Article header image
Article header image

Beeld en Geluid: proactief av-archief in coronatijd

Tekst: Erik Klap // Fotografie: Beeld en Geluid, Oane Born, Dirk-Jan van Dijk

Nu programmamakers noodgedwongen anders moeten denken, is een logische link met de mediaschatkamer in Hilversum snel gelegd. Maar omdat het archief van Beeld en Geluid, nu zeker ook voor educatieve doeleinden, zo massaal wordt geraadpleegd ‘raakt’ het coronavirus mediamakend Nederland in zijn haarvaten, maar ‘kraakt’ het systeem ook af en toe omdat de vraag overweldigend is.
Eppo: “Dat klopt en het kraakt ook flink, maar mijn stelling is: we ‘moeten’ het behappen. Tegelijkertijd is dit voor ons juist nu de uitdaging om het goed te managen. Je kunt wel een grote mond hebben over hoe belangrijk het archief is voor ons collectief geheugen en dat we ook steeds meer samen willen creëren, maar nu het erop aankomt, moeten we het ook wel waarmaken. Dat lukt. We zijn hartstikke druk en schalen op als de technische capaciteit ons in de steek dreigt te laten. Bovendien bekijken we wat wij maatschappelijk kunnen bijdragen om deze crisis zo dragelijk mogelijk te maken.”

Eppo3 klein

Nieuwe avonturen
Het museum is dicht, maar de poort naar het audiovisuele archief lijkt meer ‘open’ dan ooit.
“Dat levert ook gezonde trots op. Vanuit zolders of huiskamers gaan we nieuwe avonturen aan, waarbij die kleurige parel op het Media Park veel zaken draaiend weet te houden. We bedienen verschillende doelgroepen, variërend van particulieren tot mediaprofessionals die ons archief opzoeken om programma’s te verrijken. Maar ook mensen uit het onderwijs, onderzoekers en erfgoedprofessionals weten ons te vinden.”

“We proberen tweewegverkeer op gang te brengen”

Heimwee TV, nu dagelijks op NPO 2, is zo’n tastbaar voorbeeld van hoe oude (talk)shows en series tot leven worden gewekt. Inventieve mediamakers komen met concrete vragen naar jullie, maar in hoeverre zoekt Beeld en Geluid zelf actief de samenwerking op door suggesties voor formats met thematisch beeldmateriaal aan te reiken?
“We proberen tweewegverkeer op gang te brengen. Alleen is die rol om dit te entameren relatief nieuw voor ons. Dit vinden wij wel steeds belangrijker, vooral omdat wij goed zicht hebben op wat we allemaal ‘in huis’ hebben. Onze interne actualiteitenredactie speelt 24/7 in op zaken waarbij wij kunnen inhaken. Dus iemand roept wat interessants waarvan wij weten: hé, daarvan hebben wij een mooi fragment. En ook: hoe kunnen we de actualiteit koppelen aan onze broadcastpartners? Daarmee gaan we veel proactiever om. We zitten al lang niet meer alleen te wachten – ‘U belt, wij draaien’ – maar we denken ook echt mee.”

Jullie kunnen die memorabele mediamomenten ook zelf weer wakker kussen.
“Een mooi voorbeeld was natuurlijk het EK voetbal van 88, toen Oranje Europees kampioen werd. Op mijn bureau stond – en staat – nog zo’n ouderwets draaitelefoontoestel. Voor die speciale uitzending van Studio Sport hebben we dus niet alleen de beelden, maar ook mijn bureau met die telefoon geleverd. Glorieus momentje hoor, in huize Van Nispen.”

Nieuw plan
Samen met mediapartner nu.nl gaat Beeld en Geluid Nederlanders vragen video’s te maken of te uploaden waarin mensen de impact van media op hun dagelijkse leven tonen. Om te tonen hoe wij leefden ten tijde van corona. Van verlaten pleinen of lege schappen tot volle stadsparken en stranden.
“Wij willen het mediageheugen zijn. In mijn ideale wereld heeft iedere Nederlander toegang tot zijn of haar publieke icloud, waarin foto’s en bewegend beeldmateriaal wordt opgeslagen, in lijn met privacy-protocollen. Nu we allerlei initiatieven zien ontstaan, gaan wij een oproep doen om filmpjes in te sturen die een representatief beeld geven van ons dagelijks leven in dit coronatijdperk.”

BenG thuis klein

Maar dat is een breed spectrum en dan is the sky the limit: hoe gaan jullie dit begrenzen? En vervolgens rangschikken en benoemen, zodat het helder is te traceren later?
“Haha! Daar heb je de helden van Beeld en Geluid voor, hier hoeft niemand bang voor te zijn. Slim archiveren op metadata en de juiste trefwoorden is ons dagelijks werk. Zo hebben we, ook voor ons nieuwe museum straks, vijf categorieën bedacht. Allereerst: Contact maken. Denk aan de docent die zijn leerlingen online lesgeeft of de kleindochter die een facetimet met oma. Ten tweede: Vermaak. De millennial die via een houseparty met zijn vrienden chillt of de yogaleraar die je thuis de zonnegroet laat doen. Dan: Informeren. Een radiomaker die vanuit huis een uitzending verzorgt of overleg met collega’s via Google Hangouts. De vierde categorie is Kopen of verkopen. Je favoriete restaurateur die een driegangenmenu thuis bezorgt. Het vijfde domein is Spelen. Van de thuisbingo tot amateursport en de Olympische Spelen. Liefst op persoonlijk niveau. Hoe traint de topsporter, die Tokio dit jaar mist, nu verder voor de Olympische Spelen van 2021?”

“De premisse van het nieuwe museum wordt: wat je ziet, ben je zelf”

Ik begrijp dat die coronacollectie ook onderdeel wordt van het nieuwe museum.
“Zeker! De premisse van het nieuwe museum wordt: wat je ziet, ben je zelf. We proberen je profiel zo goed te pinpointen op jouw mediapersoonlijkheid, dat je daaraan ook relevante  video’s uit deze coronaperiode kunt koppelen.”

