SBS6 heeft zich alvast fundamenteel versterkt. Herman den Blijker maakt de overstap. Mocht de nood aan de man komen, dan kan je met zo’n gigant wel een dijkdoorbraakje stelpen. Wat gaat hij doen? Nog meer restaurants aan een zeer tijdelijke opleving helpen? Of heeft hij geleerd van de neergang van het Jamie Oliver-imperium en gaat hij aan de slag met het voedsel van de toekomst? Herman die noodlijdende varkensboeren gaat reorganiseren tot ze gelukzalig de eerste lage-landen-sojaburger uit de hakselmachine laten komen.
Jinek begint op RTL 4. Ik benijd haar niet. Ze moet zo ongeveer in haar eentje de dalende lijn zien om te buigen. Dan moet je wel hele goeie vragen stellen. Gelukkig is nog steeds niet duidelijk wie haar gaat opvolgen bij de NPO. Het schijnt een carrousel te worden, een beproefd recept om kijkers duizelig te maken en weg te jagen. Tenzij ze hele verrassende anchors weten te strikken. Brit Dekker heeft haar paard bijna terugverdiend, dus die heeft weer tijd. Misschien als duo met Harry Mens op de maandag. Een volstrekt stupide idee, dus waarschijnlijk heel succesvol.
Dan op de dinsdag Freek Vonk, met alleen dierengasten. Lijkt me heel rustgevend op de late avond en een stuk interessanter om naar te kijken dan de gemiddelde afgekloven tafelgast, die dag na dag verwoede pogingen doet om het negatieve nieuws op te kloppen en uit te vergoten, daar waar verbinding en positiviteit veel meer nodig zijn.
Dan op de dinsdag
Freek Vonk, met
alleen dierengasten
Voor de overige dagen doen we een prijsvraag. Ik ben benieuwd of Beau nog achter z’n tafel blijft of dat hij de sleutel van de studio teruggeeft en onder een brug gaat wonen, op zoek naar bezinning. De kans is groot dat Yvon Jaspers haar intrek neemt in de wasmachinedoos naast hem, samen met een werkloos geworden varkensboer, op zoek naar nieuwe integriteit.
Op Bonaire gaan we het wel en wee volgen van De Scheetjes. Als ik zoiets lees, weet ik zeker dat de westerse beschaving op z’n laatste benen loopt. Het is iets met Hans en Karin en een golfbaan. Moge een tyfoon van de buitencategorie ze optillen en neersmijten in het Amazonewoud, dan ga ik graag elke week kijken hoe ze het er levend vanaf brengen. En dan snap ik ook veel beter waar die winderigheid vandaan komt.
Ladies Night wordt een uurtje strippen voor afgezakte BN’ers en opkomend talent. Waarom zouden we semi-intelligent doen als niemand daar op zit te wachten?. En voor wie niet zo goed durft een vegaburger van Herman voor de slurf. De vraag blijft: is het genoeg om elke dag de kijker weer voor de buis te krijgen? Of moeten we nog meer oude formats gaan reanimeren? Wie van de Drie, de Showbizzkwis, Boggle met Emma Wortelboer, whatever it takes.
Na vliegschaamte en plasticschaamte heb ik de laatste tijd last van een sterk stijgende Netflix-schaamte. Ik hoorde een expert onlangs vertellen dat een uurtje Netflix kijken net zoveel CO2-uitstoot oplevert als een gemiddelde ijskast die een jaar staat te draaien. Dus misschien zit daar de redding, dat bewuste mensen daarom meer lineair gaan kijken. Maar dan niet te veel naar reisprogramma’s en Formule 1… Tja, het wordt een ingewikkeld jaar.
Of we zijn het roerend eens met het echtpaar Zanik en Zeiksnor, dat in Bed & Breakfast de plafonnière niet bij het filmthema vinden passen en een stopcontact naast het bed missen zodat ze er midden in de nacht uit moeten om hun zeurderige karakter op te laden. En er is ongeveer niks spannender dan raden wie er staat te zingen in een mal pak, dat net uit een op hol geslagen 3D-printer is getrokken. Er zitten SN’ners in – stokoude Nederlanders uit een ver verleden – maar dat mag de pret niet drukken. Is het Erica Terpstra? Nee, het is Catherine Keijl! Is het Roel van Velzen? Nee, het is Rintje Ritsma! Zie je, ik had gelijk, mijn leven is niet voor niks geweest.
In De Beste Zangers lijkt verplicht janken nu een vereiste. Bij het eerste akkoord begint het gesnotter al en na het eerste couplet biggelen de tranen tot ver na de aftiteling. Zelfs uptempo nummers blijken zeer geschikt om eens stevig bij te gaan snikken. Alleen Henk Poort bleef de hele serie keurig rechtop zitten en licht verbaasd rondkijken alsof hij op het verkeerde feestje was. We hebben vermaak nodig, anders komen we de tijd niet door. Dat was natuurlijk altijd al zo, maar de laatste maanden heb ik er steeds meer last van.
