Op1 en De Vooravond al in augustus van Amsterdam naar Hilversum
Het was aanvankelijk de bedoeling dat de verhuizing uit Amsterdam pas eind van dit kalenderjaar zou plaatsvinden. Jarenlang werden NPO-talkshows Op1, De Vooravond en De Wereld Draait Door geproduceerd op het Westergasterrein in het Amsterdamse stadsdeel West.
De NPO spreekt van “het einde van een tijdperk” nu de grote praatprogramma’s naar het Media Park gaan. De vervroegde verhuizing heeft volgens de woordvoerder te maken met de kosten en efficiëntie van de NPO in zijn geheel.
Waarschijnlijk worden daarom de talkshow M van Margriet van der Linden en het nieuwe VPRO-programma van Arjen Lubach ook opgenomen in Hilversum. Waar die opnamen precies gaan plaatsvinden, is nog niet bekend.
En daar zit de laatste weken een beetje de klad in. Daarom ditmaal een klein experiment, gewoon omdat het kan. Sex sells, zeggen ze niet voor niets en dat is in de mediawereld niet anders. Het woord ‘seks’, ‘porno’ of ‘bloot’ in een programmatitel doet vaak wonderen voor het bereik.
Want ook opvallend: facilitair nieuws doet het altijd goed op ons platform. BM is zo ongeveer nog het enig overgebleven medium dat structureel aandacht schenkt aan technologische ontwikkelingen in de broadcastsector, en dat wordt gewaardeerd. Dus laten we hier ook even namen vallen als NEP, United, Red Bee Media, The Crew, Broadcast Rental, Chain, Lichtmacht en SMP; baat het niet, dan schaadt het niet! Bekijk aflevering 164 van BM90 met Jeroen te Nuijl hier.
Op het YouTube kanaal van BM (Broadcast Magazine) vind je al onze video’s: BM90, BM Talk, BM Review, BMY en BM Reportage. Altijd op de hoogte blijven van onze nieuwste video’s? Abonneer dan gauw en houd broadcastmagazine.nl in de gaten.
Na een lange en succesvolle elfjarige periode bij Omroep MAX vanaf 2009 is ze tegenwoordig directeur bij Creative Animal van NEP en Faber. “Om weer een carrièrestap te zetten, moest ik naar buiten”, vertelt Arens in deze BM Talk aan presentator Kevin van den Berg. Corona maakte haar werk wel lastig, maar ze is optimistisch over de (technische) toekomstmogelijkheden. En welke klanten en opdrachten maken haar vooral blij?
Meer BM Talks bekijken? Ga naar broadcastmagazine.nl/bmtv en ontdek wat inmiddels al ruim 70 gasten van voor en achter de schermen te melden hebben. Nog in het verschiet liggen onder anderen Job Robbers, Leonne Stentler, Isidoor Roebers en Omar Kbiri.
Jongste cameraman Songfestival ‘staat op beste plekje van Ahoy’
Het Songfestival is uniek. Wereldwijd trekt dit grootschalige muziekevenement meer dan 180 miljoen kijkers, uitgezonden in meer dan 40 landen. United, die in deze productie moederbedrijf EMG vertegenwoordigd, verzorgt samen met NEP The Netherlands de tv-registratie van het festijn.
Marvin Jansen van der Sligte is een van de 24 cameramensen die dat mede mogelijk maakt. Amper 23 jaar is hij en daarmee de jongste cameraman op locatie. Als afgestudeerd AV-specialist is hij inmiddels 3,5 jaar werkzaam bij United.
“Het Songfestival is on-Nederlands groot. Het is echt de allergrootste klus die ik ooit heb gedaan”, zegt de Hilversummer enthousiast. “Ik zat eerder achterop de motor bij de Amstel Gold Race en heb het EK Atletiek in Berlijn vastgelegd, maar dat komt niet in de buurt met wat ik hier doe.”
Jansen van der Sligte bestiert één van de meer dan twintig camera’s die de internationale competitie vastleggen. De registratie omvat onder meer 2 steadycams, 4 ‘front-of-houses’(camera’s die op het podium gericht zijn), een speedcam, een monorail, 2 grote cameracranes, een aantal op afstand bestuurbare camera’s en 3 handheldcamera’s in de greenroom, de plek waar kandidaten van het festival aan het wachten zijn op de uitslag. Verder zijn er op het gebied van cameratechniek ook nog twee focuspullers en 17 grippers on sight.
Hoe komt een 23-jarige Fries eigenlijk terecht bij het Songfestival? “Ik ben sinds augustus 2017 in dienst bij United. Twee jaar geleden werd ik gebeld door Julian Marks, hoofd camera. Hij had een boodschap: ‘Je kunt meedoen met het Songfestival.’ Dat was een onwijs mooi moment. Dat had ik nog niet verwacht in mijn carrière.”
De enthousiaste cameraman staat in Ahoy op een dolly, precies tussen de hoofdstage en de B-stage, de twee belangrijkste podia. Middenin een ‘enorme snoepwinkel’, zegt hij. “Het is misschien wel het beste plekje van heel Ahoy. Ik zie alle licht- en ledshows van dichtbij en heb goed zicht op de content. Echt geweldig. Ik kan het festival best goed volgen en heb zelfs een aantal liedjes in mijn eigen Spotify-playlist gezet. Onder meer het nummer van Polen, dat is een heel catchy eighties-achtig nummer.”
De voorbereiding was lang: United en NEP hadden 2,5 week achter elkaar repetities. Niet gek, want de registratie kent veel ingewikkelde technieken. Zo is AR, augmented reality, op veel plekken geïntegreerd tijdens de liveshow. Tegelijk met camerabeeld wordt er extra digitaal beeld toegevoegd, voor een bijzonder visueel effect.
Ook wordt er bij zo’n event gewerkt met cue-pilot. Voor mij persoonlijk een eerste kennismaking met een systeem waarbij het draaiboek van de regisseur al helemaal in de computer staat. De computer schakelt dan direct mee. “In het draaiboek staat bijvoorbeeld dat de regisseur na 40 seconden camera 3 wil zien. Dan gebeurt dat automatisch”, verduidelijkt Jansen van der Sligte. “Je weet dus als cameraman dat je dan je shot klaar moet hebben staan. Kortom: je moet constant scherp zijn.”
Tegelijkertijd maakt dat het juist mooi, zegt hij. “Die spanning die je vooraf hebt om het goed te doen is enorm. Ik wil op zo’n moment alles van mezelf laten zien aan het team. Voor de eerste halve finale was ik ontzettend gespannen, tijdens de grande finale aankomende zaterdag zal ik dat vast wel weer zijn.”
Maar: wie gaat het Eurovisie Songfestival eigenlijk winnen? “Da’s een goede”, lacht hij. “Ik denk dat het Zwitserland of Frankrijk wordt. Die hebben beiden gevoelige liedjes en visueel hebben ze het goed voor elkaar. We gaan het zien.”
Bron: United/BM
Tekst: Ger de Gram
Foto’s: Nathan Reinds
“Als de mobiele operators bij hun ‘strategische uitrol’ van 5G geen specifieke diensten voor onze branche meenemen, dan is de beste oplossing misschien wel zelf doen, een private network dus”, constateert Juul Moen, die samen met Robin van de Wetering namens NEP aanschuift om zijn licht te laten schijnen over de (on)mogelijkheden van 5G.
Moen weet waarover hij praat: sinds 1976 (!) werkzaam bij de NOS en als specialist in mobiele verbindingen jarenlang manager van de RF-afdeling bij NEP. Daarna actief als consultant en sinds 2020 officieel met pensioen, maar nog steeds namens NEP nauw betrokken bij allerlei (Europese) commissies en adviesorganen. “Dat netwerk en die ervaring zijn moeilijk overdraagbaar, dus ik ben nog niet helemaal uitgefaseerd”, zegt Moen lachend.