Pandemie
“Een archief is allesbehalve saai. Als je zegt dat YouTube ook een soort archief is, kijken mensen al anders naar de rol die wij spelen, waarin we hoogte- en dieptepunten vastleggen die iets zeggen over ons als Nederlanders. Wie zijn wij? Waar komen we vandaan? Een pandemie is niet nieuw. Waar het dan om beeld- of geluidsfragmenten gaat om dat te duiden, worden wij enorm uitgedaagd.”
“Wij zijn met Number Five Foundation dé lead-partner in de Alliantie Digitaal Samenleven: een samenwerking tussen VodafoneZiggo, NS, Interpolis, Rabo, Jumbo en HEMA, maar ook overheden, NGO’s en kennisinstituten zoals de Koninklijke Bibliotheek. De Alliantie werkt ook nauw samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en heeft als kerntaak: het inrichten van de digitale inclusieve samenleving.”
“Veel mensen werken graag online, maar lang niet iedereen kan dat. De Alliantie is door deze coronacrisis begonnen met de actie #allemaaldigitaal, waarin we ook arme gezinnen en ouderen die niet over de juiste media middelen beschikken met laptops toch online toegang verschaffen. Partijen als VodafoneZiggo, Seniorweb, Ouderenfonds, BNP Paribas en andere partners werken mee. Wij vinden het belangrijk om die digitale wereld verder met de samenleving te verbinden op een proactieve, toegankelijke manier. Zo willen we mensen ook in deze tijden van economische misère goed op de rit te houden: die rol past bij ons.”

Harm Edens presenteert Media in crisistijd

Het wekelijkse online programma dat Harm Edens thuis in Zutphen vanuit de praktijkkamer van zijn partner Harm (ja, echt waar) opneemt met cameravrouw én producent Merel van Beeld en Geluid heet Media in crisistijd. Samen met Merel fladdert Harm op zijn Edens alle kanten op in de mini-videoshow. Het overkoepelende thema is zonneklaar: ons leven in en met media ten tijde van corona.

De komende weken speurt Harm Edens naar veranderingen in het medialandschap die zich nu voltrekken. Via videoverbindingen praat hij met mediakenners en conservatoren van Beeld en Geluid, maar ook met bekende radio- en tv-makers en YouTube-helden.

Heb je Media in crisistijd zelf bedacht?
“Nee, samen met Beeld en Geluid. Ze vroegen of ik wilde meedenken over een programma hoe we het medialandschap zien veranderen nu vrijwel iedereen noodgedwongen thuis zit. In aflevering 1 waren Arjen Lubach en Paul de Leeuw te gast. Normaal gesproken is iedereen ‘druk, druk, druk,’ maar nu zijn mensen welwillend en vervelen zich natuurlijk ook. Dan is even met Harm bellen natuurlijk een welkome afwisseling.”

Harm Edens klein

Aflevering 2 was geheel gewijd aan kindertelevisie. Krijgen de andere afleveringen ook een thematisch karakter?
“Ja, dat is wel de bedoeling. Zo spreken we YouTubers die al zelf streamen, dus succesvolle vloggers én mensen die dat nu ook door de omstandigheden aan het uitvinden zijn. Maar ook over nieuwe programma’s die spontaan ontstaan zoals Frontberichten of Zapp Live. Of over hoe televisie een vorm van eenzaamheidsbestrijding is, dus Troost-TV, en er staat ook een programma over gaming op de rol. Dit nemen we woensdag op in de geïmproviseerde flauwekulstudio bij mij thuis.”

Afzeggingen
Hoe zeil jij zelf door deze periode?
“Ik ben nu onderweg naar de studio voor de laatste aflevering van Dit Was Het Nieuws en radio gaat nog wel gewoon door. Bij BNR liep ik vijf weken terug Rens de Jong tegen het lijf die klaagde dat zijn hele agenda was leeggeveegd. Toen zei ik monter: ‘Oh, bij mij valt dat nog mee.’ En kreeg ik de dagen daarna 47 telefoontjes met allerlei afzeggingen.”

Ben jij digitaal helemaal up to date?
“Mensen worden steeds handiger met al dat videobellen. Ik ga straks skypen met de 5 Uur Live, maar dan ga ik wel eerst even prutsen of die verbinding wel werkt. Voor Rabobank was ik bezig met een ‘Boerentoer’ over circulaire landbouw en daarvan maken we nu een digitale vertaalslag in de vorm van een webinar. Mensen worden inventief en creatief. Nu er een vrijwel sportloze zomer nadert en ook de Vierdaagse van Nijmegen waarschijnlijk wordt afgeblazen, moeten we maar meer nadenken over wandelprogramma’s in en rond het huis.”

Wordt Media in crisistijd een beetje bekeken?
“Dat moet natuurlijk nog groeien, maar vakbroeders zien het wel. We publiceren elke vrijdag om 12.00 uur via de social mediakanalen van Beeld en Geluid en de media pikken het ook wel op. Het AD belde al, Libelle gaat wat doen, ik skype straks met de 5 Uur Live en nu meldt ook BM zich nog!” Lachend: “Mijn leven is dus niet voor niets geweest.”

Veronica komt naar Beeld en Geluid toe deze zomer

Stichting Norderney heeft het Veronica-archief overgedragen aan het Instituut voor Beeld en Geluid. In april was het precies zestig jaar geleden dat Radio Veronica vanaf zendschip de Norderney begon met de eerste testuitzendingen.
Van Nispen: “Als ik zelf een rondleiding geef, dan loop ik altijd even langs bij het kleine Apple-computertje van Rob Out, de legendarische oprichter van Veronica. Dat is voor mij een iconisch plekje in ons museum. Het is fantastisch dat we onze collectie nu kunnen uitbreiden met het Veronica-archief.” Dit jubileum zou in april worden gevierd in Beeld en Geluid, maar ook dit feestje werd wreed verstoord en is nu doorgeschoven naar eind augustus.

Bericht delen
Article header image
Article header image

HARM.TV: Jaren 70

We leven mee met Boer zoekt Vrouw-boerin Annemiek, die 26 jaar is maar zich gedraagt alsof ze net 50 is geworden en haar koeien een stuk liefdevoller behandelt dan haar mannen die ondertussen alle drie zijn weggelopen. Niks aan en toch kijken we door. We zuigen iedere minuut Spoorloos op, omdat we nu zelf allemaal geen idee hebben waar we zijn en waar we heengaan.

En we kijken eindeloos naar talkshows vol zelfbenoemde deskundigen, die op vaak totaal gesloten vragen antwoorden geven waarvan je zeker weet dat je die al drie keer eerder hebt gehoord. Tussendoor koekeloeren we eindeloos naar crisisprogramma’s, zelf gefilmd en in elkaar gedraaid, low budget thuis opgenomen in een hoekje van de woonkamer of op de speelzolder van de kinderen.

Ik ben benieuwd hoe dat in de zomer zal gaan. Dan hebben we een anderhalvemetermaatschappij, geen vliegtuigen om ergens te komen en waarschijnlijk überhaupt geen geld meer om nog op vakantie te gaan. We blijven thuis of ergens in de buurt. En tegen die tijd hebben we al zoveel buiten gezeten en gebarbecued, dat we snakken naar iets gezelligs op de buis.

