De nieuwe aflevering is online. Ton zit front-row bij de boerenprotesten en Mark heeft ergens documenten opgediept over de voorgenomen fusie tussen RTL en Talpa. Daaruit blijkt dat de andere tv-producenten in Nederland behoorlijk bang zijn om hun mening te geven over deze fusie aan de ACM. Columnist Geert Dales heeft een mening over het royaltyjournaille en Wendy, die is het eigenlijk wel met hem eens.
Bron: BNR/BM
Dat zegt directeur Henriette van Swinderen tegen Nu.nl. De bvA heeft het bezwaar bij de ACM toegelicht en met rekenmodellen laten zien hoe dominant de positie van het fusiebedrijf zou worden. “Met die cijfers is de ACM nu aan de slag om het beleid te bepalen. Ook waren er individuele gesprekken met een aantal adverteerders. De ACM gaat heel grondig te werk in zijn informatievergaring.”
In januari kondigde de waakhond aan dat verder diepgaand onderzoek naar de megafusie nodig is, omdat na eerder onderzoek is gebleken dat deze verregaande gevolgen heeft voor het medialandschap.
Er zou volgens de bvA ook een voordeel aan de fusie kunnen zitten: er komt meer geld beschikbaar voor RTL en Talpa om te investeren in bijvoorbeeld kwaliteit van de programma’s. Dat kan ook interessant zijn voor bedrijven die daaromheen willen adverteren. “Toch zien we dat het in het verleden ook niet gebeurd is. Wij hebben twijfels of er wel geïnvesteerd gaat worden en het geld niet terugvloeit naar de aandeelhouders.”
Bron: AD/BM
Het Belgische moederbedrijf van onder meer de Volkskrant en het AD vindt het een bedreiging voor zijn radiozender Qmusic. De fusie tussen RTL en Talpa leidt volgens DPG tot een monopolie op de Nederlandse televisiemarkt en heeft daarbij ook impact op de advertentiemarkt voor de radio.
“Adverteerders kopen graag groot in en daarom wordt de inkoop van advertentieruimte op radio en televisie vaak gekoppeld”, zo legt een woordvoerster uit. DPG heeft één radiozender en Talpa vier. Het bedrijf vreest dat Qmusic door de fusie wordt gemarginaliseerd.
DPG is niet actief op de Nederlandse televisiemarkt maar wel op de Belgische. Het concern was eerder geïnteresseerd in een overname van RTL Nederland. De ambitie om actief te worden op de Nederlandse tv-markt is er volgens DPG steeds. “Maar als de fusie tussen RTL en Talpa doorgaat is er geen ruimte”, aldus de zegsvrouw.
Onderzoek
Begin dit jaar werd al bekend dat de ACM extra onderzoek doet naar de fusie tussen RTL Nederland en Talpa. Uit een eerste studie bleek volgens de toezichthouder dat de samensmelting van de twee grote mediaorganisaties negatieve gevolgen kan hebben voor de concurrentie in het Nederlandse medialandschap. In het vervolgonderzoek wordt onder meer gekeken naar de gevolgen voor adverteerders en voor producenten van televisieprogramma’s.
Talpa en RTL Nederland kondigden hun fusie vorig jaar aan. Het idee was om een sterk mediaconcern te creëren dat de concurrentie aankan met grote techbedrijven. Maar om het plan door te kunnen zetten is goedkeuring nodig van de ACM.
Bron: AD/BM
De Raad voor Cultuur is enthousiast over de voorgenomen stap van de NPO om het aanbod van podcasts op een eigen online platform te bundelen. Met het nieuwe aanbodkanaal NPO Luister sluit de NPO beter aan bij de behoefte van het publiek in het veranderende medialandschap.
