We kennen haar van de NPO Radio 1-programma’s Vroege Vogels, Twee Dingen en tegenwoordig van De Perstribune én als vaste invaller van Jurgen van den Berg in Villa VdB. Nu haar derde podcastserie begint op 7 september, parallel aan de dramaserie Oogappels van BNNVARA, is het hoog tijd dat we deze vakvrouw zelf ondervragen. “Natuurlijk is het handig dat we in Echte Oogappels thema’s bespreken waarmee ik, door het opvoeden van twee zoons, ook zelf ervaring heb. Of waarover ik bepaalde gedachtes heb…”
Ze is sportief, zwemt en tennist graag, maar wordt door haar twee zoons (18 en 20, ook de jongste gaat het Hilversumse nest binnenkort verlaten) genadeloos van de pingpongtafel gemept, waardoor Reijntjes de laatste vakantie fanatiek heeft geoefend. Dat is te merken als ze tijdens de shoot wordt gevraagd even een balletje te slaan. “Ja, ik verlies nog altijd dik van die twee, maar ik heb wel veel bijgeleerd. Ze gaven me, heel geduldig, allerlei tips.” Lacht: “Dus: kom maar op!”
Op haar heldere site, overzichtelijk in vakgebieden vormgegeven, heeft ze haar Mission Statement treffend geformuleerd. ‘Goed luisteren, doorvragen en werkelijk willen weten; dat is in essentie hetgeen ik al 25 jaar doe. Dat geldt voor mijn werkzaamheden als presentator op NPO Radio 1, als dagvoorzitter, mediatrainer en als conflictbemiddelaar.’
Leren in de praktijk
Dat ‘werkelijk willen weten’, zoals Reijntjes oprechte interesse omschrijft, zat er al vroeg in. Toch koos ze niet voor een typische media-opleiding. “Ik ben opgeleid als jurist, maar voelde me altijd aangetrokken tot ‘de journalistiek’, dus koos ik voor vakken als media- en auteursrecht. Ik heb pal na mijn studie een tijdje gewerkt bij het Instituut voor Informatierecht, ik was secretaris van de adviescommissie bezwaarschriften van het Commissariaat voor de Media. Deze commissie adviseerde het Commissariaat over boetes die waren opgelegd in verband met reclameovertredingen.”
“Vaak ging het om programmamakers die bijvoorbeeld iets te enthousiast een boek hadden aangeprezen, en daardoor – vaak onbedoeld – reclame hadden gemaakt. Ik realiseerde me toen dat ik eigenlijk zelf programmamaker wilde zijn. Via de Lokale Nieuwsdienst van Amsterdam ben ik bij RTV Noord-Holland, nu NH Nieuws, terechtgekomen. Daar heb ik me het vak eigen gemaakt. Hoe? Door goed te luisteren naar items van collega’s en secuur te analyseren waarom het ene gesprek me wel boeide en het andere niet. Zo leerde ik veel in de praktijk.”
“Ik heb trouwens nog steeds een bovengemiddelde interesse voor juridische onderwerpen, het heeft ook veel raakvlakken met de journalistiek. In beide gevallen ben je op zoek naar de kern en is er sprake van hoor en wederhoor. Een goede vriendin van mij werkt bij het Landelijk Parket, als we elkaar zien bespreken we ook altijd even de laatste juridische kwesties en relletjes.”
Verwonderen
“Wat vind ik dan zo leuk aan al dat interviewen? Ik ben altijd al benieuwd geweest hoe andere mensen om mij heen de wereld zien en welke ervaringen van invloed zijn geweest op hun leven. Ik kan echt genieten van grappen of observaties van anderen; ze voegen iets toe aan mijn eigen belevingswereld. Eigenlijk ervaar ik elk gesprek als een soort dans waarin ik de richting aangeef, maar waar het vooral belangrijk is om te volgen; in de antwoorden van de gast zit immers het verhaal. Het is vaak vooral een kwestie van doorvragen.”
“Voor De Perstribune verdiep ik me in de dagen voorafgaand aan de uitzending met veel plezier in andermans levensloop en denk na over thema’s die ik wil bespreken. Wat valt me op in oude interviews of uitingen op sociale media? Als ik al wandelend in het bos met onze hond een relevante vraag verzin, mail ik die mezelf en bespreek het later met mijn eindredacteur. Ik vind het boeiend een gesprek te voeren waarin we aan de hand van concrete verhalen een beeld krijgen van iemands karakter.”
