In tv-land lijkt het ook een puinhoop. Het ene na het andere vaak nogal zielloze tv-format flopt, Nadia heeft tevergeefs geprobeerd om in de vooravond de jaren negentig te laten herleven – hoe eigentijds de onderwerpen soms ook waren, een rijtje stoelen met probleemmensen erop tegenover een publiek met daarin de presentator in een grappig pak deden mijn gedachten toch steeds weer terug dwalen naar Jerry Springer – en De Meilandjes zijn zo eindeloos uitgemolken dat Martien in de zomerstop aan de dwangvoeding moet.
De uitzendingen van Jinek duren de laatste tijd zo lang dat ze nog zit te praten als haar eigen herhaling al is begonnen en Op1 gaat de komende maanden langzaam veranderen in Uit1. Net zoals ik snak naar kabinetsbeleid vanuit urgentie en visie, kan ik niet wachten op meer tv-programma’s met kloten.
Op1 gaat de komende
maanden langzaam
veranderen in Uit1
Of hoe zeg je dat tegenwoordig? Met geslachtsdelen naar keuze. Natuurlijk zijn die er nu ook al wel. Kopen Zonder Kijken helpt – ook al is het zwaar gesponsord – wanhopige mensen aan een huis en Raven heeft mooie gesprekken in en om diens boerderij. Maar vaak is de noodzaak mij geheel niet duidelijk. Nick, Simon en Kees zitten nu ongetwijfeld na te denken over hun band met de Sex Pistols.
Hole in the Wall is in het buitenland weer een succes dus het kan niet lang duren voor Gerard Joling weer gierend van de pret mensen tegen een muur te pletter laat slaan en Kamp Van Koningsbrugge is vast bezig om te kijken of er een seizoen met asielzoekers te maken is, want als de deelnemers na de opnamen toch geen status krijgen, kunnen we ze in elk geval met een gerust hart terugsturen naar hun land van herkomst omdat ze een stuk weerbaarder zijn.
Live programma’s scoren wel, want we willen niks missen. Hoe slecht het Nederlands elftal ook speelt, we kijken toch massaal. Of Maarten van der Weijden nou één, twee of tien keer de provincie Friesland rondsjeest, we willen het meemaken.
Laten we live en urgentie combineren. Laten we in het najaar in de vooravond op zoek gaan naar een nieuwe minister van Onderwijs. We voeren hele uiteenlopende kandidaten op (behalve Henk Bleker), iedereen mag zich ermee bemoeien en het wordt een democratisch feest.
En laten we na Boer Zoekt Vrouw, Onze Boerderij en Bij Ons op de Boerderij nu eens een paar boeren en boerinnen gaan volgen die zonder de geheime lobby van de grote agro-industrie hun melkveebedrijven gaan veranderen in nieuwe bedrijven in balans met de wereld. Met nieuwe gewassen en nieuwe verdienmodellen. Met een kleine woongemeenschap erbij, waar ze elkaar helpen en de zorgkosten drukken. Met de oude boer die z’n tien koeien vertroetelt. En met naast de nieuwe akker een bord met de tekst: HIER GROEIEN HUIZEN.
Ik kan niet wachten, ik zet de biologische popcorn vast klaar.
Althans, dat was het. Want deze eerste aflevering, waarin vijf naar het buitenland geëmigreerde boeren zich aan de kijker voorstelden, beloofde qua lief niet veel goeds. Ideale schoondochter Yvon Jaspers was ineens verworden tot een vrouwelijke Johan Derksen op kaplaarzen.
Of de rek er simpelweg een beetje uit is bij ons Yvon – ze helpt immers al negentien jaar boeren (m/v) aan een ‘maatje voor het leven’ – of dat een producent tijdens een redactievergadering heeft geroepen dat het allemaal wel wat pittiger en controversiëler mag, weet ik niet, maar feit is dat de presentatrice binnen een paar minuten een boer aan het janken had. En dat kwam echt door haar harde en lompe vraagstelling, niet door een oprechte vraag over een overleden lievelingspaard of ontroerend vergezicht.
De timide, onzekere
boer Haico werd even
flink te kakken gezet
De timide, onzekere boer Haico werd door Yvon even flink te kakken gezet omdat hij nog nooit een relatie heeft gehad.
“Nooit?” wreef ze zout in de wonde.
“Nee, nooit.”
“Nog niet een week?”
“Nee, geen week”, aldus Haico, die inmiddels wel door de grond van zijn koeienstal kon zakken.
Je zag aan alles dat Yvon haar kaplaars had opgegeten als ze een briefje met 40 Year Old Virgin op zijn rug had kunnen plakken. Als een officier van justitie die voelt dat ze de topcrimineel tegenover haar bijna heeft geknakt, keek ze hem strak aan voordat ze de genadeklap gaf.
“Hoe óud ben jij?”
“42”, prevelde de boer, waarna hij zich huilend omdraaide.
Mijn hart brak en ik wilde me bijna opgeven als zijn toekomstige partner, puur om hem een beetje op te peppen.
“Jij vindt dat heel erg”, deed de presentatrice er nog een laatste schepje bovenop. Het was wat mij betreft het meest gênante tv-moment van 2023, en zo lang is het jaar nou ook weer niet aan de gang. Met deze kick-off uitzending kwam het nooit meer helemaal goed. Bij de 23-jarige Bernice uit Zweden duwde en trok Yvon tot ze bevestigd kreeg dat ook zíj geen ervaring had.
Bij boer Richard in Slowakije pakte ze het iets subtieler aan. Ze informeerde wel naar zijn liefdesverleden, maar was tevreden toen de boer aangaf dat hij ‘gescharreld’ had. Eindelijk geen maagd, dacht Yvon.
Haar gezellige dagje bij boer Richard eindigde in een opmerking die volgens mij niemand heeft gehoord, maar die ik behoorlijk passief-agressief vond. “Ik vind het zo mooi dat jij het hier mooi vindt”, sprak ze vrolijk.
Toegegeven, ik zou ook niet dood gevonden willen worden in die troosteloze DDR-achtige bouwput, maar de boer zelf vond zijn Slowaakse Tsjernobyl-ruïne idyllisch. Dan kun je daar best wat respectvoller mee omgaan.
Misschien leest Yvon dit nog net voordat de opnamen van de rest van het seizoen van start gaan. Als dat zo is: Yvon, doe gewoon waar je goed in bent. Luister, steun, drink thee, wees lief. Je blootgeven voor miljoenen kijkers als je op zoek bent naar de liefde is al kwetsbaar genoeg.
