De extra lange editie vindt plaats op dinsdag 5 oktober van 14.00 tot 17.00 uur en is gratis online te volgen. Er is een klein aantal gratis kaarten beschikbaar om fysiek aanwezig te zijn in de zaal van Beeld en Geluid.
Vijftien jaar geleden dachten uitgevers na over televisie, stortten omroepen zich op het internet en met de lancering van Hyves begonnen we sociale netwerken te ontdekken. Nu wordt de digitale infrastructuur grotendeels gecontroleerd door Amerikaanse giganten. Het verdienmodel van digitale media draait om consumentendata: alles wat we online doen, wordt opgeslagen, geanalyseerd en gebruikt. Media geproduceerd door en met algoritmes zijn in opmars. En er ontstaat een nieuwe digitale handel, zoals die van NFT’s. Konden we deze ontwikkelingen vijftien jaar geleden al zien aankomen?
Sprekers
Enkele gasten van deze 100ste Cross Media Café vertelden eerder over hun innovaties en toekomstdromen. Hoe kijken zij daar nu op terug? Wat is ervan terecht gekomen? Aan tafel ook een nieuwe generatie. Hoe ziet het medialandschap er over vijftien jaar uit? Wat moeten we doen om een gezonde, relevante mediasector te behouden? Wat zijn de dromen voor de toekomst? Monique van Dusseldorp, sinds 2005 de vaste moderator, leidt ook nu weer het gesprek.
Te gast:
Arno Otto, Chief Transformation Office Talpa
Lara Ankersmit, Het Financieele Dagblad
Sjef Pijnenburg, oprichter ODMedia
Harry Dekker, Media Director Unilever
Martijn van Dam, lid Raad van Bestuur NPO
Maarten van den Biggelaar, oprichter Quote
Frank Volmer, directeur Ster
Bruno Felix, oprichter Submarine
Jeroen Koopman, oprichter NewBeTV
Brian Hirman, directeur M&A INtractogroep
Yme Bosma, voormalig manager Hyves
Thomas Engel, The Saints – Infostrada – The Capitals – Disney
Annelies Kaptein, Stoneroos – NEP
Kees Wilbrink, directeur Partnerships DPG
Jeroen Elffericht, co-founder Ex Machina
Aanmelden voor fysieke of online aanwezigheid
Voor het eerst sinds anderhalf jaar, kan er weer een klein gezelschap fysiek aanwezig zijn bij dit Cross Media Café (Testen voor Toegang). Het aantal fysieke kaarten is echter zeer gelimiteerd. Wil je er bij zijn? Meld je dan snel aan. First come, first serve.
Het 100e Cross Media Café is ook uitstekend en gratis online te volgen via Zoom. Een dag voor het event ontvang je per mail de link naar de livestream. Registreer je nu voor online of fysieke aanwezigheid
Het Cross Media Café wordt georganiseerd door Beeld en Geluid en Media Perspectives. In deze bijeenkomsten voor mediaprofessionals worden de nieuwste ontwikkelingen gepresenteerd op het gebied van media, technologie en innovatie. Met de Cross Media Cafés dragen de organisaties bij aan kennisontwikkeling en kennisdeling om de media-industrie zo een stap verder te brengen.
Mediasector wil maatregelen tegen internationale techbedrijven
De invloed van partijen als Google, Facebook, TikTok, Netflix, YouTube en Amazon is de afgelopen jaren fors toegenomen. Concurreren met deze internationale techbedrijven is lastig, bijvoorbeeld omdat de publieke omroep maar in beperkte mate mag samenwerken met commerciële partijen.
De mediasector vraagt in de brief aan de informateur en de politieke partijen nadrukkelijk meer ruimte voor onderlinge samenwerking. Bijvoorbeeld voor het samen ontwikkelen van reclametechnologie die onafhankelijk is van de internationale partijen. Deze zogeheten ‘buiten competitieve samenwerking’ wordt nu nog door wet- en regelgeving bemoeilijkt.