Over de aangevraagde wijziging van het aanbodkanaal NPO Start – on demand heeft de raad eerder laten weten dat de plannen onvoldoende waren uitgewerkt. De NPO heeft daarop op verzoek van de toenmalige minister Slob (Media) gereageerd met aanvullende informatie. De raad is nu positief over het plan. NPO Start – on demand wordt reclamevrij, gratis en van nieuwe functionaliteiten voorzien. Hiermee speelt de NPO in op het veranderende digitale kijk- en luistergedrag van het Nederlandse publiek.
De raad heeft voor de voorbereiding van het advies op deze aanvragen een commissie ingesteld die onder voorzitterschap stond van Joop Daalmeijer. Daarnaast maakten Erwin van Lambaart, Tom de Mol, Farid Tabarki en Gamila Ylstra deel uit van de commissie.
Naast de Raad voor Cultuur geven ook de Autoriteit Consument en Markt (ACM) en het Commissariaat voor de Media advies over beide aanvragen.
Bron: Raad voor Cultuur/BM
Uit het eerste onderzoek van ACM blijkt dat de fusie van deze twee grote media-organisaties negatieve gevolgen kan hebben voor prijs, kwaliteit en innovatie. Het vervolgonderzoek gaat onder andere over de gevolgen voor adverteerders, voor producenten van televisieprogramma’s, voor distributeurs van televisiekanalen en uiteindelijk voor de consument.
Het inkopen en produceren van televisieprogramma’s, het samenstellen en verspreiden van televisiekanalen en de verkoop van advertenties op die kanalen zijn nauw met elkaar verweven. RTL en Talpa concurreren met elkaar op al deze gebieden. RTL en Talpa hebben samen een groot aantal commerciële televisiekanalen en verschillende productiemaatschappijen die televisieprogramma’s maken en verkopen. Samen zijn RTL en Talpa ook veruit de grootste aanbieder van zendtijd voor televisieadvertenties.
Waarover is diepgaand onderzoek nodig?
Een van de vragen is of de combinatie RTL/Talpa in staat zal zijn om de prijs van televisieadvertenties te verhogen als gevolg van de sterke positie die zij zullen krijgen. Adverteerders maken zich hier zorgen over en geven aan dat adverteren op televisie een unieke manier is om consumenten te bereiken. Zij verwachten dat dit de komende jaren ook zo blijft, ondanks de opkomst van online-advertenties.
Daarnaast krijgen distributeurs van televisiekanalen zoals VodafoneZiggo en KPN bij hun onderhandelingen straks te maken met één grote aanbieder, in plaats van twee. Onderzoek moet uitwijzen of RTL/Talpa daardoor hogere prijzen kan afdwingen. Dat kan er uiteindelijk toe leiden dat consumenten meer moeten betalen voor televisie.
RTL en Talpa kopen programma’s in bij andere producenten en maken zelf programma’s. Ook daar is meer onderzoek naar nodig. Een vraag is of RTL/Talpa na de overname meer zelf gaat produceren, waardoor andere producenten minder kansen krijgen. Dat kan leiden tot minder investeringen door die producenten en verschraling van het aanbod van televisieprogramma’s in het nadeel van de consument.
Bovendien wordt de marktpositie van RTL/Talpa na de overname sterker bij het inkopen van programma’s van andere producenten Hierdoor kan RTL/Talpa mogelijk lagere prijzen bedingen. Dat kan ook leiden tot minder investeringen in nieuwe producties en verschraling van de kwaliteit en variatie van het aanbod van televisieprogramma’s.
Hoe nu verder?
RTL en Talpa gaan nu een vergunning aanvragen. Daarna gaat de ACM verder met haar onderzoek. Voor dit onderzoek gaat de ACM onder andere een diepgaande data-analyse doen van de prijseffecten van de fusie op de advertentiemarkt. Ook wordt onderzoek gedaan naar de effecten van deze fusie op de kwaliteit van het aanbod van programma’s en de doorgifte van televisiekanalen. Daarbij gaat de ACM ook uitgebreider spreken met producenten van TV-programma’s, advertentiebedrijven en distributeurs die deze kanalen aan de consument aanbieden.
Wat doet de ACM bij fusies en overnames?
