Pauw & De Wit is de opvolger van Bar Laat en ‘zal nog meer dan haar voorganger gericht zijn op nieuws, actualiteit en actuele duiding’, aldus de omroep. Vooralsnog stonden de heren Tim de Wit en Jeroen Pauw alleen voor dit jaar in het schema en daarom leek de kans groot dat het huidige zomerduo Sam Hagens en Welmoed Sijtsma vanaf 2026 op het late tijdstip zou terugkeren.
Suzanne Kunzeler, directeur content van BNNVARA, meldt nu echter in de VARAgids: “We zien het nieuwe programma Pauw & De Wit met vertrouwen tegemoet en dat vertrouwen krijgen we ook van de NPO: we hebben een toekenning gekregen voor anderhalf jaar, tot eind 2026.”
BNNVARA-directie ziet hervorming van het omroepbestel als noodzakelijk
Het duo signaleert de noodzaak tot snelle digitalisering en betere vindbaarheid van publieke content om een breed, divers en jong publiek te blijven bereiken. Ook ervaren ze toenemende druk op journalistiek en ondermijnende kritiek op presentatoren die aan scorende clickbait onderhevig lijkt. Eén ding is zeker: hun heilig vuur dooft niet zomaar. Ook niet als vergaande samenwerking in een Omroephuis met anderen daarvoor nodig is.
Afgelopen week hadden jullie een bijeenkomst met het voltallige personeel. Hoe werd het nieuws over de aanstaande bezuinigingen en mogelijke stelselherziening daar ontvangen?
BNNVARA-directeur Content Suzanne Kunzeler: “Lonneke en ik hebben bewust gekozen voor volledige transparantie. Het nieuws over bezuinigingen is zwaar, en dat hebben we niet willen verpakken in een rooskleurig verhaal. We deelden wat we wisten, maar ook waar we nog geen antwoord op hebben. Dat werd gewaardeerd, ondanks de complexiteit van deze boodschap. Na onze presentatie volgde ruim tijd voor vragen en discussie. Het was intens, maar ook nodig om onze mensen in dit vroege stadium mee te nemen. Belangrijk om te erkennen dat deze bezuinigingen een enorme impact zullen hebben op zowel onze organisatie als de hele publieke omroepsector. We proberen onze medewerkers te betrekken bij het bedenken van oplossingen en hen tegelijkertijd gerust te stellen dat we samen sterk staan.”
Wat bleef jullie na die meeting het meest bij?
Algemeen directeur BNNVARA Lonneke van der Zee: “De betrokkenheid van onze medewerkers. Dit is iets dat mensen aan het hart gaat. Suzanne en ik willen daarom open en eerlijk zijn, ook als we een antwoord niet direct hebben. Het is belangrijk om te erkennen dat er veel onzekerheid is, maar dat we samen aan oplossingen willen werken. We hoorden na de bijeenkomst van alle kanten dat medewerkers het waardeerden dat we hen heel serieus nemen. Dat sterkt ons als directie om deze lijn van openheid vast te houden. En het voelt goed dat we als organisatie zo’n duidelijk profiel hebben.”
Suzanne: “Onze kernwaarden zijn al 100 jaar onveranderd. Wij blijven opkomen voor wie het moeilijk heeft en streven naar een open, eerlijke, gelijkwaardige samenleving. Het heilig vuur dat wij in ons hebben branden, wordt echt niet zomaar gedoofd! Ik vond het inspirerend om te zien hoe trots onze medewerkers zijn op wat we samen hebben opgebouwd. Die trots is een kracht die ons kan helpen om ook een moeilijke periode door te komen.”
Vanuit de politiek klinkt de roep om het aantal publieke omroepen drastisch terug te brengen. De commissie Van Geel adviseerde in 2023 al reducering van 13 naar 6 omroepen. De VVD pleitte eind vorig jaar in een eigen plan voor slechts 4 reguliere ‘Mediahuizen’. Hoe kijken jullie tegen deze plannen aan?
Suzanne: “Dat het bestel efficiënter moet, staat voor ons ook vast. Het is echt wel ingewikkeld om met zoveel omroepen in een video- of audio-overleg te zitten. Dat is niet toekomstproof. Je komt te moeilijk tot besluiten. Dat clusteren richting omroephuizen, daar zijn wij voorstander van. Om het beheersbaar te maken. Minder organisaties, maar wel met behoud van eigen identiteit. Geen eenvoudige opgave, wel een belangrijke.”