Robin van de Wetering, sinds 2018 client manager RF Services bij NEP, maakt dankbaar gebruik van zijn kennis. “Enerzijds willen we innoveren met eigen technologie en anderzijds adviseren en denken we mee met nieuwe technologie van derden, om zo continuïteit van de dienstverlening wat betreft mobiele/draadloze verbindingen in de broadcastindustrie te waarborgen.”
Ervaring opdoen
De PMSE-sector (Program Making & Special Events) heeft de afgelopen jaren honderden megahertzen moeten inleveren ten gunste van de IMT (International Mobile Telecommunications), weet Moen. “Onder het motto If you can’t beat them join them heeft NEP een jaar of vier geleden een private 4G 4×4 MIMO-systeem aangeschaft (verschillende radio beams per opstelpunt, red.) om ervaring op te doen met dit soort netwerken. Tegelijkertijd werd de Live Actioncam ontwikkeld, inclusief de software om de cameraatjes te vertellen wat ze wanneer moeten doen. Deze cameraatjes werken zowel via een publiek als privaat netwerk.”
Juul Moen
“Omdat het hier om additionele nice to have beelden gaat en niet must have, wordt een variërende kwaliteit door de klant geaccepteerd”, vult Van de Wetering aan. “Door de mogelijkheid van het communiceren met de onboard camera’s tijdens bijvoorbeeld wielerkoersen en auto- en motorraces wordt er ook veel spectrum bespaard. Het is gewoonweg niet mogelijk om twintig conventionele kleine camera’s in HD uit een wielerkoers live binnen te laten lopen in de juiste kwaliteit. Naast het gebrek aan spectrum, het gewicht, het formaat en de batterijduur zijn de kosten voor twintig op DVB gebaseerde onboards immens.”
Beperkingen
Middels technieken in 5G, zoals netwerk slicing, carrier aggregatie – het bij elkaar sprokkelen van bandbreedtes met andere frequenties die de Mobile Network Operator (MNO) ook in concessie heeft – en zogeheten massive MIMO kan een betere garantie worden gegeven voor een constante data throughput van een buitenlocatie naar de studio. WMT en LiveU doen iets dergelijks via 4G bonding systemen waarbij via meerdere providers en SIMS bandbreedte bij elkaar wordt geraapt. Wereldwijd wordt gekeken naar welke nieuwe toepassingen deze 5G-technologie nu mogelijk maken. Een voordeel ten opzichte van 4G zou de kortere tijdsvertraging (low latency) moeten zijn, een specificatie die zeer belangrijk is voor audio en iets minder voor video.
“Mensen gaan internet op om
informatie op te halen, maar
broadcasters willen er juist
veel informatie in stoppen,
uploaden en liefst live”
Moen: “Mobiele netwerken zoals 4G en 5G zijn in basis ontworpen voor maximale download en niet maximale upload, wat programmamakers gaan gebruiken. Mensen gaan internet op om informatie op te halen, maar broadcasters willen er juist veel informatie in stoppen, uploaden en liefst live. En dan loop je tegen de beperkingen aan van 4G en ook 5G. Wanneer je met je camera 50 Mbps zou willen uploaden, krijg je daar ook bijvoorbeeld 100 Mbps downloadcapaciteit richting je camera bij. 5G is eigenlijk beter geschikt voor distributie dan voor contributie. Streaming video wordt in multimedia stukjes van de server gehaald en bij errors worden op de achtergrond nog eens een paar nieuwe bitjes opgehaald. Dat alles wordt dan in de juiste volgorde in het apparaat aan elkaar geknoopt tot een mooi vloeiend stukje HD-video. Of hier seconden verloren gaan tussen de server en het moment dat het op het scherm zichtbaar is, maakt niets uit, zolang het maar naadloos en in de hoogste kwaliteit afspeelt.”
Adaptive bitrate
“Als we dit live en low latency willen doen, dan is er geen tijd om pakketjes opnieuw te versturen. Een mooi voorbeeld is een Teams of Zoom meeting waarbij deelnemers vaak via hun privé wifi-netwerk zijn ingelogd. Het gehakkel en de freezes zijn vaak niet van de lucht door interferentie met de wifi van de buren, congestie of slechte dekking; meestal wordt dan het beeld maar uitgezet zodat nog wat bandbreedte over is voor de spraak. In 4G video-units wordt gebruik gemaakt van zogeheten adaptive bitrate, een technologie waarbij de ontvanger in de studio de videozender op locatie aangeeft dat de bitrate naar beneden moet omdat de benodigde bandbreedte tijdelijk niet aanwezig is. Het voordeel is dat je praktisch onder alle omstandigheden bewegend beeld behoudt, alleen de kwaliteit van beeld en geluid is niet constant. Prima voor live nieuws, maar ongeschikt voor bijvoorbeeld het Eurovisie Songfestival.”
Op dit moment worden in allerlei EBU-werkgroepen user cases voor audio, video en immersive media services onderzocht, waarbij 5G een hoofdrol moet gaan spelen, weet Moen. “Voor de ontbrekende eigenschappen in 5G wordt met de standaardisering-commissie 3GPP gesproken over een mogelijkheid tot uitbreiding van de 5G-standaard. De voorgestelde multi camera use case is hoogfrequent technisch gezien nogal simpel, met vier camera’s in een studio, makkelijk te bedienen met één macro cell bij voldoende capaciteit. Maar de echte uitdaging zit hem natuurlijk in de grotere producties, zoals The Passion, de intocht van Sinterklaas, Koningsdag of de Amstel Gold Race. Uitzendingen waarbij je met meerdere camera’s over grote afstanden storingsvrije live beelden moet leveren.”
Weggegooid
“Onze UHD-camera’s produceren beelden met 12 Gb per seconde. Om dit beeld draadloos te kunnen versturen, moet er binnen 60 milliseconde worden besloten welke meer dan 99,5% kan worden weggegooid zodat de kijker dat vermoedelijk niet ziet. Dan moet daar nog wat forward error correction (FEC) aan worden toegevoegd, de nodige Augmented Reality data, intercom en een aantal kanalen audio. Dat betekent dat we al snel met 40 á 50 Mb per seconde per camera het netwerk in gaan”, vervolgt Moen.
“Wij halen op dit moment met ons private 4G netwerk in 20 MHz. met een 4×4 MIMO systeem een upload van rond de 30 Mbps. Onze conventionele Grass Valley HD wireless camera kan in 1080i 70Mbps JPEG 2000 in 18MHz. doen. De UHD zender, ontwikkeld door ons dochterbedrijf BSI, doet 63 Mbps H265 in diezelfde bandbreedte. Deze camerasystemen hebben in die 20MHz. dan natuurlijk geen 100 Mbps retour. Kunnen de nieuwe 5G-netwerken voldoende leveren qua technologie, capaciteit, betrouwbaarheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid? En hoe zit het met de kwaliteit als we tijdelijk een private netwerk van een MNO zouden inhuren? Willen we überhaupt afhankelijk zijn van een derde partij bij onze producties om onze draadloze netwerken voor audio, video, communicatie en effect control te laten managen? Als de mobiele operators bij hun ‘strategische uitrol’ van 5G geen specifieke diensten voor onze branche meenemen, dan is de beste oplossing misschien wel zelf doen, een private network dus.”