Het is bij elke fusie of overname de vraag of direct na de transactie en in de daarop volgende jaren nog voldoende concurrentie overblijft. Concurrentie zorgt ervoor dat een product voor een goede prijs en kwaliteit op de markt is en dat innovatie wordt gestimuleerd. Daarom beoordeelt de ACM vooraf of de bedrijven mogen fuseren. De ACM gaat na of de markten goed blijven werken voor mensen en bedrijven, nu en in de toekomst.
Bron: ACM/BM
Een pluriform Nederlandstalig aanbod als tegenwicht in een door consolidatie en mondialisering gekenmerkt medialandschap. Klassiek hybride gefinancierd, abonnementen en reclame. Door de overheid gekatalyseerde publiek-private samenwerking die in een klein taalgebied noodzakelijk is.
Hoe anders is de werkelijkheid. De publieke omroep stevent af op een langzame dood, waarbij zij onderweg de commerciëlen liever dwars zit dan aanvult. Gesubsidieerd entertainment op prime time. Marktverstorende reclameverkoop. Mooie programma’s voor een te oude doelgroep.
RTL. Twee brede zenders met slimme doelgroepoverlap, RTL 4 en 5. Een sterke niche met RTL Z. RTL 7 en 8 louter om de concurrentie ruimte te ontnemen. Bij zo’n aflevering van The A-Team, Flodder of Wegmisbruikers blijven altijd wel tienduizend kijkers hangen. Op tijd geïnvesteerd in Videoland, reclameverkoop voor derden en online diensten in het verlengde van de core business. Voor samenwerking met SBS zag men tot voor kort geen enkele noodzaak.
Ik benijd de
ACM niet
Dan Talpa. SBS6 zit in de lift maar Net5 en Veronica kunnen op termijn niet overleven. De Radiozenders – 538, Sky, Veronica en 10 – zijn sterk, maar de concurrentie is hevig. De zenders in een ‘network’ met crossmediale businessmodellen en diensten voor adverteerders versterken, is mislukt. Videoplatform KIJK heeft te veel concurrentie van NPO Start, Videoland, Ziggo Go, Netflix en andere. Zelfs John de Mol kan niet zoveel briljante formats bedenken dat je dat verantwoord kunt blijven subsidiëren.
De combinatie van internationale concurrentie, de marktverstorende publieke omroep en de sterker wordende programmering van SBS6 heeft RTL nu min of meer gedwongen de Talpa-organisatie over te nemen. Voor die overname is een concentratievergunning nodig. Ik benijd toezichthouder ACM die moet besluiten over die vergunning niet. Het is een duivels dilemma.
Als men de overname toestaat, creëer je een machtsblok op de markt voor radio- en televisiereclame. Ook zal letterlijk iedereen die nu iets levert aan of afneemt van RTL, Talpa of NPO te maken krijgen met nieuwe marktdynamiek. Als men de overname niet toestaat, lopen we het risico dat RTL en Talpa elkaar langzaam uithollen en het landschap uiteindelijk nog meer wordt beheerst door buitenlandse spelers.
De overheid had dit alles kunnen voorkomen. Als men de publieke omroep op tijd had gedwongen te stoppen met het uitzenden van entertainment en het verkopen van reclame was in de veranderende markt langer ruimte gebleven voor een tweede sterke commerciële omroep naast RTL.
Tegelijkertijd met de herpositionering van de publieke omroep had men publieke én commerciële omroepen moeten dwingen echt samen te werken in NLZIET. Dan had dit coöperatieve initiatief in ieder geval een kans gehad de financiële en culturele basis te worden voor een toekomstvast Nederlandstalig pluriform landschap.
Nu de overheid heeft verzuimd de markt te ordenen, is er eigenlijk geen andere keus meer dan het samengaan van RTL en SBS onder zeer stevige voorwaarden toe te staan.