“Dat clusteren richting Omroephuizen,
daar zijn wij voorstander van”
Zijn er al omroepen met wie jullie spreken over samen opgaan in zo’n Omroep- of in VVD-termen Mediahuis?
Lonneke: “Niet opgaan. Onze voorkeur gaat uit naar sámenwerken met omroepen die vanuit een vergelijkbare visie naar de samenleving kijken. Voor ons zijn dat omroepen als de VPRO, Human en Omroep ZWART. Bij verdergaande samenwerking denken wij aan gedeelde productiefaciliteiten, integratie van meerdere ondersteunende afdelingen en meer coördinatie in programmering. We hebben al stappen gezet in het delen van kennis en expertise met andere omroepen, en dat smaakt naar meer. Maar het vraagt ook om lef, want samenwerken betekent soms dat je ook iets van je eigen autonomie moet inleveren. Het is een kwestie van vertrouwen en gedeelde visie.”
Suzanne: “Bij de clustering van omroepen hoort voor ons ook dat de NPO dan ook beheersbaarder wordt. Meer coördineren in plaats van ook programmeren. De indeling naar genres werkt op sommige vlakken, bijvoorbeeld de journalistiek, goed, maar op andere niet. Daar wordt nu ook op teruggekomen. Wij willen graag weer verantwoordelijk worden voor ons eigen budget en onze eigen inhoud.”
Wat versta je onder ‘coördineren’?
Suzanne: “Nou ja, dat je distribueert, coördineert en ontdubbelt. Geen gesprekken over welke presentator bij ons een bepaald programma zouden moeten presenteren.”
Vanaf 2027 moet jaarlijks 156,6 miljoen euro op de publieke omroep worden bezuinigd en volgend jaar al een eerste 20 miljoen. Sommige presentatoren opperen vanuit die ontwikkelingen juist de vraag of ze niet omroep-overstijgend, bijvoorbeeld bij de NPO, in dienst kunnen.
Suzanne: “Onze presentatoren, mensen als Tim Hofman, Amber Kortzorg en Sinan Can, zijn ook grotendeels de makers van onze programma’s. Weliswaar met een andere rol binnen het team, maar ze komen niet enkel presenteren. Zij zijn zo’n specifiek onderdeel van onze identiteit en het team, dat die vraag hier niet speelt.”
Wat zou 100% eigen verantwoordelijkheid over budget en inhoud bij de omroepen voor buitenproducenten betekenen? Lopen die dan niet de kans pas aan de beurt te komen als in huis ontwikkelde en zelf te produceren ideeën eerst zijn verzilverd?
Lonneke: “Nee, wij erkennen ten volle dat we helemaal niet zonder buitenproducenten kunnen. Zij zorgen voor enorme diversiteit in ons aanbod. Dus ook binnen een nieuw bestel zullen zij een belangrijke rol hebben. Wij onderschrijven dat de huidige verplichting dat 25% van alle publieke producties door hen geproduceerd wordt ook in het toekomstige bestel zou moeten blijven bestaan.”
“Wij erkennen ten volle dat we helemaal
niet zonder buitenproducenten kunnen”
Als publieke omroep staan jullie voor nogal wat uitdagingen: de digitale transitie is met NPO Start ingezet, maar vereist hoge(re) snelheid. De internationale concurrentie vanuit streamers, maar ook commerciële platforms als Videoland is fors. En jongeren, die lineaire televisie massaal de rug toekeren, lijken een voorkeur voor korte, snelle videocontent te hebben. Hoe speelt BNNVARA hierop in?
Suzanne: “Het is inderdaad enorm belangrijk te weten waar je publiek zit en hoe je dat kan bereiken. Als publieke omroepen moeten we daar snelheid in maken. Laten we dus zorgen dat NPO Start snel een leidend platform wordt waar iedereen als eerste naartoe gaat. Dat is op dit moment nog niet zo.”
Lonneke: “Onze publieke content is nog niet top of mind bij de jonge doelgroep. Het is nog niet dat je als 24-jarige denkt: ‘Daar moet ik heen!’ of ‘Dat moet ik altijd zien’.”
Dat is dus nog verder bouwen? Of is het steviger marketen?
Suzanne: “Om optimaal te kunnen marketen, moet alles technisch goed werken. De vindbaarheid en zichtbaarheid van onze programmering kan nog beter. Daar voeren we met de NPO ook continu het gesprek over.”
