NPO Luister: de grote zendermigratie
Eén app, één publiek audioplatform, één gevecht tegen Big Tech. Bij NPO Luister is het alles of niets dit jaar. Miljoenen luisteraars moeten worden meegenomen in de grootste zendermigratie ooit. In de cockpit: zendermanager Kevin Goes, die weet dat falen geen optie is: “Wij bouwen aan ons eigen huis, terwijl de grote jongens aan de poort rammelen.” Een portret van een ambitieuze missie, vol risico’s, maar bovenal ook vol kansen, schetst Ellen Danhof.
De opdracht is helder, maar niet mals: alle losse radioapps -van NPO Radio 1, 2, 5, 3FM, FunX, Klassiek en Sterren NL tot themazenders als NPO Soul & Jazz verdwijnen. Vanaf dit jaar moet alles samenkomen in één centrale audioplatform-app: NPO Luister. “Een megaklus”, noemt zendermanager Kevin Goes het, “met technologische, geopolitieke én publieksgevoelige aspecten.”
De eerste pionnen zijn inmiddels grotendeels verschoven: NPO Soul & Jazz en Sterren NL gaan als eersten over. Niet zonder zenuwen. Kevin Goes: “Bij Sterren NL hadden we een stille troef: dj Marcel de Vries. Hij riep zijn fans spontaan op om massaal een bericht via NPO Luister te sturen. 2.200 berichten in één klap. Onze techniek hield stand. Dat gaf vertrouwen.” Toch blijft migreren ook spannend. “Niemand wíl migreren”, weet Goes. “Mensen zijn honkvast. Maar zodra ze merken dat hun favoriete dj’s en zenders er gewoon zijn – en ze zelfs nieuwe ontdekkingen doen, zoals een Sterren NL-fan die na zijn overstap ineens Stefan Stasse op Radio 5 vond – dán win je ze.”
De inzet is hoog: eind dit jaar en liefst nog eerder moet de volledige NPO-audiofamilie in de nieuwe app zitten. Op 1 mei start nummer 3: de migratie van Radio 5. Alleen zo kan de NPO zichtbaar blijven, ook in de dashboards van autofabrikanten. Zij bouwen maar maximaal 2 audioplatforms in. Is NPO Luister niet klaar? Dan kiezen ze een andere partij. Die urgentie wordt gevoeld.
Van keukentafel naar strategisch brein
Kevin Goes (39) begon ooit zelf achter de microfoon: als verslaggever bij L1, freelancer bij BNR en gastenredacteur bij WNL. Later werkte hij mee aan de lancering van de AD Ochtendshow To Go en werd hij podcastcoördinator bij DPG Media. “Laptop, microfoon, keukentafel. Zo begon het, lacht Kevin Goes. Vandaag is hij bij de NPO verantwoordelijk voor de podcasttak en voor de app NPO Luister. Zijn makersmentaliteit is nooit verdwenen. “Als ik een podcast hoor zoals Jacob, dood in Qatar, dan denk ik: ‘Dit had ik zélf willen maken’. Maar eerlijk: zo goed als deze makers dat deden, kan ik het niet. Binnen 6 weken zat de podcast over de miljoen downloads heen. Het is juist mooi om nu vanuit deze meer strategische rol zulke prachtseries te kunnen faciliteren.” De verhalende podcast heeft de laatste jaren een eigen ambacht ontwikkeld, zegt Goes: “Geen radio 2.0 meer. De beste podcasts worden nu gemaakt door documentairemakers, kunstenaars, schrijvers. Je hoort het meteen: andere stijl, andere durf.”
