Article header image
Article header image

Beeld & Geluid presenteert 50 jaar Simplisties Verbond in Mediamuseum

In het Mediamuseum van Beeld & Geluid is de komende maanden, tot en met zondag 19 januari, de pop-up presentatie Toen Werd Nu: 50 jaar Het Simplisties Verbond te zien, een ode aan het werk van Van Kooten en De Bie.

In 2022 droeg de VPRO het archief van Van Kooten en De Bie over aan Beeld & Geluid. Bij de pop-up presentatie wordt hier rijkelijk uit geput. Naast veel beeldmateriaal van het satirische duo zijn ook iconische kostuums en items uit de sketches te zien in de tijdelijke presentatie. Denk aan de beroemde badmeesterstoelen en kamerjassen uit ‘Keek Op De Week’, de ‘Tegenpartij’ of de schrijfmachine waarop zoveel van de bekende uitdrukkingen zijn geschreven.

Naast de pop-up tentoonstelling in het Mediamuseum komt de VPRO met de serie Toen werd nu, die vanaf 29 november te zien is op NPO 3. Twee weken daarvoor, op 15 november, is ook de special over 50 jaar Simplisties Verbond te zien op dezelfde zender.

Extra activiteiten in herfstvakantie
Tijdens de herfstvakantie zijn er extra activiteiten rondom de pop-up presentatie. In het museum kan het hele gezin meespelen met de Grote Familie Satire Quiz. In deze quiz leert de bezoeker niet alleen over humor, maar ook over de kracht van typetjes en imitaties.

Daarnaast is het mogelijk om de workshop Grenzen van de Grap te volgen. Tijdens deze workshop komt onder meer aan bod waarom je bij de ene sketch dubbel ligt van het lachen en bij de andere boos kunt worden. Satirische humor is soms pijnlijk of baanbrekend en dan weer luchtig en hilarisch. Ook de rol van persvrijheid komt aan bod.

Over Van Kooten en De Bie
Op 28 oktober 1974 richtten Kees van Kooten en Wim de Bie het Simplisties Verbond op, op 6 november volgde de eerste uitzending. Het Simplisme was geboren. De naoorlogse wereld was te complex geworden, alles moest simpeler. In elke uitzending gaven ze voorbeelden met de oproep ‘daar moet de mattenklopper overheen!’

Sindsdien maken complete generaties kennis met Van Kooten en De Bie als de onbetwiste meesters in het voorhouden van de satirische lachspiegel, met typetjes die iedereen in een seconde herkent. Velen dachten bijvoorbeeld onlangs bij het formateursduo terug aan burgemeester Van der Vaart & wethouder Hekking van Juinen. Ook de taalvernieuwing van Van Kooten & De Bie was altijd logisch en raak.

Precies 50 jaar na de oprichting van het Simplisties Verbond is het tijd voor een eerbetoon, zo vinden Beeld & Geluid en de VPRO.

Bron: Beeld & Geluid/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Van Kooten en De Bie: Vijftig jaar Simplisties Verbond

De serie Toen werd nu wordt voorafgegaan door een compilatie-uitzending ter ere van het vijftigjarig bestaan, waarin een algemene selectie van de hoogtepunten van het Simplisties Verbond is te zien.

Het Simplisties Verbond werd op 28 oktober 1974 in het Amsterdamse Krasnapolsky hotel opgericht door Kees van Kooten en Wim de Bie. Het duo heeft Nederland op ludieke wijze een spiegel voorgehouden, waarbij hun satire en ironie voor zowel vermaak als kritische reflectie zorgde. De thema’s die zij destijds bespraken zijn nog steeds herkenbaar en actueel, en de scènes zijn nog steeds even krachtig en relevant. Het oeuvre van Van Kooten en De Bie biedt niet alleen een blik in de geschiedenis van de Nederlandse cultuur en maatschappij, maar is juist ook voor nieuwe generaties een bron van plezier en inzicht.

Van Kooten en De Bie: Vijftig jaar Simplisties Verbond is op zondag 17 november om 20.20 uur te zien bij de VPRO op NPO 3 en NPO Start. De serie Toen werd nu (5 afleveringen dit najaar, voorjaar 2025 nog 5) gaat vrijdag 29 november om 20.25 uur van start op NPO 3 en NPO Start.