We hebben vermaak
nodig, anders komen
we de tijd niet door
Zal wel aan mij liggen. Misschien ben ik te veel bezig met ontbossing en nano-plastic. Dan is het lastig ontspannen met Martien, die in een wildwater kano zit te krijsen. Instortende muren en een keer je hoofd stoten, is niet meer genoeg. We willen onze nieuwe klusheld in steeds extremere situaties zien, dus dat belooft nog wat. Martien aan het hanggliden, Martien in een onderaardse grot (misschien niet te doen omdat er door het gegil instortingsgevaar dreigt), Martien wordt gereanimeerd omdat er een wijnkurk naar binnen is geschoten en met de kerst natuurlijk Martien in Disneyland Parijs. Met de geweldige prijsvraag: waar zit hij in? In Kwik, Kwek of Kwak?
In de loop van 2020 wordt de titel veranderd in Ik Vergek en volgend jaar om deze tijd staat Chateau Meiland bij de Lidl voor 2,95. Ilja Gort kan z’n chateau wel opdoeken. Er zit vast ergens een grens. Dat de makers van al die licht verteerbare luchtigheid de behoefte krijgen aan meer inhoud en dat subtiel gaan toevoegen aan hun succesnummers. In de koffers van Miljoenenjacht zitten nog steeds geldbedragen, maar die zijn soms ineens voor iets of iemand anders. Zeven en een halve ton, wauw Kevin! Maar die gaat niet naar jou, maar naar het lerarentekort in Mijdrecht. Drie miljoen voor het AZC in Harderwijk en de winnaar mag het zelf gaan brengen. Kan Gaston lekker een middagje z’n stembanden wat rust gunnen. Dat is fijn voor iedereen.
De Beste Zangers zingen niet langer alleen voor elkaar, maar ook voor kwetsbare groepen in de samenleving, die in achtergrondkoortjes mogen meeneuriën. Ik voel nu al wat branden achter m’n ogen. En Martien neemt het chateau van Ilja over en begint een afkickkliniek voor alcohol en drugs. En bij iedere terugval leeft het ganse land mee.
Harm Edens laat het Nederland van de toekomst zien
Nederland is koploper op het gebied van innovatie; iedere dag werken er bedrijven, instituten en wetenschappers aan nieuwe technologieën om ons leven beter en gemakkelijker te maken. De wereld van morgen laat zien welke innovaties er in de wereld plaatsvinden en wat deze in de praktijk voor ons kunnen betekenen. Harm Edens presenteert het programma vanuit het Kurhaus in Scheveningen, waar de Nederlandse Innovatie Prijs 2019 wordt uitgereikt aan het meest innovatieve bedrijf van Nederland.
In De wereld van morgen nemen bekende ambassadeurs de kijker mee langs interessante en creatieve innovaties. Kok Yvette van Boven laat zien hoe de traditionele landbouw de komende decennia drastisch gaat veranderen naar een verticale boerderij. Groenten en fruit zullen zonder pesticiden en insecten verbouwd gaan worden onder paars licht.
Oud-atleet en presentator Gregory Sedoc laat zien hoe patiënten in de toekomst gemonitord kunnen worden met slimme pleisters. Zo krijgt de dokter een seintje als je bijvoorbeeld hartproblemen krijgt. Tech-deskundige Vivianne Bendermacher ontdekt hoe mensen en machines optimaal met elkaar kunnen samenwerken. En Froukje Jansen onderzoekt hoe vervuilende schepen in de toekomst de wereld rond kunnen varen zonder ooit nog te hoeven tanken. Ze klimt aan boord van ’s werelds eerste waterstofschip die zijn energie haalt uit het water waar deze op vaart.
Het verantwoordelijkheidsgevoel van Gerard Timmer (NOS)
Tekst: Harm Edens // Fotografie: Dirk-Jan van Dijk
Ja, opvolger van Jan de Jong. Hoe trof je de boedel aan?
GT: “Buitengewoon goed. De NOS is gewoon echt een heel stevig bedrijf.”
Hij vertrok best plotseling ineens.
“Zo gaat het een beetje in dit soort banen. Op het moment dat je je vertrek aankondigt, is het eigenlijk zo dat je ook weg bent. Hij werd directeur van Feyenoord en hier wordt zoals je weet nogal veel aan sportverslaggeving gedaan, dus dan moet je iedere vorm van… eh…”
Belangenverstrengeling…
“Belangenverstrengeling, of in ieder geval de schijn moet je tegengaan.” Ogenschijnlijk relaxed kiest hij z’n woorden zorgvuldig.
En ineens was jij er. Wat zag je? Was het je bekend hoe het hier in elkaar stak?
“Ja, ik kende de NOS al wel behoorlijk goed. Vanuit de NPO heb ik vaak met de NOS te maken gehad. En Jan had de mooie eigenschap mij met enige regelmaat uit te nodigen om hier op de redactie te komen kijken bij grote evenementen zoals de Olympische Spelen. Ik ben ook wel eens mee geweest naar andere evenementen, dus ik kende al veel mensen binnen de organisatie.”
Klinkt alsof jij al een beetje was voorgesorteerd om hier de boel over te nemen.