De mediabedrijven willen ook steun van het nog te vormen kabinet voor hun innovatieagenda. Ze zien dat de mondiale spelers veel grotere budgetten hebben voor technologische ontwikkeling. Door samen te werken op het gebied van innovatie, kunnen de mediabedrijven een gezond en concurrerend Nederlands medialandschap garanderen. Steun van het kabinet is daarbij essentieel, vindt de sector.
Martijn van Dam, lid van de Raad van Bestuur van de NPO, is blij met de gezamenlijke oproep. “We voelen steeds meer druk op de cruciale functie van media in onze democratie en cultuur. Door de dominantie van de grote techbedrijven is het speelveld ongelijk en oneerlijk geworden.”
Ook Erik Roddenhof, CEO van DPG Media, ziet de gezamenlijke brief als een stap vooruit. “Het is goed dat we als sector als geheel dit signaal afgeven. We ervaren tot nu toe onvoldoende gevoel van urgentie in de politiek als het gaat om de concurrentie van de grote buitenlandse partijen.”
De complete brief van Talpa Network, DPG Media, Mediahuis, NPO en RTL Nederland is hier te vinden.
Het was een geslaagd evenement, waaraan naar verluidt bijna 900 geïnteresseerden online deelnamen. Voor een select live gezelschap waren er inspirerende gesprekken, workshops en showcases over onder andere synthetic media, deepfake en de platforms van de toekomst. En Van Dam riep ook op tot gezamenlijke actie.
Het is dat ze momenteel vooral met zichzelf bezig zijn, en kijken wie wie overneemt, maar Van Dam heeft goede hoop dat er binnenkort toch een gezamenlijke brief naar een nieuw kabinet gaat. Dat zou al een doorbraak zijn.
Er is per slot van rekening een gezamenlijk belang: de concurrentie vanuit Silicon Valley het hoofd bieden. Maar Van Dam ziet niets in één groot on demand platform. Wat hem betreft blijft Videoland bestaan naast NPO Plus, en KIJK naast NLZIET of RTL XL. Het NPO Innovatiefestival kende overigens een passende afsluiting met de uitreiking van de eerste NPO Innovatieprijs. Die ging naar het AI Songfestival van de VPRO.
Bekijk aflevering 163 van BM90 met Jeroen te Nuijl hier.
Karen van Dijk, programmamaker en bedenker van het AI Songfestival, kreeg de prijs uit handen van de voorzitter van de jury, IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg.
Baanbrekend
De jury sprak van een ‘baanbrekend project’: ‘Niet alleen is de laatste stand van de techniek gebruikt om nieuwe en verrassende content te maken, maar tevens heeft het ons aan het denken gezet over de mogelijkheden en beperkingen van de technologie.’ De jury was onder de indruk van de internationale karakter en uitstraling: ‘Het project heeft intussen een internationaal vervolg gekregen en is daarmee zowaar een Nederlands exportproduct geworden.’
Het AI Songfestival is een concept van de omroep VPRO en de afdeling NPO Innovatie en is vorig jaar voor het eerst georganiseerd. Ook dit jaar vindt er weer een editie plaats, op 6 juli 2021. Bij deze versie van het Songfestival maken musici, producenten en andere creatievelingen gebruik van kunstmatige intelligentie bij het maken van de liedjes. Op de site is meer informatie over het AI Songfestival te vinden.
De andere genomineerden waren: Wadoeje (interactieve video, NTR), Pointer – De straat die niet meer bestaat (datajournalistiek meets storytelling, KRO-NCRV), Deepfake (EO) en Zapp x TikTok. De jury bestond naaast Van den Burg verder uit Mischa Blok (radio- en podcastmaakster bij NPO Radio 1), Ouassima Tajmout (journalist, programmamaker en presentator bij FunX) en Fredo de Smet (curator van MediaFastForward, het innovatiefestival van de Vlaamse publieke omroep VRT).
NPO Innovatiefestival
Bijna 900 geïnteresseerden woonden donderdag online de eerste editie van het NPO Innovatiefestival bij. Het festival waar programmamakers van de publieke omroep, talloze andere mediabedrijven en vele inspirerende sprekers met elkaar spraken over tal van innovaties bij de publieke omroep. Media-professionals, makers, denkers, uitvinders, studenten en andere geïnteresseerden waren uitgenodigd.