Met 8.500 afleveringen in de NPO-catalogus is zorgvuldige curatie pure noodzaak. “Mensen volgen Simon Heijmans, Laura Stek of Maarten Dallinga, niet ‘de NPO’ of de uitzendende omroep. Daarom krijgen deze bewezen makers binnen NPO Luister nu een eigen feed.” Abonneer je op zo’n feed, dan mis je weinig meer: nieuwe series verschijnen automatisch, eerdere producties staan netjes geordend bij elkaar. Doel is om de app zo niet alleen rijker, maar ook persoonlijker te maken. De toekomst is immers niet te veel hoeven zoeken, maar als gebruiker gevónden worden. Kwalitatief hoogstaand maatwerk vanuit content- en audiomakers hoort daarbij. Dankzij het NPO ID ziet de app welke zenders en genres de voorkeur van gebruikers hebben. Podcast- en zendertips kunnen vervolgens op maat worden aangeboden. Goes: “Hierbij is het gezien de concurrentie van Big Tech noodzakelijk om daar te zijn waar onze gebruikers zijn: op het station, in de auto en op het mobiele scherm. Dáár moeten we dus ook zijn met onze marketingcampagnes.”
Big Tech aan de poort
Goes is realistisch over de geopolitieke risico’s: “Wij zijn nu deels afhankelijk van techplatforms die niet van ons zijn: Spotify, Apple. Ze kunnen ineens tarieven gaan instellen voor plaatsing van onze podcasts op ook hun kanalen. Of ons algoritmisch verstoppen. Dat is geen complottheorie, dat ís al aan de hand.” Sinds Spotify zijn Nederlandse curator ontsloeg, verdwijnen Nederlandse podcasts sneller uit het zicht. Niets komt meer vanzelf bovendrijven. Enkel op basis van geluk of viraal gaan. Daarom is het bouwen aan NPO Luister meer dan een technisch project. Goes: “Wij bouwen aan onze digitale onafhankelijkheid. Niet om alleen te zijn, maar om beter bestand te zijn tegen de onvoorspelbaarheid van Big Tech.”
De oproep van BNR-hoofdredacteur Marc Adriani om één gezamenlijk Nederlands audioplatform te bouwen, vindt bij Goes geen gesloten deur. “Ik zeg niet meteen nee. Integendeel: als je echt een tegenkracht wilt vormen tegen Big Tech, zul je moeten samenwerken. Toch zijn er nog juridische hobbels: commerciële podcasts mogen nu niet op NPO Luister staan vanwege de publieke financiering. Maar de discussie is losgebarsten. We moeten blijven nadenken over hoe wij samen sterker staan. Bijvoorbeeld met een onafhankelijk, gezamenlijk platform voor alle Nederlandse publishers. Denk aan een platform als NLZIET, maar dan voor alle audio van Nederlandse bodem, waarin podcasts en radiozenders van alle Nederlandse aanbieders te vinden zijn.”
Meer snappy audio
Nog een punt op Goes’ agenda voor dit jaar: meer snappy audio. “We hebben gemiddeld een half uur drive time per dag in Nederland. Dus ook podcasts van 30 minuten zijn inmiddels logisch. Maar ik mis nog de shorties: nieuws in 3 minuten, opinie in 1 minuut, highlights uit talkshows.” De EO geeft volgens hem een goed voorbeeld met Eerst Dit. En Human sluit met het filosofische Zin van de dag eveneens op deze behoefte aan. “We moeten véél meer van die korte, eenvoudig deelbare formats maken. Snel nieuws, scherpe columns, mini-interviews.”
NPO Luister werkt al aan betere integratie van tv- en radioshows. Ook fragmenten uit programma’s als Buitenhof, De Nieuws BV en De Taalstaat moeten in de NPO Luister-feed verschijnen. “Mensen willen niet alles kijken of luisteren. Ze willen wel álles meekrijgen. Snel, makkelijk, mobiel.”
Wanneer is Kevin Goes tevreden? Goes: “Als in 2025 iedereen weet: als ik mijn favoriete podcasts of radiozenders zoek, ga ik naar NPO Luister.” Een hoopvol teken zag hij al: “Soul & Jazz had via NPO Luister 2 weken na een voorzichtige start migratie al méér luisteraars dan via de oude app. Dat hadden we pas na 2 maanden verwacht. Maar makkelijk wordt het niet. Elke zender die we migreren is spannend. En elke dag blijft de dreiging van Big Tech bestaan. Daarom moeten we nú bouwen. Aan content. Aan technologie. Aan samenwerking. En vooral: aan vertrouwen.”
Het julinummer van BM bevat een uitgebreider interview met Kevin Goes.
Tekst: Ellen Danhof
Fotografie: Margot Brakel