Suus Ruis Suus Ruis is journalist, auteur, scenarioschrijver en RTV-kenner
Yvon Jaspers keert terug met Onze boerderij in Europa
Dit seizoen reist ze met onder meer veehouder Jouke en zijn vriendin Karlijn naar Jersey, waar ze op zoek gaan naar de oorsprong van zijn Jersey koeien, maken Maud en Evert kennis met de Nederlander Klaas die op zijn vijftiende de oversteek maakte naar Engeland en daar net als Evert koeien houdt en met boerin Janine en haar vriend Sander staat Yvon op de markt in hartje Londen.
Hoe doen hun collega boeren het in deze landen? Wat is ze opgevallen en wat hebben ze geleerd? Onze boerderij in Europa is vanaf zondag 16 april om 21.25 uur te zien bij KRO-NCRV op NPO 1.
Het boerenleven in Nederland staat onder spanning. Hoe is dat in de rest van Europa en hoe gaan de verschillende boerenbedrijven hiermee om? Met Yvon gaan de Boer zoekt vrouw-stellen op avontuur bij boerderijen in het buitenland. Overal waar ze komen, doen ze inspiratie op bij boerenbedrijven die ons al een stap voor zijn.
Samen met de stellen blikt Yvon terug op deze reis en hun ervaringen. Wat is ze opgevallen tijdens het verblijf bij de buitenlandse boeren? Wat hebben ze geleerd? En heeft hun uitstapje naar het buitenland de dagelijkse business op de Nederlandse boerderij beïnvloed? Ook de huidige problematiek rondom het boerenleven komt ter sprake en hoe zij daar op hun eigen boerderij mee omgaan.
Yvon Jaspers: “Het is een groot avontuur om met onze Boer zoekt vrouw-stellen de grens over te gaan. Voor een aantal van hen is het een totaal nieuwe ervaring. Het boerenleven is in de landen om ons heen vaak volledig anders dan hier. De mentaliteit, de regelgeving, het klimaat. Maar ook zagen we hoe de Fransen en de Engelsen omgaan met hun boeren. Er zijn bijzondere vriendschappen ontstaan en er is zoveel geleerd. Ik hoop dat de kijkers door de ogen van onze boeren meegenieten van deze schitterende roadtrip.”
In dit seizoen van Onze Boerderij in Europa reizen onder meer boer Jouke en Karlijn af naar Kanaaleiland Jersey, een eiland op 22 kilometer voor de Franse kust van Normandië. Daar maken ze kennis met de neven Matthew en Phil, die een biologische boerderij runnen waar ze niet alleen Jersey melk produceren, maar ook de ‘Jersey Royal’ telen, de befaamde en beschermde aardappelsoort. Ze laten Jouke en Karlijn zien hoe ze de grond en het klimaat van het kleine eiland optimaal benutten.
Ook volgen we Maud en boer Evert tijdens hun bezoek aan de Friese boer Klaas en zijn Engelse vrouw Naomi. Klaas en Naomi zijn al zes keer verhuisd en na de nodige uitdagingen runnen ze nu een succesvolle melkveehouderij in het plaatsje Chulmleigh in Groot-Brittannië. Ze delen met Maud en boer Evert hun verhaal. Naast bovengenoemde stellen gaat Yvon ook op reis met Bertie en Rosita, boer Gerben en Vivian, Janine en Sander en boer Marnix en Emmie.
Sandra Hilster en Peter Kuipers over de maatschappelijke missie van KRO-NCRV
Over twee jaar bestaat de Nederlandse Christelijke Radio Vereniging (NCRV) honderd jaar en in 2025 is het eeuwfeest van de Katholieke Radio Omroep (KRO). Hoog tijd om het verzuilde DNA van deze op christelijke leest en geest geschoeide fusieomroep flink door de wasstraat te halen. Die nieuwe identiteit krijgt komend kwartaal kleur in een imagocampagne. Met maar liefst 270 titels op jaarbasis wil KRO-NCRV informeren en inspireren op alle platforms met als doel om mensen te stimuleren om actief mee te denken en te doen.
Wil ik de wereld mooier maken of blijf ik aan de zijlijn staan? Is dat, in essentie, het nieuwe mission statement voor de programmamaker van KRO-NCRV?
Peter Kuipers: “Ik vind het in ieder geval mooi samengevat. Onze boodschap richting samenleving gaat over inspiratie, toekomst en mensen activeren om ook zelf iets bij te dragen.”
Sandra Hilster: “Dat intrigerende zinnetje komt uit een liedje van Stef Bos; het past bij ons. In de gesprekken met onze leden merk ik dat mensen klaar staan voor hun wijk, de vereniging of, heel simpel, hun buren. Ook zien we een samenleving waarin mensen vaker dan nodig leunen op politiek. Of op gemeenten. We vergeten vaak dat we zelf impact kunnen maken. Onze programma’s moeten inspiratie bieden. Dat is mijn boodschap aan onze eindredacteuren. Mensen in beweging krijgen, de samenleving ‘aan’ zetten, dat is ons DNA.”
Kritische kanttekeningen
In het rapport over de concessie-aanvraag stonden kritische kanttekeningen. ‘Haar identiteit als levensbeschouwelijke omroep komt tot uitdrukking binnen de drie domeinen ‘zingeven, samenleven en doorgeven’. De Raad voor Cultuur ziet dat KRO-NCRV midden in de transformatie zit van een confessionele omroep naar een moderne mediaorganisatie die de christelijke waarden breder inzet. De omroep wil een nieuw publiek binden en zich blijven verhouden tot de traditionele achterban, om zo weerklank te houden in de samenleving. De raad erkent de complexiteit van deze opdracht. Toch is hij nog niet onverdeeld enthousiast over de relatie tussen deze nieuwe identiteit en het media-aanbod. Hoewel de thema’s, ondergebracht in drie domeinen, op zichzelf relevant zijn, lukt het de omroep nog niet altijd om daar scherpe programma’s bij te ontwikkelen’.
De nieuwgezochte identiteit dreigt te verwateren…
Kuipers: “Het is fijn dat de Raad de complexiteit herkent en tegelijkertijd voorbarig dat ze ook oordelen dat ze dit nog niet in onze programma’s herkennen. Het zijn immers de plannen voor de komende vijf jaar. Dit zie je simpelweg niet meteen in programmering terug. We moeten eerst intern ontwikkelen en dan de NPO overtuigen onze programma’s te plaatsen. Maar als KRO-NCRV over een paar jaar nog niet duidelijk herkenbaar is, dan zijn we samen mislukt.”
Hilster knikt: “Zo’n transitie is niet overnight geregeld. Het plaatsingsproces bij de NPO kost tijd, de plekken zijn schaars, dus hoe snel is zoiets echt zichtbaar? Voor kijkers, voor de Raad van Cultuur. Maar ik deel Peters stellige overtuiging dat onze positionering over vijf jaar heel duidelijk is. Naast inhoudelijke aanscherping zijn we met de vernieuwde visuele identiteit veel beter herkenbaar.”