Taco Jelgersma
De regels zijn nu dat ondernemingen geen prijsafspraken met elkaar mogen maken. Die afspraken zouden de concurrentie vervalsen en leiden tot hogere prijzen voor consumenten. Maar de toezichthouder wil voor sommige zzp’ers een uitzondering maken.
Volgens de waakhond kunnen zelfstandigen onder het bestaansminimum komen als dergelijke afspraken niet mogelijk zijn. Het kabinet wil vanaf 2021 een minimumtarief van 16 euro per uur invoeren voor zzp’ers. Uit een onderzoek van economisch onderzoeksbureau SEO blijkt dat ongeveer 85.000 zzp’ers nu onder dat tarief werken.
De ACM wil dus toestaan dat zelfstandigen vooruitlopend op dat minimumtarief onderlinge afspraken maken om dat tarief te halen. Ook kunnen ze een hoger minimumtarief afspreken als dat nodig is om op een bestaansminimum te komen. De uitzondering geldt alleen voor zzp’ers die zij-aan-zij werken met werknemers in een bedrijf en in de dagelijkse gang van zaken niet te onderscheiden zijn van de medewerkers in dienst van een bedrijf.
Bron: NOS/BM
Televisiefabrikanten worden ervan verdacht minimumprijzen op te leggen aan webwinkels om zo de prijzen kunstmatig hoog te houden. Dat zou mogelijk gebeuren op verzoek van fysieke winkels die niet op kunnen tegen de lage tarieven van webwinkels. Zij zetten daarom hun leveranciers ertoe aan om online kortingen te verbieden.
De ACM zei vorige maand extra te controleren op deze praktijken. De toezichthouder riep winkeliers op om met tips te komen. Ook zei de ACM dat er verschillende onderzoeken lopen, vooral in sectoren waar fysieke winkels in het verleden een grote machtspositie hadden. De waakhond wil niet ingaan op de vraag of er een onderzoek loopt naar de tv-fabrikanten.
TP-Vision, dat tv’s onder de merknaam Philips produceert, zegt van geen onderzoek te weten. Ook Sony zegt niet betrokken te zijn. LG geeft geen commentaar.
Winkelier Corné van Willigen heeft ruim vijftien jaar een fysieke winkel en een online winkel voor tv- en audio-apparatuur. Hij zegt veel last te hebben van de beperkingen die fabrikanten hem opleggen. “Onze leveranciers laten online niet toe dat we andere prijzen hanteren dan zij ons opleggen. De laatste vijf, zes jaar wordt het steeds erger. Als ik een prijs aanpas, krijg ik tien minuutjes later al telefoon.”
Hij heeft in het verleden geprobeerd om de minimumprijzen toch te doorbreken, maar dan volgden er sancties. “Ik had bijvoorbeeld in het weekend een actie, verkoop tientallen tv’s, maar als ik ze dan op maandag wilde bestellen bij de leverancier dan kon dat ineens niet meer”. Volgens Van Willigen doen vrijwel alle grote merken hieraan mee. Hij heeft zijn ervaringen gemeld bij de ACM.
Bron: NOS/BM
YouCa heeft aangegeven dat het hoopt dat gesprekken met VodafoneZiggo snel leiden tot een vruchtbare samenwerking voor beide partijen, waarbij keuzevrijheid voor consumenten op de kabel werkelijkheid wordt. Vooruitlopend op het besluit heeft YouCa Gert-Jan Raatgever aangetrokken om samen met Jelgersma commerciële en operationele voorbereidingen te treffen. Raatgever heeft ruime ervaring bij opzetten van serviceproviders voor televisie-, internet- en telefoniediensten.
Jelgersma: “Wij voeren deze discussie al 10 jaar en ik heb altijd begrip gehad voor het feit dat de kabel geprobeerd heeft openstelling te voorkomen. Ik verwacht echter dat men nu snel zal schakelen naar een houding die reflecteert dat dit de uitgelezen mogelijkheid is netwerkbezetting te verbeteren.”
In de nieuwe BM, die vandaag verschijnt, geeft Jelgersma een uitgebreide beschouwing.