Martijn van Dam, als NPO-bestuurslid verantwoordelijk voor innovatie en technologie, hield een pleidooi voor meer samenwerking in de Nederlandse mediawereld op het gebied van innovatie: “We willen als publieke omroep vooroplopen in media-innovatie en zoeken daarom expliciet ook de samenwerking met onze collega’s uit het vak. Laten we samen nieuwe mogelijkheden onderzoeken om belevenissen te creëren, verhalen te vertellen en alle Nederlanders op nieuwe manieren in aanraking te laten komen met onze content.”
NPO Innovatie is een twee jaar geleden gestart onderdeel van de publieke omroep dat nieuwe diensten, platformen, technologieën en werkwijzen onderzoekt om het publiek ook op andere manieren in aanraking te laten komen met verhalen en daarmee maatschappelijke impact te creëren. Lees en bekijk er meer over op de site van NPO Innovatie.
Eurovisie Songfestival: ook visitekaartje van innovatie
“Tweeënhalf jaar geleden zijn we begonnen met ons nieuwe innovatiebeleid, waarbij het uitgangspunt was: we willen voorop lopen qua content maken, maar ook qua hoe we die content bij ons publiek krijgen”, aldus Van Dam. “Dat betekent experimenteren om vroegtijdig te kunnen selecteren met welke ontwikkelingen we wel iets willen doen en met welke niet. Daarvoor is toen de afdeling van Egon opgezet, die verkent wat allemaal op ons afkomt en ook een faciliterende rol speelt, intern en richting omroepen.”
Toen Nederland het Songfestival won, zorgde dat ook daar meteen voor een stroomversnelling. “We zeiden met z’n allen: zo’n evenement moet ook het visitekaartje worden van media-innovatie in Nederland”, vervolgt Van Dam. “Je wilt dan niet experimenteren in het hart van het productieproces, dus zijn we in samenwerking met start ups, facilitaire en mediatech bedrijven gaan kijken naar nieuwe mediakansen om het Songfestival heen.”
Martijn van Dam
Challenge
Dat leidde in oktober 2019 tot een zogeheten innovatie-challenge: tien finalisten pitchten in Vondel CS in Amsterdam hun concept aan een jury met daarin vertegenwoordigers van NOS, AVROTROS en het Eurovisie Songfestival 2020-projectteam. Het Belgische Kiswe Mobile, het Britse Sceenic en het Nederlandse TNO kwamen als winnaars uit de bus en kregen een bedrag tot € 35.000 om hun toepassingen te realiseren.
Egon Verharen: “Die waren vooral gericht op user engagement: hoe kunnen we publiek op een andere manier bij het Songfestival betrekken? Zo kan met Kiswe Mobile een groot aantal op verschillende doelgroepen gerichte, aangepaste streams worden gemaakt, waarbij je kunt kiezen voor verschillende commentatoren, zoals social media influencers die interactie met het publiek zoeken en de resultaten in de stream kunnen tonen.”
“Deze cloud regieoplossing is ook voor blinden en slechtzienden een uitkomst. TNO kwam samen met een Koreaans bedrijf met UltraWideViewing: speciale camera’s nemen de show op en de optredens worden in hoge resolutie (12K) op ware grootte geprojecteerd, bijvoorbeeld in bioscopen en op andere evenementlocaties waardoor het publiek daar het optreden ervaart alsof het erbij is. Maar ja, zoals het er nu voor staat, kan dat samenkomen op locatie nog steeds niet, dus we proberen dat op een andere manier in te vullen.”
Exportproduct
De derde challenge-winnaar, Sceenic, bedacht Watch Together, dat vrienden en familie elkaar laat zien en horen door middel van live realtime video chat, perfect gesynchroniseerd met de live stream van de show zodat ze samen die momenten kunnen delen. Van Dam: “Door corona werd die tool heel actueel en waren we ineens internationaal koploper. Waar andere platforms alleen chatfuncties boden, hadden wij een instrument dat samen video kijken en ‘Teamsen’ mogelijk maakte, echt webcamcontact. Zonder het Songfestival was dat niet gebeurd.”