Ik ben benieuwd
wat er voor moois
uit gaat komen

Netflix en Disney hebben we al leeg gekeken, dus alle ogen zijn gericht op de aloude tv-zenders. Die moeten aan de bak. Helemaal als je nu al weet dat de sportzomer gaat bestaan uit de ‘Wie heeft de hoogste zonnebloem-wedstrijd’ en als we geluk hebben een kindervoetbaltoernooi, waarbij iedereen minimaal anderhalve meter bij elkaar vandaan moet blijven.

Ik ben benieuwd wat er voor moois uit gaat komen. Martine van Os in We zijn nog steeds niet vertrokken. Een nieuwe Utopia, waar ze zo lang mogelijk corona-vrij willen blijven en als dat niet lukt, worden alle vaccins in ontwikkeling daar getest. Eigen Huis & Tuin komt terug, gecombineerd met Mijn Vrouw Jouw Vrouw. Je mag elkaars huis en tuin opnieuw inrichten en daarna mogen de vrouwen kiezen in welk huis ze willen wonen en welke man ze daarbij willen. Joris Linssen leest op Schiphol reisbrochures voor.

Jaren geleden bedacht ik een spotgoedkoop vakantieprogramma: op het strand met z’n allen rond een kampvuur zitten met een gitaar erbij. Iedereen mag een verzoeknummer doen, uitleggen op welke passage in zijn of haar leven dat lied emotioneel betrekking heeft en dus gezongen moet worden en daar gaan we met z’n allen!

Niemand wilde het maken. Nu is dat vast anders. Als we nog steeds niet dicht bij elkaar mogen zitten, krijgt elk gezin of stel of iedere single een eigen vuurkorf en die zetten we in een hele wijde kring. En op de bank zingt het hele land mee. Ik doe wat ik doe, Nights in White Satin en Imagine. Wedden dat het een succes wordt? We zijn thuis dus we kijken toch wel.

Harm Edens

Bericht delen
Article header image
Article header image

Media in Crisistijd: Games

De WHO geeft zelfs het advies ‘blijf thuis, en ga gamen’. Maar wat is er dan precies goed aan gamen? Harm Edens praat met Jan-Johan Belderok (@Gamekings) en game-ontwikkelaar Rami Ismail over de laatste trends- en ontwikkelingen op gamegebied. Deze video is onderdeel van de serie Media in Crisistijd van Beeld en Geluid.

Bron: Beeld en Geluid/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

HARM.TV: Insiders

Na het succes van First Dates schieten de datingshows als asperges de akkers uit. Blauw Bloed was ergens in een achteraf hoekje voor veel mensen een guilty pleasure en daarom hebben we nu het dubbel zo lange Hart van Oranje. Heel veel jurken, tiara’s en staatsbezoeken, maar geen campy Jeroen Snel in Djakarta, die net doet alsof hij officieel onderdeel is van de royalty-ambiance terwijl de oplettende kijker heus wel ziet dat hij netjes achter een afzettingskoordje staat.

Toen Beau van Ed de Televizier-Ring won met 5 Days Inside was er helemaal geen houden meer aan. Wil je nog een beetje meetellen als tv-ster, dan moet je ergens in. Door Louis Theroux in Engeland weten we al jaren dat rondkijken in extreme werelden fascinerende programma’s kan opleveren. Hij was bij ultra-zionisten, neo-nazi’s, pedofielen en crystal meth-verslaafden. Als kijker kon je vertrouwen op z’n degelijke vakmanschap en z’n oprechte interesse in de uitwassen van onze complexe wereld.

Wil je nog een
beetje meetellen
als tv-ster, dan
moet je ergens in

Maar hoe zit dat bij de Nederlandse ontdekkingsreizigers? Ondanks z’n Boulevard-verleden en z’n wanhopige kanaalzwempoging zagen we Beau van Ed geïnteresseerd op bezoek gaan in een hospice. Er werd wat veel gehuild, het was soms wat van dik hout zaagt men beddenbodems, maar het was een boeiend inkijkje in een wereld waar we gelukkig zelf niet vaak hoeven te zijn. Godzijdank zijn er nog veel meer van die wereldjes. Natasja F ging kijken bij Huntington-patiënten en Angela G ging naar de verslaafden in de Jellinek. Veel geschokte reacties, veel tranen en breekmomenten. Frans B was na de lamaspuug in Argentinië even klaar met verre reizen en Maris en hij wilden nu ook dicht bij huis ergens in.

Maar hij kon niet goed kiezen, dus het werd een hele rij: de nachtzorg, de traumaheli, het vluchtelingenwerk, de ambulance, het brandwondencentrum en het Leger des Heils. Ik hou m’n hart vast voor wat komen gaat. Het kan niet anders dan dat er in het diepste geheim wordt gewerkt aan Ruben Nicolai, die een crematorium in gaat. Met z’n vaste ‘pompidom-wat-leuk-dat-ik-hier-ben’-blik levert dat ongetwijfeld verhitte confrontaties op. Erica Terpstra gaat een tinmijn in Zimbabwe in om die kanjers van kinderarbeiders aan te moedigen en Toine en Stax gaan zich verbazen over de schokkende toestanden in een vluchtelingenkamp in Turkije. En dan niet vijf dagen maar vijf maanden, anders komen we er niet achter hoe het daar echt is.

Moeten we alleen nog iemand zien te vinden die we inside een kippenboerderij kunnen sturen, want daar gebeuren ook heftige dingen. Dat is misschien iets voor Bridget, want die heeft de tijd nu toch weer aan zichzelf. Vijf dagen meeleven met opgroeiende kippen die veel te weinig ruimte hebben en elke aflevering afsluiten met de cliffhanger: “Wie heeft de zwakste kakel?”

Harm Edens

Bericht delen
Article header image
Article header image

Beeld en Geluid lanceert YouTube-serie Media in crisistijd

De eerste aflevering is inmiddels verschenen. Gasten op meters afstand, geen handen schudden, geen studiopubliek dat kan lachen om je grappen. De coronamaatregelen hebben nogal wat invloed op het maken én het beleven van televisie. Hoe is het om nu televisie te maken? Harm Edens praat met onder anderen Arjen Lubach en Paul de Leeuw.

Bron: Beeld en Geluid/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Podcast Dit Was De Radio blikt terug op eerste coronamaand

De nieuwste editie gaat over de eerste coronamaand op de Nederlandse radio. Te horen is hoe alle zenders omgaan met die persconferenties, toespraken, geklap, BN’ers die liederen maken, samen een plaatje draaien, de online festivals en huiskamerconcerten. De strijd om de thuiszittende luisteraar lijkt verbindend, maar de makers van Dit Was De Radio bepleiten een gezamenlijk Radio 555, en geen op zichzelf staande acties als Serious Request.

