Ditmaal werden 22 CEO’s geïnterviewd die samen een doorsnee van de mediasector vormen, onder wie Pim Schmitz, Sven Sauvé, Marco de Ruiter, Peter Lubbers, Georgette Schlick, Martijn van Dam, Wilbert Mutsaers, Carlo de Boer en Maurice Hols. Bekijk aflevering 148 van BM90 met Jeroen te Nuijl hier.
Op het YouTube kanaal van BM (Broadcast Magazine) vind je al onze video’s: BM90, BM Talk, BM Review, BMY en BM Reportage. Altijd op de hoogte blijven van onze nieuwste video’s? Abonneer dan gauw en houd broadcastmagazine.nl in de gaten.
“Wij zijn er voor iedereen. Ook als je niet goed kunt horen of zien, proberen wij te zorgen dat je aangesloten blijft bij enkele van onze belangrijkste programma’s”, aldus Martijn van Dam, als bestuurder van de NPO verantwoordelijk voor ‘toegankelijkheidsdiensten’, zoals ondertiteling en gebarentolken.
“We ondertitelen bijna al onze programma’s, zodat ook mensen met een gehoorbeperking ze kunnen volgen. Dat geldt ook voor de verkiezingsdebatten. Voor de groep Nederlanders die gebarentaal veel beter kan volgen dan geschreven ondertiteling heeft de NPO afgelopen jaar de gebarentolken al vaker ingezet, zoals dagelijks bij het NOS Journaal van 20.00 uur. En we willen er nu ook voor zorgen zij straks ook de belangrijkste verkiezingsdebatten goed kunnen volgen.”
Het gaat in ieder geval om de slotdebatten op 16 maart op NPO 1. Van 19.00 tot 19.50 uur met de kleine partijen en van 20.35 tot 21.50 uur het debat met de grote partijen. Op zondag 14 maart is er voor de jeugd op NPO 3 een speciaal NOS Jeugdjournaal-verkiezingsdebat. Al deze debatten zijn dan ook via NPO Nieuws te volgen, maar dan met gebarentolk.
Naast deze extra inzet van gebarentolken bij de debatten, blijft de NPO ook na de coronacrisis doorgaan met het dagelijks tolken van het NOS Journaal van 20.00 uur op NPO 1. Voorts is besloten om vanaf 1 maart te beginnen met het inzetten van een gebarentolk tijdens de dagelijkse uitzendingen van het NOS Jeugdjournaal om 19.00 uur op NPO 3. De tolk is ook in deze gevallen steeds te zien op NPO Nieuws.
Van Dam: “Met het tolken van het Jeugdjournaal komen we tegemoet aan een langgekoesterde wens van kijkers, zo weten we uit onderzoek. Ouders en/of kinderen die afhankelijk zijn van een gebarentolk, kunnen straks dus ook samen naar het Jeugdjournaal kijken.”
Media Perspectives en Beeld en Geluid organiseren een bijzondere vijfde editie van het online Cross Media Café. Dinsdag 30 juni blikt Monique van Dusseldorp met topmensen uit de Nederlandse media vooruit op de toekomst van de Nederlandse mediasector.
Te gast zijn:
Martijn van Dam – lid Raad van Bestuur bij NPO
Lennart van der Meulen – Algemeen directeur van VPRO
René Delwel – Managing Director bij United
Pim Schmitz – lid Raad van Commissarissen bij Talpa Network
Sven Sauvé – CEO van RTL Nederland
Georgette Schlick – CEO van Fremantle Nederland en België
Het online Cross Media Café is gratis te volgen en duurt van 15.30 tot 16.45 uur. Na inschrijving via Eventbrite ontvang je een dag voor de bijeenkomst een e-mail met verdere instructies. Het Cross Media Café wordt georganiseerd door Media Perspectives en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.
Martijn van Dam: “Stel je wilt Boer Zoekt Vrouw kijken, samen met vrienden die aan de andere kant van het land zitten. Dan kun je nu de testversie van de nieuwe dienst NPO Samen gebruiken. Daarmee kijk je online naar een programma, terwijl aan de zijkant van het scherm je vrienden te zien zijn – net als in Zoom of Google Meet – met wie je kan praten over het wendbare liefdesleven van boer Geert.”
NPO Samen was eigenlijk bedacht voor het Eurovisie Songfestival, maar toen dat niet doorging bleek de dienst ook geknipt voor de coronatijd, waarin mensen veel thuiszitten.
Martijn van Dam kan mooie cijfers laten zien. Sinds de coronacrisis steeg het bezoek aan het gratis on-demand platform NPO Start van 2 miljoen naar 2,5 miljoen bezoekers per week. De betaaldienst NPO Plus heeft inmiddels 300.000 abonnees. Van Dam: “Dat betekent ook verjonging: onlinekijkers zijn gemiddeld een stuk jonger dan tv-kijkers. Dit jaar gaan we meemaken dat jongeren (20-34 jaar) meer tijd besteden aan on demand kijken dan aan lineair kijken. Vorig jaar was dat nog 40 procent van de tijd. Online wordt zo gelijkwaardig aan lineaire tv. Sneller dan verwacht.”