“We hebben ook een mooie
applicatie gebouwd waarbij
kan worden geschakeld tussen
live en opgenomen beeld”
Zo’n private LTE network– wat letterlijk staat voor Long Term Evolution en concreet een nieuwe standaard voor mobiel internet is – vormt met name op het terrein van de door NEP ontwikkelde Live Action cameraatjes een uitkomst, beseft Robin van de Wetering. “Een regisseur wil natuurlijk liefst alle beschikbare beelden tegelijk live in de wagen, maar dat kan niet altijd. We hebben ook een mooie applicatie gebouwd waarbij kan worden geschakeld tussen live en opgenomen beeld; met LTE kan de upload van die cameraclipjes heel snel plaatsvinden. Er is ook wel eens gesproken om zo’n cameraatje op de gouden koets te zetten, maar dat mocht toen niet.”
Robin van de Wetering
Belangrijk
Wintersporten, marathons, wielerkoersen, motorraces, NEP heeft inmiddels een schat aan ervaring opgedaan met internationale draadloze broadcast operaties. Van de Wetering: “En vaak is dat in landen waar de frequenties die wij gebruiken al bezet zijn. Daarom is het ook zo belangrijk dat Juul in die Europese overlegorganen zit, als vertegenwoordiger van de Nederlandse broadcast industrie eigenlijk. Dat je de continuïteit van je dienstverlening kunt garanderen en dat je de juiste spullen koopt voor de juiste frequentie.”
“Mijn ideaal zou zijn: alles komt draadloos vanaf locatie binnen bij onze core hier in het datacenter op het Media Park”, aldus Moen. “Ik merk wel in die internationale werkgroepen dat wij in Nederland uitdagende dingen doen qua technologie. We zijn creatief en worden natuurlijk ook heel goed bediend met 4G; dat werkt bijvoorbeeld in Duitsland of Engeland meteen een stuk minder.”
“Kortom, het succes van 5G voor de broadcastindustrie zal van een aantal factoren afhangen. Zien de MNO’s voldoende brood in onze branche om een zeer hoge quality of service te bieden tegen relatief lage tarieven? Kunnen we lokaal tijdelijk spectrum van een MNO huren zodat we eventueel ons eigen netwerk kunnen opzetten en managen en wordt dit toegestaan door de regelgeving in Europa? En wanneer we toch ons eigen netwerk moeten opzetten in shared spectrum, gecoördineerd door het Agentschap Telecom, is daar dan wel apparatuur voor te koop als het geen officiële 5G-band is? En is dit spectrum dan ook internationaal geharmoniseerd zodat we deze 5G-techniek ook in het buitenland kunnen inzetten?”
“Veel vragen, maar gelukkig krijgen we hulp bij onze zoektocht. Met onder meer het Agentschap Telecom, Vodafone/Ziggo en de Technische Universiteit Eindhoven bundelen wij de krachten in het zoeken naar antwoorden en toepassingen voor deze interessante technologie.”
‘Samen’ is een woord dat bij letterlijk alle Songfestivalbetrokkenen op de lippen bestorven ligt, maar hier is wel echt sprake van een uitzonderlijke krachtenbundeling. “Bij grote evenementen staan we er wel vaker samen, maar nu echt onder één noemer en dat is wel uniek”, constateert Eric van Engelen, die vanuit NEP coördinerend projectmanager is, terwijl Jacco Smuling fungeert als projectmanager meercamera. “Alles en iedereen zit door elkaar heen, het is gewoon One Team”, vult Remco van den Berg, vanuit United coördinerend projectmanager samen met Ief de Jong (projectmanager meercamera), lachend aan.
Het beeld van twee naast elkaar geposteerde witte regiewagens in het Reportagecentrum van NEP op het Media Park zegt eigenlijk alles: de logo’s van EMG (voorheen Euro Media Group, het Franse moederbedrijf van United) en NEP prominent afgebeeld op de zijkant, terwijl personeel van beide bedrijven af en aan loopt. “Wat deze klus zo bijzonder maakt, is de omvang, het aantal variabelen en betrokken partijen, de belangen die ermee zijn gemoeid, ook het internationale karakter”, beseft Remco. “Vandaar dat het onder de internationale vlag van EMG en NEP gaat.” Eric: “De schaal en complexiteit zijn voor Nederlandse begrippen ongekend.”
Ongoing proces
De genoemde twee regiewagens zijn daarvan wellicht het beste voorbeeld, constateert ook Lars de Danschutter, senior EIC (engineer in charge) bij NEP. “Dat zie je vrijwel nooit, een main en een back-up regiewagen die volstrekt identiek zijn uitgevoerd en waarop tegelijkertijd alle signalen binnenkomen en er ook weer uitgaan. Als de ene wagen ‘eruit klapt’, kunnen we gelijk overschakelen op de andere. Die kans is vrijwel nihil, maar zekerheid voor alles. Het mag natuurlijk niet gebeuren dat het beeld op zwart gaat voor meer dan 200 miljoen mensen in Europa.”
Remco: “Het is weleens voorgekomen dat moest worden gewisseld omdat een beeldmenger kapot ging. Gezien het feit dat het een wedstrijd is, luistert het allemaal extra nauw. Niet alleen de live shows maar ook de repetities, waarvoor de tijden strak geregeld zijn, moeten een ongoing proces zijn dat nooit mag stoppen.”
“De trein moet
altijd blijven rijden”
Mischa Kortleve, Broadcast Audio en Intercom Engineer bij United, knikt bevestigend: “Als er iets is met licht of camera kun je bij een standaard tv-productie weleens vijf minuten stoppen om het probleem op te lossen, maar dat kan hier niet; de trein moet altijd blijven rijden. Ook de delegation rehearsals gaan op de minuut nauwkeurig. Als landen door een probleem bij ons minder repetitietijd hebben, dan krijgt de NOS als host broadcaster – en wij dus ook – daar natuurlijk veel kritiek op.”
Hoge lat
Rond de finaledagen zijn in Ahoy tussen de 100 en 125 technici van NEP en United aanwezig, uit alle mogelijke disciplines. Eric kijkt tevens uit naar wat NEP samen met MediaMonks heeft ontwikkeld op het gebied van graphics en augmented reality. “Wat dat betreft gaan we de lat hoog leggen dit jaar, daar kan de kijker echt van genieten. De ontwerpen die voorbij komen, vind ik ongelooflijk mooi. Het is grappig te zien dat beide ‘kampen’ hun Songfestivalexperts inzetten. De afgelopen jaren was het zo dat óf NEP óf EMG het deed, en nu werken alle specialisten samen. Dat zorgt ervoor dat we dit jaar technisch allemaal weer een stapje hoger kunnen zetten.”
“We kunnen dit jaar
technisch allemaal weer
een stapje hoger zetten”
Jullie samenwerking hiervoor was toch eigenlijk ook uit nood geboren?
Remco: “Als we dit op eigen houtje hadden aangepakt, zouden we helemaal niets anders meer kunnen doen; dat geldt voor ons beide. Dan moet je dus tegen al je vaste klanten zeggen: sorry, wij zijn er een even maand niet. Dan praat je niet alleen over dagelijkse programma’s voor beide bedrijven, maar ook over andere doorlopende klussen en aansluitende evenementen als EK voetbal, Tour de France en Olympische Spelen…”
Leren jullie ook van elkaar?
Het blijft even stil, en dan volgt gelach. Lars: “We zitten allemaal te broeden op een grap, haha. Ik kan dat niet helemaal beoordelen, want we zijn eigenlijk pas net in deze opstelling begonnen.”
Remco: “Voor Mischa en Lars ligt het anders, maar Eric en ik werken al sinds januari vorig jaar intensief samen en de laatste maanden spreek ik hem dagelijks, vaker dan mijn vriendin, haha. Vanaf het begin is het continu monitoren of alles nog klopt, ook financieel vanuit de tenderfase.”