De podcast Dit Was De Radio is hier te vinden.

Bron: BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Shula Rijxman: niet meer wegkijken

Tekst: Harm Edens // Fotografie: Dirk-Jan van Dijk

Shula Rijxman: “Eight down, two to go?”
Harm Edens: “Tien jaar NPO.”
SR: “Aaahh, en nog twee jaar te gaan.”

Er speelt ontzettend veel. Kunnen we eerst terug naar het begin? Hoe stapte je erin? Je had IDTV achter de rug.
“Ik moet je eerlijk zeggen, ik denk dat ik er heel enthousiast ben ingestapt omdat ik het heel belangrijk vond om een bijdrage te leveren aan een publieke omroep die noodzakelijk is. Maar achteraf misschien ook wel wat naïef, omdat ik wel iets van politiek wist, maar niet dat het politieke spel hier zo letterlijk aan tafel wordt gespeeld. Ik had in die tijd ontzettende mazzel, want Henk Hagoort zat hier. En wij waren een heel goed duo. We waren totaal andere mensen, in karakter en hoe we leven, maar we vulden elkaar goed aan.”

Shula1 nieuw

En toen ging die totaal onbetrouwbare man ineens naar Zwolle.
“Henk is zeeeer betrouwbaar. (Grijns) En dat was pas na een jaar of vijf. Ik kreeg de vrije hand in zaken die ik noodzakelijk vond. Rondom marketing, televisie en radio, dat was mijn pakket. Toen ik hier in 2012 kwam, was RTL marktleider. Met dank aan de omroepen en de mensen die hier televisie en radio doen, moet je de dag prijzen dat wij marktleider zijn. We zijn een eigen merk, dat was best nog een ingewikkelde. Maar iedereen kent inmiddels het NPO-merk, we hebben een eigen fonds, dus er is best veel gebeurd de afgelopen jaren.”

Je hebt nog twee jaar. Wat moet er nog gebeuren voor jou om het stokje voldaan over te kunnen geven?
“In essentie staat de publieke omroep er goed voor. Het is mijn rol om ‘m toekomstbestendig te maken.”

Wat betekent dat?
“Dat gaat over onderwerpen als betrouwbaarheid van informatie en nieuws en het verder toegankelijk maken van kennis in een steeds gefragmenteerder medialandschap. In mijn optiek leven we in een samenleving – en dat zie je om je heen – die steeds intoleranter lijkt te worden. Er is desinformatie en nepnieuws. We zien het in Amerika, in Rusland, in China. Data en algoritmen spelen daarin een steeds groter wordende rol. Waar vind je nou nog het perspectief van alle kanten? Ik heb het niet eens over de waarheid, want ook dat is een ingewikkeld begrip. Als je niet uitkijkt, krijgt groen alleen nog maar informatie over groen, en rood alleen nog maar informatie over rood. Kranten hebben ook een onafhankelijke redactie, maar bij ons krijg je dezelfde informatie vanuit verschillende kleuringen. Wat is het zicht van de VPRO op Harm en wat is het zicht van KRO-NCRV op Harm?”

Zouden ze die hebben denk je? Ik hoop van niet.
(Lacht) “En dan kun je je eigen mening vormen.”

Behalve als een deel van de consumenten de NPO als merk in z’n geheel in het linkse of het bevooroordeelde hoekje zet. Dan hou je die versnipperde samenleving. Hoe doorbreek je dat?
“Dat is niet eenvoudig. We zijn heel lang als links gezien. En toen stond er onlangs een artikel in de krant dat we weer te rechts waren. Ik weet ook niet hoe ze dat meten. Gaan ze dan met een apparaatje bij iedereen langs: ‘stem jij links of rechts?’ We bereiken nog steeds 82% van Nederland en daarmee het hele spectrum binnen de samenleving.”

“We bereiken nog steeds 82% van Nederland”

Hoe maken we die samenleving inclusiever, dat lijkt me een mooie taak voor de NPO.
“Ja. Dat heeft ook heel veel te maken met de toon. Als je hoort dat je in Nederland alleen maar Nederlanders mag aannemen en geen mensen van buiten, daar kun je best voorbeelden tegenover zetten. Bijvoorbeeld door te zeggen: als jij wilt dat jouw kind – en jij zelf – de komende jaren verzorgd kan worden in een ziekenhuis, dan zul je ook open moeten staan voor mensen uit het buitenland. Want heel veel mensen die nu in ziekenhuizen werken, komen daar vandaan. We zijn godsdankbaar dat ze er zijn.”

Shula5 nieuw

Hebben we ook niet veel meer verbinding nodig? Dus niet aan alle talkshowtafels het kleine nieuws van de dag opblazen, maar Ayoub en Kes die een battle doen in The Voice. Hij met een Marokkaanse achtergrond en zij blonde krullen en blauwe ogen. En ze zingen allebei vloeiend Arabisch en Nederlands en daarna andersom. Dat ging de hele wereld over.
“We krijgen binnenkort het Eurovisie Songfestival! Allemaal verschillende mensen met verschillende achtergronden komen naar Nederland!”

Ga je er naartoe ook?
“Ja, natuurlijk! En als voorzitter…”

Je moet!
“Nee, het is geen moetje, hoor. Dat is toch waanzinnig. Het moment waarop Europa zich verbindt. 200 miljoen kijkers. Ander voorbeeld: Heel Holland Bakt, waarvan iedereen zei toen het een succes was: ‘Dat moet naar de commerciëlen’ maar dan was het nu van Dr. Oetker geweest, dat heeft heel Nederland aangezet om appeltaart te bakken.”

Moet dat niet eens een beetje vegan worden, met ovens op zonne-energie?
“Goed idee. En biologische ingrediënten. Duurzaamheid is sowieso voor ons een hele belangrijke.”

“Mijn persoonlijke belang gaat over desinformatie en intolerantie”

Dat wordt twee jaar aanpoten.
“Ik hoef het gelukkig niet alleen te doen. En twee jaar is nog best lang, hoor. Mijn persoonlijke belang – en daar maak ik geen geheim van – gaat over desinformatie en intolerantie. Ik wil er aan bijdragen dat mensen niet meer wegkijken, maar zien wat er in de wereld gebeurt. We hebben de neiging om te zeggen: het was een incident. We kunnen en mogen niet stil blijven! Daar speelt mijn achtergrond ook een rol in. Ik doe liever een stap naar voren, dan naar achter. Omdat het noodzakelijk is. Omdat bang zijn geen zin heeft. We zijn allemaal bang. Ik heb de eer gehad om een jaar geleden bij Madeleine Albright te zijn geweest. Die heeft een boek geschreven, Fascism. Ze beschrijft dat Hitler, Mussolini en Franco alle drie democratisch aan de macht zijn gekomen. En dat je niet moet blijven zwijgen. Dat je niet kunt wegkijken. En het is niet alleen in de politiek. Ik las gisteren in de krant dat het antisemitisme weer toeneemt.”