Kun je het geld voor zo’n dure campagne – het magazine Vertel, dat binnenkort bij 400.000 leden op de mat ligt, het imagowerk van reclamebureau Roorda, de visuele identiteit van ontwerpbureau Thonik – niet beter in de programmering stoppen?
Kuipers: “Laten we wel wezen, externe pluriformiteit was een kenmerk van het systeem, afgemeten aan het aantal leden. Kwaliteitsstempel erop en klaar voor vijf jaar. Met de nieuwe kleine publieke omroepen erbij, die 50.000 leden hebben en ‘iets’ van toegevoegde waarde, is de constatering nu: willen we dit systeem overeind houden, dan zullen we de maatschappelijke verankering van al die omroeporganisaties beter moeten borgen en niet alleen leden tellen. Niet om een verdedigingslinie op te werpen, maar tien jaar geleden ging de discussie vooral om bestuurbaar en beheersbaar.”
“Dus: omroepen moesten fuseren met de opdracht om juist breed te programmeren. Jaren later horen we dat omroepen weinig profiel meer hebben. Tja… Dit betekent, vooral voor AVROTROS, BNNVARA en KRO-NCRV, dat wij moeten laten zien waaraan we ons bestaansrecht ontlenen. Dat is veel meer dan een nieuw logo of paar nieuwe programma´s. Je moet durven zeggen: dit zijn WIJ. En om op je vraag terug te komen: we investeren juist veel in innovatie en nieuwe programmering, hierover zijn we met de NPO in gesprek. De uitdaging blijft: wat krijgen we geplaatst?”
Zingeving
Kuipers: “Onze drie kernwaarden – geloof, hoop en liefde – hebben we vertaald naar nu. Een samenleving waar mensen zich meer dan ooit zorgen maken over de toekomst. Over zichzelf. Welke keuzes moet ik maken? Zorgen over verharding, verdere individualisering, over de toekomst van hun kinderen, hun buurt en zelfs de aarde. Kleine of grote levensvragen, waarbij KRO-NCRV wil helpen antwoorden te vinden.”
Hilster: “Hoe staat het met geloof en beleving van religie? Hier beweegt de samenleving duidelijk. Wij zien dat van dichtbij, kinderen van onze leden zijn andere mensen dan hun ouders, maar er is wel een opvallende overeenkomst: ook zij zijn op zoek naar zingeving. Daarom innoveren we ook op zingeving, bijvoorbeeld in de vorm van een spiritueel zusje van BinnensteBuiten. Het CPB-rapport liet zien dat mensen zich bewegen van Meaning of life naar Meaning in life. Die verschuiving herkennen we. Wij besteden meer aandacht aan onderwerpen die naast bestaande tradities zingevend kunnen zijn. Van suppen op een meer naar een wandeling om rust te vinden in de natuur, bezoek aan kerk of moskee, naar meditatie of juist stilstaan bij een altaartje thuis. Zo werd Zin in Morgen geboren.”
Sociaal denken
Kuipers: “Onze identiteit hing sterk aan geloof en kerkgang, aan christelijk en katholiek sociaal denken. In die normen en waarden, waarop Nederland is gebouwd, herkennen wij ons nog steeds., maar in de media is daar nauwelijks aandacht meer voor. Tegenstellingen worden uitvergroot, scherpe oneliners vormen de basis. Twitter is verworden tot het open riool van Nederland. Grote groepen Nederlanders herkennen zich daar niet meer in. De ‘gematigden’ of het ‘stille’ middenveld, noemen wij ze ook wel. Mensen die vluchtelingen uit Oekraïne opvingen, mensen die hun handen uit de mouwen steken voor een ander. Dát is KRO-NCRV, die groep mensen willen wij bedienen én inspireren. Wij gaan voor verbinding in plaats van hard roepen en de vuist op tafel.”
Belangrijke boodschap in de campagne is: we willen als omroep meer zijn dan maker van mooie content. We willen mensen activeren om in beweging te komen. Want alleen samen kunnen we onze samenleving van morgen liever, groener en eerlijker maken. Hoe gaan jullie dat doen?
Hilster: “Voorbeeld. In BinnensteBuiten kwam een tip over zelfvoorzienende moestuinen. Een vrouw had dit met kijkers uit de straat opgezet en haar initiatief zorgde ervoor dat velen uit de buurt haar voorbeeld volgden. Ander concreet voorbeeld: naar aanleiding van een uitzending van Pointer konden mensen online standaardbrieven over het thema downloaden en zo hun eigen gemeente gemakkelijk aanschrijven. Wij noemen dit ‘handelingsperspectief’. Je agendeert een onderwerp, je vertelt én je biedt een tool voor een oplossing. Bij Spraakmakers, Pointer of BinnensteBuiten bouwen we aan actieve communities die de discussie aanzwengelen. Waarom zit er houtskool in dit product? Typische vraag uit Keuringdienst van Waarde. Zo zet je mensen ‘aan’ om zelf alert te zijn, vragen te stellen en in actie te komen.”
“Zo zet je mensen ‘aan’
om in actie te komen”
“Aandacht voor de voedselketen – eerlijker – respect voor onze natuur – groener – en liefde, verbinding en solidariteit – liever – zijn belangrijke thema’s. Wij noemen het ‘collectieve zingeving’. In onze idents zie je dit terug in Morgen kan eerlijker. Morgen kan groener. Morgen kan liever. Allemaal afsluitend met de oproep: Maak morgen mee!”
Extreem Willen jullie de nieuwe generatie aanspreken en tegelijkertijd de oudere achterban behouden?
Kuipers: “Als ik de poster van een uitgelichte kerk in felle regenboogkleuren van de LHBTI-gemeenschap aan leden toon, zeggen sommigen: Liefde is wel voor iedereen, maar moet het zo extreem, Peter? Ja dus!”
Sandra Hilster begon in oktober 2021 als mediadirecteur. Gaat de verandering in jouw tempo?
“Ik ben ooit begonnen bij RTL en heb daarna vanuit mijn eigen bedrijf bij veel producenten gewerkt. De NPO is inderdaad een ander speelveld met soms ook een ander tempo. Maar als ik zie hoeveel strategisch werk hier is verzet – waar ik honderd procent achter sta – en het tempo van de transitie zie, dan is er nogal wat in beweging gezet. Ook de NPO is in beweging met de invoering van genremanagement. We praten bij KRO-NCRV over 270 titels per jaar en onze makers zijn goed in hun vak en het eigen programma. Vaak werd niet in de breedte gekeken. Ik roep nu: overleg eens met collega’s van Spraakmakers, dan kun je een thema claimen en verbreden. Die denkwijze moet inslijten. Ook vanuit de NPO klinkt nu de roep om meer geïntegreerd programmeren.”