(Gekscherend) “Ja, dat was een plan dat eigenlijk al acht jaar liep. In de jaren dat ik bij BNNVARA zat, was ik ook voorzitter van het College van Omroepen en toen ben ik ook heel veel samen met Jan opgetrokken. Maar serieus, hij was ook echt een bestuurlijke vriend.”
“Toen ik hier net begon, ging ik tijdens het WK af en toe een uurtje tussen de voetbalanalisten zitten”
De fotograaf komt binnen en vraagt of hij al tijdens ons gesprek foto’s kan nemen. Gerard Timmer: “Jij hebt de regie, hè Harm?”
Ikke wel. Maar daar ben ik altijd heel los in. Je kwam binnen en toen?
“Het is een instituut. Ik geloof enorm in de waarde en kracht van deze organisatie en wat het allemaal doet: nieuws, sport en evenementen. Dat zit in het hart van wat publieke omroep moet zijn.”
Was dat ook een overweging van jou om hier te gaan werken? Lineair steeds minder kijkers, de NPO vergrijst nogal en jullie zitten in het hoekje waarvan je kunt zeggen: als alles wordt wegbezuinigd, dan blijven jullie nog over.
“Dat laatste weet ik niet, want iedereen moet een bijdrage leveren aan de bezuiniging, maar als je moet kiezen tussen eeh, laat ik het heel scherp zeggen, Spuiten & Slikken en het NOS Journaal, dan mag de keuze helder zijn. Wat hier gemaakt wordt, is zowel belangrijk op lineaire televisie maar ook voor de digitale transitie waar we middenin zitten. Van het totale online bereik van de publieke omroep neemt de NOS 80% voor haar rekening. (Denkt na) Als je hier binnenkomt, stap je middenin wat Nederland iedere dag bezighoudt. Als ik hier naar beneden ga, sta ik midden op de sportredactie en ga je nog een verdieping lager, dan sta ik midden op de nieuwsvloer. Toen ik hier net begon, ging ik tijdens het WK af en toe een uurtje tussen de voetbalanalisten zitten. En hierboven zitten de evenementen. Alle grote dingen die we al lang van tevoren zien aankomen, maar ook de plotselinge dingen zoals de herdenking van Wim Kok of Giro 555.”
Vergelijk dat eens met alles wat je al die jaren hiervoor hebt gedaan. Is het hier meer hip and happening? Is dit een logische plek om uit te komen voor jou?
“Voor mij wel. Ik dacht er met geen haar op m’n hoofd over na om BNNVARA te verlaten toen. Ik vond ook eigenlijk, daar moet ik eerlijk over zijn, het kwam misschien net twee jaar te vroeg. Maar onderaan de streep dacht ik, ik heb er lang over nagedacht, als ik het niet doe, ga ik hier spijt van krijgen.”
“Ik vond ook eigenlijk, daar moet ik eerlijk over zijn, het kwam misschien net twee jaar te vroeg”
We zijn het er geloof ik over eens dat als hij nog langer bij BNNVARA was gebleven, hij de Joop Doderer van het omroepbestel was geworden.
Wat is er veranderd sinds je komst?
“Ik zit hier nog maar zes maanden hè?”
Maar ik ken jou al heel lang. Je denkt heel helder, je bent aimabel. Wat daaronder zit, daar gaan we vandaag achter komen… Jij hebt altijd een plan, je gaat niet zomaar ergens zitten.
“We weten allemaal wat de staat is van de journalistiek in Nederland. Wij zijn de grootste journalistieke media-organisatie van het land, dus dan mag je je ook verantwoordelijk voelen voor de staat van de journalistiek. En die verantwoordelijkheid mogen we tonen. De journalistieke infrastructuur van Nederland staat echt onder druk. We kunnen ons verder verbinden met de regio, ons niet alleen concentreren op Hilversum. De manier waarop denken we over na.”
Kun je daar al iets over zeggen?
“Daar zijn we nu met partijen over aan het praten. Over zes maanden weet ik vast meer.”
“We kunnen ons verder verbinden met de regio, ons niet alleen concentreren op Hilversum”
Een tipje? “Daar ben je net te vroeg voor.”
Een geur?
“Zoals ik net al zei: hoe kunnen we van grotere betekenis zijn voor de regionale journalistiek? En ook in de gesprekken met minister Slob over wat de staat van het Nederlandse mediabestel heet, zitten we aan. En daar proberen we vanuit hetzelfde perspectief input te leveren. Als het gaat over sport vind ik dat sport onderbelicht wordt wat betreft relevantie voor de samenleving. Dan heb ik het over de mate waarin de berichtgeving over sport bijdraagt aan sportparticipatie in het land. Dat gaan we onderzoeken.”
Vrouwenvoetbal.
“Ja. Na het EK vrouwenvoetbal in 2017 zijn 7% meer vrouwen zich gaan aanmelden. Door de prestatie van de vrouwen in de eerste plaats, maar ook omdat dat een plek heeft op televisie, in de journalistieke infrastructuur van de NOS.”