Minister Arie Slob van OCW vindt dat de NPO te weinig inzet op NLZiet, de gezamenlijke videodienst van de NPO, RTL en Talpa. Van Dam deelt de mening van Slob niet. “NLZiet wordt in toenemende mate een alternatief voor het tv-abonnement. Dat is het deel van de markt waar we moeten wezen. Ik ijver voor een extra, goedkoper basisabonnement op de dienst, dat geen toegang geeft tot alle videocontent, maar wel tot alle livezenders en een week terugkijken naar NPO, RTL en Talpa. Daarmee zouden we NLZiet een behoorlijke boost kunnen geven.”
Bij NPO Samen wordt samengewerkt met het technologiebedrijf Sceenic, dat vorig najaar als één van de drie winnaars uit de bus kwam bij de Innovatie Challenge rond het Eurovisie Songfestival. Het complete interview met Martijn van Dam is te vinden op de website van NRC.
Winnaars innovatie-challenge Eurovisie Songfestival bekend
De drie winnaars:
Kiswe Mobile (BE): Traditioneel heeft ieder land één tv-signaal dat voor dat land wordt gemaakt. Met Kiswe Mobile kunnen een groot aantal op verschillende doelgroepen gerichte aangepaste streams worden gemaakt, waarbij gekozen kan worden voor verschillende commentatoren, zoals social media influencers, die interactie met het publiek zoeken en de resultaten in de stream kunnen tonen.
Sceenic (UK): Watch Together laat vrienden en familie elkaar zien en horen door middel van live realtime video chat, perfect gesynchroniseerd met de live stream van de show zodat ze samen die onmisbare momenten kunnen delen.
TNO (NL): TNO verzorgt UltraWide Viewing. UWV neemt met speciale camera’s de show op en geeft een hele hoge resolutie weergave van het hele toneel waar de optredens plaatsvinden dat op ware grootte geprojecteerd kan worden op grote schermen, bijvoorbeeld in bioscopen en op andere evenementlocaties waardoor het publiek daar het optreden kan ervaren alsof het erbij is.
Martijn van Dam, bestuurder van de NPO en onder meer verantwoordelijk voor innovatie: “Deze drie geselecteerde oplossingen zijn een goed voorbeeld van innovatieve mediabedrijven waar we graag mee samenwerken om innovatie in media te stimuleren. We gaan samen met hen onderzoeken hoe het Eurovisie Songfestival nog interactiever en innovatiever kan worden.”
De komende periode gaan de winnaars hun toepassing proberen te realiseren. De organisatie besluit uiteindelijk of de ontwikkelde toepassing in productie gaat en verbonden wordt aan de show.
De organisatie van het Eurovisie Songfestival 2020 in Nederland is een samenwerking tussen NPO, NOS en AVROTROS, in coproductie met de EBU. Het Eurovisie Songfestival 2020 wordt op 12, 14 en 16 mei gehouden in Rotterdam Ahoy.
Tien finalisten innovatie-challenge Eurovisie Songfestival 2020
De inzendingen verschillen qua diensten en technologie enorm: van URL-shorteners en hashtag-generatoren tot aan 8K virtual reality en Artificial Intelligence-oplossingen. Ook is er een aantal event/locatie-gebaseerde voorstellen/oplossingen. Tijdens de finale zullen drie winnaars worden gekozen. Zij mogen hun toepassing voor het Eurovisie Songfestival ook daadwerkelijk gaan bouwen. Daarvoor krijgen ze € 35.000 als tegemoetkoming in de ontwikkelkosten.
Martijn van Dam, bestuurder van de NPO en onder meer verantwoordelijk voor innovatie, is erg blij met het groot aantal inzendingen. “Het Eurovisie Songfestival 2020 moet een visitekaartje worden van Nederlandse creativiteit en media-innovatie. Deze challenge past daarom prima in ons streven om de verbinding te zoeken met vernieuwende technologiebedrijven en slimme startups. De grote hoeveelheid inzendingen uit de hele wereld maken dit al een succes. Er zitten zeer innovatieve ideeën tussen dus het voorlopige resultaat is veelbelovend.”
De tien finalisten:
AngryBytes LightScripts (NL)
Dutch Rose Media (NL)
ARwall (US)
The Future Group (Noorwegen)
Seymore360/TiledMedia (NL)
Tinkerlist (BE)
TNO UWV (NL)
Sceenic (UK)
Snapscreen (AT)
Kiswe Mobile (BE)
De challenge is uitgeschreven door NPO in samenwerking met AVROTROS, NOS en de EBU (European Broadcasting Union). De organisatie van het Eurovisie Songfestival 2020 in Nederland is een samenwerking tussen NPO, NOS en AVROTROS, in coproductie met de EBU.
