Ons mediagedrag is de afgelopen maanden drastisch veranderd. We zaten heel veel thuis en hadden alle tijd voor online media. Hoe pakten mediamakers dat op?
De drie voorbeelden die aan bod komen:
Chris Bajema maakt al jaren Man met de Microfoon, een onafhankelijk radioprogramma vol bijzondere verhalen. Op 12 maart lanceerde hij Lockdown, een dagelijkse podcast die in 81 afleveringen een beeld gaf van een bijzondere periode in Nederland.
Dion Bakker maakt samen met zijn broer Jelle het YouTube-kanaal Jelle’s Marbles. In de afgelopen periode werd het kanaal ongekend populair en groeide naar meer dan een miljoen abonnees. De kijkers genieten van de competitie tussen de knikkers en van de community eromheen.
Joe Mango is Creative Technologist bij MediaMonks, en boog zich voor het MediaMonks Lab over de nieuwe mogelijkheden rond videocalls. Hij kijkt naar de mogelijkheden om AI te gebruiken om videocalls leuker te maken.
Het Cross Media Café wordt georganiseerd door Media Perspectives en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Deelname is gratis. Je ontvangt na aanmelding via e-mail een persoonlijke toegangslink voor de bijeenkomst.
Daarom wordt donderdag 11 juni, in Beeld en Geluid, bij uitstek dé plek voor een onafhankelijk gesprek over media, een uitgebreide online Broadcast Media Society-sessie georganiseerd onder leiding van Roos Moggré. Deze bijeenkomst vanaf 13.30 uur kan worden gevolgd via een live stream. Meld je hier aan. Voor de gelegenheid en om de interactie op afstand te bevorderen, levert MHB Event Facilities uit Bolsward het speciale LED-scherm dat ook voor BNNVARA’s zaterdagavondshow Even tot hier wordt gebruikt.
Tijdens en na het plenaire gedeelte is gelegenheid tot het stellen van vragen en zullen vanaf 14.30 uur drie parallelsessies plaatsvinden om in kleine kring verder na te praten en te discussiëren. Overkoepelend thema is ‘produceren in tijden van corona’ en de volgende mediatoppers doen mee:
Suzanne Kunzeler (NPO), René Delwel (United), Boudewijn Beusmans (EndemolShine)
Robert Kievit (BNNVARA), Ralf van Vegten (NEP), Karin de Groot (ITV Studios)
Paul Römer (Talpa Network), Paul Chamalaun (Chain), Georgette Schlick (FremantleMedia NL)
BMY-event met Deniz Alkaç & Amber Kortzorg op 11 juni
In Beeld en Geluid, bij uitstek dé plek voor een onafhankelijk gesprek over media, op het Media Park in Hilversum wordt dan een online BMY-sessie georganiseerd. Deniz Alkaç (oprichter Bruut Amsterdam) en Amber Kortzorg (presentatrice BNNVARA) worden geïnterviewd door BMY-presentator Joost Koning over jong ondernemerschap en creatief zijn en blijven in coronatijd.
Deze bijeenkomst vanaf 15.30 uur in Beeld en Geluid kan worden gevolgd via een livestream. Meld je hier aan. Voor de gelegenheid en om de interactie op afstand te bevorderen, levert MHB Event Facilities uit Bolsward het speciale LED-scherm dat ook voor BNNVARA’s zaterdagavondshow Even tot hier wordt gebruikt. Op deze manier is er toch publiek aanwezig.
Vanzelfsprekend beweegt het festival mee met de laatste ontwikkelingen en mogelijkheden. Beeld en Geluid stelt zijn gebouw als hoofdlocatie beschikbaar, bovendien komt er een drive-in op het grote parkeerdek op het Media Park.
Dutch Media Week maakt zich sterk voor de promotie van de Nederlandse media-industrie met Hilversum als belangrijke hub. Het biedt stimulans voor innovatie in de mediasector door het organiseren van kennis- en netwerkevents voor professionals in nauwe samenwerking met partners als MediaPerspectives, BM (Broadcast Magazine), NPO Innovatie, v-OR (verenigde-Online Radiostations), Spreekbuis en vele anderen.