Lasten verdelen
Eric: “Als je zoveel crew hebt lopen, komt ook een enorme logistieke operatie om de hoek kijken, met hotels, catering, noem maar op. Dat moet allemaal samen met de organisatie worden bedacht en geregeld. Gelukkig kunnen we die lasten nu verdelen en ben ik blij dat er ook nog ondersteuning is van Jacco Smuling, Ief de Jong en Project Support vanuit NEP/United. En zelfs dan is het wel echt flink doorwerken met z’n allen. Maar het is ook vooral gezellig.”
“Je bent plots in Ahoy bij elkaar met collega’s in het vak met wie je normaal gesproken nooit samenwerkt. En achteraf kunnen we allemaal zeggen dat we het Songfestival hebben gedaan!”
Mischa: “En met die bedrijfsverschillen valt het reuze mee hoor. Ik loop hier nu bij NEP en moet misschien wat vaker vragen naar iets of iemand, maar qua workflow en sfeer lijken we natuurlijk best op elkaar. En bedrijfsgeheimen zijn er al helemaal niet. Ik heb namens Videohouse het Songfestival in Denemarken gedaan, daar ben ik toen zes weken geweest. De dingen die ik daar heb gezien en gedaan, houd ik natuurlijk niet alleen voor mezelf.”
The sky is the limit
“Wat deze klus voor mij, als hoofd intercomtechnicus, zo bijzonder maakt, is dat één uitgebreid systeem van Riedel wordt ingericht met 140 intercompanelen en 60 Bolero’s, draadloze portable intercompaneeltjes, waar een enorme ploeg licht- en audiotechnici bij betrokken is. Voor mij ligt de uitdaging niet zozeer in de samenwerking met NEP, maar: hoe gaan we dat stroomlijnen met de intercomtechnici van Riedel? The sky is the limit ineens, ik denk niet dat ik zoiets nog in mijn werkzame leven terug ga zien.”
“Deze klus zal bij de
meesten in het vak
in de top 3 van hun
bucketlist staan”
Ook Lars kijkt verlekkerd naar ‘zijn’ MDC8 (Mobile Datacenter Unit), het in een zeecontainer verstopte Technical Operations Center, het distributiehart en verbindingscentrum van alle signalen. Of het nu gaat om audio, video, graphics of AR, het TOC stuurt alles via koper heen en weer naar de UHD1 en 2-regiewagens. “En ook hier alles volledig redundant. Stel dat Rotterdam zonder stroom komt te zitten, dan blijft het TOC gewoon in bedrijf, net als de hele show.”
Woensdag 21 april is de NEP/EMG-ploeg met groot materiaal neergestreken in en rond Ahoy en vanaf dat moment verblijven alle betrokkenen 32 nachten in Rotterdam. Eric: “Dan gaan we eerst een week bouwen en technisch repeteren en hopen we daarna probleemloos, zonder glitch, de landenrepetities te kunnen doen. Voor zo’n beetje iedereen in het televisievak is het natuurlijk de ultieme klus, die bij de meesten zelfs in de top 3 van hun bucketlist zal staan.”
Mischa: “Zeker. Ik heb de WK voetbalfinale en de opening van de Olympische Spelen al gedaan, dus ik kan afvinken, haha.”
Elfstedentocht
Remco: “En wat ook bijzonder is: de hele ploeg bestaat uit NEP-collega’s, United-collega’s én freelancers, dus de hele nationale tv-wereld is alom vertegenwoordigd. Ook daardoor voel je je veel meer één team dat het samen doet. Iedereen daar is ‘van ons’. Dat is een groot verschil met andere jaren.”
Smaakt deze samenwerking naar meer?
Mischa: “Als jij de Elfstedentocht organiseert…”
Eric: “Dat is wel grappig: ik heb opgezocht dat er vijf keer zo vaak een Elfstedentocht in Nederland is geweest als een Songfestival, het is volgens mij vijftien om vier. De kans dat we nog een keer een Elfstedentocht mogen registreren, is dus groter dan het Songfestival in Nederland…”
Remco: “Er zijn nu eenmaal maar een paar evenementen van dusdanige schaalgrootte dat je wel moét samenwerken, zoals bij de kroning van Willem-Alexander. Ons motto is: het moet vooral leuk zijn. In het begin praat je natuurlijk over offertes en dergelijke, maar aan de eind van de rit moeten we elkaar aankijken en zeggen: ‘jee, wat was dit een gave productie om te doen’. Ik ga in Ahoy ook veel foto’s maken om nog eens terug te kijken wat we allemaal hebben gedaan. Want op het moment zelf realiseer je jezelf dat amper.”
Eric: “Ja, ik denk dat we allemaal in een diep zwart gat vallen straks. We zijn nu twee jaar lang naar een hoogtepunt aan het toewerken en daarna wordt het weemoedig een traantje laten, denk ik.”
Remco: “Ik hoop op een heel trots gevoel.”
Eric: “Wat ik merk is dat echt iédereen de ambitie heeft om Nederland op de allerbeste manier op de kaart te zetten. Van licht tot geluid, van camera tot intercom, het gaat er héél érg vet uitzien! We hebben medelijden met het volgende organiserende land, haha.”
Cijfers
130 videosignalen
140 intercompanelen en 60 bolero’s
25 camera’s voor mainshow, 15 camera’s voor overige programma’s
Wagens
UHD1
UHD2
MDC8 TOC Container
MusicOne voor Dolby Atmos
NL6 voor de persconferenties
NL9 voor alle nationale NPO-programma’s
HOL219 satellietwagen voor verbindingen en Nederlandse voting
3x Utility trucks
60 EVS kanalen
Binnenkomende verbindingen uit 40 landen
39 landen die meedoen
9 shows (2,5 week repeteren)
Vorig jaar 200 miljoen kijkers
Eind augustus 2019 werd bekend dat Marc Pos en Marnix Kaart (foto) de regie van het Eurovisie Songfestival 2020 voor hun rekening zouden nemen, twee bekende Nederlandse vakmannen met een schat aan ervaring op het gebied van grote tv-shows en live evenementen. Kaart zou zich vooral toeleggen op het in beeld brengen van de inzendingen van de verschillende landen en Pos op de structuur van de shows, het design en setontwerp en de showblokken (intervalacts) die tussen de deelnemende artiesten te zien zijn. Beide regisseurs werden samen verantwoordelijk voor drie live shows, negen generale repetities en het cameraplan voor de toen 41 deelnemende acts.
“We zaten met een kerngroep van circa acht man elke dag bij elkaar – dat mocht nog – waren blij met de keuze voor Ahoy als locatie en namen rond kerst alle documenten voor het Europese aanbestedingstraject door”, blikt Kaart terug. “Technisch gezien ontstond een mooie samenwerking tussen NEP en United en we werden ook geholpen door het Zweedse productieteam dat hier is geweest om het wiel niet helemaal opnieuw te hoeven uitvinden. Zelfs de deelnemers uit alle landen zijn nog naar Rotterdam gekomen voor look & feel meetings; we hebben twee dagen lang speed dates gehad waarbij elk land in twintig minuten mocht vertellen wat hun idee was over de act.”
Lockdown
“We waren net uit Rotterdam vertrokken toen Rutte in een persconferentie meldde dat het allemaal niet goed ging in het land. We zijn nog even doorgegaan, onder andere vergaderd met de jongens van graphics en het licht, toen ’s avonds definitief de stekker eruit ging. Logisch hoor, de wereld stond in brand en het was best beangstigend wat er gebeurde. Ik had toen al veel contact via Teams met Italië, waar mensen met mondkapjes op in lockdown zaten. Begon ik te pushen: ‘Ik heb informatie nodig!’, terwijl zij riepen: ‘Maar Marnix, we kunnen de deur niet uit…’ Toen wist ik wel: dit gaat ‘m niet worden, sowieso niet zoals we het hebben bedacht en zouden willen.”