Lonneke: “Contentwise is er gewoon een heleboel prachtigs beschikbaar. Bij ons en bij andere omroepen. Voor heel veel verschillende kijkers. Technisch is er bij NPO Start afgelopen jaar veel gebeurd, laten we hopen dat dit nu een verdere vlucht neemt.”
Suzanne: “Qua marketing kiezen wij elk jaar welke programma’s wij extra aandacht en daarmee impact willen geven. Via onze goed gewaardeerde dramaserie De Toeslagenaffaire op NPO Start wilden we de kijker op indringende wijze laten vóelen hoe het is om daar slachtoffer van te zijn. We zochten actief naar meerdere samenwerkingspartners, waaronder het Nederlands Film Festival, die ons hielpen de serie groots neer te zetten. Het onderwerp kwam daarnaast terug in een Insta-serie van Eus die daar met slachtoffers in gesprek ging. Bij Even tot Hier is dit onderwerp door de jaren heen continu te zien geweest. Dat is dan weer een lineair NPO 1-programma waarmee we een heel breed publiek bereiken. Jong en oud, met de combinatie van journalistieke inhoud, amusement en altijd een lach.”
Wat maakt jongeren in het algemeen zo lastig met lineaire tv te bereiken?
Lonneke: “Hun mediaconsumptie is totaal anders dan die van oudere generaties. Ze kijken weinig lineaire televisie en consumeren voornamelijk via sociale media. Het aanbod daar moet visueel aantrekkelijk zijn, snel en relevant. Maar tegelijkertijd willen wij niet inboeten op inhoud.”
Suzanne: “Dat betekent dat je journalistiek voor hen ook anders moet presenteren. Daarom experimenteren wij met Insta en TikTok via ons journalistieke jongerenplatform De Marker. Het is een uitdaging om complexe verhalen in hapklare brokken te vertellen zonder de kern te verliezen. Maar de groei die we daar zien, geeft aan dat dit werkt. Het gaat erom dat je aansluit bij de belevingswereld van jongeren zonder je eigen waarden en normen los te laten.”
In hoeverre gaat de journalistieke trend van feiten naar steeds vaker meningen óver die feiten ook voor jongeren op?
Suzanne: “Die gaat zeker ook voor hen op. Jongeren zijn opgegroeid in een wereld waar opinie vaak boven feiten staat. Simpelweg omdat dat sneller en makkelijker te delen is. Dat clickbait-gegeven maakt onze taak als publieke omroep des te belangrijker. Wij moeten niet alleen de inhoud leveren, maar ook uitleggen waaróm feiten ertoe doen. Het vraagt ook dat we jongeren helpen om kritisch te leren kijken naar de informatie die zij online tegenkomen.”
“Journalistiek is geen populariteitswedstrijd,
maar een zoektocht naar de waarheid”
Journalisten, de brengers van ons nieuws, liggen steeds vaker onder vuur. Hoe acteren jullie daarop?
Suzanne: “Dat journalisten steeds vaker te maken krijgen met persoonlijke aanvallen, doet iets met deze mensen. Wij staan achter hen. We geven de ruimte die zij nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen. We blijven ons inzetten voor feitelijke journalistiek. Met waarheidsvinding, hoor en wederhoor als basis. Dat is niet altijd populair, maar wel essentieel. Het gevaar is dat journalisten zich laten ontmoedigen door de negatieve reacties die ze ontvangen. Door dreigende rechtszaken, risico’s op grote claims van financieel sterke organisaties die hen kunnen intimideren. Daarom is het zo belangrijk dat wij hen steunen. Journalistiek is geen populariteitswedstrijd, maar een zoektocht naar de waarheid. Die waarheid is vaak genuanceerd, en die nuance moet je durven blijven brengen.”
Lonneke: “Wij hebben dan nog het voordeel dat we een grote organisatie zijn, maar wat als je dat niet bent? Dan ben je nog kwetsbaarder. Het is belangrijk om te blijven benadrukken dat journalistiek geen luxe is, maar een noodzakelijke pijler van onze democratie. We moeten ook blijven investeren in journalistieke opleidingen en trainingen, zodat de volgende generatie journalisten óók goed is voorbereid op de uitdagingen van dit vak.”
