat uit Peter de Mönnink (CEO), Jet Roos (CFO) en Barry Masclee (COO). Pim Schmitz, samen met John de Mol de Raad van Commissarissen van Talpa Network vormend, zei het zo: “Paul is verantwoordelijk voor een groot deel van de content en merken binnen Talpa Network. Deze vertegenwoordigen een belangrijk onderscheidend vermogen van de onderneming. Om die reden behoren zij op het niveau van de Raad van Bestuur vertegenwoordigd te zijn.”
Egeltjes
Want menig organisatievraagstuk raakt ook direct aan de bedrijfsstrategie, beseft Römer. “Zoals hoe we omgaan met NLZIET, DAB+ of de overheid. Daarover zijn we volop van gedachten aan het wisselen. We willen heel graag samenwerken met Nederlandse partijen, om een goed lokaal alternatief neer te zetten tegenover grote buitenlandse partijen die veel reclamegeld weghalen en daarvoor niets teruggeven. We praten overal aan tafel mee, maar je hebt het wel over samenwerking van egeltjes. Je bent ook concurrent van elkaar, dus het is niet makkelijk. Het gaat om een langzaam en ingewikkeld proces, maar we zijn er zeker niet vies van.”
“Ondertussen gaan we wel uit van onze eigen kracht. We zijn met Talpa Network een bedrijf aan het bouwen dat voorziet in de Mediaschijf van Vijf voor de gebruiker: kijken, luisteren, lezen, spelen en kopen. Dat zijn de elementen waaromheen wij onze organisatie bouwen. In kijken, luisteren en lezen doen we al veel, met televisie, radio en Mood for Magazines, LINDA. Kopen is Emesa, het moederbedrijf van onder andere VakantieVeilingen, ActievandeDag en TicketScout en andere zaken die we aan het ontwikkelen zijn. Sinds 1 december zijn we ook actief op het terrein van casual gaming dankzij de krachtenbundeling met Azerion in onze gezamenlijke joint venture Talpa Gaming.”
Waar past VoetbalTV overigens in dit plaatje?
(Korte stilte) “Dat is een goede vraag…”
Daar heb je even geen antwoord op.
“Jawel, laat me nadenken, want je kunt die vraag ook stellen met betrekking tot het ANP. VoetbalTV lijkt misschien een vreemde eend in de bijt, maar de gedachte is dat we steeds meer mediatijd gaan hebben en je continu in contact bent met je mediaprofiel. Wij denken dat een modern mediabedrijf de hele dag door in de buurt van die consument moet zijn met relevant aanbod. Dat kan radio en tv zijn, maar ook andere dingen. Daar leveren al die bedrijven die wij hier aan elkaar aan het koppelen zijn een bijdrage aan. Voetbal is de grootste sport in Nederland en ook echt een familiebezigheid; Met VoetbalTV, een samenwerking met de KNVB, kun je vanuit huis of onderweg je kind, kleinkind, man, broer of zuster live volgen op de velden. De wedstrijden worden automatisch vastgelegd, er komt geen cameraman aan te pas. Dit technisch hoogstandje wordt door Talpa geleverd en er zit ook nog van alles achter, voor analyses of trainingen; het is echt een hele mooie service voor de amateurvoetbal community, die voor verenigingen, trainers, scheidsrechters, voetballers en fans tot nog meer plezier in het voetbal leidt. Past dat helemaal bij broadcast? Misschien niet in de klassieke zin van het woord, maar het past perfect bij de strategie van een modern media-techbedrijf. En dat is het leuke: iemand heeft een creatief idee gehad en het is gewoon uitgevoerd. Dat is nou de kracht van ondernemerschap.”
ANP
Een klein radertje in het geheel dus, maar het ANP is dat in potentie niet. Als je het hebt over 24 uur in contact willen staan met de consument, dan is nieuwsvoorziening cruciaal. Kortom, wat is Talpa nu van plan met het ANP?
“ANP is een bijzonder verhaal. Ja, het is een onderdeel van Talpa Network, maar het heeft ook een status aparte. Dat moet ook wel, want het is een journalistiek bedrijf met een eigen, onafhankelijke directie. Daar is nul inhoudelijke bemoeienis vanuit het Netwerk op de journalistieke koers. Dat was overigens ook zo bij de vorige eigenaar, dus daar is niets nieuws onder de zon. Als je kijkt naar de behoeften van de consument, dan hoort daar ook nieuws bij; dat is zelfs bijna een randvoorwaarde voor onze ambitie. Het ANP is nu een zelfstandig bedrijf, dat wel nieuws aanlevert wat wij weer kunnen gebruiken in een andere context. Ik geef toe, dat hadden we ook als klant kunnen inkopen, maar blijkbaar was er een business opportunity en is het gekocht. Maar je zou de waarde van het ANP vernietigen als je zijn onafhankelijke positie zou aantasten.”