Kuipers: “Als je tegen een maker zegt: het programma is geen doel meer, maar een middel om ‘iets anders’ in de samenleving te realiseren, dan schieten ze nog wel eens in de rode vlekken. Wat krijgen we nou? Maar bij een maatschappelijk mediabedrijf werk je vanuit die identiteit.”
Scherpstellen Zijn jullie veel op de werkvloer?
Hilster: “Ja, vooral nu we vol in die transitie zitten en inhoudelijke accenten belangrijk zijn.”
Kuipers: “Ik ben oprecht geïnteresseerd, maar ik ben geen programmamaker. Identiteit begint met commitment. Maar dat heb je niet in drie voorlichtingssessies voor elkaar. De richting uitstippelen, inspiratiesessies, meningen terugvragen, onderzoek doen. Zijn keuzes scherp genoeg? Gelijktijdig vonden hier managementveranderingen plaats. Niets ten nadele van vertrokken managers, maar nu komen alleen nog mensen binnen die zich volledig committeren aan onze strategie. Vanuit de ‘binnenkant’, dat is essentieel. Anders wordt het een ‘marketing-tooltje’. Bij de vertaalslag naar programma’s merken we: het moet nóg concreter. Dat kost tijd. Scherpstellen.”
Fragment uit rapport Raad van Cultuur: ‘Op het gebied van diversiteit en inclusie moet de omroep nog een flinke inhaalslag maken. De omroep wil dit ook, en stelt hiervoor concrete doelen.’ Dat zijn? Hilster: “Deze kritiek geldt voor veel media, maar dit nemen we zeer serieus. Zowel in content, denk aan Hands Up of De roze supporters, als in de ontwikkeling van technische tools. Audiodescriptie bij The Passion of de kinderpostcast bij Willem Wever, nu geschikt voor doven en slechthorenden via visuals en kunstmatige intelligentie. In de beeldvorming wordt vooral gestuurd op ‘verkleuren’. Bij ons gaat het om veel meer! Als we eerlijk zijn is het – naast onze Talentpool – best een worsteling om ‘divers’ talent binnen te krijgen. Opleidingen sluiten nog niet altijd goed aan bij mensen die we willen bereiken. Daarom sturen wij op competenties en leiden talenten zelf op.”
Kuipers: “Soms moet je het ook gewoon doen. Aan de slag!”
Hilster: “Als een eindredacteur een financiële bijdrage wenst, dan vragen we nu ook naar de interne activatie. Kortom, welke bijdrage kan onze organisatie zelf leveren? Wie kan en wil helpen op een thema? Dus: practice what you preach!”
Schande
Kuipers: “Dit geldt ook binnen onze programma’s. Zo zagen we voor het eerst een homoseksuele Jezus in The Passion. Als wij overal extern roepen ‘Liefde is voor iedereen’ en dat intern niet waarmaken, zou dat een diepe schande zijn. Wij stellen een miljoen beschikbaar voor diversiteit. Bijvoorbeeld voor het YouTube-programma Spot On, met en over jonge vrouwen tussen de 18 en 30 met een bi-culturele achtergrond. In onze Talentenpool krijgen vijf nieuwe talenten met een bi-culturele achtergrond kansen, dat aantal willen we verdubbelen. Onze vereniging maakt geld vrij voor mooie initiatieven.”
“Welke bijdrage kan
onze organisatie leveren?
Practice what you preach!”
Is het niet gekunsteld om een breed, goed scorend programma aan nieuwe criteria te laten voldoen?
Hilster: “Je kunt nooit 100% van je programmering onder de nieuwe thema’s scharen. Zeker niet op NPO 1, waar men terecht graag grote titels ziet, o zo belangrijk voor je zichtbaarheid. Via De slimste mens, Een huis vol en Boer zoekt Vrouw kunnen we kijkers verleiden om identiteitsversterkende content tot zich te nemen waarop we herkend moeten worden. Vanuit onze roots spelen het gezin en familie een grote rol. Wij brengen hun verhalen tot leven vanuit een sterker geprofileerde en herkenbare kapstok.”
“We zijn net gestart met Festival van de liefde, waarin Anita Witzier en Edson da Graça door Nederland reizen. Een karavaan van liefdesverhalen. Variërend van mensen die op jonge leeftijd weduwe zijn geworden tot samengestelde relaties. Met Onze boerderij of duurzame items bij BinnensteBuiten leiden we mensen naar thema’s die ‘nog dichter’ bij onze kernwaarden liggen.”
Kuipers: “Wij kunnen Pointer of Keuringsdienst van Waarde scherper aan ons merk – en de vernieuwde identiteit – verbinden. Omroep MAX heeft een duidelijke associatie, de omroep voor oudere mensen. Bij ons ligt dat nu nog moeilijker, maar straks denken mensen: ‘Hé, Keuringsdienst van Waarde komt bij KRO-NCRV vandaan, want zij maken zich druk om de voedselketen. Mensen zullen herkennen dat wij de aarde vanuit ons rentmeesterschap koesteren.”
Impact
“KRO-NCRV zet de kerk open voor LHBTIQ+. Laat écht zien dat liefde voor iedereen is. Liefde als verbindende kracht, waarbij we ook stelling nemen als we zien dat dit niet zo is.” Kuipers doelt op de #spreekjeuit-campagne – rondom de roze supporters tegen homofobe spreekkoren in stadions – en de serie op NPO 3. Hilster: “Slechts vier afleveringen in een week en toch extreem veel publiciteit. We zaten bij alle talkshows. Impact zit niet alleen in het programma, maar in de complete aandacht.”
Waar zit dat nieuwe DNA al goed verankerd?
Kuipers: “Bij de redactie van BinnensteBuiten, die zitten al ruim een jaar sterk op duurzaamheid.”
Hilster: “Ik denk dat het te kort door de bocht is om dat nu aan individuele programma’s toe te schrijven. Uiteindelijk moet de optelsom zo zijn dat je onze thema’s – neem de voedselketen – duidelijk herkent. Je ziet het bij Keuringsdienst van Waarde, in een BinnensteBuiten-item voor een andere doelgroep, bij Twan Huys in Waarde van de aarde, bij Yvon Jaspers in Onze boerderij en bij Teun van de Keuken in De vuilnisman. Dit vertaalt zich ook in een omroepportal over voeding. Zo gaan we onze 50.000 nieuwsbriefabonnees verbinden op thema. Niet alleen lineair, ook online. Loyaliteit bouwen op onderwerpen die de kijker of luisteraar interesseert en bij ons herkent.”