Suzanne: “Gelukkig melden veel jongeren zich nog aan bij onze Academy. Ook vanuit de regio en vanuit andere opleidingen dan alleen de HBO’s Journalistiek. Ze kiezen altijd eerst voor BNNVARA als merk, daarna pas voor een specifieke baan. Hun activisme spreekt ons aan. Deze jonge makers worden binnen de media ook breder opgemerkt. Dat maakt ons trots.”
Jullie doen dus erg je best om jongeren aan BNNVARA te blijven binden. Hoe zit dat met andere doelgroepen, bijvoorbeeld mensen met een migratieachtergrond of wonend in de regio?
“Wij willen heel graag meer praktisch opgeleiden en mensen met een migratieachtergrond bij onze programmering betrekken. Dat staat in onze visie voor komende jaren ook expliciet beschreven. Dit gaat al heel goed als je kijkt naar de Academy, De Marker en een aantal van onze redacties, waar veel aandacht is voor een inclusieve omgeving met ruimte voor alle perspectieven. Maar we zien ook dat we daar nog in moeten verbeteren. Willen wij mensen met verschillende achtergronden bereiken, dan is het essentieel dat zij ook goed vertegenwoordigd zijn binnen BNNVARA. In alle lagen en op alle plekken. Daarin zijn de afgelopen jaren goede stappen gezet, maar we zijn er nog niet.”
Lonneke, jij werkt sinds 2010 bij BNNVARA en maakt sinds 2020 deel uit van de directie. Wat kenmerkt jou, of meer ingezoomd jouw persoonlijke leiderschapsstijl?
Lonneke: “Ik denk dat ik binnen BNNVARA heb veranderd dat we meer verantwoordelijkheid sámen nemen. Bij vorige directies – 5 jaar geleden nog 5 mannen – was het meer ‘de directie bepaalt’. In onze organisatie merk je nog steeds wel dat we jarenlang nogal hiërarchisch georganiseerd waren. Vanaf dag 1 dat ik hier directeur was, wilde ik dat anders doen. Ik wilde het echt mét elkaar gaan doen. Een hele mooie uitdaging voor mensen van het MT, waarbij je tegelijkertijd ook meer van hen ging vragen. Dat betekent immers dat ook zij besluiten moesten gaan nemen. Besluiten die je vervolgens richting je organisatie uitdraagt. Als directie organiseer je op die manier ook je eigen tegenkracht. Het is makkelijker om het met z’n tweeën eens te worden, dan met z’n twaalven. Tegelijkertijd brengen deze slimme, kritische mensen extra scherpte waar wij graag gebruik van maken.”
“Als directie organiseer je op die
manier ook je eigen tegenkracht”
Suzanne, jij begon na een carrière als netmanager Zapp/Zappelin, NPO 3 en genrecoördinator Drama bij de NPO een kleine 3 jaar geleden als directeur Content bij BNNVARA. Nog geen half jaar later publiceerde De Volkskrant een artikel over misstanden bij De Wereld Draait Door. Hieruit bleek dat de omroepdirectie en leidinggevenden binnen het programma jarenlang hadden weggekeken bij een onveilige werkcultuur. Met als gevolg een schare aan getraumatiseerde collega’s. Hoe heb jij die tijd beleefd?
Suzanne: “Je ziet pas wat het werken bij DWDD met mensen heeft gedaan als ze tegenover je zitten. Pas dan zie je wat het effect is geweest van de tijd die ze bij dat programma hebben doorgebracht. Lonneke en ik hebben met 120 mensen gesprekken gevoerd. Eigenlijk vooral naar hun verhaal geluisterd. De heftigheid van hun emoties, tijdens die gesprekken pijnlijk zichtbaar in hun gezicht, raakte ons diep. Het was zwaar, maar we wilden dit zélf doen. Niet uitbesteden aan een bureau, maar door oprecht luisteren erkenning kunnen geven voor wat hen is aangedaan. En er zo voor zorgen dat dit niet nog een keer kan gebeuren.”
Het bystander-effect, wegkijken van leidinggevenden bij DWDD, is in de media regelmatig beschreven. In hoeverre is presentator Matthijs van Nieuwkerk naast dader, niet zelf óók slachtoffer? Van een cultuur waarin ‘de kip met de gouden eieren’ bij verwijtbaar gedrag ten koste van anderen de hand boven het hoofd werd gehouden?