“Vier radio- en vier tv-zenders, die bloedgroepen breng je niet zo heel gemakkelijk bij elkaar”
Römer voelt zich als een vis in het water bij wat hij “best een pittige uitdaging” noemt. “Vier radio- en vier tv-zenders, twee online platforms, die bloedgroepen breng je niet zo heel gemakkelijk bij elkaar. Het gaat om verschillende vakken, met een ander soort mensen. In Hilversum heerst ook een totaal andere dynamiek dan in Amsterdam. Hier máken we radio en bij tv koop je eigenlijk een programmapakket in voor je schema. In Amsterdam stap je in de lift naar je kantoor en zijn er weinig open ruimtes waar je elkaar kunt ontmoeten. Dit gebouw in Hilversum is eigenlijk één grote open ruimte, iedereen loopt door elkaar heen. Hier voel je meer dat je in een mediabedrijf zit. Daarom verheug ik me er ook op dat we het straks allemaal lekker bij elkaar hebben.”
Geen haast
“De tv-operatie, dus iedereen die te maken heeft met schematisering, promo’s en uitzendtechniek, komt gefaseerd naar Hilversum”, vervolgt Römer. “Maar ook hier hebben we geen haast, wat ook te maken heeft met andere huurders die hier nog zitten en aflopende contracten. Wat mij betreft ligt de timing ergens tussen 2020 en midden 2021. Daartussen moet de integratie in stapjes gebeuren.”
Op termijn wordt ook het naastgelegen pand aan de Schuttersweg, waar nu SONOS nog huist, ingericht voor de televisietak. Daar zal ook een studio worden ingericht, waar onder andere Hart van Nederland en Shownieuws, nu nog uitgezonden vanuit Amsterdam, hun basis krijgen. “Die programma’s zullen wel een tussenstop maken op het Media Park, want dan is het gebouw hier nog niet vrij”, weet Römer, die zelf ook vanuit Hilversum blijft opereren. “Als ik alle haaien van me af kan houden, hoop ik deze kamer te kunnen behouden, haha.”
Ja, er zijn behoorlijk wat bazen bij Talpa: Erland Galjaard, Marco Louwerens, Marc Adriani, Peter de Mönnink, Ruud de Langen, Pim Schmitz, John zelf natuurlijk, om er maar een paar te noemen. Allemaal bestuurlijke en strategische zwaargewichten, die een flinke ‘apenrots’ vormen. Hoe gedij jij in zo’n omgeving?
“So far, so good. Als je die namen zo opnoemt, voelt het inderdaad erg zwaar, maar voor het aantal mensen dat hier werkt en de omzet die de organisaties maken, is het best een overzichtelijke top en valt het allemaal wel mee hoor. De taakverdeling is in elk geval zeer duidelijk en ik weet niet waar je naartoe wilt, maar van interne machtsspelletjes merk ik niet veel. Ik trof eerder een bepaalde rust aan toen ik binnenkwam; niet te verwarren met dat er weinig te doen is, er wordt keihard gewerkt in dit bedrijf, maar rust in de bedrijfsstrategie. In mijn vorige periode bij Endemol hadden we Amerikaanse aandeelhouders en dan ligt er een enorme spanning op de prestaties en de financiën; elk kwartaal rapporteer je jezelf een versuffing. Hier hebben we één aandeelhouder/eigenaar, John de Mol, en die heeft een plan dat groter is dan radio en televisie, dat verder gaat dan 538 en SBS, zal ik maar zeggen. Natuurlijk wil hij ook vooruitgang zien en moet er efficiënt gewerkt worden, maar we hoeven niet elk kwartaal ieder dubbeltje om te draaien en niet alles staat in het teken van snel geld verdienen. Het draait allemaal om opbouwen en uitbouwen en dat is een hele prettige sfeer om in te werken.”
Marathon
Is SBS6 in dat proces het meest tijdrovend, ook voor jou?