Elke dag kent zijn eigen thema (industry, international, society, talent, future), waarbinnen partners zelf verschillende events kunnen organiseren. In het weekend ontwikkelt Dutch Media Week voor het grote publiek diverse bijzondere activiteiten die het publiek online en op locatie met elkaar verbinden.
Gerard Kuipers, wethouder Media gemeente Hilversum: “Ik ben erg trots dat Dutch Media Week dit jaar toch door kan gaan. Dit evenement is heel belangrijk voor onze creatieve industrie, economie en werkgelegenheid. Deze beslissing en realisatie ervan geeft aan hoe creatief en innovatief er geschakeld kan worden. We kunnen hiermee Hilversum ook in 2020 nationaal en internationaal op de kaart zetten.”
Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld en Geluid: “Nooit eerder is zo duidelijk geweest welke essentiële rol media spelen in het leven van mensen als nu. Dat maakt Dutch Media Week relevanter dan ooit. Innovatie en inspiratie staan hierbij centraal. Wij zijn trots dat Beeld en Geluid dit prachtige event mag organiseren in samenwerking met zoveel verschillende partners.”
Voor het jaarthema 2020 is gekozen voor Anytime Anyplace. Want media zijn overal en op ieder moment te bekijken of te beluisteren en deze tijd laat nog eens zien hoe groot de invloed van media is op ons dagelijkse leven. Het thema Anytime Anyplace krijgt daarmee extra lading.
In samenwerking met diverse partners, waaronder NPO Innovatie, Filmtheater Hilversum en poppodium De Vorstin, wordt nu gekeken naar de invulling van een spannende drive-in-programmering, die recht doet aan het thema Anytime Anyplace tijdens Dutch Media Week.
Jack Spijkerman staat bekend om zijn mediaweetjes. Hij heeft de meest opvallende dingen uit het nieuws opgespaard en test de kennis van de deelnemers. Maar het zou natuurlijk geen Beeld en Geluid-quiz zijn, zonder een blik te werpen op het archief. Naast opmerkelijkheden uit het nieuws, kun je dan ook vragen verwachten over televisieprogramma’s als Swiebertje en Ja Zuster Nee Zuster.
De quiz vindt plaats via Facebook en zal ongeveer een uur duren. De livestream zal al iets eerder open staan, zodat om half negen echt kan worden gestart. Jack Spijkerman presenteert de quiz in drie rondes en de antwoorden kun je doorgeven via het platform of de app van Kahoot.
Zodra de quiz begint, krijg je hiervoor een pincode. Je kunt vervolgens je naam invullen (of iets verzinnen), waarna deze op het scherm zal verschijnen. Let op: de livestream zal ongeveer 10-15 seconden vertraging hebben en het gaat om tijd, dus hoe eerder je antwoordt, hoe hoger je score!
Deze quiz wordt mede mogelijk gemaakt door de BankGiro Loterij. Jack Spijkerman is vooral bekend van het programma Kopspijkers, dat hij voor de VARA maakte. In 2002 won hij daarmee de Gouden Televizier-Ring. In 2005 stapte hij over naar Talpa en in juni 2016 maakte hij bekend te stoppen met televisie.
De aflevering biedt een blik achter de schermen bij televisie- en filmproducties. Want hoe gaan producenten en regisseurs om met de situatie nu hun projecten voor onbepaalde tijd zijn stilgelegd en films niet kunnen draaien in de bioscoop? En hoe is het voor acteurs om afstand te houden op de set?
In deze aflevering praat Harm Edens met Frans Klein, Kaja Wolffers, Norbert ter Hall en Wytze Koppelman. Tevens delen Angela Schijf, Noortje Herlaar en Else Talsma hoe hun werk is veranderd.
Beeld en Geluid: proactief av-archief in coronatijd
Tekst: Erik Klap // Fotografie: Beeld en Geluid, Oane Born, Dirk-Jan van Dijk
Nu programmamakers noodgedwongen anders moeten denken, is een logische link met de mediaschatkamer in Hilversum snel gelegd. Maar omdat het archief van Beeld en Geluid, nu zeker ook voor educatieve doeleinden, zo massaal wordt geraadpleegd ‘raakt’ het coronavirus mediamakend Nederland in zijn haarvaten, maar ‘kraakt’ het systeem ook af en toe omdat de vraag overweldigend is.