Suzanne: “Ik denk dat we allemaal zien dat we het destijds niet goed hebben gedaan. Tegelijkertijd weet je als presentator: ‘Ik zit daar. Ik heb daar een rol en een verantwoordelijkheid’. Je bent altijd verantwoordelijk voor je eigen gedrag. Hij had dat gedrag niet mogen vertonen. Het was een heftige tijd voor Lonneke en mij, terwijl het niet over óns leiderschap ging, maar voor onze organisatie was het goed. Het gesprek over gewenst leiderschap hebben we hierdoor veel breder kunnen voeren.”
Lonneke: “Al onze leidinggevenden hebben naar aanleiding van deze periode leiderschapstrainingen gevolgd waar ook Suzanne en ik persoonlijk aan deelnamen. Dat was kwetsbaar. Zowel voor onze collega’s als voor onszelf. Het was ook nodig. Er zitten bij ons geweldige makers op leidinggevende posities. Die zijn er op natuurlijke wijze in doorgegroeid zonder dat ze daar eerder de juiste handvaten voor kregen. Dat vereiste alsnog forse investering op gezond en gewenst leiderschap. Collega’s van de content-kant en vanuit ondersteunende afdelingen troffen elkaar daar. Dat was leerzaam en verbindend.”
Persoonlijke aandacht en zorg voor mensen komt in dit gesprek regelmatig terug. Is dit iets dat we onder ‘vrouwelijk leiderschap’ kunnen verstaan?
Suzanne: “Ik was eerder eigenlijk wel zo dat ik dat hele vrouw-zijn wat ingewikkeld vond. Als je ergens leiding gaf, dat je je dan daarop zou moeten voorstaan, heb ik nooit zo gevoeld. Tegelijkertijd heb ik, ook in mijn werk bij de NPO, altijd op de schouders gestaan van alle vrouwen vóór mij. Van die hele feministische golf. Ik heb daar zelf nooit voor hoeven vechten, maar wel de vruchten van geplukt. Daar ben ik die vrouwen heel dankbaar voor. Ik denk dat we nu in een tijd leven waarin we er wel weer wat meer voor moeten vechten.”
Lonneke: “Wij horen vanuit de organisatie, regelmatig ook jonge mannen en vrouwen, terug dat collega’s het stoer vinden dat bij BNNVARA 2 vrouwen aan het roer staan. Dat zegt denk ik genoeg over de voorbeeldfunctie die wij hier hebben.”
“De publieke omroep is geen kostenpost,
maar een investering in onze samenleving”
Als jullie vooruitkijken, wat is dan jullie grootste wens voor de toekomst van de publieke omroep?
Suzanne: “Dat we onze rol als hoeder van democratische waarden en pluriformiteit kunnen blijven vervullen. Dat betekent niet alleen journalistiek van hoge kwaliteit, maar ook ruimte bieden voor verhalen die anders niet verteld worden. En dat alles in een omgeving waar makers zich veilig voelen om hun creativiteit en idealen te uiten.”
Lonneke: “Ik zou willen dat er meer erkenning komt voor wat de publieke omroep betekent voor onze samenleving. Het gaat niet alleen om kijkcijfers of bereik; het gaat om impact, om mensen raken en aan het denken zetten. Onze programma’s veranderen soms echt iets, op individueel of maatschappelijk niveau. Dat moeten we blijven doen.”
Wat hebben jullie daarbij nodig van politiek en publiek?
Suzanne: “Van de politiek vragen we een visie die verder gaat dan de waan van de dag. De publieke omroep is geen kostenpost, maar een investering in onze samenleving. Dat perspectief moet leidend zijn bij beslissingen over financiering en structuur.”
Lonneke: “Van het publiek vragen we betrokkenheid. Kijk, luister, reageer! Laat zien dat de publieke omroep voor jou belangrijk is. Want zonder publiek hebben wij geen bestaansrecht.”
Humberto Tan vervangt Van Nieuwkerk bij RTL-programma Olympische Spelen
RTL heeft de samenwerking met Van Nieuwkerk uitgesteld vanwege het rapport van de commissie-Van Rijn, over wangedrag bij de publieke omroep. Daarin werd ook Van Nieuwkerk genoemd. De Olympische Spelen vinden dit jaar plaats van 26 juli tot en met 11 augustus. Het programma met Tan is in die periode dagelijks te zien.
Volgens RTL Boulevard heeft Humberto Tan ook een nieuw driejarig contract getekend bij RTL. Het is inmiddels nog onduidelijk wanneer Van Nieuwkerk te zien is bij RTL. De partijen gingen begin dit jaar een samenwerking van vier jaar met elkaar aan. De presentator zou dit jaar ook een talkshow op zondag gaan maken.
