Taco Tackelt: Controversieel
“Verbieden van ON! staat haaks op het demissionaire karakter van het kabinet. Ik zal in ieder geval mijn uiterste best doen het controversieel te laten verklaren”, aldus PVV-Tweede Kamerlid Martin Bosma in het AD. Een demissionair kabinet handelt alleen lopende zaken af die niet ‘controversieel’ zijn. Welke dat zijn, wordt door stemming in de Tweede Kamer bepaald. Een meerderheid lijkt niet van plan het dossier ‘Ongehoord Nederland’ controversieel te verklaren.
Als dat inderdaad niet gebeurt, kan/moet staatssecretaris Gunay Uslu een bestuurlijk besluit nemen over de toekomst van Ongehoord Nederland binnen de publieke omroep. Bij toetreding geldt hetzelfde. Ook dan neemt uiteindelijk de mediaminister of staatssecretaris het besluit of een omroep het bestel in mag.
In april vroeg de NPO Uslu om ON! de licentie, op basis waarvan zij onderdeel is van het publieke bestel, te ontnemen. Na drie boetes wegens het schenden van de journalistieke code was men het zat. Ook Ombudsman Margo Smit concludeerde dat ON! ‘stelselmatig’ de journalistieke code van NPO overtreedt.
‘De politiek’ en ‘de publieke omroep’ zijn nauw verweven. Te nauw, blijkt uit een recent én behoorlijk feitelijk artikel in Vrij Nederland. Onder de kop ‘In de top van de NPO grossieren (oud-)politici in toezichthoudende baantjes’ wordt een beeld geschetst waar je niet vrolijk van wordt. Transparantie en gezonde bestuurscultuur zijn ver te zoeken.
Transparantie en gezonde
bestuurscultuur zijn ver te zoeken
Over mijn positie wil ik helder zijn. Ik ben al sinds mijn achttiende lid van de VVD. Er is helemaal niets in ON! waarmee ik mij verwant voel. Ik ben vóór een sterke pluriforme publieke omroep. Als dat moet met omroepen, dan moet dat maar. Het maakt mij ook niet uit of dat honderd miljoen meer of minder kost.
Voor deze column bekeek ik een tiental uitzendingen van ON!’s paradepaardje Ongehoord Nieuws. Het is geen nieuws, het is geen journalistiek en de inhoud is regelmatig abject. De NPO en de Ombudsman hebben wat mij betreft volkomen gelijk.
Echter: naast de wetgevende, de uitvoerende en de rechtsprekende macht worden de media weleens ‘de vierde macht’ genoemd. De NPO is daarvan een belangrijk onderdeel. Een meerderheid in de Kamer heeft er belang bij Uslu snel een besluit te laten nemen over Ongehoord Nederland, dat bij voortduring inhakt op de wetgevende macht.
Die wordt gevormd door onder meer diezelfde Tweede Kamer en exact dát is de reden dat het dossier controversieel is. Het is praktisch gezien een politiek besluit over de inhoud van journalistiek. De Kamer zou om die reden Bosma’s verzoek het dossier controversieel te verklaren, moeten inwilligen.
Vervolgens de commissie-Van Geel opjagen. Die heeft de opdracht na te denken over nieuwe criteria voor het betreden en verlaten van het publieke bestel. In een nieuw regeerakkoord zou moeten worden aangegeven hoe we maatschappelijke aansluiting, kwaliteit en pluriformiteit borgen zonder dat één politicus van welke partij dan ook het laatste woord heeft over het toelaten of verwijderen van een omroep.
Taco Jelgersma