Twaalf straten groen
Hilster: “Twaalf straten groen is een mooi voorbeeld vanuit het nieuwe DNA. Uit onderzoek bleek dat de bodemkwaliteit en de biodiversiteit op veel plaatsen in Nederland onder druk staat, terwijl ook ons welzijn een deuk heeft opgelopen. Veel straten zijn letterlijk versteend en vrijwel elke gemeente heeft wel een subsidiepotje om ’te vergroenen’. In twaalf provincies gaan wij op zoek naar buurten die onze hulp goed kunnen gebruiken. Dit pakken we vanuit ons thema ‘morgen kan groener’ aan met een team van Anne Wieggers, de duurzame tuinvrouw van BinnensteBuiten, presentatrice Anita Witzier en boswachter Tim. Via een mooie online tool – Hoe groen is jouw straat? – kunnen mensen inzoomen op de eigen tuin en straat. Die groene draad vlechten we door deze serie heen. We gaan veranderende biodiversiteit echt meten, maar ondertussen gaat het natuurlijk ook om de cohesie in de straat.”
Kuipers: “We zien dat grote groepen mensen écht iets willen doen.”
Hilster: “Ik merk dat ook jongeren connecten op onze pay-off: Maak morgen mee.”
Kuipers: “Het gaat over levensvragen en de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. Wij willen bijdragen aan oplossingen voor de samenleving. Idealistisch? Mooi toch, dat hoort bij een maatschappelijke mediaorganisatie.”
Pointer Pop-up
Hilster: “In de actuele discussie over journalistieke geloofwaardigheid ben ik naast nieuwe series en documentaires heel blij hoe Pointer zich ontwikkelt rond fact checking en het zorgvuldig duiden van informatie. Met Pointer Pop-up gaan we in Almelo het gesprek aan over het verzadigen van de dijken; huizen verzakken of komen onder water te staan. Onze redactie strijkt neer in een winkel, de Pop-up van Pointer dus, in hartje Almelo. Gemeente en politie doen mee, lokale media haken aan. Experts komen lezingen geven. Crowdsourcing. De bevolking daadwerkelijk raadplegen. Inzoomen op wijkniveau. Concreet en laagdrempelig, de journalistiek dichtbij.”
Kuipers: “Dit past bij een journalistiek speerpunt: een rechtvaardige samenleving. Wij hebben oog voor de burger in de knel, aandacht voor mensen in de verdrukking door regels en wetten. Via constructieve journalistiek dragen we bij: hoe lossen we het op? Zo wordt ons bestaansrecht weer een vanzelfsprekendheid: KRO-NCRV laat zien wat we in de samenleving kunnen betekenen.”
Hoe meten jullie dit?
Hilster: “Regelmatig meten we hoe ons publiek ons waardeert, of ze programma’s koppelen aan KRO-NCRV. Wat dit soort processen ingewikkeld maakt, is dat omroepen onderling kaarten voor de borst houden. Ze durven niet echt te kiezen uit angst onderwerpen te verliezen. Pas als omroepen openlijk communiceren over die keuzes wordt duidelijker hoe complementair we zijn. ‘Durf te kiezen’, vraagt de NPO. Dat hebben we ook zeker gedaan! Nu komt het spannende stuk: worden wij daarvoor ook gehonoreerd?”
“We moeten altijd net iets beter willen zijn dan de rest”
De interesse voor online was er altijd al, maar haar enorme drive en onrust brachten haar eerst andere kanten op. Álle kanten op, zo vertelt haar cv. Hoewel ze na haar studie journalistiek maar één ding wilde. Borghuis: “Zoveel mogelijk meekrijgen van de journalistiek. Ik hopte van baan naar baan en was alleen maar bezig met afvinken; verhaal voor Nieuwe Revu geschreven? Check, en door. Wat is het volgende dat ik nog wil meemaken? Ik wil mezelf nog steeds continu verbeteren, nu iets minder onrustig dan vroeger.”
“Maar door die onrust en verbeterdrang heb ik wel veel ervaring opgedaan. Ik heb goede dingen voor elkaar gekregen en ben vaak op mijn bek gegaan, dat is ook ervaring. Inmiddels ben ik wat ouder en weet ik goed wanneer ik op de rem moet trappen als ik merk dat ik doorsla. Zonder dat ik mijn drive verlies, want die blijft ook mijn kracht. Ik wil altijd winnen en doelen móet ik halen, maar van het uiterste uit mezelf halen en in het diepe springen, krijg ik juist nog meer energie.”
Energie die goed van pas kwam toen Borghuis in 2018 het vertrouwen kreeg om RTL Boulevard online op te bouwen. “Alle ervaring die ik heb opgedaan bij verschillende merken en kanalen komt samen in mijn huidige functie. Ik weet hoe het is om een verhaal te schrijven, ik weet hoe het is om video te maken of op beeld te komen, ik weet hoe televisie werkt. Dus ik kan overal over meedenken en dat is ideaal op deze plek.”
Potentie
In 2018 stopte Borghuis bij Flair, omdat ze daar weliswaar wel print en online samenbracht, maar zich nu toch echt wel vol op online wilde richten. “Ik kreeg de vrijheid om hier te gaan bouwen. Die kans krijg je volgens mij maar één keer in je leven. Dus sprong ik in het diepe. Dan gaat er een knop bij me om en is het gaan, gaan, gaan. Er waren wel al veel stappen gezet, maar er viel nog veel meer uit te halen. De ambitie was er en de site groeide gestaag, maar er was te weinig focus op het merk.”
“Dat had RTL Boulevard online op dat moment echt nodig. Ik zag veel potentie toen ik binnenkwam. Ik dacht: we hebben dit merk, nu moeten we stappen gaan maken. Wat moet RTL Boulevard online zijn? Wat willen we uitstralen? Wat is onze tone of voice? Aan welke onderwerpen gaan we aandacht besteden? En dat elke dag opnieuw; hoe hebben we het gisteren gedaan? Waar moeten we bijsturen? Gaan we niet te ver van het merk af? Wat hebben we gemist? Ik vind: Boulevard moet altijd net iets beter willen zijn dan de rest. Wellicht dat al mijn concurrenten nu tegen het plafond zitten, maar dat moet je ambitie zijn en die hebben we elke dag.”
Stiekem
“In het begin zat ik zeven dagen per week van 7.00 tot 23.00 uur op de site te kijken wat er gebeurde. Als ik ‘s nachts wakker werd, keek ik stiekem even hoeveel mensen er op de site waren. O, het is 03.00 uur ‘s nachts en er zitten 500 mensen op de site! Volgens mij zijn dat er nu 3000, maar goed. We hebben nu gemiddeld 30 miljoen bezoekers per maand.”