BNNVARA-directeur Suzanne Kunzeler zei in de Volkskrant dat Van Nieuwkerk zich schuldig had gemaakt aan fysieke intimidatie. Zelf ontkent hij dat.
101Barz bereikt mijlpaal van één miljard views op YouTube
Het platform stond aan het begin van de carrières van de meeste hiphopartiesten die vandaag de dag de hitlijsten vullen. In 2012 startte host en oprichter Rotjoch met het uploaden van de studiosessies op YouTube.
Vanuit zijn studio in Hilversum geeft hij honderden artiesten een podium, wat resulteerde in historische momenten uit de Nederlandse muziekgeschiedenis én in ontzettend veel views. Met deze iconische studiosessies speelt 101Barz een cruciale rol in het ontdekken van nieuw talent en draagt het platform bij aan de erkenning van Nederlandse hiphop.
Rotjoch: “101Barz is Nederlands cultureel erfgoed. De cijfers die we nog steeds vandaag de dag genereren zijn bizar. Het geeft aan hoe belangrijk dit platform is. We gaan echt niet meer weg!”
Suzanne Kunzeler, directeur content BNNVARA: “1 miljard keer Rotjoch op je beeldscherm, wat een prachtige prestatie! Ik ben onwijs trots op het toegewijde team van 101Barz. Al achttien jaar is 101Barz een toonaangevende plek voor hiphop-artiesten in heel Nederland. Of artiesten nu opkomend zijn of al gevestigde naam; iedereen wil laten zien wat ze in huis hebben bij 101Barz.”
Bron: BNNVARA/BM
Foto: Lowie van der Grinten/BNNVARA
Matthijs van Nieuwkerk voorlopig niet aan de slag bij RTL
Directeur Content van RTL, Peter van der Vorst laat weten: “We dachten dat Matthijs dit voorjaar een nieuwe start kon maken. De timing hebben we verkeerd ingeschat. Dit is niet het moment voor Matthijs om terug te keren op tv.”
Van Nieuwkerk verdween eind 2022 van de buis, toen hij zijn werk voor BNNVARA neerlegde na het verschijnen van een uitgebreid artikel in de Volkskrant over de angstcultuur bij zijn succesprogramma De Wereld Draait Door.
Vorige week kwam Van Nieuwkerk opnieuw in het nieuws toen Suzanne Kunzeler, directeur van BNNVARA, zei dat Van Nieuwkerk zich op de werkvloer schuldig had gemaakt aan fysiek geweld.
Van Nieuwkerk zelf ontkende die beschuldiging. “Ik zal vast wel eens neus aan neus met iemand gestaan hebben in de vijftien jaar dat we het programma maakten, nog gespannen van een uitzending. Niet goed, dat is helder. Maar ik heb nooit iemand over een tafel getrokken, ik heb nooit iemand in zijn gezicht gespuugd, ik heb nooit iemand bij de keel gegrepen of op de grond gewerkt, en ik hád overigens al nooit iemand op zijn knieën gedwongen”, aldus Van Nieuwkerk.
DWDD-medewerkers beschuldigen Van Nieuwkerk van fysiek geweld, presentator ontkent
Om wat voor geweld het precies gaat, wil ze niet zeggen. “Dit is natuurlijk afschuwelijk. Het maakt het hele beeld van DWDD dat we al hadden alleen maar zwarter en naarder.” Kunzeler zegt dat na gesprekken met betrokken medewerkers is besloten om geen aangifte te doen. “Omdat dat niet gewenst was.”
Volgens meerdere oud-medewerkers van DWDD maakte presentator Matthijs van Nieuwkerk zich schuldig aan fysiek geweld op de werkvloer. We spreken erover met NPO-voorzitter Frederieke Leeflang en Arjan Lock, voorzitter van het College van Omroepen. pic.twitter.com/7FLys9S2Z2
Reactie Van Nieuwkerk
Matthijs van Nieuwkerk zelf ontkent de beschuldiging. Hij noemt het “stuitend” dat zijn oud-werkgever “zonder enige onderbouwing dit soort wilde beschuldigingen doet. Ja, ik was weleens verbaal pittig, maar nooit fysiek”, zegt Van Nieuwkerk. Wel bood hij in een eerder stadium al zijn excuses aan voor ander grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer.