Als we ons bij curling omhoog vegen naar een Olympische medaille, dan gaat het omhoog.
“Precies! Bij ons kun je schaatsen kijken en in de pauze krijg je handbal. Dat wordt dan ineens gezien door 1,1 miljoen mensen. En dan nog even en dan houd ik m’n mond…”
Dit is jouw interview hoor, dus je mag net zo lang doorpraten als je wilt.
“O, OK. Er wordt een sportakkoord afgesloten tussen VWS en NOC/NSF, belangrijk en goed, en aan de andere kant ontstaat soms druk op de sportberichtgeving bij de NOS terwijl die juist bijdraagt aan het succes van dat sportakkoord!”
Stem gaat omhoog, spraaktempo ook. Hij slaat niet met de vuist op tafel.
Ben je niet bang dat de NOS de andere omroepen leegvreet als er procentueel gezien steeds meer geld uit het krapper wordende potje naar jullie gaat?
“Uiteindelijk zijn dat keuzes die de NPO maakt. En aan de andere kant zullen wij vanuit de overtuiging dat nieuws, sport en evenementen het hart vormt van de publieke omroep er keihard voor vechten.”
Je zit met z’n allen in het publieke omroepclubje en dan wordt het toch ieder voor zich…
“Ja, maar dat vind ik niet erg. Dat is het spel waarin we zitten. Ik zeg altijd: laten we daar niet ingewikkeld over doen. Dat zit ingebakken in dit bestel. Als je een extern pluriform bestel wil, waar mensen allemaal vanuit een ander perspectief naar de samenleving kijken, dan krijg je dat. Neem het voor lief. Kijk vooral wat de output is.”
Stel, je mag het even een weekje alleen doen?
“Wat?”
De hele NPO. Wat hou je en wat mag er weg?
(Peinst) “Ik wil me terughoudend opstellen in het beantwoorden van die vraag.”
Ik zie aan je voorhoofd dat je erover hebt nagedacht.
(Peinst langer) “Ik vind dat er te weinig gedaan wordt met de expertise bij de omroepen, met name in het digitale domein. Er wordt af en toe behoorlijk geïsoleerd gekeken naar de plek die je als publieke omroep online moet hebben. Te veel in het defensief. Daar maak ik me ernstig zorgen om. (Hij zoekt naar een precieze formulering, HE) We zitten in een fase waarin er steeds meer platforms bij komen. En wij kunnen het ons als publieke omroep niet veroorloven om niet op die platforms aanwezig te zijn, dat voegt bereik toe en we moeten leren om de content voor die platforms te maken. Als we dat nu niet leren, raken we op termijn de aansluiting met die nieuwe generatie kwijt.”
“Ik vind dat er te weinig gedaan wordt met de expertise bij de omroepen, met name in het digitale domein”
Is die aansluiting er nog?
“Die zijn we op onderdelen zeker nog niet kwijt. Maar er moet nu wel wat gebeuren.”
Dat weet de NPO-leiding toch ook?
“Je kunt niet zeggen: wij gaan alleen maar promotiefilmpjes op YouTube zetten et cetera en de rest moet allemaal op NPO Start Plus. Dan ontken je dat voor heel veel mensen YouTube het eerste platform is waar ze videocontent gaan gebruiken.”
Je bent nu 50, Gerard Timmer. Hoe is dat?
“Je ziet het niet, hè?”
Je hebt hip haar. Is dat bewust?
“Nee, nee, dat soort dingen ontstaat. Je loopt eens tegen een nieuwe kapster aan.”
Je hebt nu wat lengte in je leven. Merk je dat de geschiedenis steeds meer betekenis voor je krijgt?
“Ehm, ik weet niet of dit een antwoord is op je vraag, maar ik was een paar jaar geleden met een paar vrienden in Auschwitz en ik realiseerde me daar dat het nog maar 23 jaar geleden was, toen ik geboren werd, dat dat drama zich heeft afgespeeld. Ik kwam vervolgens thuis en ben naar mijn moeder gegaan en heb gezegd: ik vind het eigenlijk best bijzonder dat we het daar vroeger nooit over hebben gehad. (Denkt) 23 jaar geleden begonnen wij met BNN. Twee totaal verschillende dingen. Maar ik ben me de afgelopen jaren steeds meer gaan realiseren wat zich in een heel kort tijdsbestek in de geschiedenis kan afspelen en hoe snel zich dat kan ontwikkelen. In dat perspectief kijk ik ook naar de huidige ontwikkeling.”
We praten even over Trump en hoe Amerika in relatief korte tijd geen echte bondgenoot meer is. Is dat ook een reden waarom jij hier zit?
“Ik kan geen directeur zijn van een roze koekenfabriek. Ik haal een groot deel van mijn energie en werkplezier uit waar ik elke dag naartoe rij. In dit geval de NOS.”
Ben je trots op jezelf?
(Zacht) “Ehm, ja. Ik vind het echt eervol dat ik hier zit.”
Je kijkt verdacht serieus ineens.