“Het is qua TV ons vlaggenschip en daar gaat per definitie veel aandacht naar uit, ook van mij. Temeer omdat ik verantwoordelijk ben voor de communicatie van het radio- en tv-bedrijf en dat is een neverending monster, met never a dull moment. Maar sinds ik ben begonnen, en dat is louter toeval, gaat het wel lekker, haha. Als je kijkt naar SBS6 in vergelijking met vorig jaar – we schrijven nu oktober – zijn we 37% groter dan in 2018. Van 7,5% gemiddeld marktaandeel naar 10,3%. Als grote zendergroep zijn we als enige ook gegroeid met 2%. Tegelijkertijd zeg ik ook: het is een marathon. We hebben een goede start gehad, maar er komen nu maanden aan dat het weer minder wordt. Als Chateau Meiland 1,4 miljoen scoort en de opvolger 400.000, dan krijg je een klap; dat weet je, hoort erbij. Het gaat om de gemiddelde lijn en die loopt omhoog. De najaarsprogrammering heeft enige samenhang, rust en logica in zich, die lange tijd ontbrak. Maar dat vasthouden en doortrekken, vraagt een enorme inspanning.”
“We beginnen een in-house productiebedrijf”
Het spel is een stuk ingewikkelder dan vroeger, constateert Römer. “Daarom heb ik ook een nieuwtje voor je: ik wil de afhankelijkheid van buitenproducenten verkleinen. Niet omdat ze niet goed zijn, integendeel, maar ik wil ook de creativiteit en drive die we intern hebben meer ontwikkelen en zelf gaan produceren. Dus we gaan bij Talpa TV doen wat veel commerciële omroepen in Europa gedaan hebben: een in-house productiebedrijf starten. Hart van Nederland en Shownieuws doen we al zelf, maar we willen ook entertainmentprogramma’s bedenken en produceren. En niet alleen voor tv, maar ook via projecten die we door de hele groep heen kunnen doen.”
Meerwaarde
“We zijn nu bijvoorbeeld bezig met de Olympische Spelen van volgend jaar. 538 is daar als vanouds aanwezig met de ochtendshow, maar we kijken ook wat we daar nog meer mee kunnen op andere plekken in ons Netwerk. We praten met TV en met KIJK maar ook met LINDA, EMESA en onze Social afdeling. Een thema vastpakken en dat over alle platforms die we hebben uitspelen, als dat lukt dan ben je binnen de groep bezig meerwaarde te creëren.”
En het nieuwe Talpa Entertainment Producties komt onder leiding te staan van John de Mol.
“Nee, nee, Talpa Entertaiment Producties krijgt een eigen directeur en dat is niet John.”
Maar hij gaat dat straks natuurlijk wel leiden.
“Ik moet je eerlijk zeggen dat ik nog niet precies weet hoe Johns eigen toekomstplannen eruit zien, maar we gaan sowieso die productietak opzetten. Ik heb wel een idee over met wie we dat gaan doen, maar dat kan ik nog niet zeggen. Op enig moment zal John daar wel bij komen, hoe dat moet nog bepaald worden.Het productiehuis wordt dan weer een aparte kolom in het model dat ik schetste, het organisatiemodel is als het ware schaalbaar. Zo komen we ook met een nieuwe Weervoorziening, een nieuw nieuwsmerk en ook Gids.tv is een Talpa-bedrijf geworden. Allemaal vanuit de gedachte: service naar de gebruiker.”
“We willen die op alle mogelijke manieren in ons ‘web’ trekken en dan kennen en herkennen. Daar is data weer heel belangrijk voor. Vervolgens wil je dat die gebruiker jou vertrouwt en als je dan die relatie hebt, dan is de lol dat je hem of haar door je hele netwerk heen ‘verleidt’ omdat overal wat te beleven valt. Op JUKE heb je bijvoorbeeld honderden podcasts en talloze gratis radiozenders, maar ook playlists en audio originals die alleen daar kunnen worden beluisterd. En op KIJK is er straks een aanbod dat verschilt van wat je op andere plekken te zien krijgt. Je kunt zenders terugkijken, maar ook meer dan dat.”
Te klein
Wat wordt daar dan anders dan bijvoorbeeld Videoland?
“Dat is een SVOD-platform, daar moet je abonnee van zijn. Videoland concurreert direct met internationale VOD-platforms als Netflix, Disney+ et cetera. Dat is een flinke uitdaging, waar wij ons niet aan willen wagen. De hoeveelheid geld die je moet investeren om competitief te kunnen zijn, daarvan denken wij dat het in Nederland op geen enkele manier rendabel te krijgen is. Onze markt is daar gewoon te klein voor. Wij geloven wel in een model waarbij de kijker naar je non-lineaire platform komt, om terug te kijken, om aanbod te zien van andere zenders of voor specials. Dat kan van alles zijn: achter de schermen bij Utopia of extra gedraaide content bij Chateau Meiland. We zijn daar nu allerlei ideeën voor aan het ontwikkelen.”