Shula2 nieuw

Oh jee, ik hoor hele volksstammen alweer roepen: daar heb je Shula Rijxman weer over antisemitisme.
“Ja, daar moet ik voorzichtig mee zijn, en dat is al erg genoeg. Zet dat er maar meteen achter – het gaat om heel veel verschillende mensen met een andere achtergrond, homoseksuelen die niet meer hand in hand over straat kunnen, het gaat om zoveel andere verhalen. Verdraagzaamheid is voor mij heel belangrijk. En dat ontstaat alleen als je iets van de ander weet, als je kennis hebt, zoals bij het voorbeeld van het ziekenhuis. En daar wil ik me hard voor maken. Sigrid Kaag zei bij de Herzberg-lezing: wees niet stil, we zijn met velen. Over de stilte die een sluipend gevaar in zich heeft. De bevlogenheid die zij heeft, past heel erg bij de mijne.”

“De bevlogenheid die Sigrid Kaag heeft, past heel erg bij de mijne”

Nou, dan moet ze maar hier naartoe.
“Misschien kan ze me over twee jaar opvolgen.”

Maar hoe bereik je al die mensen die je van kennis wil voorzien, die je wil informeren? Die zoeken allemaal hun eigen waarheid, op YouTube of ergens anders.
“Dat maakt het alleen maar belangrijker dat we een eigen sterke context maken. Daar zijn we continu mee bezig.”

Of die zitten de hele dag te gamen.
“We hebben natuurlijk NPO3.nl als belangrijke zender voor vernieuwing en experiment. We bereiken gelukkig ook nog heel veel jongeren via lineair, we doen web only series en dat slaat aan.”

En je wil jong talent aantrekken en ontwikkelen. Maar als die naar de NPO kijken, zien ze witte, hoogopgeleide, voornamelijk heteroseksuele poortwachters.
“Als ze echt bij ons binnen kijken, zullen ze zien dat we hard bezig zijn om dat te veranderen. Kijk naar DWDD, kijk naar de programma’s op NPO3. In mijn nieuwjaarstoespraak heb ik gezegd dat de omroepen veel harder aan diversiteit moeten werken. Want zij maken de programma’s. We zijn nu samen met de omroepen aan het kijken hoe we dat gaan doen, want dat is nog steeds niet goed genoeg.”

Als je alleen al kijkt naar het presentatietrio van The Great British Bake Off, dat is al een stuk diverser.
“Klopt. En de bakkers ook.”

Dat kan je dan mooi nog in twee jaar oplossen. Maar dan het klimaat…
“Daar gaan we heel veel aandacht aan besteden met programma’s en thematische avonden. Bijvoorbeeld Floortje vliegt duurzaam (glimlach).”

Shula3 nieuw

Floortje vliegt helemaal niet meer. Floortje roeit naar Ierland.
“Het enige dat je kunt proberen te doen, is informeren en van gedachten wisselen. Maar wat erg lastig is: door alle social media komt er zoveel op de mensen af, dat iedereen harder gaat schreeuwen, extremer wordt in wat hij vindt om er doorheen te komen. Dat is echt een probleem. Dat laat zich heel erg moeilijk tegenspreken.”

Het is een ingewikkelde, rare wereld – zullen we het zo samenvatten?
“Het wordt nog veel gekker, als je Harari leest over algoritmes en apparaten die je hersenen kunnen beïnvloeden. Maar ik vind het ook wel spannend. Ik ben geen somber mens. Als ik Darwin moet geloven, zijn we hier om ons aan te passen. Dus we moeten ons aanpassen. Toen de stoomtrein kwam, dacht men ook…”

Dat was één trein. Van Amsterdam naar Haarlem.
“Als de mens inventief is, dan moet dat geen probleem zijn.”

Waar haal jij dat optimisme vandaan?
“Het leven is mooi. Ik heb een rijk leven, met m’n familie en m’n vrienden en m’n partner. En ik heb een baan waarin ik iets kan bijdragen aan al die dingen die belangrijk zijn. Ook door te wijzen op alle goeie dingen.”

Waar maak je je zorgen om als je naar de toekomst kijkt?
(Lange denkpauze) “Ik heb een beetje que sera sera. Over de verharding en de polarisatie in de samenleving maak ik me wel zorgen. Machthebbers die vanuit hun eigen werkelijkheid het land besturen, soms met fake news en geregisseerd nieuws. Het is een wereld in spanning. Maar daar lig ik niet iedere dag van wakker. In mijn leven heb ik het altijd kunnen volhouden met kracht en positivisme.”

“Over de verharding en de polarisatie in de samenleving maak ik me wel zorgen”

Waar verheug je je op de komende jaren?
“Ik heb niet één groot ding. Ik verheug me altijd op heel veel kleine dingen. Klinkt ontzettend wee, maar met vrienden een lekkere maaltijd maken.”

En kook je dan zelf? Ik maak van de bestuurder nu even een mens.
“Jazeker. Ik heb weinig smaak meer, maar…”

Lijkt me lastig.
“Nee. Van mensen die blind zijn, hoor je vaak dat die extra goed kunnen horen. Sinds ik die smaak mis, ben ik veel gaan koken. Ik proef nog wel iets én ik weet van heel veel dingen nog hoe ze smaken. En anders laat ik iemand proeven. Ik hou van theater, muziek, een goeie film.”

Nog een guilty pleasure op tv? Ik vind Hollands Next Topmodel soms heel vermakelijk.
“Nee.” (Ze denkt na; de secretaresse gebaart door het raam dat we nog vijf minuten hebben).

Zullen we een half uur uitlopen?
“Het punt is, ik heb ook nooit een guilty leven geleid. Ik ben zo ongelooflijk braaf. Ik verbaas mezelf over de braafheid die ik heb in het leven. Ik heb geen tweede leven, ik heb geen stiekeme dingen.”

Mooi einde. Of moeten we het nog hebben over Boris Johnson en zijn plannen met de BBC?
“Het is eigenlijk appels met peren vergelijken. Neemt niet weg dat er in heel Europa discussie is over instituties. Die treft ons ook. Iedereen houdt van de programma’s, maar de instituties liggen voortdurend onder vuur. BNNVARA is te links, WNL te rechts. In het regeerakkoord staat dat de publieke omroep belangrijk is voor dit kabinet. Maar de visiebrief van minister Slob was zorgwekkend. Als de reclame-inkomsten niet worden vergoed, draait het weer uit op bezuinigingen. Wij zijn het enige bedrijf in Nederland dat jaarlijks z’n begroting vastgesteld krijgt in december. Hoe moet je dan series maken die meer dan een jaar voorbereiding kosten? Dat is natuurlijk krankzinnig. De politiek zou best wat zuiniger op ons mogen zijn, want we zijn ook kwetsbaar.”