“Beeldende verhalen
zeggen vaak meer
dan duizend woorden”
“Elke week ontvangen we in De Perstribune een media- en een sportgast. Ron Vergouwen diept in beide uren mooie fragmenten uit heden en verleden op, vaak zijn gasten écht verrast als ze die oude opnames terug horen. Onlangs was Joost Prinsen te gast. Hij had ooit een programma met zijn moeder gemaakt. Ron liet een kort fragment horen. Het was ontroerend om te zien hoe het Joost Prinsen raakte om zijn overleden moeder terug te horen. Zo´n fragment zorgt voor een soepele overgang naar een gesprek over het gezin waarin hij was opgegroeid, een logische link naar zijn jeugd en de band met zijn moeder.”
“Ik ben altijd op zoek naar beeldende verhalen, die zeggen vaak meer dan duizend woorden. Zo vertelde Jeroen Otter, tot voor kort bondscoach van de shorttrackers, dat zijn vader hem – in de tijd dat Jeroen zelf nog fanatiek schaatste – had geholpen bij het fabriceren van de ideale schaatsschoen. Zijn vader werkte in de vliegtuigindustrie, waardoor hij de beschikking had over koolstof- en kevlarvezels. Ze vulden een badje van dat spul en Jeroen moest erin gaan staan. Met de mal van zijn voetafdruk kon een volledig sluitende schoen worden gemaakt. Precies op maat! Ik zie dat tafereel dan helemaal voor me. Vader en zoon aan het klooien met zo’n badje omdat Otter senior het beste voor Jeroen wil… Mooi beeld!”
Duidelijke grenzen
“Ik heb natuurlijk veel meer coaches gesproken in De Perstribune, die in essentie allemaal een ander moeten motiveren. Hoe doe je dat? Welke toon sla je aan in de kleedkamer als je ontevreden bent over de inzet? Of: wat doe je als de topscorer steeds te laat op de training komt? Hoe concreter de verhalen van zo’n coach, hoe interessanter. Sjors Ultee, trainer van Fortuna Sittard, heeft een achtergrond als docent van jongeren met gedragsproblemen. Die ervaring komt hem goed van pas vertelde hij. Duidelijke grenzen stellen is zijn devies.”
“Ik kom uit een sportminded gezin. In de winter zat ik dagenlang samen met mijn drie broers schaatswedstrijden te kijken. Nog niet zo lang geleden was voormalig schaatser Hein Vergeer bij De Perstribune, de held van één van mijn broers. Tijdens de voorbereiding op dat interview, waarbij ik ook oude wedstrijden terugzag, kwamen al die jeugdherinneringen weer boven. Nog steeds vind ik het heerlijk om naar sport te kijken. Ik kan me echt verheugen op spannende wedstrijden; thuis zetten we soms de wekker om bij belangrijke toernooien ’s nachts naar handbal-, volleybal- of hockeywedstrijden te kijken. Daar geniet ik intens van.”
Conflictbemiddelaar
Recent heeft Reijntjes haar veelzijdige werkpalet nog eens extra ingekleurd. Sinds kort mag ze zich ook ‘conflictbemiddelaar’ noemen, hiervoor heeft ze onlangs een Mediation-opleiding afgerond. “Of ik in het verlengde daarvan ook een radio- of tv-programma zou willen maken? Goed idee! Maar met dat doel heb ik het in ieder geval niet gedaan. Ik merkte dat ik het fascinerend – en tegelijkertijd ook erg treurig – vind dat mensen in conflictsituaties niet meer horen wat de ander zegt.”
“Het leek me een mooi idee om alle ervaringen die ik tijdens mijn carrière heb opgedaan te kunnen inzetten als conflictbemiddelaar, mensen te helpen echt te luisteren naar elkaar en zich vooral ook te verplaatsen in de ander, zodat er mildheid ontstaat. Ik ben redelijk recent ook aan de slag gegaan als Buurtbemiddelaar. Het is echt akelig om te zien hoeveel stress een conflict over bijvoorbeeld geluidsoverlast kan veroorzaken. Een gesprek waarbij beide partijen hun hart kunnen luchten kan enorm helpen; herrie van buren die je aardig vindt, ervaar je namelijk volstrekt anders dan van iemand die je op straat negeert.”