Als pleister op de wond werd op 16 mei vorig jaar een alternatieve live show opgetuigd in een stille Studio 21 op het Hilversumse Media Park: Eurovision: Europe Shine a Light. Kaart: “Toen we in september weer bij elkaar kwamen met het Songfestivalteam hebben we ons meteen geconcentreerd op verschillende scenario’s: met of zonder aanwezigheid van deelnemende landen, met of zonder publiek, al dan niet een virtuele Green Room.”
De rolverdeling qua regie werd ook iets anders. Marc Pos is betrokken bij het camerascript van de opening- en intervalacts, Marnix Kaart neemt de regie van de eerste halve finale en de grote finale inclusief puntentelling voor zijn rekening, terwijl de ervaren Zweed Daniël Jelinek tijdens de tweede halve finale achter de mengtafel zit en ook ‘zijn’ tien finalisten zal regisseren.
Marnix Kaart geeft koning Willem-Alexander tekst en uitleg
Detailniveau
“De laatste maanden heb ik elke ochtend een online koffiecall met mensen uit twee werelden: de contest en de show”, aldus Kaart. “Ontzettend veel vergaderen op afstand dus, net nog met Eric van Tijn over de muziekjes. De meetings die we begin vorig jaar in Rotterdam organiseerden, hebben we nu in maart twee dagen lang online gedaan, een half uur per land. Geweldig hoor, al die culturen en verschillende ideeën over hun optreden. En nu praten we echt op detailniveau: jullie doen op 2 minuut 12 dit, maar zou je die pyro of dat effectje niet beter op 2 minuut 26 doen?”
“Iedereen denkt altijd dat
elk land zijn eigen regisseur
heeft, maar dat is dus niet zo”
“Iedereen denkt altijd dat elk land zijn eigen regisseur heeft, maar dat is dus niet zo. Volgens mij neemt Nederland als enige fysiek altijd een regisseur mee naar het Songfestival, Hans Pannecoucke, maar de meeste landen hebben gewoon een creatief met een idee. Die legt dat dan bij ons neer, van globaal tot zeer gedetailleerd, zoals Zweden bijvoorbeeld doet. Italië heeft een heftig nummer met daarbij een uitvoerig lichtplan, maar laat het qua shots weer grotendeels aan ons over. Ik schat dat ongeveer tien van de 39 landen heel precieze wensen hebben, tien juist helemaal niet en de rest zit een beetje in het midden.”
Back-ups
“Voordeel dit jaar is dat ieder land een eigen back-up video heeft gemaakt, voor het geval ze toch niet naar Nederland mogen komen of als ze vlak voor vertrek naar Rotterdam ziek worden en niet mogen reizen. Die back-ups zullen we ook inzetten als het nodig is. Op het moment dat de deelnemers in Ahoy zijn en er gebeurt dán iets waardoor ze niet kunnen of mogen optreden, dan gebruiken we de repetities vanaf een bepaald moment. Dan is het live on tape en zeggen we: deze opname geldt vanaf nu als daarna iets met jullie mocht gebeuren. We houden met alles rekening. Hopen dat het allemaal vanzelf goed komt, zou echt een beetje naïef zijn.”
“Het gaat in nauwe samenwerking en dat is ook echt wat wij willen. Ik begreep dat de communicatie twee jaar geleden in Israël tussen de deelnemende landen en de organisatie wat moeizaam was en dat ze niet zo goed voorbereid waren als wij nu. Want we zijn wel echt extreem goed voorbereid. Een maand voordat de delegaties komen, heb ik eigenlijk alle nummers al klaar staan. (Lacht) Dat schijnt uniek te zijn, Sietse Bakker kan het beamen…”
Dat heeft vooral te maken met de voortschrijdende techniek. Zo wordt gebruikgemaakt van het zogeheten CuePilot-systeem, een Scandinavische vinding waarmee een complete uitzending shot voor shot tot op een fractie van een seconde kan worden ingepland. “Ik heb het vorig jaar voor het eerst gebruikt tijdens Europe Shine a Light voor het optreden van Duncan Laurence en het is echt fantastisch”, vertelt Kaart enthousiast. “De afgelopen weken ben ik bezig geweest om de 39 finalelanden vast te scripten en op de seconde per frame te bepalen welke camera wat gaat maken.”
Niet gewend Klinkt mooi en ziet er prachtig uit, maar haalt het de creativiteit niet weg?
“Normaal laten we ons inspireren door wat de cameramensen maken en daar pakken we de goede shots uit, maar dat kan nu praktisch eigenlijk niet, ook gezien de strenge EBU-regels. Als de landen hun act na de repetities hebben gezien en akkoord gegeven, dan moet het ook exáct, op de tel, zo worden uitgevoerd. Het is wel zo: ik heb nu de basis gemaakt en bij de repetities worden alle camera’s los opgenomen. ’s Avonds krijg ik dan een mp4-bestand dat ik in CuePilot kan bekijken en eventueel bewerken, shots wisselen of de tijdlijn veranderen. Ook voor de 24 cameramensen is het een hele andere manier van werken. Ze krijgen een aparte app met hun eigen shotlist en hebben daar vorige week mee geoefend, want niemand is dat gewend.”
“Het systeem is eigenlijk als de automatische piloot van een vliegtuig, maar het is zeker niet zo dat je op een knop drukt en niets meer hoeft te doen. Ik moet wel blijven meekijken, want er kan altijd van alles misgaan. Wat twee jaar geleden met Madonna gebeurde in Israël, dat ging niet alleen qua zang fout, maar ook in technisch opzicht. Het complete systeem waar alles aan hangt, stopte ermee en toen moest het ineens handmatig worden opgelost. Daar ben ik overigens in Nederland niet zo bang voor omdat wij juist gewend zijn om in the blind te handelen. Natuurlijk wordt dat wel een ding en niet meer exact hetzelfde zoals oorspronkelijk bedacht, maar in de huiskamer zal niemand dat merken.”
Computerspel
Naast CuePilot wordt nog een noviteit ingezet: in het Amsterdamse Ziggo Dome is een zogeheten ‘pre visualisatieruimte’ gecreëerd, waar Ahoy met alle cameraposities en lichtarmaturen in een 3D-omgeving is nagebouwd. “Als in een computerspel kan ik op de frame nauwkeurig eigenlijk al exact beoordelen hoe een act er visueel uit komt te zien”, aldus Kaart.
“Toen we van start gingen,
werd meteen geroepen: we
gaan de Green Room vergroten,
daar waar normaal gesproken
publiek op de vloer staat”
Dus je bent eigenlijk al klaar?
“Nou nee, uiteindelijk gaan dingen toch anders dan verwacht, we moeten de show nog maken. En dan komen de landen, die gaan straks zeggen: ‘Nee, toch liever dat shot en die camera.’ Dat blijft onderhandelen. Toen we van start gingen, werd meteen geroepen: we gaan de Green Room vergroten, daar waar normaal gesproken publiek op de vloer staat. Want áls er publiek bij mag, dan toch op anderhalve meter. Met 26 landen in de finale en circa tien mensen per delegatie heb je dus 260 man op de vloer, dus we maken een grote Green Room lounge. Ongeveer 3500 man publiek komt, zoals het er nu naar uitziet, dan op de ringen terecht. Mag er uiteindelijk toch meer publiek bij, dan konden we tot eind april besluiten om die Green Room weer te verkleinen en terug te gaan naar het oorspronkelijke idee met staand publiek op de vloer.”