We denken er allebei even over na. Het worden twee drukke jaren.

(Dit gesprek vond plaats op 19 februari, ruim voor de coronacrisis dus)

Bericht delen
Article header image
Article header image

HARM.TV: Impact

Van bedrijven die op dit moment winst maken en die niet circulair zijn – en dat zijn ze zo ongeveer allemaal – kun je stellen dat ze die winst maken op kosten van de toekomst. Tot een paar jaar geleden was dat een niet al te beladen constatering. Maar nu de strijd is losgebarsten, zouden we dat moeten herformuleren in oorlogswinst. En hoe zullen we de verslaggevers eens noemen die daar braaf achteraan hobbelen? Wat zou het mooi zijn als de woorden van oom Frans eindelijk gehoord worden op het Media Park. Dat ze rondzingen in Beeld en Geluid, dat ze echoën over de Mies Bouwmanboulevard en de Jos Brinklaan en dat ze aanzwellen op de stoep van Talpa.

Want welk verschil gaan we maken in Hilversum? Hebben de John de Mollen, de Peter van der Vorsten en de Remco van Westerloos van deze omroepwereld de hele kerstvakantie hun kijkcijferbolletjes gebroken over de taak die ze moeten uitvoeren de komende tien jaar? Ze hebben nog één generatie de tijd om het goed te doen. Om lineair en online al die Nederlanders te informeren, te helpen en te verleiden om samen een toekomst vorm te geven die mensbestendig is. Als we zo doorgaan, kijken in 2050 alleen nog kakkerlakken naar The Voice. Met piepende ratten achter de microfoon afgewisseld met een Forum Voor Democratie-overlever, die ‘Sorry seems to be the hardest word’ staat te snotteren. En dan maar hopen dat één van de aasgieren en hyena’s in de draaistoelen op de knop drukt.

Ik kan niet wachten om te horen wat de plannen zijn. Krijgen Heel Holland Bakt en Masterchef een vegan seizoen op alleen elektrische energie? Wordt Hendrik Groen de oudste milieuactivist van de wereld en gaat hij met een Greta Thunbergpruikje en een slordig geschreven bord met ‘Euthanasiestaking’ erop maandenlang voor het Torentje zitten? Worden alle idioot vervuilende ouderwetse producten uit de commercialblokken geweerd? Nog veel liever natuurlijk en ik weet dat dat heel veel gevraagd is: een visie!

Niet in elk woon- en tuinprogramma alles wegflikkeren en volstouwen met nieuwe zooi, maar kijken wat kan worden hergebruikt. Laten zien wat de milieubelasting van elke keuze is. En de impact die daarbij hoort. Dingen ruilen, dingen upcyclen. Expeditie Robinson op de Markerwadden, Wie is de Mol? in Giethoorn. Misschien kunnen een paar Chinese toeristen meedoen. Die liegen als de beste. Of ze maken een eigen versie. Wie is de Oeigoer?

We hoeven Jeroen Pauw niet weg te gooien, die kan heel goed nog de waterstanden voorlezen op de radio. Want die worden de komende jaren weer heel belangrijk. En Robert ten Brink kan doorstarten met All you need is air. De mens is niet zo goed in veranderen. Daar is ie als kuddedier bang voor. Maar als we het samen doen, wordt het spannend en leuk. We moeten alleen ergens beginnen. Wat zou het fijn zijn als dat in Hilversum is.

Harm Edens

Bericht delen
Article header image
Article header image

Vijftien jaar Coen en Sander: “We hebben elkaar letterlijk op de radio leren kennen”

Tekst: Harm Edens // Fotografie: Dirk-Jan van Dijk

Hoe voelt dat?
Sander Lantinga: “Nou, dat voelt onbewust heel leuk. En bewust toch wel lang. Er zijn weinig duo’s die vijftien jaar zonder slag of stoot, zonder ruzie, zeer vriendschappelijk werkzaam zijn.”

Zien jullie elkaar vaker dan de wederhelften?
Sander: “We zien elkaar wel minstens net zo intensief. Omdat je vijftien jaar lang van alles meemaakt. Als twee beginnende radiomakers pak je elkaars hand en dan groei je met de tijd mee. En met het succes. Dat maak je samen mee.”

(Tegen Sander) Is dit een beetje de taakverdeling? Jij in de actieve rol voor de goede antwoorden en er ligt nog iemand bij?
Coen Swijnenberg ligt half op een stoel en gaat wat rechter opzitten. “Nou ja, voorlopig wel.”

Vijftien jaar zonder ruzie…
Sander: “Ja. Ja. Ja.”
Coen: “Je had verwacht dat we wel…”

Niet per se
Coen: “Wij hebben een natuurlijke taakverdeling. Sander is van ons tweeën de grappige, die ehm…”

Ben jij de grappige?
Coen: “Ik ben het in ieder geval niet. Ik zorg ervoor dat het programma in goede banen wordt geleid. Ik ben echt de radionerd van de twee. Ik vind dit gesprek ook leuk, maar ik veer op als we in de studio radio mogen maken, koptelefoon op, doorstartjes, vormgeving, zorgen dat die show een rond geheel wordt.”

Coen en Sander2 klein

Ik ga vandaag m’n best doen om te kijken wat er schuil gaat achter die Coen en Sander-gevel. Vijftien jaar geleden, hoe is het begonnen?
Sander: “Letterlijk bij elkaar gezet. Ik zat bij MTV en ik werd gebeld door 3FM. En ik vond radio ook heel interessant. Ik wilde alleen maar met muziek bezig zijn. Ik ben niet zo’n radionerd die op een zolderkamer begonnen is en dan via een ziekenomroep naar een lokaal station.”

Zo hoort het wel. (Tegen Coen) Jij wel?
Coen: “Nou, geen ziekenomroep.”

Zeg nou maar gewoon ja, dat is echt beter.
Coen: “Wel het klassieke beeld, met je platenkoffertje zondagochtend vroeg op de fiets naar de studio van Optimaal FM in Maartensdijk.”
Sander: “Ik zat precies aan de andere kant van het spectrum. Ik legde tapijt. We hadden twee bussen en maar één radio. De ene bus ging naar Laren en de ander naar Blaricum. En zo’n hele dag is echt leuker met muziek. Dus dan zei m’n neef: “Pak snel effe die radio.”

