Welkom in 2025, waar alles naast elkaar bestaat, op elk moment van de dag en waar FOMO de belangrijkste emotie is. Want zo is het wel. En dan hoor ik verhalen over vroeger van vrienden of collega’s die uit de tijd komen dat er nog geen internet was. Dat er briefjes naast de telefoon lagen met de vraag of je iemand kon terugbellen en je maar 3 zenders had op je tv. Ik kan me er werkelijk niks bij voorstellen.
Als ik het medium radio bekijk in dit tijdsbeeld, zie ik ook dat de radiomakers van vroeger een belangrijke rol speelden in de belevingswereld en informatievoorziening van bijvoorbeeld jongeren. Want zij brachten de nieuwtjes, de nieuwe muziek, de trends. Zij waren eigenlijk de influencers van dat tijdperk.
Anno nu is die constante stroom van informatie en entertainment niet meer bij te houden, het gaat non stop door. En toch hebben we de hopeloze overtuiging dat we het allemaal kunnen processen. Altijd weer die FOMO.
Soms hoor ik mensen praten over de relevantie van radio en dat radio het aflegt tegen al die nieuwe platforms. Ja, dat klopt. Radio is niet meer zo relevant als in de jaren voordat internet en social media werden uitgevonden, toch zie ik kansen.
Want juist in die overprikkelde wereld waarin alles nu moet en iedereen schreeuwt om aandacht, kan radio een rustpunt zijn. Een plek waar je juist niet hoeft te swipen, liken of reageren, maar gewoon ontspannen kunt luisteren. Even niet zelf kiezen uit 1000 opties, maar je laten verrassen. Door een stem die je vertrouwt. Door muziek die je lang niet meer hebt gehoord. Door een gesprek dat ergens over gaat.
Radio is namelijk geen allesverslindend algoritme. Het is geen platform dat je gedrag monitort om je nóg langer vast te houden. Het is menselijk. Radio is live, spontaan en vaak ongefilterd. En juist dat maakt het in deze tijd van gelikte content en AI–gegenereerde perfectie zo waardevol. Misschien is radio niet meer het eerste medium waar jongeren hun nieuws vandaan halen. Maar het kan wél het medium zijn waar ze zich gehoord voelen. Waar ze onderdeel worden van een community. Waar ruimte is voor verhalen die níet viraal hoeven te gaan om impact te hebben.
Dat is voor mij de nieuwe rol van radio. Niet de luidste zijn in de digitale menigte, maar de stem waar je even bij kunt thuiskomen.
Ferry Oomen
Dj bij Radio Veronica
Foto: Mark Engelen
Leer van de besten, maar ook van jezelf
Ik ben omringd door mensen die dit werk al 20 jaar doen. Wat zeg ik? 30, soms wel 40 jaar ervaring. Professionals die perfect aanvoelen wanneer je die ene grap wel of juist niet kunt maken, wanneer je even niks moet zeggen, en hoe je sfeer maakt zonder dat je het doorhebt. Ik kijk en luister naar ze, ik analyseer, absorbeer, schrijf mee en stel vragen. En dan denk ik: ik hoop dat ik over 5 jaar ook zo klink. Maar er zit ook een ongeduldig stemmetje in mijn hoofd dat denkt: ik hoop eigenlijk dat ik nu al zo klink.
Want ja, ik mág fouten maken, maar ik wil het ook gewoon goed doen. Niet alleen voor mezelf, maar vooral voor de luisteraar, want daar maak ik radio voor. En dus niet over een paar jaar, maar nu. En juist dát maakt het soms best ingewikkeld voor mezelf. Want terwijl ik nog aan het leren ben, aan het begin van mijn loopbaan sta, leg ik de lat voor mezelf best hoog.
