Food for Thought onthult de wereld achter ons voedsel

De serie brengt in beeld wat vaak buiten ons blikveld blijft. Sperziebonen en avocado’s uit Kenia. Het eten in de Nederlandse schappen legt gemiddeld ongeveer 30.000 kilometer af voor het op ons bord terecht komt. De overvloed aan producten is het resultaat van een complex en wereldwijd systeem, waarin Nederland een grote rol speelt. Food for Thought is vanaf maandag 8 april om 22.15 uur te zien bij de VPRO op NPO 2.

Verenigde Staten – Nieuwe cowboys
Als er een land hard getroffen wordt door de klimaatcrisis is het de VS wel. Droogtes, overstromingen, bosbranden en orkanen zorgen steeds vaker voor mislukte oogsten. Nieuwe hightech manieren van groenten kweken, worden hier uitgeprobeerd. Kan technologie het tij keren?

De Verenigde Staten produceren en exporteren het meeste vlees ter wereld. Amerikanen eten gemiddeld zo’n 120 kilo vlees per persoon per jaar. Ter vergelijking: in Nederland is dat 38 kilo. In de Verenigde Staten wordt hard gezocht naar oplossingen om hun bevolking in de toekomst van voedsel te kunnen voorzien.

China – Achter de muur
Hoe gaat de Volksrepubliek in de nabije toekomst zijn 1,4 miljard inwoners van voedsel voorzien? China loopt voorop in landbouwkundig onderzoek en ontwikkeling, zoals kunstmatige intelligentie, maar ook zaadveredeling om tot gewassen te komen die beter bestand zijn tegen droogte, zout en plagen.

De automatisering is overal terug te zien, van robotautootjes in de bezorging en plukrobots en landbouwdrones tot volautomatische kranen in de indrukwekkende havens. Naast deze hightech ontwikkelingen vertrouwt China ook nog op de traditionele landbouw van Shouguang.

Kenia – De groentetuin van Europa
Dagelijks komt er veel voedsel uit Kenia binnen: sperziebonen, paksoi, sugarsnaps, basilicum, mango’s en bloemkool. Veel van deze producten worden speciaal verbouwd voor de export.

Waarom worden er zoveel groenten uit Kenia geïmporteerd die in Nederland zelf verbouwd kunnen worden? Het stabiele klimaat en de extreem lage lonen (zo’n 2 à 3 dollar per dag) maken Kenia de groentetuin van de Europa. De Nederlandse consument is verwend met groenten en fruit die het hele jaar beschikbaar zijn.

Saudi-Arabië̈ en de Verenigde Arabische Emiraten – Koeien in de woestijn
De Verenigde Arabische Emiraten en buurland Saudi-Arabië̈ hebben beide een droog woestijnklimaat. Door hun groeiende bevolking is voedselzekerheid belangrijk. Hoe proberen deze landen zelfvoorzienend te worden met een tekort aan zoet water en gebrek aan vruchtbare landbouwgrond? Mega kassen, zuivelbedrijven en pluimvee fabrieken worden midden in de woestijn gebouwd, waar water schaars is.

Saudi-Arabië̈ wil niet alleen zelfvoorzienend zijn, maar ook dé grootste exporteur van landbouwproducten in de regio worden. Met waterbesparende oplossingen zoals gesloten kassystemen en innovatieve irrigatie lukt het steeds meer voedsel lokaal te produceren. Deze nieuwste technieken, vakmensen en kennis worden in het buitenland ingekocht. Veel van deze kennis komt uit Nederland.

Over de maker
Fotograaf en filmmaker Kadir van Lohuizen staat bekend om zijn scherpe blik en zijn vermogen om grote, complexe verhalen tastbaar en dichtbij te brengen. Zijn bekendste projecten gaan over de gevolgen van de stijgende zeespiegel, de diamantindustrie, migratie in Amerika en de manier waarop zes megasteden hun afval verwerken. Kadir heeft talloze prijzen gewonnen in de fotojournalistiek. Met zijn fotoreeks over afval in wereldsteden won hij in 2018 een World Press Photo Award. Ook won hij de Zilveren Camera in 1994, 1997 en 2001

Bron: VPRO/BM
Foto: Kadir van Lohuizen/VPRO