“Het hoeft echt niet per se allemaal exclusief te zijn, want ik geloof niet dat je mensen kunt dwingen, je moet ze uitnodigen. Er moet zoveel te beleven zijn dat je er graag naartoe komt en wordt verrast. En het is sowieso gratis. Wellicht dat we wel met advertenties gaan werken en in de toekomst een pay per view-achtige situatie ontstaat als je iets heel bijzonders hebt. Al dat soort modellen zijn we aan het onderzoeken en gaan we mee experimenteren.”
“Er moet zoveel te beleven zijn dat je er graag naartoe komt en wordt verrast”
“Er is geen andere speler in de markt die dit ook doet op deze schaal”, concludeert Römer trots. “Neem nou radio. De aandacht gaat vaak uit naar de strijd tussen 538 en Qmusic, een tiende procent meer of minder, maar uiteindelijk moet je naar het hele portfolio kijken. We hebben bijna 42% marktaandeel en bestrijken met die vier zenders vrijwel de hele markt. Sky wat meer de vrouwen, Veronica meer mannen, 538 met 20-49 aan de jongere kant en Radio 10 in dezelfde doelgroep aan de oudere kant. Als je dat hele luisterlandschap bestrijkt en je kunt mensen verleiden ook naar JUKE te gaan, dan heb je het spel op de wagen. En dat geldt voor televisie precies hetzelfde.”
Eigen plekje
Komt de ‘dreiging’ voor jullie meer vanuit NPO of RTL?
“Nee, ik zie meer dreiging vanuit Amerikaanse grote spelers. De mediatijd van de gemiddelde Nederlander is beperkt en als hij die stopt in YouTube, gaming of Netflix, dan gebruikt hij geen Nederlandse alternatieven. We hebben hier allemaal ons eigen plekje. SBS6 is niet de grootste zender van Nederland en zal dat ook niet snel worden. Daar zijn wij ook niet persé op uit, net zomin om koste wat kost de grootste te blijven met 538. Liever wel natuurlijk, want vergis je niet wij branden hier van ambitie, maar uiteindelijk gaat het om het totaal. Dat portfoliospel maakt het verschil.”
“Natuurlijk is er concurrentie van RTL en NPO, maar de markt is eigenlijk al een beetje verdeeld. Ik besef, de dagelijkse kijkcijfers bepalen nog steeds het beeld en de temperatuur, maar aan het eind van het jaar hebben we qua TV 22, 24 of 26% marktaandeel; nooit 15% of 40%. Maar het is niet de strijd op leven en dood, zoals die in de pers weleens wordt gesuggereerd. De échte strijd om de Nederlandse consument gaat tussen Nederlandse bedrijven en grote buitenlandse partijen die hier het reclamegeld weghalen. En daarmee het land armer maken, want dat geld wordt niet opnieuw geïnvesteerd in Nederlandse content. Als je kijkt naar de bedragen die de NPO, RTL en wij in de Nederlandse media-industrie stoppen, daar eten heel veel mensen een boterham van. Die industrie moet je wel levend houden, want je hebt creativiteit en mensen nodig. Dat is ons grotere perspectief.”
Uurwerk
Wanneer is de hand van Paul Römer zichtbaar?
“Niet, dat is een onzichtbare hand. Ik ben niet bezig met de programmering, daar hebben we Marco, Erland, John en de zenderdirecteuren voor. Dat zijn stemmen genoeg. Natuurlijk praat ik wel mee en heb ik ook een mening, die ik zeker zal uiten, maar ik ben niet de man van het schema. Ik ben blij als ik straks die vier tv- en radiozenders en de twee digitale platforms op een goede manier heb geïntegreerd, dat we die digitale groeimotoren KIJK en JUKE lekker aan de praat krijgen. Talpa Network zie ik nu nog als allemaal radertjes die wel aan elkaar zijn gelinkt, maar het is nog niet één uurwerk. Als televisie en radio eind 2020 bij elkaar zitten, dan zijn er vast wel weer nieuwe onderdelen bij gekomen, of misschien ook weer afgevallen. Dat proces staat nooit stil. De ontwikkeling van dit mediabedrijf, daar kan ik echt nog jarenlang mijn energie in kwijt.”