“Als je het mij vraagt, is RTL Boulevard het
grootste entertainmentmerk van Nederland”
“RTL Boulevard is een groot merk. Ik ken geen Nederlander die RTL Boulevard niet kent. Dat maakt mijn verantwoordelijkheidsgevoel groot. Ik ging stapsgewijs werken; eerst het team kloppend maken, daarna focussen op de inhoud. We begonnen met duidelijk krijgen wat RTL Boulevard online inhoudelijk moet zijn. Sindsdien is dat altijd het startpunt bij alles wat wij doen. De hamvraag is steevast: is het RTL Boulevard? Als je het mij vraagt, is RTL Boulevard het grootste entertainmentmerk van Nederland. In de basis zijn we een nieuwsmerk, dus nieuws-gedreven. We zijn betrouwbaar, met een vleugje humor en brengen het nieuws het liefst als eerste. Wat wij zeggen klopt, en soms gaan we het randje over. Het liefst van 7.00 uur ‘s ochtends tot 23.00 uur ‘s avonds. En ‘s nachts als het moet.”
“Ons team ademt entertainment. Als je hier een tijdje werkt, gaat het vanzelf onder je huid zitten. Het is een Boulevard-DNA, dat moet je in de vingers hebben. Ik vind het noodzakelijk en leuk om jonge mensen kansen te geven en veel vlieguren te laten maken. Omdat ik dat zelf misschien een beetje gemist heb in mijn carrière; dat je dingen mag doen of uitproberen. Ik vind dat ontzettend leuk en belangrijk, vooral in de online wereld. Daar past alleenheerschappij niet. Er zijn zoveel ontwikkelingen, dat ik input nodig heb. Aan mij ide taak om het merk te bewaken en de juiste keuzes te maken, maar ik vind het belangrijk om van hen te horen hoe zij denken, welke ontwikkelingen ze volgen, waarom wel, waarom niet?”
Online en tv
“Onze groei heeft alleen maar kunnen gebeuren omdat we gingen integreren met het televisieprogramma. Vier jaar geleden bewaarden we nieuws voor de show, maar daar hebben we geen discussies meer over: nieuws gaat meteen online. Je versterkt elkaar enorm en er is totaal geen angst meer dat als wij online iets brengen, tv daar slechter van wordt. De marktaandelen zijn ook nog nooit zo hoog geweest, dus je moet elkaar ook versterken. Je bent één merk. Dat wil je online uitstralen, maar ook op tv. Wij kunnen niet zonder de tv-extensie en zij kunnen uiteindelijk ook niet zonder de online extensie. Dat gaat hand in hand.”
Video
“De verhouding tekst-video is nu 50-50 en dat gaat kantelen. Onze focus ligt nu op video. Omdat we voelen dat de gebruiker daar behoefte aan heeft. Zoals we als eerste klus hadden om bereik te halen met bezoekers, is de volgende uitdaging het bereik van video naar een hoger plan te tillen. Het is de kunst daar de juiste vorm voor te vinden. Onze videostrategie wordt continu bijgestuurd. Mensen willen nog weleens met moeilijke woorden strooien.”
“Vaak denk ik dan: oké, ik weet dat je er verstand van hebt, maar wat zég je nou eigenlijk precies? Je moet het platslaan, want met die grote woorden kom je er niet. Een journey is bij ons gewoon een weg. En die weg bewandel je dagelijks. Het is niet ‘video erop en je hebt je werk gedaan’. Daarna monitoren we. Wordt de video op socials goed verspreid? Heeft hij genoeg aandacht gekregen op de homepage? Zijn mensen er lang in blijven hangen? Hadden we hem op een andere positie moeten zetten? Kunnen we er nogmaals aandacht aan besteden? Moeten we de opening anders maken? Als je de video liefde en aandacht geeft, krijg je het ook terug.”
“Een journey is bij ons gewoon een weg”
“We bieden nieuwsvideo’s, maar maken ook eigen videoseries. Gebeurt er online veel over een spraakmakend programma, dan haken we aan. Mensen smullen ook online van B&B Vol Liefde. Dus proberen we dat programma te claimen. Met een column van single-expert Romilde, hilarische fragmenten en napraten met de afvaller, of de smaakmaker, van de week. Het voordeel is ook dat je beeld breed kunt verspreiden via je website en met net een andere insteek via socials. Voor de serie Achter Het Perfecte Plaatje, populaire serie ook op RTL, gingen we met de afvaller van de week nog een keer dieper in op het programma. Maar we duiken bijvoorbeeld ook in het familiealbum om de fan iets extra’s te geven. Elk format is anders, maar het belangrijkst voor ons is altijd om er ook weer het nieuws mee te domineren.”
Trends
“Ik hou van in het diepe springen, maar elke ontwikkeling moet wel serieus genomen worden. Zeker met mijn verantwoordelijkheid over het merk RTL Boulevard. Past deze ontwikkeling bij ons en hoe gaan we dat dan invullen? De podcast is een ontwikkeling waar we op in wilden springen. Maar die wilden we ook goed doen, dus we waren zeker niet de eerste. Het is een vodcast en ook die moet nieuws-gedreven zijn. Daar haal je bereik mee. RTL Boulevard wil altijd primeurs, dat is het hart van het merk. We kozen voor de reality vodcast. Het realitydomein is op dit moment erg groot; Videoland zet daar enorm op in en ook op Netflix zie je veel reality. Er is veel te kletsen over Love Island, Ex On The Beach, Boer zoekt Vrouw, B&B Vol Liefde, en ga zo maar door. Daar willen mensen het gewoon over hebben.”
“Vier jaar geleden scoorde het napraten met de afvaller in onze video’s als een gek, maar nu werkt het niet meer voor ons. Wat wel goed werkt zijn de smaakmakers. Waar wordt op social media over gekletst? Daar pakken we op door. Zo is de vodcast ontstaan. Niet meer alleen inzetten op napraten met een afvaller van Love Island, maar het hele domein pakken en alles bespreken. Nieuws brengen. En dat gaat hartstikke goed. Je ziet ook meteen hoe groot het merk is, want je plopt meteen op in de top 20 van Spotify. Een bevestiging dat we ermee door moeten.”
“Dit gaan we nu uitbouwen. De reality-vodcast wordt nog scherper. Er zit nog zoveel meer in en we hebben zoveel bekende gezichten achter de desk, zoveel experts die we kunnen inzetten. Op een vrij simpele manier kun je hier inhoudelijk op al je platforms iets mee, juist omdat we voor beeld hebben gekozen. Je kunt de socials ermee bespelen, korte video’s met nieuwswaarde monteren voor de site en ook de televisieredactie kan er iets mee.”
“We hebben vorig jaar de Crossmedia Award gewonnen. Een mijlpaal en waardering voor ons harde werken. We vliegen elk onderwerp langs alle kanalen aan. Dat zit in de redactie verweven en zo hoort het ook te zijn.”