“Ik moest denken aan vanochtend, toen liep ik hier naar boven. Dan zie ik op twee plekken dat grote logo van de NOS en toen dacht ik: het is bijna nog niet voorstelbaar dat ik de voorman mag zijn van deze organisatie. De eerste keer na mijn benoeming toen ik langs het logo liep, wilde ik er bijna een selfie van maken. Ik stond hier een keer voor het raam met Jan de Jong en ik zei: Jan, realiseer je eens welke mensen allemaal dat paadje naar beneden zijn gelopen om hier het pand in te gaan.”
“De eerste keer na mijn benoeming toen ik langs het logo liep, wilde ik er bijna een selfie van maken”
Cees van Drongelen met een scheerapparaat.
“Cees van Drongelen, die naam heb ik al een paar dagen niet in mijn hoofd gehad. Iedereen in Nederland die ertoe doet, is ooit in dit pand geweest! Dat is de romanticus in mij. Dat draagt ook bij aan mijn werkplezier.”
Wie is de allerleukste die over dat paadje heeft gelopen die jij niet ontmoet hebt?
(Denkt diep na) “Zou Michael Jackson hier ooit gelopen hebben? Die was wel een keer in de Wisseloord Studio’s. Of Prince.”
Bijna je hele leven bestuurlijk aan de slag. Was die drang er als kind al?
“Nee, totaal niet. Maar ik ben wel altijd iemand geweest die verantwoordelijkheid heeft aangevoeld. Toen ik 50 werd, kreeg ik een appje van m’n beste vriend. (Zoekt in zijn telefoon) Hier, dit stuurde hij: Eindelijk op de leeftijd waar je je al 30 jaar naar gedraagt.”
Wat heeft het je gebracht?
“Ik wil nog niet terugkijken op m’n leven.”
Je bent 50. Dat is een mooi moment.
“Als ik er woorden aan moet geven…”
Dat is wel handig in een interview.
“Ik heb er tot op heden een heel mooi leven door. Ik heb veel mogen reizen, ik heb ontzettend veel mooie en interessante mensen mogen ontmoeten. Het heeft me inhoudelijk een rijk leven opgeleverd.”
En hierna de politiek?
“Nee. Komt niet. Weet ik zeker.”
Ze gaan bellen.
“Ik neem niet op.”
Wat heb je laten liggen door alsmaar te besturen?
“Niet zoveel. Soms denk ik wel dat ik iets te vroeg serieus ben geworden.”
“Soms denk ik wel dat ik iets te vroeg serieus ben geworden”
En compenseer je dat in je privéleven? Waar zit jouw rafelkant?
“Ik heb geen rafelkant.”
Iedereen heeft een rafelkant.
“Veel mensen weten van mij dat ik 1 keer per jaar 8 dagen naar Australië wil. Formule 1 in Melbourne en verder een week lang in mezelf zitten. En verder doe ik daar geen dingen die het daglicht niet kunnen verdragen.”
Ik geloof hem. Terwijl ik z’n kantoor uitloop, denk hij nog diep na of er toch iets rafelt…
In Dit was het nieuws nemen twee teamcaptains, twee gasten en presentator Harm Edens op humoristische wijze het nieuws van de week door. De teamcaptains waren dit seizoen cabaretiers Peter Pannekoek en Jan Jaap van der Wal. Volgens de zegsvrouw van AVROTROS keren alle drie de mannen terug in de nieuwe reeks.
De kijkcijfers waren het afgelopen seizoen iets hoger dan de voorgaande reeks. Gemiddeld keken er ruim 1,34 miljoen mensen naar het programma.
Edens: “Voor een nieuw NPO 1-programma zoek ik Dé TV-kijker van het Jaar. Dus kijk je nou echt alles? Van CampingLife via Expeditie Robinson tot aan Blauw Bloed, geef je dan op. Weet jij alles van Boer Zoekt Vrouw, maar helemaal niks van America’s Next Top Model? Dan wordt het lastig. Ken jij alle ingrediënten van Heel Holland Bakt, maar niet van de Keuringsdienst van Waarde? Dan gaat het niet lukken.”
Het programma zal binnenkort door AVROTROS op zaterdagavond worden uitgezonden.
Bron: BM
Ben jij diegene die ’s ochtends bij de koffieautomaat met je collega’s alle ins en outs van de televisieavond doorneemt? Dan zijn we op zoek naar jou! Geef je op voor de televisiequiz: TV Kijker van het jaar: https://t.co/ZYmUOImvE7 ???? pic.twitter.com/DpS8tZAtFV
Vele unieke fragmenten luisteren de serie op. Van zeezender Veronica tot Het Geluid van Qmusic, van de Bonte Dinsdagavondtrein op Hilversum 1 tot Serious Request op 3FM, van Herman Stok tot Edwin Evers, van vooroorlogse verzuilingsprogramma’s tot formatradio op commerciële hitzenders. Beide radioliefhebbers zappen op de radioschaal langs 100 jaar historische radio. Menig prominente radiomaker wordt in de serie bevraagd. Oude omroepgidsen zorgen voor hilariteit als we de programmering doornemen. Edens en Snijders maken er bovendien een luchtige en persoonlijke vertelling van.