Gelukkig zijn er in de radiowereld dus coaches die mij verder kunnen en willen helpen — mensen die eerlijk zijn, maar ook begrijpen hoe confronterend het kan zijn om jezelf terug te horen. En beetje bij beetje leer ik dat feedback geen aanval is, maar gewoon onderdeel van het vak. En eerlijk? Soms komt het echt even binnen. Niet omdat het hard is, maar omdat het precies klopt. Zonder wrijving geen glans.
En het mooie is: ik leer net zoveel van de mensen met 30 jaar ervaring als van mensen die er pas net zitten. Een leeftijdsgenoot die een oprechte vraag stelt, kan me soms meer aan het denken zetten dan een feedbackgesprek van een uur. We zitten allemaal in hetzelfde vak en ik probeer gewoon mee te bewegen en onderweg zoveel mogelijk op te steken.
En als ik dan op zaterdagmiddag een uitzending terugluister en denk: hé, dit ging best lekker, dan weet ik: het gaat de goede kant op. Niet later, maar nu.
Ferry Oomen
Dj bij Radio Veronica
Foto: Mark Engelen
De 10 seconden-generatie
En dan kom ik op zaterdagochtend even over 6 de radiostudio binnen en vraag me af: hoe trek ik vandaag de aandacht van luisteraar Richard, die in zijn vrachtwagen onderweg is naar Veghel, en maar één klik verwijderd is van Spotify? En dat vind ik tegenstrijdig van mezelf. Ik heb zelf de aandachtsspanne van een goudvis en toch verwacht ik dat mensen lekker lang op de radio naar mij blijven luisteren?
Toch heb ik het antwoord: ik heb 10 seconden. 10 seconden om Richard te laten denken: “Hey… hier wil ik wel naar luisteren, hier besteed ik mijn kostbare tijd aan!” En ja, misschien moet ik ook gewoon accepteren dat ik radio maak voor een publiek dat luistert met de duim op de skipknop richting Spotify. Spannend en uitdagend, dat zeker!
Dus probeer ik die balans te vinden waardoor ik de aandacht van de luisteraar vast weet te houden: iets dat opvalt, maar niet schreeuwt. Iets dat Richard wakker schudt, maar niet irriteert. Want Richard zit ook gewoon in zijn vrachtwagen te wachten op U2 en Lenny Kravitz. Richard wil geen circus, maar gewoon lekker geluid op de achtergrond — en misschien op zijn tijd een glimlach terwijl hij onderweg is naar Veghel.
En weet je wat het is? Ik vind het magisch als het lukt. Als Richard – zonder dat ik erom vraag – een appje naar de studio stuurt met: “Hey Ferry… Ik hoorde net dat item over die kaasboer. Hardop gelachen. Groet, Richard, richting Veghel op de A50.”
Dan weet ik: die 10 seconden waren genoeg. En dan besef ik weer waarom radio, zelfs in een wereld vol swipes en skips, voor mij nog steeds het allermooiste medium is.
Ferry Oomen
Dj bij Radio Veronica
Foto: Mark Engelen
’s Ochtends student, ’s avonds radiomaker
Na bijna 4 jaar studeren zijn mij een paar dingen opgevallen. Natuurlijk, het studentenleven in Amsterdam is duur — vooral als het om lunch of een goede koffie gaat. Maar wat me nog het meest opvalt, is hoe vreemd en bijzonder het voelt om al een serieuze ‘grote-mensenbaan’ te hebben in de media, terwijl ik officieel nog gewoon mediastudent ben.
Op dit moment volg ik bijvoorbeeld een lesmodule over… radio. Vrijstelling aanvragen had geen zin, dus ik meld me elke les keurig in het leslokaal waar we bijvoorbeeld leren dat je luisteraars beter met ‘jij’ kunt aanspreken dan met ‘jullie’. Prima, noted.