“Mediaconsumptie wordt
individueler en daarmee
wellicht ook individualistisch,
maar onze rol is altijd om
mensen bij elkaar te brengen”
“Het is inmiddels omgewerkt tot NPO Samen en als algemene dienst op NPO Start een exportproduct geworden”, bevestigt Verharen. “Het staat onder andere in de belangstelling bij de Vlaamse VRT, de Portugese RTP en het Zweedse SVT. NPO Samen werkt nu bij al onze live en VOD-programma’s en straks natuurlijk ook tijdens het Songfestival. Alleen nog via de webbrowser, maar we zijn bezig om het ook naar de mobiel te brengen.”
Egon Verharen
Van Dam: “We zien natuurlijk dat mediaconsumptie individueler en daarmee wellicht ook individualistisch wordt; maar onze rol is altijd om mensen bij elkaar te brengen. Daarom ben ik echt trots op deze innovatieve tool. Ditmaal was de insteek rond het Songfestival ook anders dan vorig jaar. Oorspronkelijk wilden we weer een challenge organiseren, maar omdat vanwege corona zo lang onzekerheid bestond over welk scenario kon worden gevolgd en wat voor evenement het uiteindelijk zou worden, is daar vanaf gezien. Daardoor was er nu juist wél behoefte aan innovatieve toepassingen in het hele productieproces.”
Remote Green Room
“We hebben een oproep gedaan onder Nederlandse facilitaire bedrijven: stel dat de artiesten niet naar Rotterdam kunnen komen, hoe maken we dan toch dit Songfestival mogelijk?”, vult Verharen aan. “Afgezien van de registratie van de optredens die worden uitgezonden, wil je de artiesten natuurlijk ook kunnen spreken. Uiteindelijk is Broadcast Rental geselecteerd om de virtuele remote Green Rooms te gaan doen. Zij zorgen ervoor dat de Green Room-gesprekken naadloos in de uitzending passen, ook als de landen niet in Ahoy kunnen zijn. Dat gebeurt niet via het Eurovisienetwerk met tonnen kostende satellietverbindingen, maar dankzij nieuwe, veilige internettechnologie voor ongeveer een zesde van de prijs die zo’n productie normaal zou kosten. Broadcast Rental heeft heel goed met ons meegedacht.”
Het tweede innovatieproject behelst crowd control en health monitoring in Ahoy, terwijl ook wordt onderzocht of Dolby Atmos het Songfestivalgeluid kan verrijken. “Dat willen we de distributeurs aanbieden, maar heeft weer zijn eigen technische uitdagingen”, aldus Verharen. Bovendien krijgt het AI (Artificial Intelligence) Songfestival een vervolg. Vorig jaar werd de eerste editie georganiseerd door de VPRO in samenwerking met NPO 3FM en NPO Innovatie. Dertien teams gingen de uitdaging aan met hun AI-liedjes en het Australische Uncanny Valley won uiteindelijk met Beautiful the World.
Martijn van Dam: “Ook weer een goed voorbeeld van het Songfestival als katalysator voor innovatie. Ik vond het zelf wel een geruststellende gedachte dat computers nog niet zo ver waren dat ze het winnende liedje kunnen creëren, maar tegelijkertijd zag je ook dat het niet zo heel lang meer gaat duren voordat het wel zover is…”
Eerste editie online NPO Innovatie Festival op 3 juni
Martijn van Dam, als NPO-bestuurslid verantwoordelijk voor innovatie en technologie: “We willen als publieke omroep vooroplopen in media-innovatie en daarom verkennen we continu nieuwe mogelijkheden om belevenissen te creëren, verhalen te vertellen en ons publiek op allerlei manieren in aanraking te laten komen met onze content.”
“De NPO en de omroepen zoeken daarin de samenwerking met bedrijven in onze omgeving en willen open zijn over wat we doen, bereiken en leren. Daarmee hopen we innovatie in de hele mediasector te stimuleren. En dat is ook precies de achterliggende gedachte van dit eerste NPO Innovatie Festival: informeren én inspireren om samen te innoveren.”