De radioreeks 100 Jaar Radio gaat zondagmiddag 6 januari 2019 van start op NH Radio (FM, DAB+ en online). De serie is bovendien als podcast te volgen, waarin de makers nog dieper in de schatkist graven en verder gaan nerden over de radio. De extended version podcast is ook vanaf 2019 gratis te beluisteren.
Onder Edens: “Ik heb heel lang gedacht dat ik niks kon”
Ook al werkt hij vanaf het allereerste begin bij RTL Nieuws en heb ik bij RTL veel comedy’s en andere programma’s gemaakt – zelfs een paar seizoenen Dit Was Het Nieuws – we kennen elkaar niet. En toch zijn we meteen intens in gesprek. Over vriendschap en loyaliteit, over collega’s die ik hier niet ga noemen, over ouders en schade.
Harm Taselaar: “Mijn vader vond het helemaal niks dat ik de journalistiek inging. Zo echt achterlijk. Hij was leraar. En een gemankeerd mens. Ik werd twee jaar geleden gebeld door iemand en die vroeg: ‘Ben jij Harm Taselaar?’ En ik zei: ‘Eh, ja.’ En hij weer: ‘Is jouw vader Arie Taselaar?’ En ik: ‘Ja, kom to the point.’ En hij: ‘Wist je dat je vader een held was?’Ik: ‘Pfff… het is fijn dat je het zegt, maar het is mij nooit zo opgevallen.”
(Lacht en meteen weer serieus) “Mijn vader heeft in de oorlog samen met zijn familie in Utrecht weet ik hoeveel mensen gered. En ze zaten in het verzet. Maar hij moest daarna naar de Arbeitseinsatz in Duitsland. En met z’n toenmalige Joodse vriendin, nou, dat is nooit meer wat geworden. In Dresden heeft hij de bombardementen meegemaakt en toen moesten zij, die jonge jongens, de verkoolde lijken afvoeren. Dus hij is een totaal gemankeerd mens geworden daarna.”
Mijn vader was en is ook niet makkelijk. Ik heb bijvoorbeeld in m’n jeugd fanatiek gesport, maar hij is nooit wezen kijken. “Die van mij ook niet.”
Ook nul keer? “Nul keer. Nou, okee, één keer.”
You win. “Maar toen zei ik: ‘Misschien moeten we het hier maar bij laten’. Ik weet nog toen ik adjunct-hoofdredacteur werd hier, wat mij persoonlijk niks zegt, maar ik wist dat mijn vader dat belangrijk vond. Hij zat achter z’n krant en ik zei dat. En ik hoorde: ‘Hm’. Toen heb ik zo die krant weggeschoven en ik zei: ‘Luister, ik weet dat je dit belangrijk vindt, ik weet dat je graag aan anderen zegt hoe trots je op me bent. En tegen mij zeg je alleen maar ‘hm’. Toen heb ik die krant weer teruggeschoven en dat was het.”
Laten we officieel beginnen. We gaan een uur in gesprek. Hoe blijf je ondertussen op de hoogte van het wereldnieuws? Ik zie geen telefoons en schermen.
“Nee. De telefoon verziekt wat mij betreft heel veel gesprekken en vergaderingen. Ik vind het verschrikkelijk. Als dit gesprek klaar is, dan kijk ik even. ’s Avonds lees ik heel veel. Tegenwoordig gaat het toch veel meer om dat je dingen begrijpt. Dus je moet kennis hebben. En die krijg ik niet via m’n telefoon even snel binnen. Dat er ergens drie eenden zijn overreden. Het is digitale disruptie.”
Je bent al heel lang met het nieuws bezig. “Al heel jong wilde ik de journalistiek in. Ik vond dat het allerleukste wat er is. En ik heb me nog geen dag verveeld. Maar tegelijkertijd, en misschien is dat mijn opvoeding geweest, heb ik heel lang gedacht dat ik niks kon.”
Is dat over nu? (Na een halve aarzeling) “Niet helemaal.”
Wat kun je eigenlijk? “Da’s een goeie vraag.”
Doe eens een poging. Daar is dit gesprek misschien een mooi moment voor. “Behalve dat ik een goeie journalist ben en tot de kern van dingen kan komen en voortdurend nieuwsgierig ben en voortdurend wantrouwend ben maar ook open, kan ik mensen motiveren en sta ik open voor nieuwe dingen.”
Dat is de reden dat je hier nog steeds zit waarschijnlijk. “Ja. En anders hou ik het zelf ook niet vol.”
29 jaar RTL Nieuws. Er zijn heel veel grote dingen langsgekomen. Wat waren de belangrijkste voor jou? (Denkt snel en diep na) “Eigenlijk de maatschappij die zo ontzettend veranderd is. Dat houdt me heel erg bezig. De ontzuiling en de gevolgen daarvan. De ontkerkelijking. De maatschappij die op drift is. De toegenomen welvaart die absoluut niet heeft gebracht wat ik vermoedde, hoopte.”