Eppo: “Dat klopt en het kraakt ook flink, maar mijn stelling is: we ‘moeten’ het behappen. Tegelijkertijd is dit voor ons juist nu de uitdaging om het goed te managen. Je kunt wel een grote mond hebben over hoe belangrijk het archief is voor ons collectief geheugen en dat we ook steeds meer samen willen creëren, maar nu het erop aankomt, moeten we het ook wel waarmaken. Dat lukt. We zijn hartstikke druk en schalen op als de technische capaciteit ons in de steek dreigt te laten. Bovendien bekijken we wat wij maatschappelijk kunnen bijdragen om deze crisis zo dragelijk mogelijk te maken.”
Nieuwe avonturen Het museum is dicht, maar de poort naar het audiovisuele archief lijkt meer ‘open’ dan ooit. “Dat levert ook gezonde trots op. Vanuit zolders of huiskamers gaan we nieuwe avonturen aan, waarbij die kleurige parel op het Media Park veel zaken draaiend weet te houden. We bedienen verschillende doelgroepen, variërend van particulieren tot mediaprofessionals die ons archief opzoeken om programma’s te verrijken. Maar ook mensen uit het onderwijs, onderzoekers en erfgoedprofessionals weten ons te vinden.”
“We proberen tweewegverkeer op gang te brengen”
Heimwee TV, nu dagelijks op NPO 2, is zo’n tastbaar voorbeeld van hoe oude (talk)shows en series tot leven worden gewekt. Inventieve mediamakers komen met concrete vragen naar jullie, maar in hoeverre zoekt Beeld en Geluid zelf actief de samenwerking op door suggesties voor formats met thematisch beeldmateriaal aan te reiken? “We proberen tweewegverkeer op gang te brengen. Alleen is die rol om dit te entameren relatief nieuw voor ons. Dit vinden wij wel steeds belangrijker, vooral omdat wij goed zicht hebben op wat we allemaal ‘in huis’ hebben. Onze interne actualiteitenredactie speelt 24/7 in op zaken waarbij wij kunnen inhaken. Dus iemand roept wat interessants waarvan wij weten: hé, daarvan hebben wij een mooi fragment. En ook: hoe kunnen we de actualiteit koppelen aan onze broadcastpartners? Daarmee gaan we veel proactiever om. We zitten al lang niet meer alleen te wachten – ‘U belt, wij draaien’ – maar we denken ook echt mee.”
Jullie kunnen die memorabele mediamomenten ook zelf weer wakker kussen. “Een mooi voorbeeld was natuurlijk het EK voetbal van 88, toen Oranje Europees kampioen werd. Op mijn bureau stond – en staat – nog zo’n ouderwets draaitelefoontoestel. Voor die speciale uitzending van Studio Sport hebben we dus niet alleen de beelden, maar ook mijn bureau met die telefoon geleverd. Glorieus momentje hoor, in huize Van Nispen.”
Nieuw plan Samen met mediapartner nu.nl gaat Beeld en Geluid Nederlanders vragen video’s te maken of te uploaden waarin mensen de impact van media op hun dagelijkse leven tonen. Om te tonen hoe wij leefden ten tijde van corona. Van verlaten pleinen of lege schappen tot volle stadsparken en stranden.
“Wij willen het mediageheugen zijn. In mijn ideale wereld heeft iedere Nederlander toegang tot zijn of haar publieke icloud, waarin foto’s en bewegend beeldmateriaal wordt opgeslagen, in lijn met privacy-protocollen. Nu we allerlei initiatieven zien ontstaan, gaan wij een oproep doen om filmpjes in te sturen die een representatief beeld geven van ons dagelijks leven in dit coronatijdperk.”