De ruimte in Ahoy is hoe dan ook beperkt door het enorme decor. “Het podium hebben we nog iets naar voren moeten halen om meer coronaproof bewegingsruimte te creëren en dat eindigt nu halverwege de zaal”, weet Kaart, die op moment van spreken (half april) aan de vooravond van de technische repetitie staat. “Eerst vier dagen stand-in rehearsals, tien landen per dag en beginnen om 09.00 uur. Dan doen we met stand-ins van zang- en dansscholen die de acts van ons hebben gekregen en precies uitvoeren wat de echte artiesten brengen.”
Augmented Reality
“Na die vier dagen gaan we de showrepetities doen en vervolgens vliegen de deelnemende landen in. Die krijgen een half uur – en dat gaat precies op de klok in Ahoy – voor de eerste repetitie waarin ze hun nummer drie keer kunnen doen. Dat kijken we samen met viewing room director Nic Stassen terug en dan kunnen ze zeggen: dat is mooi, dat niet of ze vinden het allemaal fantastisch. Vier dagen later komen ze pas weer terug en dan gaan we al de generale repetities in.”
“In het begin dacht ik nog een flink uit te kunnen pakken met Augmented Reality, maar daar ben ik van teruggekomen. We gaan dat wel doen in onze eigen shownummers, maar met al die landen is dat praktisch onmogelijk. Het lijkt of we zeeën van tijd hebben om te repeteren, maar tussen de eerste repetitie van een land en de uitzending zit ongeveer anderhalf uur fysieke repetitietijd. Dus er is helemaal geen tijd voor allerlei AR-toepassingen. In de opening- en intervalacts zitten echt wel mooie visuele vondsten, het optreden van Duncan wordt spectaculair en bij de landen zie je ook een paar grappige dingen. Ierland bijvoorbeeld komt met een verrassende act, waarbij je ineens in een heel andere wereld staat.”
En hoe staat het met de druk op de schouders van Marnix Kaart?
“Aan de ene kant ben ik er heel relaxed onder. We zijn ons met het hele team nu al dermate op detailniveau aan het voorbereiden, dat ik een ontzettend goed gevoel heb over dat wat we hebben bedacht ook daadwerkelijk gerealiseerd gaat worden. Maar die spanning zal echt nog wel komen. Uiteindelijk is het allemaal techniek en moet je hopen dat alles goed gaat. En hoe ga je reageren als iets fout loopt, hoe los je dat live op? Alles is wel redundant, compleet geback-upt. Er staat zelfs een helemaal voorbereide tweede regiewagen klaar. Als mijn OBV in het ergste geval uitvalt, kan ik zo oversteken naar de andere waar een heel team klaarzit.”
Spannend
“Met name de uitslag vind ik wel spannend, het schakelen met 39 landen. Dat hele proces loopt via een server in Zwitserland en ik zie maar vijf spokespersons tegelijk, dus het is afwachten of iedereen tijdig binnenkomt en de verbindingen goed werken. En die stemdata, wat weer via een Duits bedrijf loopt, wil ik liefst iets eerder hebben dan ik weggeef, want ik moet wel weten waar ik de reacties haal, welk land de twaalf punten krijgt. Hoe ga je die spanning overbrengen, hoe spelen Chantal en Jan daarop in, dat kun je bijna niet repeteren. Ja, dat is misschien wel het allerspannendst.”
Wat voor gevoel heb jij zaterdagavond 22 mei na afloop van het hele spektakel?
(Lacht) “Ik heb inmiddels veel mensen met Songfestivalervaring gesproken en je valt inderdaad even in een heel zwart gat. Ik voel wel dat dit de ultieme klus is, met niets te vergelijken. Ik krijg er ook onwijs veel energie door. Sinds februari doe ik niets anders meer en dat is heerlijk. Ik hoop mijn blijheid en enthousiasme op het hele team te kunnen overbrengen, want het wordt best pittig, met ook voor de cameramensen lange werkdagen. Maar goed, je moet het ook een beetje relativeren hoor. Het leven gaat straks gewoon weer verder.”
Erwin Rintjema: “We presenteren de wereld een schitterend visueel visitekaartje van Nederland”
Conceptueel denkt hij mee, maar als Head of Production is Erwin Rintjema vooral de spin in het productionele web. “Noem het ‘de logistiek’: hekken, rijplaten, toiletvoorzieningen, water, stroom En dan de showtechnische productie: licht, geluid, podium, video, meercamera. Dat doet mijn team, in samenspraak met alle technische leveranciers.”
Vier scenario’s
In de lange aanloop zijn vanwege de wereldwijde Covid-pandemie vier scenario’s uitgewerkt – van mega tot zeer bescheiden – waarin veel, weinig of geen publiek, volume pers en omvang delegaties belangrijke schakels bleken voor de keten en dus voor de inrichting van het evenement. Waarin het extra jaar inhoudelijk ook verdieping brengt – “Van een verfijnder lichtplan tot het verder openen van de snoeptrommel aan creatieve mogelijkheden” – was die extra tijd ook broodnodig om vier varianten uit te kristalliseren. “Afschalen is makkelijker dan opschalen. Maar scenario A, waarin ongeveer alles kon, hebben we bijtijds losgelaten. Het werd gaandeweg duidelijk dat B of C – en waarschijnlijk een combinatie van die twee – het meest realistisch bleek. Gevolg van al die scenario’s is dat elk land sowieso een back-up van de inzending maakt, mochten ze onverhoopt niet kunnen komen of in Rotterdam positief testen en in quarantaine moeten… en dat we in protocollen – anderhalve meter afstand, mondkapjes – met een streng testregime werken.”
Jij bent de helikopter die boven zo’n mega-productie cirkelt.
“Ja, zo zou je het kunnen noemen. Ik ben de hoofdaannemer. Met Sightline Productions zijn wij regulier de technische partij die disciplines inhuurt. Als bedrijf hebben wij ook een sterk netwerk, maar in dit geval moet ik onafhankelijk opereren. Wat heb je nodig om het project te realiseren? Tot hoe ver reiken je ambities? Wat is het budget? Binnen dit traject moesten we aanbesteden bij leveranciers. Vervolgens zijn we met die bedrijven de puzzel zo effectief mogelijk gaan inrichten. Dat is mijn bread & butter.”
“Vrij snel nadat het eerste Team Executive Producers was samengesteld, werd ik als Head of Production gevraagd. Een eer! In mijn vakgebied zijn er wereldwijd slechts een paar evenementen echt groot, technisch innovatief en multidisciplinair: bijvoorbeeld de opening van de Olympische Spelen én het Eurovisie Songfestival. Maar het voelde ook dubbel, want ik moest mijn agenda leegvegen, terwijl ik medeverantwoordelijk ben voor een bedrijf van vijftien mensen. Ik ben dus tijdelijk ‘naast’ mijn bedrijf gaan staan, want persoonlijke voorkeuren mogen bij zo’n megaproductie – gefinancierd met publiek geld – geen rol spelen.”
Dat is dus meteen ook een integriteitskwestie, want er stonden genoeg ‘bevriende’ partijen en personen te popelen om aan te haken…
“Klopt. Ik kijk puur vanuit mijn expertise mee. Voorafgaand aan deze beslissing was het belangrijk een paar afwegingen te maken: het is productioneel-inhoudelijk natuurlijk een superklus én het zal echt wel goed afstralen op mijn bedrijf, maar het legt ook een druk op de rest van Sightline. Taken herverdelen en freelancers inhuren. Sinds deze opdracht benut ik alle zeven dagen van de week vrijwel maximaal.”
Wat heb jij met het Eurovisie Songfestival?
“Ik kijk altijd, maar puur vakmatig. In muzikaal opzicht ben ik zeker geen Songfestivalfan, maar het is natuurlijk wel een groot avontuur.”
Waar begin dit avontuur dan productioneel?