“Wij waren de vreemde eenden. En nu nog steeds een beetje”

Je had er niet een radiootje bij kunnen kopen?
Sander: “Ja, eigenlijk ook wel. Maar ja. En ik heb appels geplukt. Dan waren de batterijen van de transistor op en dan werd het een lange dag. Ik vond dat magisch, in de bus terug en dat er dan muziek kwam en informatie en hopelijk ook nog een goeie lach.”

Wisten jullie van elkaar wie jullie waren?
Sander: “Ik wist niet wie Coen was.”
Coen: “Ik wist wel wie Sander was. Maar z’n hele biografie kon ik niet opsommen. Het was die mafkees van MTV die wel eens met een zak over z’n hoofd presenteerde.”

(Tegen Sander) Doe jij even je oren dicht en (tegen Coen) beschrijf jij dan even kort en bondig de hoogte- en dieptepunten van vijftien jaar.
Sander: “Ik ga wel even koffie halen.” En weg is hij.
Coen: “Jezus, we begonnen als collega’s en inmiddels zijn we echt wel vrienden. Dat heeft wel heel lang geduurd. We hebben elkaar letterlijk op de radio leren kennen. We zijn uitersten van elkaar en steeds meer naar elkaar toegetrokken. Ik kijk met enige trots terug. De echte radionerds vonden die Coen en Sander Show maar raar. Bij 3FM ging het heel veel om Giel en om Gerard. En dan had je ons ook nog. Maar stiekem scoorden wij het beste, zonder dat wij campagnes kregen en dat soort dingen. Wij waren de vreemde eenden. En nu nog steeds een beetje. Het feit dat dát nu nog werkt, vervult mij wel met trots.”

En geen dieptepunten? Geen Mattie en Wietze-momentje?
Coen: “Er is wel één keer een zakelijk dingetje geweest.”
Sander roept: “Mag ik al terugkomen?”

Nee, nog even.
Coen: “We hadden allebei een manager en het werd ineens serieus. Toen werd aan de andere kant iets eerder een handtekening gezet dan in dit kamp. Maar dat heb ik Sander nooit persoonlijk kwalijk genomen.”
Sander komt terug met koffie. “Het was wel een paar dagen dat we allebei de studio in gingen en dat er echt iets tussen ons in stond. Het was in 2009 geloof ik.”

Coen en Sander1 klein

Maar verder vlekkeloos?
Ze knikken.

Ik vind nog wel iets. Wie waren jullie grote voorbeelden?
Coen: “Van Inkel vond ik geweldig. Stoer. Bam! Die vormgeving en die jingles. Stenders ook. Hoe die over muziek kon praten, daar heb ik heel veel van geleerd. Als hij de aankondiging van een plaat deed, dan ging mijn radio harder om die plaat te luisteren. Dat had ik eigenlijk bij niemand anders. Giel in de nacht vond ik ook waanzinnig, hoe hij overal tegenaan schopte.”

Maar jij hebt je nooit door een prostituee laten bevredigen tijdens de uitzending.
Sander: “Wel daarna.”
Coen: “Ik ben geen shockjock, maar ik heb er veel van opgestoken. Sfeer is misschien wel het belangrijkste. Dat kon Edwin Evers als geen ander.”

“We hebben nu soms ook wel eens niks, dan laten we het gewoon ontstaan”

Maar hoe maak je sfeer? Edwin werkte daar keihard aan. Voorbereiden, tekstschrijvers, sketches opnemen. Bereiden jullie veel voor? Hoe ziet een dag eruit?
Coen: “We hebben een hele goeie redactie. En dan gaan we gewoon zitten als in een kroeg. Maar als je hier om vijf voor vier binnenkomt en vraagt ‘wat gaan we doen?’, dan mis je de boot. Dus hebben we ’s morgens om een uurtje of elf app-contact over leuk dat en dat, en dan om half drie hier de vergadering met z’n allen. Dan staat de show in de steigers, maar we vullen hem niet helemaal in.”
Sander: “Dat deden we wel. Maar dan sta je niet meer open voor nieuwe dingen. Dat was wat gemakzuchtig. We hebben nu soms ook wel eens niks, dan laten we het gewoon ontstaan.”

En zijn dat dan achteraf jullie beste momenten?
Sander (brede grijns): “Ja, dat zijn wel vaak onze beste momenten.”

We hebben jouw radiohelden nog niet gehoord.
Sander: “Dat is weer een verschil tussen ons. Bij mij gaat het veel meer over de persoonlijkheid op de radio. Ik luisterde als ik niet kon slapen naar Pyjama FM van Mark van den Akker. Die draaide twee platen per uur. En dan dacht ik nog: waarom ga je nou een plaat draaien? Die maakte ook z’n post open op de radio. Hij zat daar alleen maar voor mij.”

Hoe kreeg hij dat voor elkaar? Bij de meeste dj’s die iets over zichzelf vertellen, denk ik: I don’t care.
Sander: “Een verhaal vertellen is een kunst.”
Coen: “Als je dingen over jezelf vertelt en dan goed, dat vinden de luisteraars leuk. Dat doen wij al vijftien jaar.”

Dus jullie gaan nu expres een raarder leven leiden, anders heb je niks meer te melden?
Sander: “Nee, dan wordt het bedacht. Maar ik heb een bewogen leven gehad en veel gedaan.”

En nu heb je drie kinderen en die hangen in een sleutelhanger aan je sleutelbos. Dus wat is er nog zo boeiend?
Coen: “Het programma evolueert mee en de luisteraars ook.”

Dus dat is jullie redding.
Sander: “Haha, neeee. Ik doe genoeg dingen. Ik ben dit weekend naar Londen geweest en toen zat ik in een café en ik zie daar een man die zich aan de bar zit af te trekken. Dat verhaal onthou ik.”

Hoe loopt het af?
Sander: “Dat ik naar de bar loop, dat de barvrouw ingrijpt en dat die man nog verder z’n broek laat zakken.”
Coen (lacht): “Dit soort dingen vond ik in het begin heel raar. Ik dacht: die jongen heeft professionele begeleiding nodig.”
Sander: “Radiobegeleiding.”
Coen: “Dat lulde maar door. Het was een ongeleid projectiel.”

“Ik dacht: die jongen heeft professionele begeleiding nodig”

Maar dat is dus de kracht van jullie samenwerking. De radionerd wordt losser en durft meer door de mafkees met de vrije energie. En het projectiel wordt binnen de perken gehouden door de degelijke, brave radiomaker.
Sander: “Laat ik Mark van den Akker er nog even bijhalen. Die kwam niet verder dan de nacht omdat hij zo eigen was. Ik was denk ik in m’n eentje ook niet verder gekomen dan de avond. Je moet het elkaar ook gunnen.”