2 werelden
En begrijp me niet verkeerd: ik heb nog veel te leren. En hoe verder ik kom, hoe duidelijker het wordt hoeveel ik eigenlijk nog niet weet. Maar het blijft een vreemde gewaarwording. Overdag zit ik in de les om te leren hoe je een radiogesprek redactioneel voorbereidt, en ’s avonds presenteer ik een programma op landelijke radio bij Radio Veronica. Het voelt een beetje alsof ik in 2 werelden tegelijk leef.
Neem vorige week bijvoorbeeld. Toen moesten mijn medestudenten en ik als opdracht een analyse maken van een radioprogramma. Normaal gesproken betekent dat: de redactie van een radioprogramma een mail sturen en afwachten of je bij gratie Gods een keer mag meekijken in een studio. Maar deze keer was het een stuk makkelijker: mijn medestudenten gingen lekker met mij mee naar de studio.
Dat ik dit mag doen, voelt als een enorme kans. En soms ook als een vreemde spagaat: overdag leer ik op school hoe een radiostudio werkt, en ’s avonds pas ik het toe in de praktijk — live, met honderdduizenden luisteraars.
Waarom ik dan überhaupt nog studeer? Goede vraag, die krijg ik vaak. Maar mijn studie gaat niet alleen over radio. Ik krijg ook vakken als marketing, mediatrends, sales en onderzoek. Niet allemaal even inspirerend, maar wel zeer waardevol. Zeker nu het medialandschap zo snel verandert — denk aan sociale media, kunstmatige intelligentie, data-analyse. Daar wil ik ook in mee kunnen blijven bewegen.
En om eerlijk te zijn: ik wil het ook gewoon afmaken. Die diploma-uitreiking meemaken, weten dat ik iets afgerond heb. Dus ik houd nog even vol — met te dure koffie in de hand, een chronisch slaaptekort en een hoofd vol jingles én deadlines.
Ferry Oomen
Dj bij Radio Veronica
Foto: Mark Engelen
Onvertelde verhalen
Ik denk terug aan de laatste woorden op het podium: “Er zijn nog zoveel mooie onvertelde verhalen die verteld moeten worden.” En dat is zeker zo bij de regionale omroep, die dicht bij mensen staat. En waar kijkers en luisteraars vertrouwen in hebben.
Maar daarvoor heb je als regionale omroep wel moed, passie en tijd nodig. Niet alleen bij journalisten en makers, maar ook bij de leidinggevenden. Want de gedachte op redacties is al snel: de radio- en televisie-uitzendingen moeten wel gevuld worden. En weg zijn de mooie ideeën voor een docuserie of een ander lange–termijnproject waarmee je verborgen onvertelde verhalen kan blootleggen.
Toch is het bij RTV Noord wél gelukt om ruimte te krijgen voor een maandenlang project met uiteindelijk een Gouden Regiohelden Award als kers op de taart. Hoe? Door vrijheid van leidinggevenden, een beetje financiële hulp en door het gewoon te doen.
Het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten heeft allerlei regelingen om van je journalistieke idee werkelijkheid te maken, bijvoorbeeld door een tegemoetkoming voor een vervangende kracht. Ook het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek heeft vergelijkbare regelingen, maar je moet daar wel even goed kijken wanneer je je kunt inschrijven.
Als regionale journalistiek echt wil blijven verbinden, inspireren en vooral onthullen, dan moeten we verder kijken dan de dag van vandaag. Dan zul je de vrijheid moeten krijgen zodat je tijd hebt om écht iets te begrijpen. Alleen zo kunnen we de diepere onvertelde verhalen toch vertellen. Als je dat doet, zie ik je misschien volgend jaar wel op het Regiohelden Festival.
Martijn Klungel
Winnaar Gouden Regiohelden Award
Onontdekte parel
Een aantal jaren mocht ik voor RTV Noord verslag doen van verschillende gemeenten. Maar één gemeente sprong eruit: Westerwolde. Een onontdekt pareltje. Het is een gebied waar de historie op je af komt. Het 15e-eeuwse Kruisherenklooster, waar vrijwilligers nog steeds op zoek zijn naar de restanten van een gebouw dat op eeuwenoude schilderijen te zien is. De Giezelbaarg, waar vroeger ‘heksen’ werden verbrand en waar inwoners de gebeurtenis nog steeds herdenken.