Maar dat is een breed spectrum en dan is the sky the limit: hoe gaan jullie dit begrenzen? En vervolgens rangschikken en benoemen, zodat het helder is te traceren later? “Haha! Daar heb je de helden van Beeld en Geluid voor, hier hoeft niemand bang voor te zijn. Slim archiveren op metadata en de juiste trefwoorden is ons dagelijks werk. Zo hebben we, ook voor ons nieuwe museum straks, vijf categorieën bedacht. Allereerst: Contact maken. Denk aan de docent die zijn leerlingen online lesgeeft of de kleindochter die een facetimet met oma. Ten tweede: Vermaak. De millennial die via een houseparty met zijn vrienden chillt of de yogaleraar die je thuis de zonnegroet laat doen. Dan: Informeren. Een radiomaker die vanuit huis een uitzending verzorgt of overleg met collega’s via Google Hangouts. De vierde categorie is Kopen of verkopen. Je favoriete restaurateur die een driegangenmenu thuis bezorgt. Het vijfde domein is Spelen. Van de thuisbingo tot amateursport en de Olympische Spelen. Liefst op persoonlijk niveau. Hoe traint de topsporter, die Tokio dit jaar mist, nu verder voor de Olympische Spelen van 2021?”
“De premisse van het nieuwe museum wordt: wat je ziet, ben je zelf”
Ik begrijp dat die coronacollectie ook onderdeel wordt van het nieuwe museum. “Zeker! De premisse van het nieuwe museum wordt: wat je ziet, ben je zelf. We proberen je profiel zo goed te pinpointen op jouw mediapersoonlijkheid, dat je daaraan ook relevante video’s uit deze coronaperiode kunt koppelen.”
Pandemie “Een archief is allesbehalve saai. Als je zegt dat YouTube ook een soort archief is, kijken mensen al anders naar de rol die wij spelen, waarin we hoogte- en dieptepunten vastleggen die iets zeggen over ons als Nederlanders. Wie zijn wij? Waar komen we vandaan? Een pandemie is niet nieuw. Waar het dan om beeld- of geluidsfragmenten gaat om dat te duiden, worden wij enorm uitgedaagd.”
“Wij zijn met Number Five Foundation dé lead-partner in de Alliantie Digitaal Samenleven: een samenwerking tussen VodafoneZiggo, NS, Interpolis, Rabo, Jumbo en HEMA, maar ook overheden, NGO’s en kennisinstituten zoals de Koninklijke Bibliotheek. De Alliantie werkt ook nauw samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en heeft als kerntaak: het inrichten van de digitale inclusieve samenleving.”
“Veel mensen werken graag online, maar lang niet iedereen kan dat. De Alliantie is door deze coronacrisis begonnen met de actie #allemaaldigitaal, waarin we ook arme gezinnen en ouderen die niet over de juiste media middelen beschikken met laptops toch online toegang verschaffen. Partijen als VodafoneZiggo, Seniorweb, Ouderenfonds, BNP Paribas en andere partners werken mee. Wij vinden het belangrijk om die digitale wereld verder met de samenleving te verbinden op een proactieve, toegankelijke manier. Zo willen we mensen ook in deze tijden van economische misère goed op de rit te houden: die rol past bij ons.”
Harm Edens presenteert Media in crisistijd
Het wekelijkse online programma dat Harm Edens thuis in Zutphen vanuit de praktijkkamer van zijn partner Harm (ja, echt waar) opneemt met cameravrouw én producent Merel van Beeld en Geluid heet Media in crisistijd. Samen met Merel fladdert Harm op zijn Edens alle kanten op in de mini-videoshow. Het overkoepelende thema is zonneklaar: ons leven in en met media ten tijde van corona.
De komende weken speurt Harm Edens naar veranderingen in het medialandschap die zich nu voltrekken. Via videoverbindingen praat hij met mediakenners en conservatoren van Beeld en Geluid, maar ook met bekende radio- en tv-makers en YouTube-helden.
Heb je Media in crisistijd zelf bedacht? “Nee, samen met Beeld en Geluid. Ze vroegen of ik wilde meedenken over een programma hoe we het medialandschap zien veranderen nu vrijwel iedereen noodgedwongen thuis zit. In aflevering 1 waren Arjen Lubach en Paul de Leeuw te gast. Normaal gesproken is iedereen ‘druk, druk, druk,’ maar nu zijn mensen welwillend en vervelen zich natuurlijk ook. Dan is even met Harm bellen natuurlijk een welkome afwisseling.”
Aflevering 2 was geheel gewijd aan kindertelevisie. Krijgen de andere afleveringen ook een thematisch karakter? “Ja, dat is wel de bedoeling. Zo spreken we YouTubers die al zelf streamen, dus succesvolle vloggers én mensen die dat nu ook door de omstandigheden aan het uitvinden zijn. Maar ook over nieuwe programma’s die spontaan ontstaan zoals Frontberichten of Zapp Live. Of over hoe televisie een vorm van eenzaamheidsbestrijding is, dus Troost-TV, en er staat ook een programma over gaming op de rol. Dit nemen we woensdag op in de geïmproviseerde flauwekulstudio bij mij thuis.”