Echte Oogappels
Op dit moment zijn opnames voor een nieuwe reeks van podcast-serie Echte Oogappels in volle gang. In de podcastserie, voortbordurend op de populaire gelijknamige dramaserie van BNNVARA, gaat Reijntjes dieper in op thema’s die in Oogappels voorbijkomen, zoals eetproblemen, fake news en gamen. “Ik vind de tv-serie ongelooflijk goed gemaakt; de grootouders die in de camera vertellen wat ze ergens van denken, vind ik echt een vondst.”
Vanaf 7 september is de podcast Echte Oogappels weer te beluisteren: “Ik heb geen cijfers paraat, maar volgens mij wordt-ie goed beluisterd. Ik heb de podcast niet zelf verzonnen, maar ben gevraagd door BNNVARA. De meeste onderwerpen in Echte Oogappels liggen, ook doordat ik zelf kinderen heb, dichtbij. Ook de huiselijke scènes in de tv-serie zijn zeer herkenbaar. De rotzooi die ze overal achterlaten, de vragen over de was of het eten. In de podcast gebruiken we scènes uit de serie en praten daarover door. Ik vind het elke keer een feestje om een aflevering te maken, in de komende reeks zullen behalve deskundigen ook vaker jongeren te gast zijn.”
Waardevolle tip
“De podcast eindigt altijd met een tip van de gasten, die kunnen heel waardevol zijn. Ik heb toen mijn kinderen nog klein waren veel gehad aan de tip ze het gevoel te geven zelf iets mogen bepalen door bijvoorbeeld te vragen: ‘Wanneer wil jij je banaan? Nu? Of als we straks terugkomen uit het park?’ Bij het omgaan met pubers heb ik geleerd ze zoveel mogelijk eigen verantwoordelijkheid te geven. Dus niet naar boven roepen als ze te laat op school dreigen te komen, maar ze zelf te laten ervaren dat ze zich dan de volgende dag om acht uur moesten melden. Ik vond dat overigens niet altijd makkelijk hoor, ik heb mijn zoons allebei wel eens in de auto naar school gebracht zodat ze toch nog net op tijd waren.”
“We moeten pubers
beschouwen als
Werk in uitvoering”
“Het beeld van pubers is vaak best negatief, dat er geen zinnig woord mee te wisselen valt en dat ze brutaal zijn. Dat herken ik zelf helemaal niet, ik ben nog nooit uitgescholden, maar zou dat ooit nooit getolereerd hebben. Dat zou mijn tip aan ouders van pubers zijn; wees heel duidelijk wat je wel en niet accepteert en laat onaangenaam gedrag nooit passeren. Emeritus hoogleraar neuropsychologie Jelle Jolles zei in de podcast dat hij het woord puber liever niet gebruikt, maar het heeft over ‘adolescenten.’ Volgens hem moeten we ze beschouwen als ‘Werk in uitvoering’; mensen die bezig zijn zichzelf te ontwikkelen en ontdekken. Dat vind ik niet alleen mooi verwoord, maar ook dierbaar om zelf te ervaren. Mijn kinderen zijn sinds eind deze zomer allebei het huis uit, dat voelt als een natuurlijk proces. Opeens krijgen mijn man Steven en ik weer een veel losser leven.”
Lachend: “We hoeven geen rekening meer te houden met voetbaltrainingen of toetsweken, dat heeft ook z’n voordelen. Steven is ontwikkelingspsycholoog en we delen de interesse in mensen en hun motieven. Op het gebied van opvoeden zijn we een soort team. We vinden het allebei leuk om te praten over onze zonen, ons werk en alle andere dingen die ons bezighouden. Daarnaast tackelen we veel ergernissen met zelfspot en grappen over onze eigen en elkaars gekkigheid, dat vind ik ontzettend belangrijk, het geeft lucht “
Wegwerpcamera
“Tijdens een interview voor Radio Noord-Holland heb ik hem leren kennen. Bij één van onze eerste ontmoetingen, verloor hij zijn op de fiets zijn werpwerpcamera. Steven zei: ‘Die neemt zijn naam wel erg serieus.’ Dat vond ik erg gevat.”
Daar val jij dus op?
“Ja! Speelsheid, creativiteit en oog voor detail vind ik heel aantrekkelijk. De schoonheid van veel dingen zit ook in de details.”