“Dat is best lastig. Eigenlijk op nul. Er liggen amper productie-handboeken klaar, dat komt ook door de aard van dit project. Enerzijds omdat het elk jaar in een ander land is, met een andere cultuur en structuur van organiseren. Sommige zaken zijn moeilijk te vergelijken. Rondom de wedstrijd zijn er natuurlijk wel wetmatigheden.”
Lange sprint
“Voor ons bestaat de productie uit drie delen: de wedstrijd (Contest), de Show (openings- en interval acts, presentatie, voting) en alles buiten Ahoy: bijvoorbeeld de Carpet Ceremony, daar zit een apart Events-team op; ik kijk zijdelings mee, maar alleen als er zaken zijn die ons raken. Normaal is het een lange sprint van een jaar, maar door dit extra jaar is het eerder een marathon. Gunstig bijeffect is dat we meer tijd hebben gekregen die de inhoudelijke verdieping zeker ten goede is gekomen. Zo is het cameraplan herzien en heben we alle showacts opnieuw tegen het licht kunnen houden. Tegelijkertijd stond bij afgelasting in 2020 prouctioneel al zoveel in de steigers, dat die basis grotendeels in tact is gebleven. De lay-out op de vloer is aangepast omdat we op anderhalve meter moesten kunnen werken.”
Jij bent dus Mister Ahoy.
”Yep. De Contest is heel goed en gedetailleerd beschreven, van inschrijfprocedure tot indeling in de halve finales en alle repetitieschema’s. Organisatorisch zit daar ons Delegations Team op en inhoudelijk ons Contest Team. De verantwoordelijkheid voor het organiseren ligt uiteindelijk bij de host broadcaster – NPO met NOS en AVROTROS – en niet bij de EBU. De EBU kijkt mee, maar produceert niks. Dat wedstrijd-deel is strikt vastgelegd: het liedje mag drie minuten duren, je mag niet meer dan zes stemmen horen en er mogen maximaal zes mensen op het podium staan. De lead vocal(s) moeten live te horen zijn, de muziek is vooraf opgenomen. Dit wedstrijdprotocol luistert nauw.”
Sfeer neerzetten
“Het showelement ligt bij het team van de Host Broadcaster zelf. Wat willen we uitstralen? Welke sfeer zetten we neer? Wie worden de presentatoren? Hoe zien The Postcards eruit? Vervolgens rijst de vraag: hoe bouwen wij onze organisatie op? Ook daar zijn geen vaste regels voor. Hoeveel productietalent bevindt zich bij de omroepen? Of ga je dat traject juist helemaal uitbesteden? Zijn regisseurs in dienst of huur je ze in? De projectorganisatie vult dat organogram in. Ik mocht al snel aanschuiven en meedenken: hoe richten we dit in en welke teams maken we?”
“Waarvoor stellen we een pitch samen en wie vragen we: intern of extern? Er is geen kant-en-klaar draaiboek. We hebben contact gehad met Israël en Portugal, de laatste twee organiserende landen. Bovendien hebben we ons het eerste jaar laten adviseren door twee Zweedse professionals die de laatste vijftien jaar nauw bij het Eurovisie Songfestival betrokken waren, onder meer in mijn rol. Dat geeft houvast. Nadat ik mijn team had ingericht, komt het punt van leveranciers aan de orde. Binnen de EU is het zo geregeld dat wanneer je publiek geld uitgeeft je ook Europees moet aanbesteden.”
Er had dus ook een Duits of Brits bedrijf de opdracht voor meercamera kunnen verwerven in plaats van nu de combinatie NEP-United?
“Zeker. In theorie zelfs een club uit Nieuw-Zeeland. Europese aanbesteding betekent namelijk niet dat het bedrijf binnen Europa actief hoeft te zijn. De richtlijn is dat als we binnen de EU met publieke middelen boven een bepaald bedrag werken we dit officieel openbaar aanbesteden. Voor de grotere disciplines (zie kader, red.) hebben we speciale trajecten uitgerold. Samen met onze Executives, juristen en afdeling Inkoop zijn die aanbestedingen geschreven – de NOS heeft daar veel ervaring mee – en uiteraard specifiek toegesneden op dit evenement. Daarmee zijn we al in juli 2019 begonnen.”
En de hoofdmoot van de participerende av-bedrijven komt uit Nederland!
“We hebben hier nu eenmaal een hoge dichtheid aan kwalitatief goede leveranciers die ook nog eens actief zijn in een uiterst competitieve markt, dus het is sowieso al moeilijk voor buitenlandse partijen om serieus te kunnen concurreren. De open tender is geschreven op diverse criteria. Op kwaliteit. Op ervaring. Op prijs. Uiteindelijk zijn er veel Nederlandse bedrijven gekozen, dat zegt veel over het vakmanschap in Nederland.”
Wie beslist uiteindelijk welke leveranciers deze prestigeklus mogen klaren?
“Dat is een onafhankelijke beoordelingscommissie. Zij werken met een strak stramien, hebben alle offertes naast elkaar gelegd en op basis van een puntentelling gekozen. Juist omdat dit een openbare aanbesteding betreft, moet je dat zorgvuldig doen.”
Dan moeten alle leveranciers door jouw club worden aangestuurd. Hoe orkestreer je dat?
“Mijn kerntaak ligt bij mijn technische team en dat valt uiteen in drie disciplines. Technisch Manager Show (Stefan Hoohenkerk), Technical Manager Broadcast (Gijs Vos) en Operations Manager (Jaap Bouma). Op één plek komen alle technische tekeningen – van ontwerp tot video, licht en geluid; en van decor tot de ontwerpen voor leveranciers – samen: in de computer van Marcel Vellekoop, onze Auto-CAD Manager. Zo bouwen we het team uit, want deze mannen sturen hun eigen teams aan.”
Hoe kun je tijdens zo’n megaproductie monitoren of je goed op schema ligt?
“De grap is: wat is het schema? Helemaal na de pandemie met alle consequenties. Vorig jaar dacht ik wel eens: dit had ik vier maanden eerder moeten weten. Nu stond de structuur al en kunnen we beter anticiperen.” Hij lacht. “As you go ben je dat aan het bedenken. En aan het schakelen met alle onderdelen. Bij het creatieve team speelt decor een belangrijke rol. Onze ambitie was: we schuiven grote decorstukken en imposante bouwwerken bewust terzijde en gaan terug naar de kern. Het mag clean. Met een knipoog naar Dutch Design. Mijn taak is om te checken of het concept zowel productioneel als financieel uitvoerbaar is.”
Homp klei
“Voor alle stakeholders moeten we van die grote homp klei mooie showavonden maken. Intussen zijn we al even onderweg. Uiteindelijk draait het om de registratie van een wedstrijd waarbij we 39 ‘klanten’ een podium op maat bieden, zodat zij hun creatieve visie optimaal in beeld kunnen vertalen. In de showblokken kunnen we onze eigen visie etaleren, terwijl we door de Contest een rode draad vlechten, zodat het geheel mooi bij elkaar komt.”
Van idee tot tv
“Elk land levert het liedje aan, plus het basisidee voor op het podium en de cameravoering, maar… wij voeren dat uit. We overleggen met alle 39 landen. En, waar nodig, sturen we technisch en visueel bij. Van al die losse onderdelen maken wij één show. Er is geloot welke landen in welke halve finale zitten. De volgorde van de acts bepaalt ons Contest Team, want we plaatsen in de show niet vijf blonde zangeressen, die toevallig ook allemaal een ballad zingen, achter elkaar. En ook als landen ingewikkelde changementen willen, is het slim om die te spreiden. Van grote inflatable decorstukken tot extra projectieschermen. We kunnen veel, maar we hebben ook ‘slechts’ veertig seconden voor een ombouw tussen twee optredens… Daarvoor staan straks 36 mensen opgelijnd in Ahoy.”