Of wat dacht je van de Burcht in Wedde of vestingdorp Bourtange, waar Bommen Berend langskwam toen hij de stad Groningen ging bombarderen. Westerwolde heeft iets unieks, wat lastig onder woorden te brengen is. Het is de een combinatie van ongerepte natuur, de vele plekken met een verhaal en mensen die naar elkaar omkijken.
En soms is Westerwolde meer dan we tot nu toe weten. Want wat Joscha op zijn grondradar zag, bleek later een gebouw te zijn. Niet het gebouw dat op de eeuwenoude schilderijen te zien was. Het was namelijk niet het enige gebouw dat gevonden werd. Er bleek vroeger een nederzetting rondom het klooster te staan, iets wat nog niet bekend was. Een verborgen stukje geschiedenis.
Maar niet alle geschiedenis van Westerwolde wordt met trots omarmd. Want vlakbij het klooster, waar vroeger vluchtelingen werden opgevangen tijdens de Eerste Wereldoorlog, staat het landelijke aanmeldcentrum voor asielzoekers. Geen mystiek verleden, geen verhaal dat Westerwolders graag vertellen, maar een hoofdstuk dat nog wordt geschreven.
Martijn Klungel
Winnaar Gouden Regiohelden Award 2024
Toen nog on-Nederlands
Vandaag neem ik jullie nog een keer mee naar het azc in Ter Apel. Naar de nacht waarop voor iedereen duidelijk werd dat het flink mis was. Het is 10 mei 2022, rond 22.00 uur. Mijn telefoon gaat. “Martijn, je hebt dit niet van mij…”, zegt iemand aan de andere kant van de lijn. “Er liggen honderden asielzoekers voor de poort in Ter Apel. Niemand weet of ze vannacht onderdak krijgen.”
Ik blijf even stil. En niet lang daarna spring ik in de auto. Al maanden stond de situatie op springen. De regio is dan al een tijdje bezig om aandacht te vragen voor de ‘ramp in slow motion’, zoals ze het zelf noemen. Terwijl ik onderweg ben, denk ik dat het misschien nog wel zal meevallen. Maar niets blijkt minder waar. Bij aankomst hoor ik direct veel rumoer en zie ik tientallen asielzoekers richting het hek van het COA rennen.
Aan de andere kant van het hek staan COA-medewerkers, die dekens en flesjes water over het hek gooien. Als leeuwen stormen asielzoekers erop af. Een andere groep heeft eerder al een dekenpakket bemachtigd. Terwijl ik op het grasveld loop, hoor ik snurkgeluiden. Ik kijk waar het geluid vandaan komt en zie een aantal asielzoekers snurkend tegen een boom ligt.
Alles bij elkaar was het een surrealistisch tafereel om te zien. Dit hadden we nog nooit eerder meegemaakt in Ter Apel. De foto’s en beelden die ik toen maakte, gingen de hele wereld over. Het was de start van de asielcrisis. En ook de start van een periode maandenlang verslag doen van de toen nog on-Nederlandse situatie.
Martijn Klungel
Winnaar Gouden Regiohelden Award 2024
Asielzoeker H.R.
Eén van hen was H.R. Zijn volledige naam was bekend, maar hij wilde destijds dat we alleen zijn initialen gebruikten. Tegen de huisregels van het COA in maakte hij foto’s en video’s in de noodpaviljoens, die in de maanden voor de asielcrisis al overvol zaten. Een crisis die zich al achter de schermen afspeelde, nog voordat het grote publiek er iets van meekrijgt.
Twee screenshots uit de beelden die H.R. destijds deelde.