Bron: VPRO/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Kees van Kooten reageert op overlijden Wim de Bie

Van Kooten beschrijft hoe hij als tiener al opkeek tegen De Bie, die twee klassen hoger zat op dezelfde school. “Letterlijk, want hij was boomlang. Maar hij had ook een soort natuurlijke autoriteit.”

Toen ze samen radio en later televisie gingen maken, was het De Bie die hun “artistieke vrijheid bewaakte” en het geweten was van het duo. “Ik ben van nature een opgewonden ventje en zal vaak direct ergens ja op zeggen, terwijl Wim bedachtzamer was. Daarmee heeft hij mij meer dan eens voor een ramp behoed.”

“Onze sketches ontstonden heel organisch, er was geen ‘leider'”, schrijft Van Kooten over hun werkwijze. “We maakten elkaar attent op een artikel in de krant of een programma op tv, en dat leidde als vanzelf naar een type en een komische scène.” Van Kooten noemt zijn satirische wederhelft een vernieuwer in de media met een een scherp oog, een antenne voor nieuwe techniek en een neus voor talent.

Daarnaast had De Bie volgens Van Kooten een enorme invloed op zijn persoonlijke ontwikkeling. “Het meest zal ik ons reguliere contact missen, even bellen, bij elkaar langsgaan, dat ongedwongene”, eindigt hij zijn opmerkingen. “Er is iets definitief afgesloten. Alsof een deel van mijzelf is gestorven.”

Bron: NOS/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

VPRO eert Wim de Bie met herhalingen Keek op de Week

Het is een ’trip down memory lane’ die ook voor jongere generaties nog verrassend actueel blijkt. De Berlijnse Muur is net gevallen en Van Kooten en De Bie reageren op de uitzinnige blijdschap van de DDR-inwoners. Louc Hobbema geeft zijn kijk op de nieuw aangestelde regering. In een reportage praat W. van Pelt, voorzitter PvdA-afdeling Ter Weksel, over de uithaal van PvdA’er Bram Stemerdink naar PvdA-leider Wim Kok.

In de studio praat Hobbema voor het eerst met Oost-Europa-deskundige dr. R. Clavan over de val van de Muur en de veranderingen in Oost-Europa. Oudere jongere Koos Koets is overgestapt op het roken van sperzieboontjes. Jongere oudere R. Aardweg is somber na de val van de Muur. Mechmed Pahmuk praat over de ophef die in België en Frankrijk is ontstaan omdat islamitische meisjes op school geen hoofddoek mogen dragen. En zwerver Dirk gaat in op het nieuws dat jongeren in het weekeinde veel drank gebruiken.

Een aflevering van Keek op de Week is vrijdag 31 maart om 22.15 uur te zien bij de VPRO op NPO 1. 20 andere afleveringen van het programma zijn vanaf vrijdag 31 maart te bekijken op NPO Start.

Bron: VPRO/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Wim de Bie overleden

Wim ging de laatste jaren gebukt onder ernstige gezondheidsproblemen, maar alsnog is zijn dood bij de VPRO aangekomen als een enorme schok. Wat Wim de Bie voor onze omroep heeft betekend, als onderdeel van het duo Van Kooten en De Bie en als zelfstandig programmamaker kan niet worden onderschat. Ook herdenken wij een zeer aimabele collega.

Algemeen directeur VPRO Lennart van der Meulen: “Voor meerdere generaties progressief denkende Nederlanders heeft Wim de Bie het geweten aangesproken. Hij deed altijd een appèl tot nadenken en beschaving, en niet achter de massa aanlopen. En dat met het unieke gevoel voor humor dat het werk van Van Kooten en De Bie kenmerkte.”

Wim de Bie werd nationaal bekend als onderdeel van het duo Van Kooten en de Bie. Al vanaf het begin van zijn omroep-carrière, rond 1963, vormde hij een hecht team met Kees van Kooten. Hun eerste gezamenlijke creatie was De Klisjeemannetjes, een duo dat in Wim’s VARA-radioprogramma Uitlaat met milde spot en in plat-Haags de burgerlijkheid van die dagen op de korrel nam.