NPO Innovatie Prijs
Tijdens de eerste editie van het festival wordt ook voor de eerste keer de NPO Innovatie Prijs uitgereikt, waarvoor we nu de nominaties bekend kunnen maken. Een jury, onder leiding van IT-ondernemer en oud-topschaatser Ben van der Burg, bepaalt wie de prijs krijgt voor het meest innovatieve media-concept van de afgelopen 2 jaar. Dit zijn de vijf genomineerden: AI Songfestival (VPRO), Wadoeje (NTR), Pointer/De straat die niet meer bestaat (KRO-NCRV), Deepfake (EO) en Zapp x TikTok. De winnaar zal worden bekendgemaakt tijdens de afsluitende talkshow.
Voor wie?
Het online festival is vooral bedoeld om Nederlandse mediamakers uit alle hoeken van de mediawereld bij elkaar te brengen. Programmamakers, omroepmedewerkers, gevestigde namen, start-ups, maar ook studenten zijn welkom om het festival online te volgen. De uitnodigingen hiervoor zijn eerder dit voorjaar verstuurd. De afsluitende talkshow wordt live gestreamd op de site van het festival en is daarmee ook voor het publiek toegankelijk. Dan wordt ook de innovatieprijs uitgereikt.
NPO Innovatie
Het online festival is een initiatief van NPO Innovatie, een twee jaar geleden gestart onderdeel van de publieke omroep dat nieuwe diensten, platformen, technologieën en werkwijzen onderzoekt om het publiek ook op andere manieren in aanraking te laten komen met verhalen en daarmee maatschappelijke impact te creëren.
Niet alleen ten behoeve van de hele publieke omroep, maar ook breder. Martijn van Dam: “We willen de mediasector helpen versterken. Innovatie is volgens de Mediawet een van onze publieke taken. We houden ons bezig met kennisdeling binnen en buiten de Nederlandse publieke omroep, we streven ernaar onze collega’s te inspireren en zoeken actief de samenwerking op met start-ups en gevestigde mediabedrijven.”
Dit alles staat dus ook centraal tijdens de eerste editie van het NPO Innovatie Festival op 3 juni. Lees er meer over op de speciale site: www.npoinnovatiefestival.nl. Dit is ook de plek voor geïnteresseerden om zich in te schrijven voor één van de online workshops, showcases en inspirerende plenaire sessies of de afsluitende talkshow.
De nieuwe CTO gaat zich de komende tijd vooral richten op de doorontwikkeling van de veelgebruikte on demanddiensten van de publieke omroep, NPO Start/NPO Plus, NPO Luister, vele andere sites en apps van de NPO en de doorontwikkeling van de afdeling Technologie.
De 37-jarige Roskam was de afgelopen jaren bij Talpa Vice President Broadcast-, Production Technology & IT en vervolgt nu zijn loopbaan als CTO bij de NPO-organisatie: “Technologie is in dit veranderende medialandschap onmisbaar om mensen te verbinden aan de geweldige content van de NPO”, stelt Roskam. “Ik kijk er enorm naar uit om samen met al mijn nieuwe collega’s aan de slag te gaan en de volgende stap te zetten om als NPO te blijven verbinden en impact te maken.”
Willem Roskam wordt gedreven door een enorme passie voor techniek en innovatie: “Technologie praktisch toepasbaar en toegankelijk maken, dat is wat mij drijft.” De afgelopen jaren sloeg Roskam bij Talpa al bruggen tussen een traditioneel omroeplandschap en het digitale domein. En die weg zet hij nu voort bij de publieke omroep.
Martijn van Dam, binnen de raad van bestuur verantwoordelijk voor technologie en innovatie bij de NPO, is blij met de komst van Roskam: “De NPO is op volle snelheid in transitie om verder te digitaliseren. We kijken ernaar uit om met Willem de volgende stappen daarin te zetten. Het Nederlandse publiek verdient een vooruitstrevende publieke omroep die met digitale diensten en platforms tot de top behoort en openstaat voor de nieuwste technologische ontwikkelingen.”