In 30 jaar drie keer rijker maar totaal niet gelukkiger. “Precies! Alleen maar viezer en voller en vervelender tegen elkaar. Daar maak ik me zorgen over.”
Dat heb ik met de klimaatverandering en de verduurzaming. “Ik ook. Gisteren weer een rapport over de Waddenzee. Dat zou een oase moeten zijn, maar dat gaat heel slecht. Dat vind ik verontrustend. Maar ik denk ook: klopt dit nou? Ik wil het wel onderzoeken, want voor je het weet, worden we weer voor een kar gespannen.”
“Ik vind het belangrijk om een opgewekt mens te blijven”
Is er wel eens nieuws dat je zo raakt dat het naar binnen vreet? “Nee, dat doet het niet. Ik vind het belangrijk om een opgewekt mens te blijven.”
Maar dat kun je niet afdwingen. “Zeker wel. Dan moet je compartimenteren. Ik loop ’s ochtends met mijn honden door het bos en dan loopt er een hele blije meneer, die luistert naar vogels, die kijkt naar de zonsopgang, die het allemaal prachtig en heerlijk vindt ruiken.”
Zijn we familie? “En dan kom ik wel eens mensen tegen met zo’n ding op hun kop en dan denk ik: doe eens normaal! Het is hier al mooi. En ik lees thrillers. Dan zit ik echt in een andere wereld.”
Maar er moet toch wel eens iets zijn gebeurd wat jou echt raakte? “De killing van Robert Kennedy in m’n jeugd, die stond voor mij heel erg voor hoop. John Lennon ook. En de Twin Towers. Ik verijsde. Wat ik nooit doe. Dat was een heel merkwaardig gevoel. Ik was als versteend, want ik dacht: de Derde Wereldoorlog breekt uit. Die Amerikanen gaan terugslaan.”
29 jaar nieuws, je bent nu 61… “Twee.”
Hoe lang nog? Bij veel mensen van jouw leeftijd neemt de energie af, die vinden het wel goed, die hebben alles al gezien. “Dat vind ik zulke onzin. Wat heel apart is: we zitten midden in een periode waarin je het ziet veranderen. Onze maatschappij verandert waar wij bij zijn. Als je dit niet interessant vindt, dan weet ik het ook niet meer. En het hangt er ook vanaf of mijn baas me wil houden, en of de redactie het nog steeds goed en inspirerend vindt.”
Hoor je al iets?
“Nee. (Lacht) Wat een chaotisch gesprek dit.”
Nee, dat lijkt zo. “Oh, gelukkig.”
“Je wordt overspoeld met allemaal toestanden. Die niet kloppen, of een beetje kloppen”
Het nieuws verandert, fake news neemt toe, ons kijkgedrag verandert. “Wat er aan de hand is: iedereen is een medium geworden. Iedereen zendt en heeft meningen. Je wordt overspoeld met allemaal toestanden. Die niet kloppen, of een beetje kloppen. Dat moeten we blijven filteren. Online wordt steeds belangrijker. Digital first klinkt leuk, maar we moeten arbeidsprocessen aanpassen in een organisatie die een kleine 30 jaar alleen gericht is geweest op televisie. Daar zitten we middenin. Het gaat om content die je kunt gebruiken om meerdere platforms. Dat moet tussen nu en een jaar totaal anders. Lineaire tv is nog steeds leading, maar Videoland groeit heel sterk. En we zijn ook aan het kijken of nieuws daar een plek kan krijgen.”
Lijkt me ook een opluchting voor je. Dat dagelijkse dwang minder wordt en dat je veel meer kanten op kunt. “Het wordt én én én. Gisteren hadden we een bijeenkomst met een meisje dat aan het kijken is hoe je – hoe leg ik dat goed uit – een soort 3D-achtige graphics in je studio kunt toevoegen.”
Nieuws met augmented reality? “Ja, dat. We zijn aan het kijken hoe we onze anchors, die nu voor een scherm staan, straks middenin de nieuwslocatie kunnen zetten. Lijkt me geweldig! Maar het blijft gaan over mensen informeren. En dat wordt steeds ingewikkelder. We proberen dat voortdurend te verbeteren.”
Grote veranderingen en dan toch de leeftijd. Ik word dit jaar 57, ik merk de laatste jaren dat popmuziek met niet zo heel erg meer boeit. De nieuwe dingen hou ik wel een beetje bij, Blaudzun heb ik wel ‘s gehoord, maar ik denk vaak: nu liever even een mopje Bach. “Via m’n kinderen komt er heel veel binnen. Maar veranderen vind ik helemaal niet erg. Ik luister ook heel veel klassiek. Ik word er rustig van en ik vind het mooi. Vivaldi.”
Chopin. “Mijn moeder was helemaal van Chopin. Die speelde ook heel mooi. Maar daar gebeurt voor mij te weinig.”
Nee! Nocturne nr 1 van Maria Joåo Pires. Zet dat nou ‘s een keertje op. En huiver. “Nee.”