Vanaf 1972 maakt De Bie, al dan niet samen met Van Kooten, vele programma’s voor de VPRO. Mede door de jaarlijkse Boekenweek-uitzending van een steeds door henzelf samengestelde een compilatie van Van Kooten en De Bie uit het archief, is het alsof ons een nog altijd actieve maker is ontvallen. Het programma Van Kooten en de Bie was jarenlang gezichtsbepalend voor de VPRO. En dat is het voor veel mensen nog steeds.

Van 2002 tot 2008 plaatste De Bie voor de VPRO zijn commentaar dagelijks op bieslog.nl, vaak vergezeld van audio en video. Hiervoor ontving hij in 2005 de Zilveren Prichettprijs. Ook daar was hij grensverleggend in de autonome manier van werken die hij voor zichzelf gecreëerd had. De Bie kon zich met recht de eerste digitale programmamaker van de Publieke Omroep noemen.

Wim de Bie maakte zowel met Kees van Kooten als solo meerdere platen/CD’s, waaronder zijn a capella-album De Bie zingt en Fluiten van ver weg, samen met Henny Vrienten. Als taalvirtuoos schreef De Bie meerdere boeken en samen met Van Kooten verzon hij woorden als ‘doemdenken’, die in de Van Dale terechtkwamen en nog steeds onderdeel zijn van ons dagelijks taalgebruik.

De Bie was een satiricus en zijn observaties waren scherp, gevat en ironisch, maar nooit cynisch of grof. Wel vooruitziend. Bijna zijn hele leven lang gaf hij commentaar op de actualiteit, op zijn eigen kenmerkende manier. Als zichzelf, maar vooral met typetjes als Otto den Beste, Dirk, Tedje van Es, Thea Ternauw en Arie Temmes.

Aan die strijdbaarheid is nu definitief een einde gekomen. Wat blijft is de herinnering aan een geweldige maker en collega, wiens radio- en televisiewerk door de VPRO gekoesterd zal blijven worden. Op www.vpro.nl/wimdebie herdenken we Wim met bijzondere momenten uit zijn lange carrière.

Wim is 27 maart 2023 in alle rust thuis overleden in het bijzijn van zijn familie. Hij wordt in zeer besloten kring begraven.

Bron: VPRO/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

RUIS: Clown

In mijn kindertijd was ik niet anders gewend. Dan weer stond hij in zijn werkkamer in een discopak met honderden spiegeltjes erop genaaid, de keer erop in een Romeins gewaad en de maand erna in een clownspak (zie je wel, toch clown). Grappig genoeg was ik goed bevriend met Kim van Kooten en zag ik bij haar thuis precies hetzelfde. Minstens de helft van alle keren dat ik na school bij Kim thuis ging spelen, stonden haar vader Kees en zijn partner Wim de Bie in de keuken in jurken en/of met pruiken en make-up op. Ik vond het doodgewoon, dit deden vaders nu eenmaal.

Mijn vaders werk
had voor mij als
kind natuurlijk
veel bonussen

Het werk van mijn vader heeft mijn kindertijd gekleurd, op een geweldige manier. De magie van de bühne, de opgewonden stress die heerste in een studio of circustent en die steeds groter en voelbaarder werd naarmate een opname of live show dichterbij kwam, de intimiderend mooie meisjes van het ballet… Je wist gewoon dat hier iets bijzonders aan de hand was. En al die verkleedpartijtjes overtuigden mij als kind van het idee dat je blijkbaar alles kon worden wat je wilde, ook als dat de ene dag clown was en de volgende dag brandweerman.

Daarnaast had mijn vaders werk natuurlijk veel bonussen voor mij als kind. Hij kreeg het voor elkaar dat een feest dat gegeven werd ter ere van de Dolly Dots uren werd vervroegd zodat mijn zus en ik – hardcore Dots-fans – erbij konden zijn. En er zijn weinig mensen die kunnen zeggen dat ze op het verjaardagsfeest van hun vader limonade hebben geproost met Rita Moreno uit West Side Story of een bedankbriefje van Tina Turner hebben kregen voor de mooie tekening die ze hadden gemaakt.

Toen ik als volwassene achter de schermen van televisie ging werken, verdween de magie een klein beetje, vooral omdat ik erachter kwam dat het keihard en gefocust werken is. De rush van een opname of live uitzending bleef echter onverminderd groot.

