Journalisten demonstreren voor vrijlating NOS-verslaggever
Vrijdag om 10.00 uur begint bij de rechtbank in Rotterdam een demonstratie voor de vrijlating van NOS-journalist Robert Bas. Bas werd donderdag op last van een rechter-commissaris in gijzeling genomen, omdat hij niets wil zeggen over een gesprek met een van zijn bronnen. Daardoor zou hij zijn bron en zichzelf in gevaar kunnen brengen, zegt hij. Bas beroept zich op zijn journalistieke verschoningsrecht.
De demonstratie is een initiatief van NRC-journalist Marcel Haenen. De journalistenvakbond NVJ en journalisten van veel andere media staan erachter. Haenen zei in het NOS Radio 1 Journaal dat de overheid aan de ene kant zegt dat ze vrijheid van nieuwsgaring en bescherming van bronnen belangrijk vindt, maar tegelijkertijd klokkenluiders afluistert of op non-actief zet.
Het gevolg is dat bronnen steeds meer voorzorgsmaatregelen nemen om geen moeilijkheden te krijgen. “Dat maakt het werk van de journalist steeds moeilijker, zeker voor onderzoeksjournalisten”, zegt Haenen. “Dan zou je juist verwachten dat het rechterlijk apparaat journalisten in bescherming neemt en inziet dat het een democratische verworvenheid is dat je vrije pers hebt. Dit zijn Turkse toestanden, dat moet je niet willen.”
Daar komt bij dat sommige journalisten 24 uur per dag bewaakt moeten worden, omdat de onderwereld hen bedreigt. “Dan is het helemaal schandalig dat een rechter nu besluit dat een journalist moet worden opgesloten, omdat hij zijn bron niet wil prijsgeven. Het is een steeds verdergaande aantasting van de vrijheid van nieuwsgaring.”
Daarnaast vindt Haenen gijzeling om praktische redenen een domme maatregel. “Het is een illusie om te denken dat een journalist wel geneigd is te gaan praten als je hem achter de tralies zet. Dat zal geen enkel effect sorteren.”
De demonstratie gaat vooraf aan een speciale zitting van de Rotterdamse raadkamer over de vraag of Bas langer in gijzeling mag worden gehouden. Die zitting zou in eerste instantie op maandag plaatsvinden. Bas sprak zijn bron in verband met de vergismoord in Berkel en Rodenrijs in 2014 op ggz-directeur Robert Zweekhorst. De advocaat van een verdachte in die zaak wil Bas daarover ondervragen.
Update 25 oktober, 17.20 uur:
NOS-verslaggever Robert Bas is op vrije voeten. De meervoudige raadkamer van de rechtbank in Rotterdam heeft besloten om zijn gijzeling op te heffen. Bas beroept zich volgens de rechters terecht op zijn verschoningsrecht, waarin wettelijk is vastgelegd dat journalisten hun bronnen mogen beschermen.
Bron: NOS/BM