Bijna dagelijks gaf H.R. updates over de situatie in de noodpaviljoens. “Het is hier koud. De dekens zijn te dun en er zijn geen kussens meer”, stuurt hij via WhatsApp. Bijgevoegd een video waarop een moeder met 2 kinderen te zien is. De moeder gebruikt een opgevouwen deken als kussen. Haar kinderen delen een te klein dekentje, waarbij hun voetjes er onderuit steken.
In de noodpaviljoens mogen maximaal 275 asielzoekers verblijven. Maar volgens H.R. verblijven er al snel 500 mensen. “Mannen, vrouwen en kinderen slapen allemaal in dezelfde tenten en de bedden staan dicht op elkaar. Het is overleven hier.” Maandenlang stuurt H.R. alles door. Tot hij opeens verdween.
Mijn berichten komen niet meer aan. Zijn nummer, met een buitenlandse landcode, was uit de lucht. Ik kreeg geen contact meer met H.R. Waar zou hij uithangen en hoe zou het nu met hem gaan? Op die vraag krijg ik op 21 april 2024 om 23:19 een antwoord. Het is H.R. met een (nieuw) Nederlands nummer. Ik vraag hoe het gaat. Goed, zo blijkt. “Ik woon al een jaar in een huis in Nederland en werk nu bij de McDonald’s”, schrijft hij.
Sindsdien heeft hij geen foto’s meer gestuurd van misstanden.
Martijn Klungel
Winnaar Gouden Regiohelden Award 2024
Achter de Poort
De afgelopen dagen kreeg ik vaak de vraag: hoe kwam je op het idee? Het begon in 2019, toen ik voor het eerst kennismaakte met het COA in Ter Apel. Als kersverse nieuwsverslaggever mocht ik mij storten op verhalen uit de regio Westerwolde, waar Ter Apel ook onder valt. Een COA-medewerker vertelde mij toen: “Op feestjes durf ik niet te vertellen waar ik werk.” Ik keek haar verbaasd aan.
De meeste Nederlanders hadden op dat moment nog nooit van Ter Apel gehoord. En toen was ook nog niet duidelijk dat het aanmeldcentrum 3 jaar later wereldnieuws zou worden. Dat werd het in 2022 wel, toen er geen plek meer was voor nieuwe asielzoekers. Er ontstond een tentenkamp, honderden asielzoekers moesten buiten slapen en de meest wilde verhalen deden de ronde over wat er allemaal op het terrein zou gebeuren.
De verbazing over het onbegrip, geslotenheid en de manier waarop politici zelf een inkleuring geven aan de situatie, is mij altijd bijgebleven. Ik wilde daarom laten zien wat er écht gebeurt en maakte een plan. We willen ‘all-access’ filmen bij het COA in Ter Apel om de mooie kanten, maar ook de nare kanten te laten zien. Het COA ging akkoord.
Waarom? Dat is mij vaak gevraagd, maar het eerlijke antwoord is dat ik het niet precies weet. Dat ik het jaar daarvoor regelmatig bij nacht en ontij voor de hekken heb gestaan, heeft daar misschien aan bijgedragen. En de medewerkers hadden er ook behoefte aan.
Het resultaat is een serie die laat zien hoe medewerkers stoeien met de beperkte plekken, het onveiligheidsgevoel dat bij sommige medewerkers leeft, hoe minderjarigen zonder ouders naar Nederland komen en hoe er wordt geworsteld met asielzoekers die het land moeten verlaten.
Dat vakcollega’s de serie zo bijzonder vonden dat ze een Gouden Regiohelden Award toekenden, maakt mij trots. Net zoals de reacties van COA-medewerkers: “Ik word er nog regelmatig op aangesproken”, laat een van de medewerkers in de serie weten. De medewerkers van het COA Ter Apel durven nu wel te zeggen waar ze werken.
Martijn Klungel
Winnaar Gouden Regiohelden Award 2024
Foto: Eric Brinkhorst