Het is al bijna vijftien jaar geleden dat ik de tv-wereld vaarwel heb gezegd voor de journalistiek, maar het verlangen om bewegende dingen te creëren voor op een scherm, verdween nooit. Daarom ben ik mijn focus een beetje gaan verleggen naar scenario’s. Er was al een korte Net5/Videoland-serie, maar er komt snel meer. Terug naar tv. Naast het schrijven voor tijdschriften natuurlijk, ik ga niet kiezen. Ik kan namelijk clown zijn én brandweerman.

Suus Ruis
Suus Ruis is journalist, auteur, scenarioschrijver en RTV-kenner

Foto: Mark Uyl

Bericht delen
Article header image
Article header image

Van Kooten en De Bie gekozen tot beste Nederlandse televisieduo

Een jury van in totaal negen televisiekenners heeft besloten dat Kees van Kooten en Wim de Bie de prijs verdienen. De jury bestond uit onder anderen Roy van Vilsteren, hoofdredacteur van de VARA-gids, mediahistoricus Huub Wijfjes en oud-NRC-criticus Hans Beerekamp.

In totaal kon er worden gestemd op zestig duo’s waaronder Mike en Thomas, Plien en Bianca, Bassie en Adriaan en Carlo en Irene. Frits Barend en Henk van Dorp eindigden op de tweede plek, voor hun talkshow Barend en Van Dorp. De derde plaats is voor Arjan Ederveen en Tosca Niterink met hun Theo & Thea-shows en Kreatief met Kurk.

Het belangrijkste criterium was de vraag in hoeverre de leden van het duo elkaar versterkten als zij samen op televisie te zien waren.

Van Kooten en De Bie wonnen met een overgrote meerderheid van de stemmen: zeven van de negen juryleden vonden dat het duo de winst verdiende. Het duo heeft bijna dertig jaar lang satirische programma’s gemaakt voor de VPRO, waaronder Simplisties Verbond, Keek op de Week en Krasse Knarren.

Het cabaretduo bedacht allerlei verschillende typetjes, zoals Jakobse en Van Es, Gé en Arie Temmes, de Klisjeemannetjes, moeder en zoon Van Putten en de Vieze Man.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

VPRO brengt Bieslog terug

Wim de Bie (80) meldt: “In 2001 ontdekte ik het weblog. In een handomdraai maakte je je eigen digitale krantje. Toen heb ik aan de VPRO gevraagd of ze bij de stukjes tekst ook zelfgemaakt beeld en geluid konden plaatsen. Dat was technisch nog wel ingewikkeld, maar het lukte! In een rugzak droeg ik zo vanaf 2002 mijn eigen techniek mee. En zag ik ‘iets leuks’ dan sprong ik er met mijn camera’s bovenop. Op mijn fiets racete ik terug naar het redactielokaal, even prutsen en monteren en ik gaf het signaal ‘Zet ‘m op het net, jongens!’ En omdat ik dat het hele seizoen elke dag deed, werd ik de eerste digitale programmamaker van de Publieke Omroep.”

Bieslog groeide: van twee naar duizenden bezoekers per dag. En viel in 2005 zelfs in de mediaprijzen: de Nipkow-jury kende Bieslog de Prichettprijs toe voor de beste digitale productie van het jaar. In 2008 stopte Wim de Bie met zijn weblog. Maar nu is het hele archief weer beschikbaar.

Bron: VPRO/BM
Foto: Wim de Bie

Bericht delen
Article header image
Article header image

VPRO brengt opnieuw archiefopnamen Koot en Bie

Beschaamd stelden zij vast dat types als de zussen Jet en Koosje, Jacobse en Van Es, moeder en zoon Carla en Frank, Berendien uut Wisp en nog zo’n twintig anderen onze natuur kortzichtig en respectloos behandelden. Maar de bontste stommiteiten bedreven zij zelf: Van Kooten en De Bie snapten geen bal van de natuur.

Het programma Keek op de week met Van Kooten en De Bie werd door de VPRO van 1988 tot 1998 uitgezonden. Op 22 maart 1998 was de laatste reguliere uitzending van het duo omdat Van Kooten het televisiewerk moe was.

Uitzending: zaterdag 17 maart om 20.25 uur op NPO 2.

Bron: VPRO/BM

Bericht delen