20.000 euro na affaire
De Volkskrant meldt ook dat Van Nieuwkerk ongepaste relaties met medewerkers zou hebben gehad. Zo zou een vrouw 20.000 euro hebben gekregen bij haar vertrek omdat er een onwerkbare situatie was ontstaan nadat haar affaire met Van Nieuwkerk strandde. BNNVARA-baas Kunzeler bevestigt dat verhaal in de krant, Van Nieuwkerk ontkent het.
Angstcultuur
In 2022 onthulde de Volkskrant dat op de redactie van DWDD jarenlang sprake was van een angstcultuur. Van Nieuwkerk en andere medewerkers zouden collega’s hebben geïntimideerd en vernederd. Dat er ook meldingen waren van fysiek geweld was tot nu toe niet bekend.
BNNVARA zegt dat de meldingen van fysiek geweld zich beperken tot één persoon, namelijk de presentator. De omroep heeft niet met Van Nieuwkerk over de beschuldiging gesproken, omdat hij al niet meer bij de omroep werkte toen de verhalen naar buiten kwamen. Directeur Kunzeler zegt dat al het personeel dat slachtoffer is van grensoverschrijdend gedrag hulp heeft gekregen.
Reactie BNNVARA op onderzoek gedrag en cultuur omroepen
Het onderzoek heeft tot doel om de systemische oorzaken van grensoverschrijdend gedrag in kaart te brengen en aanbevelingen te doen ter verbetering van de sociale veiligheid binnen de publieke omroep. We zijn de commissie erkentelijk voor het zorgvuldige onderzoek dat zij heeft gedaan en nemen de aanbevelingen en conclusies ter harte. We zijn daarnaast de collega’s en oud-collega’s die hun persoonlijke verhalen met de commissie hebben willen delen dankbaar, omdat ze hiermee een grote bijdrage leveren aan een werkomgeving waarin iedereen zich prettig voelt en zichzelf kan zijn.
In het rapport wordt de cultuur die op de redactie van DWDD heerste uitvoerig beschreven. Hierbij wordt het beeld, zoals dat in november 2022 door De Volkskrant is geschetst, bevestigd. Daarnaast worden er in het onderzoek ook bevindingen over fysiek en seksueel grensoverschrijdend gedrag gedeeld. Dit beeld komt overeen met de vertrouwelijke gesprekken die wij als directie zelf na het verschijnen van het artikel hebben gevoerd met 120 oud-DWDD’ers. In meerdere gesprekken werden ook deze vormen van grensoverschrijdend gedrag benoemd.
Hoewel het rapport over de situatie bij DWDD voor ons als directie geen nieuwe zaken aan het licht brengt, raakt de beschrijving van deze redactiecultuur ons opnieuw diep. Het zorgt voor schaamte en boosheid, en maakt pijnlijk duidelijk wat er kan ontstaan als er alleen maar aandacht is voor het eindresultaat en niet voor de mensen. Wij zijn er stellig van overtuigd dat wanneer er aandacht is voor een veilige en inspirerende werkomgeving mensen zich uitgenodigd voelen om mee te doen en zich kunnen ontplooien om tot het beste eindresultaat te komen.
Naast de uitvoerige beschrijving over het werkklimaat binnen de publieke omroep komt de commissie met een aantal aanbevelingen ter verbetering van de sociale veiligheid. Deze aanbevelingen zijn voor BNNVARA een bevestiging dat we de afgelopen jaren de juiste stappen hebben gezet om de sociale veiligheid binnen onze organisatie te verbeteren. Dat is geen quick fix, maar een pakket aan maatregelen om te zorgen dat er nooit meer een cultuur kan ontstaan waarin grensoverschrijdend gedrag genormaliseerd wordt. En dit begint bij mensen in leidinggevende posities.
Wij zijn daarom vorig jaar met een intensieve training voor leidinggevenden en presentatoren gestart. Zij moeten de kennis en de vaardigheden hebben om de sociale veiligheid te borgen en zo te zorgen dat iedereen zichzelf kan zijn, gezien wordt en gehoord wordt. Daarnaast bieden we bystander-trainingen, inclusiedialogen en is er een aangescherpte gesprekscyclus ingevoerd om de persoonlijke ontwikkeling van onze medewerkers te volgen en te stimuleren.