“We werken hard aan nieuwe ontwikkelingen voor NPO Start, NPO Luister, ons online aanbod en onze publieke datastrategie en tegelijk bedienen we elke dag miljoenen Nederlanders met radio, televisie en onze online platforms. De afdeling technologie speelt in al deze zaken een sleutelrol.”
Te gast zijn onderzoekers, ondernemers en andere professionals van onder meer Bellingcat, BBC en AFP Factcheck Nederland. Ook is te gast Martijn van Dam, lid van de Raad van Bestuur van de NPO. Met de experts wordt gesproken over de verschillende manieren waarop je de betrouwbaarheid van nieuws en bronnen kan checken. Ook wordt gekeken naar de toekomst van het nieuwslandschap en de rol die zij daarin spelen gekeken.
Sprekers:
Laura Ellis is Head of Technology Forecasting bij de BBC en had daarvoor als journalist al een focus op desinformatie, technologie, machine learning en data.
Martijn van Dam is als lid van de Raad van Bestuur van de NPO verantwoordelijk voor de portefeuille Technologie en Innovatie.
Robert van der Noordaa (Trollrensics) is gespecialiseerd in onderzoek naar trollen en desinformatie en is betrokken bij onderzoek naar campagnes rondom de verkiezingen.
Annique Mossou is trainer/onderzoeker bij Bellingcat en specialiseert zich daar op de wereld van mis- en desinformatie.
Tamara Witschge (Hogeschool van Amsterdam/Rijksuniversiteit Groningen) doet onderzoek naar innovatie, creativiteit en (sociale) verandering in en door media en is betrokken bij het onderzoek van het AI, Media and Democracy Lab.
Clémence Overeem is journalist bij AFP Factcheck Nederland dat online content monitort en onjuiste informatie onderzoekt en ontkracht.
Het Cross Media Café wordt een aantal keren per jaar georganiseerd door het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en Media Perspectives. In deze bijeenkomsten voor mediaprofessionals worden de nieuwste ontwikkelingen gepresenteerd op het gebied van media, technologie en innovatie.
Een debatavond over journalistiek in tijden van misinformatie. Programmamakers, wetenschappers en critici gaan met elkaar in gesprek over de uitdagingen en valkuilen waar journalisten mee te maken hebben.
Henk van der Aa, hoofdredacteur Journalistiek bij KRO-NCRV: “Het debat op social media verhardt, mensen trekken zich terug in hun online loopgraven. Iedereen kan een eigen platform oprichten of eigen media kiezen om nieuws, waarheden, maar ook misinformatie te verspreiden. De journalistiek heeft hierin een belangrijke rol te spelen, maar ook een verantwoordelijkheid te nemen. Ook wij moeten ons niet verschansen in een ivoren toren, maar willen transparant zijn over de gemaakte journalistieke keuzes. Met deze debatavond zetten we als KRO-NCRV daarin een mooie stap.”
Onderwerpen en fragmenten uit de afleveringen van het KRO-NCRV programma Propaganda dienen als aanleiding voor gesprekken over media, waarheid en wantrouwen. In zes afleveringen ging Propaganda de afgelopen weken op zoek naar mis- en desinformatie, naar facts en alternative facts, naar hoaxes en fake news. Wie verspreiden deze misinformatie, welke belangen hebben ze erbij en wat willen ze ermee bereiken?
De debatavond bestaat uit drie verschillende gesprekken: een over de relatie tussen wetenschap en journalistiek met Maurice de Hond, een gesprek naar aanleiding van de aflevering over haatvloggers over de verantwoordelijkheid van social media-bedrijven en een gesprek met Martijn van Dam (lid Raad van Bestuur NPO) over de toekomst van journalistiek in tijden van fake news en complottheorieën. Van Dam publiceerde eerder deze maand een opinieartikel in dagblad Trouw over de ontwrichtende werking van complottheorieën en deep fake-technologie op onze democratie.
Het debat is woensdagavond 24 maart te volgen via kro-ncrv.nl/ingesprek, het begint om 19.30 uur. Online kijkers kunnen live reageren op stellingen en vragen stellen via de site. Gespreksleider van de debatavond is journalist Martijn de Greve.
Martijn van Dam
Egon Verharen