TikTok
En dan komt daar opeens TikTok om de hoek kijken. “Dat willen we ook claimen. TikTok is vernieuwend en het is moeilijk om grip te krijgen op dat algoritme. Dus we zijn gaan testen; wat werkt wel en wat niet? En daar is ‘ie weer: is het RTL Boulevard? Ik voel wel de verantwoordelijkheid over het merk, dus we kunnen niet zomaar alles op TikTok plempen. Want fouten worden altijd afgestraft. Maar we voelden wel de vrijheid om op TikTok te gaan proberen. De bloopers en grappige korte fragmentjes uit de show werkten meteen goed, dus dat is het spoor waar we nu op zitten. Al is het nog wel echt heel klein, hoor. Want ik wil wel dat het goed is en inhoudelijk klopt.”
“Choose your battles. Mijn team kan veel, maar als we iets doen, moet het wel goed zijn. Je moet je ook weer niet door elke hype laten meesleuren, je niet gek laten maken door de hysterie rond nieuwe ontwikkelingen. Ik ben rustig van aard en begin altijd met: laten we eerst even gaan kijken wat het is, wat het ons oplevert en of het bij ons past. En als we dan besluiten ervoor te gaan, dan doen we het ook goed. Zonder te vergeten dat je soms ook gewoon iets moet proberen.”
Toekomst
“De online wereld is continu in ontwikkeling én RTL Boulevard is nooit saai. Ik weet ‘s ochtends nooit precies wat er die dag gaat gebeuren. Want we brengen nieuws. Dat past bij mij, dus ik heb een heel open blik naar de toekomst en ook veel zin om video en de vodcast succesvol te maken. En nu denk ik: dat kunnen wij. Het is een wat minder zwart gat dan vier jaar geleden. Ik ben nog lang niet klaar. Het is nog steeds het eerste waaraan ik denk als ik opsta en het laatste als ik naar bed ga. Dit is mijn plek. Ik ben ook wel ingestapt op het goede moment, want dit is het moment dat er veel gebeurt. Tien jaar gelden zat er nog één redacteur de hele dag stukjes te tikken en keek niemand naar hem om. Die underdogpositie is er sporadisch nog wel, maar we worden nu vooral serieus genomen. We zijn gewoon heel belangrijk. Ik vind 30 miljoen bezoeken per maand veel, dus we doen ertoe, we tellen mee.”
De KRO-NCRV-coryfee presenteert al zeventien jaar het populaire programma Boer zoekt Vrouw en durft dit jaar naar eigen zeggen ‘eindelijk haar grote droom waar te maken’. Ze wordt geholpen door diverse boeren uit de afgelopen seizoenen. De bus waarmee ze samen met Bertie door Europa reed voor Onze Boerderij in Europa is neergezet op een stuk grond en dient als uitvalsbasis.
Het idee voor een eigen boerderij leeft al lang bij Yvon Jaspers: “Een jaar of vijf geleden kreeg ik mijn eigen jerseykoetje Suus. Zij woont bij Gijsbert, mijn buurboer. Ze leeft in zijn biologische kudde en zorgt voor de lekkerste romige melk. Ik heb Gijsbert gevraagd of ik voor een jaar een stukje van zijn land mag gebruiken. Na een paar jaar goed nadenken stemde hij enthousiast in.”
Tientallen boeren zullen Yvon helpen: “Natuurlijk kan ik dat niet alleen. De boeren die ik in al die jaren heb leren kennen gaan mij helpen. De een heeft verstand van akkerbouw, de ander van kippen en weer een ander van varkens. Ze zullen mij helpen met bouwen van stalletjes, adviseren over hoe we het beste de grond kunnen bewerken, welke dieren ik moet gaan houden en wat de grote valkuilen zijn. Ik vrees dat ze me ook vaak zullen uitlachen als ik weer eens iets zeer onverstandigs gedaan heb.”
Credits:
Omroep: KRO-NCRV
Productiebedrijf: Blue Circle
Gedelegeerd Producent: Marijke Bongaarts
Hoofdredactie: Maarten Cornelis
Eindredactie: Mark Wijnker
Redactiecoördinator/verslaggever: Marianne Coret
Verslaggever: Gijs Vroom
Productieleiding: Sas Verhoeff
Productieassistent: Simon Kok
Redactie: Merel Sweep
Camera: Renée Geerards, Geert Buitenhuis, Michiel de Kruif
Montage: Flora van der Kooij, Vincent Evers
Geluid: Maarten de Vries, Maarten Ruijssenaars, Marijn de Ruijter
Presentatie/cast: Yvon Jaspers
Voice-over: Yvon Jaspers
Vormgeving: Mokummotion
Faciliteiten: Cinelab
Lengte (in minuten): 45
Aantal afleveringen: 12
Gedraaid op (camera): FX9
Datum eerste uitzending: 3 september, 19.00 uur, NPO 1
Maar het zijn er zo véél, en vooral bij First Dates, Love Island en Lang Leve de Liefde krijg ik vaak het gevoel dat mensen zich vooral opgeven omdat ze met hun kop op tv willen. Het wordt ook eigenlijk zelden iets tussen kandidaten.
Voor een reportage in een weekblad was ik niet lang geleden op zoek naar dames die de liefde hadden gevonden via een tv-programma en dat was nogal een pittige zoektocht. Ik wil in dergelijke portretreeksen altijd een mooie mix van mensen, dus mocht ik slechts één voormalig Boer zoekt Vrouw-kandidate. Als ik mezelf die restrictie niet had opgelegd, was ik binnen drie minuten klaar geweest met mijn barre zoektocht. Ik las ergens dat tot nu toe 80% van alle boeren die ooit hebben deelgenomen onder de pannen is. 80%, laat het even op je inwerken. Bij acht op de tien boeren is het kat in het bakkie.
Bij acht op de
tien boeren
is het kat in
het bakkie
Ik ben geen psycholoog of relatietherapeut, maar ik denk dat dat komt door de oprechtheid van zowel de boeren als de mensen die schrijven. Er geldt vanaf seizoen één een ongeschreven regel dat je alleen maar mag reageren als je er ook echt voor gaat en bereid bent huis en haard te verlaten om je in boerenkiel te hijsen. Niks vrijblijvends à la First Dates, niets ‘we zien wel hoe het loopt’, nee, gewoon je vol onderdompelen in de mestgeur en uitgerekte akkers.
Boer zoekt Vrouw is met zijn handgeschreven brieven zalig oldskool – geen computers die mensen met elkaar matchen, geen geswipe, geen onthutsende camerabeelden van je (potentiële) partner die in een hangmat of in dit geval een hooiberg met je liefdesrivaal van bil gaat.
Natuurlijk zijn er af en toe wel akkefietjes, maar die zijn meer in de categorie ‘waarom nam je haar mee op de trekker en niet mij?’ of vinden plaats tijdens citytripjes waar het toch niet blijkt te klikken of de hoopvolle boer teleurgesteld is dat zijn reispartner een eigen hotelkamer wil.