Afzeggingen Hoe zeil jij zelf door deze periode? “Ik ben nu onderweg naar de studio voor de laatste aflevering van Dit Was Het Nieuws en radio gaat nog wel gewoon door. Bij BNR liep ik vijf weken terug Rens de Jong tegen het lijf die klaagde dat zijn hele agenda was leeggeveegd. Toen zei ik monter: ‘Oh, bij mij valt dat nog mee.’ En kreeg ik de dagen daarna 47 telefoontjes met allerlei afzeggingen.”
Ben jij digitaal helemaal up to date? “Mensen worden steeds handiger met al dat videobellen. Ik ga straks skypen met de 5 Uur Live, maar dan ga ik wel eerst even prutsen of die verbinding wel werkt. Voor Rabobank was ik bezig met een ‘Boerentoer’ over circulaire landbouw en daarvan maken we nu een digitale vertaalslag in de vorm van een webinar. Mensen worden inventief en creatief. Nu er een vrijwel sportloze zomer nadert en ook de Vierdaagse van Nijmegen waarschijnlijk wordt afgeblazen, moeten we maar meer nadenken over wandelprogramma’s in en rond het huis.”
Wordt Media in crisistijd een beetje bekeken? “Dat moet natuurlijk nog groeien, maar vakbroeders zien het wel. We publiceren elke vrijdag om 12.00 uur via de social mediakanalen van Beeld en Geluid en de media pikken het ook wel op. Het AD belde al, Libelle gaat wat doen, ik skype straks met de 5 Uur Live en nu meldt ook BM zich nog!” Lachend: “Mijn leven is dus niet voor niets geweest.”
Veronica komt naar Beeld en Geluid toe deze zomer
Stichting Norderney heeft het Veronica-archief overgedragen aan het Instituut voor Beeld en Geluid. In april was het precies zestig jaar geleden dat Radio Veronica vanaf zendschip de Norderney begon met de eerste testuitzendingen.
Van Nispen: “Als ik zelf een rondleiding geef, dan loop ik altijd even langs bij het kleine Apple-computertje van Rob Out, de legendarische oprichter van Veronica. Dat is voor mij een iconisch plekje in ons museum. Het is fantastisch dat we onze collectie nu kunnen uitbreiden met het Veronica-archief.” Dit jubileum zou in april worden gevierd in Beeld en Geluid, maar ook dit feestje werd wreed verstoord en is nu doorgeschoven naar eind augustus.
De WHO geeft zelfs het advies ‘blijf thuis, en ga gamen’. Maar wat is er dan precies goed aan gamen? Harm Edens praat met Jan-Johan Belderok (@Gamekings) en game-ontwikkelaar Rami Ismail over de laatste trends- en ontwikkelingen op gamegebied. Deze video is onderdeel van de serie Media in Crisistijd van Beeld en Geluid.
Beeld en Geluid start video-inzamelingsactie over het leven tijdens de lockdown
We vergaderen online met collega’s, hebben op afstand contact met dierbaren, staan op 1,5 meter afstand met de buurvrouw te praten en kunnen niet meer naar het theater of het strand.
Beeld en Geluid legt deze bijzondere tijd vast door video’s uit het dagelijkse leven van Nederlanders te verzamelen en toe te voegen aan het archief. Hiervoor is het instituut donderdag gestart met de landelijke inzamelingsactie Verhalen uit het hart. Een selectie van de inzendingen wordt bewaard voor de eeuwigheid en wordt toegankelijk gemaakt, zodat nu en in de toekomst te zien is hoe wij leefden in deze corona-tijd. Ook zal een aantal video’s in het nieuwe museum van Beeld en Geluid vertoond worden.
Voor de campagne is de website Verhalen uit het hart ingericht waar amateurfilmers hun video kunnen uploaden. Hier kunnen zij selecteren op welke manier zij hun video gearchiveerd willen hebben. Een overzicht van de ingestuurde video’s is hier terug te zien.