Verder werken we met interne en externe vertrouwenspersonen die met regelmaat onder de aandacht worden gebracht bij medewerkers. Wij voeren daarom sinds 2021 een jaarlijks cultuuronderzoek uit om te kijken waar we kunnen verbeteren. Daarnaast hebben we vorig jaar een risico-inventarisatie & evaluatie uitgevoerd met nadruk op de psychosociale arbeidsbelasting. Op dit moment wordt er opvolging gegeven aan de uitkomsten hiervan.
In het rapport is ook aandacht voor de nazorg aan slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag. We vinden het belangrijk om te vermelden dat dit ook onze aandacht heeft. In dit kader hebben we kort na het verschijnen van het stuk in de Volkskrant alle oud-medewerkers van DWDD gevraagd of zij met ons in gesprek wilden gaan. Degenen die wij hebben gesproken, hebben wij gevraagd of zij ergens hulp bij nodig hadden.
We hebben daarbij altijd het welzijn van mensen vooropgesteld, ongeacht of ze nog werkzaam waren bij BNNVARA of niet. En ongeacht hun contractvorm. Een aantal mensen heeft hier gebruik van gemaakt; hen is professionele hulp geboden. We realiseren ons dat het iedere dag hard werken is om te zorgen dat iedereen zich gezien en gehoord voelt en met plezier naar het werk gaat. Dit rapport zet ons daarbij opnieuw op scherp.
We kunnen ons voorstellen dat dit rapport en de aandacht voor het onderwerp opnieuw emoties teweeg kunnen brengen. Naast de beschikbaarheid van vertrouwenspersonen, zijn ook het Gimd en onze arbodienst Arbo Unie beschikbaar voor ondersteuning en hulp.
Lonneke van der Zee – Algemeen directeur BNNVARA
Suzanne Kunzeler – Directeur Content BNNVARA
Gijs Groenteman en Marcel van Roosmalen blijven bij BNNVARA
Naar verluidt zou Talpa het duo willen hebben voor een weekendtalkshow, maar Groenteman en Marcel van Roosmalen hebben toch voor een exclusief contract bij BNNVARA gekozen. Daar beginnen zij dit najaar aan een nieuw seizoen van Media Inside, maar gaan ze ook afzonderlijk programma’s maken.
“Na een leuk vakantiebaantje zijn Marcel en Gijs weer terug bij BNNVARA. Ik verheug me op de bekende titels die we weer samen gaan maken, maar zeker op alle nieuwe programmering”, aldus Suzanne Kunzeler, directeur content van BNNVARA.
BNNVARA stopt met talkshow Op1 vanwege ‘verschil van inzicht’
Er zou al enkele weken gesproken zijn over een andere redactionele structuur om een meer eigen geluid te kunnen laten horen. De NPO laat aan Nu.nl weten op de hoogte te zijn van het besluit van BNNVARA. ‘We gaan met de overige betrokken omroepen om de tafel om verder te praten over de invulling van de uitzendavond van BNNVARA vanaf 1 augustus. We bedanken de omroep voor 3,5 jaar mooie Op1-uitzendingen.’
BNNVARA is sinds de start van Op1 in 2020 bij het programma betrokken. De talkshow wordt elke avond door een duo van een andere omroep gepresenteerd. Natasja Gibbs en Amber Kortzorg zijn de huidige presentatoren op vrijdag namens BNNVARA. De andere avonden worden gemaakt door WNL, Omroep MAX en de EO.
Opvallend is dat recent ook eindredacteur Rachel Franse vertrok bij Op1. Zij was sinds het begin betrokken bij de talkshow. Tegen de Volkskrant zegt ze dat haar vertrek te maken heeft met overkoepelend hoofdredacteur Bert Huisjes van Op1, die een ‘voor haar persoonlijk onveilige werkomgeving’ zou hebben gecreëerd.
In een intern bericht schrijft directeur Suzanne Kunzeler van BNNVARA: ‘Dit is een enorme aderlating. Sinds mensenheugenis hebben wij een rol gespeeld op de late night met vele mooie programma’s. Daarom vinden wij het ontzettend jammer dat het nu stopt.’
De omroepen WNL, Omroep MAX en de EO, alsook co-producent TVBV, betreuren dat BNNVARA heeft besloten uit Op1 te stappen.
Het is toch wel veelzeggend dat geen enkele presentator van Op1 zich heeft ontwikkeld tot een echte tv-persoonlijkheid. Afwisselende duo’s, dat is natuurlijk hier een nadeel, maar er is nu tijd genoeg geweest. Tijd voor een inhoudelijk ambitieuzer NPO-programma; zonder WNL.