Boer zoekt Vrouw is een lief programma, en ik denk dat daar meteen het succes ligt. Talloze mensen smullen van Temptation Island, maar naast bloed-ordinair vind ik het zo vals. De focus ligt op ruzie, pijn en verraad en ik persoonlijk heb daar niet veel mee. BZV is onhandige liefdesverklaringen, vlinders en keuzetranen.
Eerlijk is eerlijk, de uitdrukking ‘botte boer’ komt ergens vandaan. Die boeren laten hun logees vaak genoeg aan hun lot over en kunnen ronduit onaardig zijn. Maar in vergelijking met andere relatieprogramma’s is het allemaal zeer onschuldig. Ik denk dat we met alles wat er aan de hand is in de wereld allemaal wel een beetje BZV kunnen gebruiken.
Suus Ruis Suus Ruis is journalist, auteur, scenarioschrijver en RTV-kenner
En als ik ’s middags in de auto naar Lara Billy luister, kan ik alle instarts in het Acht Uur Journaal woordelijk meespreken. Giro 555 Samen in actie voor Oekraïne maakt het allemaal nog erger. Iedereen doet z’n best om diep mee te voelen en we halen met z’n allen 106 miljoen op.
Dat is mooi, dat is heel nodig, maar ik voel me steeds ellendiger. Het is twee en een halve liter benzine per persoon of één Big Mac en een halve McFlurry en dan kunnen we weer voldaan gaan nadenken over de voorjaarsvakantie. Discovery your smile. Wat moeten we anders? Allemaal naar de Poolse grens rijden om willekeurige vluchtelingen mee naar huis te nemen? In een lange mars met miljoenen Europeanen via een zelfuitgeroepen no-flyzone naar het Rode Plein lopen en net zo lang blijven staan tot Poetin oprot?
Ik wacht nog even
of ze misschien door
een onverwachte
tsunami worden
meegesleurd
Ik zap machteloos verder. Op NPO 3 is het ook oorlog. Hunted into the Wild vol opgejaagde mensen. Bij Gordon Ramsey oorlog in de keuken. Zo gaat het de hele week al. In Million Dollar Island staan de honderd deelnemers elkaar vanaf minuut één elkaar naar het leven om een handje rijst. Ik wacht nog even of ze misschien door een onverwachte tsunami worden meegesleurd zodat we een nieuwe 555-actie kunnen beginnen. Maar helaas.
Afzien en lijden in Kamp van Koningsbrugge, dood en verderf in The Walking Dead, bijtende eenzaamheid in Boer zoekt Vrouw, het houdt niet op. Ergens rond kanaal 20 staat een niet al te slanke vrouw zich in een spierwitte trouwjurk te hijsen met Fred van Leer er klappend naast. Dat gaat lukken hoor, je bent slanker dan je denkt. Even ontspannen m’n ogen zich door het gebrek aan prikkels, maar dan slaat de moeder van de bruid de rust kapot: “Nee hoor, dit is ‘m niet. Ik heb iets heel anders in m’n hoofd. En hij maakt je dik.” Een klein precisiebombardement was welkom geweest. Fred trekt onvermoeibaar een volgende lijkwade uit het rek.
Weg hier. Ik stop bij een ceder, m’n lievelingsboom. Majestueus en eeuwig groen. Rechts staat er nog één en het perfecte grasveld ertussen loopt door tot aan het huis. Downton Abbey staat goudgeel te stralen in de zon. Een prachtige oldtimer rijdt voor en Carson de butler open het portier voor de Dowager Countess of Grantham. Ze komt voor het tuinfeest.
Ik krijg weer lucht. Ik ontspan. Pffff. Dan krijgt lord Grantham een bericht. Hij rent naar het midden van het gazon en vraagt de aandacht. Met een zo krachtig mogelijke stem zegt hij: I very much regret to announce that we are at war with Germany. Ik zet de tv uit en ga in de kelder zitten met een vergiet op m’n hoofd.
Te veel entertainment met wilde dieren op televisie
De inventarisatie richt zich op tv-programma’s en online video’s waarin de afgelopen zes jaar wilde dieren werden gebruikt. Uit het onderzoek blijkt dat televisiemakers regelmatig wilde dieren voor hun programma’s inzetten. Onder andere Het Perfecte Plaatje, Temptation Island en Boer zoekt Vrouw komen op de lijst voor. Zo werden er aapjes gevoerd en met dolfijnen gezwommen, moesten kamelen en flamingo’s optreden in videoclips en werden er vele exotische dieren meegesleept naar de talkshowstudio’s.
Geen entertainment
Dennis Vink, programmamanager Wildlife bij World Animal Protection Nederland: “Het gebruik van wilde dieren als entertainment op tv en in video’s is niet meer van deze tijd, maar gebeurt nog veel te vaak. Vrijwel altijd is het belang van de dieren ver te zoeken en staat vermaak en sensatie voorop. Denk aan een dans met een slang tijdens Dance Dance Dance, een schildpad in de studio van Beau of dolfijnen aaien in Married at First Sight. En ook de Remia-reclame waarin Kim Feenstra met een vogelspin en een slang op de foto gaat, geeft het verkeerde voorbeeld.”
De lijst van programma’s waarin de dieren worden gebruikt, is divers. Zo komen er wilde en exotische dieren voor in educatieve programma’s en kinderseries, maar ook in datingshows, talkshows en amusementsprogramma’s. Of de televisieprogramma’s puur om entertainment of ook educatie draaien, maakt voor World Animal Protection geen verschil: volgens de organisatie speelt entertainment ook in educatieve programma’s een rol.
“Wilde dieren scoren en dat weten programmamakers maar al te goed. Maar wilde dieren horen in het wild en zijn geen entertainment. Of het nu gaat om een slang of een olifant: wilde dieren lijden in gevangenschap en zijn niet gebaat bij fotoshoots, zwempartijen, of andere interacties met mensen. Laat staan een optreden in een televisiestudio.”
Onvoldoende bewustzijn
Dennis Vink: “Televisiemakers zijn zich vaak onvoldoende bewust van het leed en de oorsprong van de dieren in parken die zichzelf ‘opvang’ noemen, het verdienmodel dat hierachter schuilt of de problematische handel in exotische dieren. Onbewust leren ze kijkers dat het acceptabel is om wilde dieren vast te pakken of op te sluiten.”
De dierenbeschermingsorganisatie doet daarom een oproep aan tv-makers en artiesten om geen wilde dieren meer te gebruiken voor de productie van programma’s en video’s.
Bron: World Animal Protection Nederland/BM
Foto: WAP
Kun je het geld voor zo’n dure campagne – het magazine Vertel, dat binnenkort bij 400.000 leden op de mat ligt, het imagowerk van reclamebureau Roorda, de visuele identiteit van ontwerpbureau Thonik – niet beter in de programmering stoppen? 