Waar luister jij zelf graag naar?
“Bij voorkeur naar podcasts waarvan ik wat opsteek; ik heb niet zoveel met twee personen die eindeloos ouwehoeren en allerlei meningen verkondigen. Ik heb met veel plezier naar de NPO-podcasts geluisterd over de Val van Srebrenica en de Februaristaking. Ik ben net begonnen in Revolusi, de serie van David van Reybrouck, allemaal goed voor mijn algemene ontwikkeling. Maar ook de dingen die je over dieren te weten komt in de podcast Vroege Vogels en andere dieren vind ik geweldig. Een zeer bevlogen vogelonderzoeker vertelde dat een grutto tijdens de vogeltrek elf dagen non stop achter elkaar kan vliegen, dat is toch fantastisch. Onlangs heb ik de vogelgeluiden app gedownload, superleuk.”
Nominaties
Voor Twee Dingen, het NPO-Radio 1-programma, werd Margreet Reijntjes in 2015 genomineerd voor de Zilveren Reissmicrofoon, terwijl haar radiodocumentaire Droevig Geluk in de race was voor de Grenzeloos Geluid Radioprijs. Twee nominaties, maar nog geen prijs. Drie keer scheepsrecht? Hoe dan ook, haar radiowerk valt op. Onder insiders, vakgenoten, juryleden. “Natuurlijk is het prettig om een compliment te krijgen, fijner dan een sneer op Twitter. Maar als ik kritiek krijg, probeer ik wel te kijken of er in die kritiek een kern van waarheid zit, daar kan ik weer wat van opsteken. Overigens heb ik wel geleerd me niet alles aan te trekken; mijn credo is dat we allemaal maar wat aanprutsen in het leven en ik dus ook, leve de mildheid. Iedereen communiceert op zijn eigen manier en heeft zijn eigen voorkeuren. Communicatie; buitengewoon boeiende materie.”
Je doet veel verschillende dingen. Komt die combinatie van werkzaamheden nu voort uit het feit dat jij freelancer bent, of wil je juist zelfstandig zijn om al die verschillende dingen te kunnen doen?
Ze denkt even na over de vraag. “Ik ambieer geen vast dienstverband, ik vind juist dat vrije gevoel – om allerlei uiteenlopende dingen te doen – heerlijk. Tot 2007 was ik in vaste dienst bij RTV Noord-Holland. Sinds ik daar weg ben, is het eigenlijk nooit meer aan de orde geweest en dat vind ik prima. Freelancen bevalt me uitstekend, ik gedij bij het feit dat elke week anders is. Ik heb altijd al een hekel gehad aan cursussen op vaste avonden, dat benauwt me.”
Droevig Geluk
“Ooit hoop ik nog een filmdocumentaire te maken. Voor Damokles heb ik jarenlang radiodocumentaires gemaakt. De docu Droevig Geluk gaat over de bijzondere vriendschap tussen een man, Bas, die als negentienjarige jongen een niertransplantatie ondergaat, en de nabestaanden van zijn donor. Ze waren elkaar op het spoor gekomen door een interview in de krant. Bas was dankzij de donornier in staat geweest topsporter te worden en vertelde daarover in dat artikel. Hij vertelde in welk ziekenhuis hij was geopereerd en hoorde dat de nier afkomstig was van een elfjarig meisje. Dat interview werd gelezen door de moeder van dat meisje. Ze heeft contact gezocht met hem en ze raakten bevriend. In Droevig Geluk reconstrueer ik het verhaal en spreek ze ik met ze over hun bijzondere relatie.”
Trouw fan
“Mijn trouwste fan is mijn moeder, 91 intussen. Ze kijkt via de webcam naar de uitzendingen en benoemt regelmatig hoe bijzonder het is dat ik zoveel interessante mensen mag spreken die ook nog eens bereid zijn antwoord te geven op al mijn vragen. Daarin heeft ze groot gelijk, want zo voel ik het ook. Ik koester mijn leven en mijn werkgeluk, ik heb een mooi vak.”
Met welke vakvrouw zou jij graag een interview willen lezen?
“Ik ben benieuwd naar het verhaal van de nieuwe NPO-voorzitter, Frederieke Leeflang.”
Bron: BM
Foto’s: Roland J. Reinders