“We hebben ‘slechts’
veertig seconden voor een
ombouw tussen twee optredens…”
“Het Contest Team, onder leiding van Twan van den Nieuwenhuijzen, filtert hier zaken uit die voor mij technisch van belang zijn. Hoeveel backing vocals is handig voor het aantal microfoons, maar hoe de zanger van Moldavië is gestyled, dat hoef ik echt niet te weten. Tijdens de online Heads of Delegation Meeting hebben de vertegenwoordigers van de landen een digitale rondleiding gekregen. En dan hebben we speeddates waarin de landen in twintig minuten hun plannen kunnen ontvouwen. Stopwatch erbij. Ik blijf aangesloten bij deze overleggen waarin ons Content Team alle wensen inventariseert en bespreekt. Voor de goede orde: het basisidee hebben ze al eerder doorgestuurd. Dus wij weten, bijvoorbeeld: Albanië is niet zo ingewikkeld, maar Portugal is creatief complex. Dan bepalen wij hoe de opbouw voor een halve finale eruitziet. Daar betrekken we onze hoofd belichter bij, Henk-Jan van Beek, die schakelt met meercamera en de regisseur. Zo krijgen de liedjes een ‘voorprogrammering’, waarin video, licht en shots bij elkaar moeten komen.”
Wanneer verplaatst de organisatie zich van Hilversum naar Rotterdam?
“Vanaf 11 april trekken de bouwers Ahoy in en dan gaan alle disciplines aan de slag. Van hekken tot stroomvoorziening. Van klapstoelen per productiekantoor tot standbouw. Van tapijt op de grond tot hijswerktuigen in het dak. Van commentaarpositie tot afwerking van de LED-lijntjes op het podium tot Camera 2 die op een prakje van 1 meter 85 hoog moet staan om het juiste shot te kunnen maken…”
Word je ‘s nachts wel eens gillend wakker van iemand die deze puzzelstukjes lachend in de lucht gooit?
“Nee, want ik denk echt dat we er bijna zijn. Onze teams en leveranciers zijn heel belangrijk en ik weet – net als iedereen – dat we het samen moeten doen. We zijn nu nog beter voorbereid. Na twee weken bouwen moet alles verrijzen wat op tekeningen staat en dan begint een lange aanloop met het repetitieschema. Op 26, 27 en 28 april doen wij Technical Rehearsals en kijken we of de communicatie klopt. Op 29 april beginnen we met stand-in repetities, waarin we de 39 liedjes in volgorde op het podium simuleren met figuranten. Dat nemen we ook op en dat beeldmateriaal gaat naar het betreffende land. Zij komen dan met feedback. Klopt onze vertaalslag van hun wensen? De praktijk leert helaas dat we niet 39 keer een dikke prima terugkrijgen, maar dat we nog wat moeten sleutelen. Daarna repeteren we de showelementen en de puntentelling.”
Back-up
“Dan is het 8 mei en komen de delegaties in Nederland aan. Nu begint een strikt protocol, want dit hoort al bij de wedstrijd. Elk land krijgt dertig minuten op het podium om de act te repeteren. Die laatste take wordt opgenomen. In een viewingruimte kunnen ze het optreden terugkijken en hun opmerkingen doorgeven, terwijl wij op het podium intussen de volgende act repeteren. En zo 39 keer door. Nu komt er weer zo’n sessie, maar dan van twintig minuten om de details fijn te slijpen.”
Show-week
“Intussen komen we in de show-week terecht, waarin we de twee halve finales en de finale allemaal vier keer doen. De eerste is, maandagmiddag, een dress-rehearsal zonder publiek. De tweede, op maandagavond, is met publiek voor de vakjury die dan al hun punten geven. Hiervan maken we ook opnamen die we naar alle landen sturen; die registratie fungeert als back-up mocht de verbinding wegvallen. De derde repetitie, dinsdagmiddag, is met publiek, de zogenaamde family show.En de vierde is dinsdagavond: de eerste halve finale live. Zo gaat dat ook vier keer door voor de tweede halve finale op donderdagavond. Die nacht slapen we niet, want pas dan kennen we alle finalisten voor de finale op zaterdagavond en bepalen we de volgorde. Op vrijdag is weer de eerste repetitie voor de pers. Vrijdagavond met publiek voor de jury. Zaterdagmiddag nog een en dan zaterdagavond live de finale.” Schaterlach: “En dan zijn we moe.”
Elf disciplines en leveranciers
Multi Camera: NEP + United
Licht: Ampco Flashlight
Geluid: Ampco Flashlight
Rigging: Ampco Flashlight
Motion: Stage Kinetic
Video: Faber AV
Set: Unbranded
Stage: InterStage
Special Cams: Opertec
Special Effects: Pyrofoor
Power: Powershop
Stoneroos, opgericht in 2001 door founder Annelies Kaptein, is een innovatief technologiebedrijf gevestigd in Hilversum, dat interactieve TV applicaties (OTTNOW!) en content discovery services ontwikkelt die tv-ervaringen verrijken met metadata en content (epgdata.tv). Stoneroos heeft 18 ervaren developers en designers in dienst, die continu blijven innoveren en uiteenlopende projecten mogelijk maken.
Ralf van Vegten, Managing Director NEP The Netherlands: “We zijn blij met de toevoeging van Stoneroos aan ons portfolio. Door deze overname kan NEP haar OTT propositie verder versterken, en kunnen wij ons team van developers verder uitbreiden en bouwen aan een (nog) sterker team. Zo kunnen wij ons bedrijf verder laten groeien en daarnaast onze internationale ambities nastreven. In onze business draait het vooral om goede mensen en daarom zijn wij blij met het talent dat Stoneroos met zich meebrengt. Wij verheugen ons er dan ook op om onze nieuwe collega’s te verwelkomen en samen verder te bouwen aan onze organisatie om onze klanten in de toekomst nog beter van dienst te kunnen zijn.”
Annelies Kaptein, founder Stoneroos: “Sinds de oprichting in 2001 hebben we veel veranderingen in de markt meegemaakt en ik ben heel trots wat we de afgelopen jaren hebben opgebouwd. Wij zijn nu klaar voor een volgende stap. Stoneroos wil de expertise van de medewerkers, de IT producten, EPG data en de klanten van Stoneroos toevoegen aan de diensten van NEP en daarmee een nog sterkere positie verwerven in de markt. Daarnaast heeft Stoneroos plannen om de IT dienstverlening verder uit te breiden en nieuwe digitale TV en video diensten aan te bieden aan NEP en haar klanten.”
Stoneroos zal de komende periode nog onder eigen naam opereren en communiceren, maar op een nader te bepalen moment overgaan in NEP Media Solutions, waarbij de naam Stoneroos en bijbehorende merkidentiteit komen te vervallen.
Bron: NEP/BM
Foto: Peter Bruggink (CTO NEP), Annelies Kaptein (founder Stoneroos) en Remko Blankestein (CFO NEP)
Jansen van der Sligte bestiert één van de meer dan twintig camera’s die de internationale competitie vastleggen. De registratie omvat onder meer 2 steadycams, 4 ‘front-of-houses’(camera’s die op het podium gericht zijn), een speedcam, een monorail, 2 grote cameracranes, een aantal op afstand bestuurbare camera’s en 3 handheldcamera’s in de greenroom, de plek waar kandidaten van het festival aan het wachten zijn op de uitslag. Verder zijn er op het gebied van cameratechniek ook nog twee focuspullers en 17 grippers on sight.
Juul Moen
Robin van de Wetering
Marnix Kaart geeft koning Willem-Alexander tekst en uitleg