En dat doen jullie?
Coen: “Daar heb ik nooit problemen mee gehad. Ik vind dat het ook mijn taak is om het podium voor Sander zo comfortabel mogelijk te maken. Als ik zie dat Sander lekker op z’n praatstoel zit en ik hem moet afremmen, dan is het goed.”

Wat heeft het jullie gebracht? Los van het succes en de bijbehorende miljoenen?
Sander: “Miljoenen?”

Jullie verdienen belachelijk veel geld.
Man in pak die langs wandelt: “Ja, inderdaad!”
Coen: “Ja, wij verdienen belachelijk veel geld.”

Is dat te doen? Wat is de grootste auto in de garage?
Sander: “O nee, joh.”
Coen: “Ik heb wel tegen Sander gezegd: als we het commerciële avontuur aangaan, dan moeten we ze wel echt een poot uitdraaien.”
Sander: “Ik wil wel een misverstand de wereld uit helpen. Er worden salarissen genoemd, maar dat is echt niet meer zo. Dat was de vorige generatie.”

John de Mol houdt alles zelf?
Sander: “Ik zeg het heel eerlijk: ik had het liever wel gehad, haha. En in dit geval zijn we ook nog met z’n tweeën, dus dat moet nog een keer doormidden. Maar het is meer geld dan ik ooit gedroomd had te verdienen. Ik verwen de kinderen, ik ben trots op m’n huis en ik mag graag naar de horeca gaan.”

Dat krijg je niet weggezopen.
Sander: “Ik doe wel m’n best.”

Wat heeft het jullie gebracht?
Sander: “Ik kom uit een klein dorpje, Biddinghuizen. Ik heb veel in m’n leven gehoord: ‘Doe maar normaal. Doe ‘s rustig. Sloof je niet zo uit. Let nou even op je woorden. Moet dat nou altijd. Je kunt nooit eens normaal doen’. Ik heb nu geleerd: doe maar wel gewoon gek. Want dan kom je veel dichter bij jezelf. En het levert me nu al vijftien jaar een carrière op.”
Coen: “Ik ben een stuk minder braaf geworden. Veel mondiger. Maar ik heb nog wel wat hobbeltjes te nemen. Ik heb een kindje uit een relatie die al heel lang over is. Dat gaat heel goed overigens. Maar ik heb nu een vriendin en de vraag is: wat wordt de volgende stap? Ik heb toch een beetje bindingsangst.”
Sander: “Ik heb al een midlifecrisis achter de rug.”

“Ik heb nu geleerd: doe maar wel gewoon gek. Want dan kom je veel dichter bij jezelf. En het levert me nu al vijftien jaar een carrière op”

Wat heerlijk.
Sander: “Ja, haha. Ik ben zeven jaar geleden behoorlijk burned-out geraakt. Ik was geloof ik de eerste. Daar liep ik ook al voorop. Het ging gewoon niet meer. Te veel werken en drinken en feesten, allemaal compensatie voor mijn jeugd. En als de mensen zeiden: ‘Doe ’s grappig’, dan ging ik grappig doen. Nu heb ik de regie over mijn eigen leven terug.”

Hoe houden jullie de samenwerking fris? Ben je niet bang dat jullie te veel naar elkaar toe groeien?
Sander: “Heel veel praten. Dat klinkt heel erg Libelle, maar daarom hebben we nooit ruzie. Vorig jaar hebben we een goed gesprek gehad, want de rolverdeling werd troebel.”

Coen en Sander4 klein

Coen ging ineens grappen vertellen?
Sander: “Ja, en ik ging veel meer platen afkondigen en de files doen.”
Coen: “En toen we het naar elkaar hadden uitgesproken, viel er een last van onze schouders.”
Sander: “Je hebt er niks aan als Adriaan ook over slagroomtaartjes begint.”

De overstap naar 538, naar Talpa. Niet voor het geld dus.
Sander: “Nee. We zaten tien jaar op 3FM, het begon me tegen te staan. Niks ten nadele van 3FM, maar steeds dat loopje en de vergaderingen en de koffie, het werd allemaal hetzelfde.”
Coen: “Het ging te goed met 3FM. Dus de tendens was: het gaat toch goed? We hoeven toch niks anders te doen?”
Sander: “Toen kwam wéér het Glazen Huis eraan en dacht ik: poeh. En toen belde 538 voor de derde keer. Als we echt voor het geld waren gegaan, hadden we de eerste keer wel ja gezegd. Toen zeiden we tegen elkaar: laten we kijken of we nog een keer succesvol kunnen zijn in een andere setting.”
Coen: “Daar ben ik het meest trots op, dat het weer gelukt is. Want in radioland mislukt dat bijna altijd. Dat was rete-spannend.”

Mag je nog steeds doen wat je wil? Of is de playlist heilig?
Coen: “Bij gesprekken over de overstap naar 538 was onze grote angst dat we niks te zeggen zouden hebben over de muziek. Er is een playlist die in elkaar wordt gezet door vakkundige mensen en gelukkig hebben we daarbij ook de vrijheid om te draaien wat we willen.”

En over een paar jaar heb je hier ook weer zo’n loopje en van die koffie.
Coen: “Blijven we nog tien jaar bij 538? Ik vermoed dat er dan wel ergens een man uit een kantoortje komt zeggen: ‘Moet het niet eens stoppen?’ Maar voor daarna heb ik geen plan.”

Sander kan weer tapijt gaan leggen.
Sander: “Ja, dat zou kunnen. Maar tegen die tijd heb ik versleten knieën. Er zijn nog andere zenders en we kunnen gaan podcasten.”

En iets meer verdieping?
Coen: “Dat staat bij ons allebei wel hoog op het lijstje. We zijn nu iets aan het bedenken voor december waarmee we echt iets kunnen doen voor mensen. Maar wel op een goeie manier. Als wij ineens heel erg de wereld gaan zitten verbeteren, denken de mensen ook: wat is dat voor raar gedoe?”
Sander: “We zijn af en toe heel serieus, hoor. Ik zag vandaag een foto in de krant van een vijfjarig jongetje in Dublin. Die zat spaghetti te eten, koude spaghetti van een kartonnetje, bij een homeless shelter. Nou, mijn zoon is vijf. Daar gaan we het straks misschien wel over hebben en dat wordt het even niet lachen. Dan wordt het serieus kletsen.”

Ik bedank ze voor het prettige gesprek. Ze bedanken elkaar voor vijftien prachtige jaren.

(Dit gesprek vond plaats voordat bekend werd dat Coen Swijnenberg voorlopig rust neemt)

Bericht delen