Je bent eigenwijs, Harm Taselaar. “Ik ben heel erg eigenwijs. Maar ik ben ook simpel. Vivaldi word ik opgewekt van. Ik liep met mijn vrouw door Venetië heen en het was mistig. En het was nog niet zo krankzinnig druk als nu. We hoorden door die mist heen Vivaldi-klanken. Want er is daar een Vivaldi-shop. En ik was verloren.”
Weer even terug naar het hoofdmenu: hoe hou je contact met al die lagen in de bevolking? “Da’s een goeie vraag. Dat lukt dus ook niet altijd.”
Bijvoorbeeld de jeugd. In Amerika kijkt een deel van de jongelui naar The Daily Show en krijgt zo tenminste nog wat nieuws binnen. Maar hier? “Ja, dat is zorgelijk. En eerlijk gezegd weet ik het antwoord daar niet goed op. We hebben millennials van de School voor Journalistiek aangetrokken en we zijn een project begonnen, maar dat is uiteindelijk niet gelukt. Te weinig kijkers. Ik heb het niet losgelaten, maar het heeft niet meer mijn prioriteit. Ik hoop dat als ze wat ouder worden ze dan toch die interesse weer krijgen. Want zíj hebben óók te maken met Den Haag en Brussel. Hoe grijs en ver weg dat nu ook klinkt voor ze.”
Nieuws brengen op Videoland lijkt me een steeds beter idee. Met een scheutje VICE. “Videoland gaat samenwerken met VICE.”
“Wij hebben hier onze handen vol om simpelweg te blijven bestaan”
Aha, dat klinkt hoopvol!
“Verder denk ik dat heel veel mogelijk is en dat dat ook wel zal gaan gebeuren. Maar wij hebben hier onze handen vol om simpelweg te blijven bestaan.”
Je bent een fijn persoon om te interviewen, want je maakt zelf de brug al: John de Mol heeft het ANP gekocht. En die heeft daar vast plannen mee. Cross-over programma’s met een newsy touch. En onbeperkt geld. “Ja, maar daar win je nooit een oorlog mee. Wat zei Johan Cruijff ook alweer? Ik heb nog nooit een zak geld een doelpunt zien maken.”
Nee, maar John doet nooit iets voor niets. Nog meer bedreigingen voor je. Ben je daar bang voor? “Nee.”
Ben je weleens ergens bang voor? Spinnen? Vrouwen met een naar karakter? (Denkt diep na) “Nee. Niet echt. Misschien m’n kinderen. M’n jongste zoon werkt nu op een wildfarm in Zuid-Afrika. En daarna wil hij met een vriend een maand gaan trekken. Maar ik ben blij als hij weer thuis is. Kinderen kunnen je kwetsbaar maken.”
We praten over budgetten en bedreigingen. En dat je creatief moet omgaan met hoe je dingen oplost. Dat deed ik vroeger ook als ik een sitcom schreef. Wat Harm Taselaar doet denken aan z’n nicht Marina, die getrouwd is met Chiem van Houweninge, de schrijver van Zeg Eens Aa.
“Marina is van mijn moeders kant. Indische kant. Mijn moeder heeft ook in een Jappenkamp gezeten. Anyway, ik kom dus uit een hele interessante familie van twee kanten. Tante Poppie, tante Wanda, tante Do. En mijn moeder heette Nini. Dat vind ik ook zo’n lieve naam.” Hij mijmert een beetje weg.
Je mijmert weg. “Ja. Ehm, dat heeft mij wel altijd geraakt. Die Nederlands Indische gemeenschap daar en toen hield het ineens op. Ik zag laatst weer een foto en dan zie je mijn moeder net hier en dan denk je: aggoi… Ik ben dol op mijn moeder. Zo’n lieve vrouw. Daarom mijmerde ik even weg.”
Waar ga je op inzetten de komende tien jaar dat je hier nog zit? “Tien jaar zit ik hier niet meer.”
“Ik maak me grote zorgen om het feit dat al die overheden voortdurend over de journalistiek heen gaan”
Dat weet je niet. Misschien vergeten ze je. Kun je ondertussen mooi naar Chopin luisteren. (Lacht) “Nee, daar krijg je mij niet aan. Toen m’n moeder aan het doodgaan was, thuis – ik vind dat je thuis dood moet gaan en niet in een ziekenhuis. Het was juni en mooi weer. En we hadden Pollini opgezet. Mijn moeder werd wakker en die dacht dat ze al in de hemel was.”
Een emotionele herinnering. Voor de volledigheid: ze gaan inzetten op een organisatie waar televisie niet meer centraal staat. Maar de content. Om met steeds betere verhalen nog steeds de massa te bereiken die ze gewend zijn en die noodzakelijk is voor het voortbestaan.
“En dat moet, want ik maak me grote zorgen om het feit dat al die overheden – nationaal en provinciaal en lokaal – voortdurend over de journalistiek heen gaan, direct naar de burger met hun eigen waarheden. Geen kritische vragen meer willen beantwoorden. Dat is een erg onderschat probleem. Dat is propaganda.”
We moeten op de foto. Dat vinden we allebei niet fijn.
Je bent nu 50, Gerard Timmer. Hoe is dat?