Paul Doop nieuw NPO-bestuurslid Financiën en Bedrijfsvoering
Paul Doop is op dit moment nog voorzitter van de raad van bestuur van Haaglanden Medisch Centrum, een ziekenhuis met meer dan 4500 medewerkers. Daarvoor was hij vicevoorzitter van het college van bestuur van de Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam. Ook was hij Chief Financial Officer (CFO) van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Verder heeft Doop ervaring als partner bij Deloitte Consulting en had hij diverse functies waaronder directeur Financiële Aangelegenheden bij het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
De voorzitter van de raad van toezicht van de NPO, Tjibbe Joustra, heeft veel vertrouwen in het nieuwe bestuurslid: “Zijn ervaring op het gebied van bedrijfsvoering, bestuur en financiën zal de NPO zeker helpen om de ambities, vooral op het gebied van doelmatigheid, verder te realiseren. Daarbij is Paul een energieke en doortastende persoonlijkheid, dus we kijken zeer uit naar zijn komst.”
“De Nederlandse Publieke Omroep is van grote waarde voor de Nederlandse samenleving. De NPO speelt een belangrijke rol in de stimulering van het maatschappelijk debat en ik vind het inspirerend om daar een bijdrage aan te leveren. Ik zie uit naar een goede samenwerking met de nieuwe collega’s en de relaties van de NPO”, aldus Paul Doop.
De raad van bestuur van de NPO bestaat verder uit voorzitter Shula Rijxman en bestuurslid Martijn van Dam (Technologie en Innovatie). Paul Doop treedt op 12 augustus in dienst van de NPO.
NPO brengt omroepen, start-ups en tech-teams bij elkaar
Met deze nieuwe aanpak maakt de publieke omroep voortaan plannen mogelijk waarvoor tot nu toe geen ruimte was. Martijn van Dam, binnen het NPO-bestuur verantwoordelijk voor innovatie en technologie: “Er komen steeds meer nieuwe technologieën die de publieke omroep de kans geeft compleet nieuwe belevenissen te maken voor alle Nederlanders. We willen daarmee voorop lopen en zo tegelijk de innovatie in de Nederlandse mediasector stimuleren.”
Breng de geschiedenis tot leven dankzij een hologram van Michiel de Ruyter, bereik de jeugd met virtual influencers of speel een interactief geluidsspel via de smart speaker. De NPO wil als innovatiespil in de Nederlandse mediasector vooral dit soort ideeën laten uitvoeren. Van Dam: “Mooie voorbeelden waarmee we de ervaring van de kijker en luisteraar kunnen verrijken dankzij technologische vooruitgang.”
De vernieuwde innovatie-afdeling bij de NPO, die donderdag 9 mei officieel wordt geopend, gaat de verschillende ideeën samenbrengen. Innovatieteams van omroepen delen er hun kennis, bespreken elkaars projecten en staan meer dan ooit open voor vooruitstrevende ideeën van start-ups. Ideeën die voortaan ook los mogen staan van al bestaande publieke programma’s. Voor internationale input is NPO in navolging van de Vlaamse publieke omroep VRT een samenwerking aangegaan met Sandbox, een Europees innovatie-netwerk. Start-ups krijgen via dit netwerk een unieke kans om hun producten verder te ontwikkelen, samen met een van de publieke omroeporganisaties.
Waar de ideeën ook vandaan komen; ze worden door een panel bestaande uit experts van de omroepen, NPO en externe deskundigen beoordeeld, waarna de volgens hen meest kansrijke ideeën een startbudget krijgen. Voor nieuwe innovatieve publieke content is een extra budget van twee miljoen euro beschikbaar.
Met een beter gestroomlijnde samenwerking zorgt de NPO er ook voor dat publiek geld goed wordt besteed. Doordat iedereen van elkaar weet welke afdeling met wat bezig is, wordt dubbel werk voorkomen en wordt dus ook geen geld verspild. Van Dam: ‘We stimuleren vernieuwing door bedrijven toepassingen te laten ontwikkelen die bij ons kunnen worden waargemaakt door onze publieke rol. Zo blijven we relevant voor het Nederlandse publiek en kunnen we een impuls geven aan het Nederlandse bedrijfsleven.’
Start-ups en tech-bedrijven kunnen zich vanaf nu melden bij NPO Sandbox via innovatie@npo.nl. Kijk voor meer informatie op over.npo.nl.
Martijn van Dam: “2019 bepalend voor de komende vijf jaar”
Tekst: Jeroen te Nuijl // Fotografie: Dirk-Jan van Dijk
Van Dam (Zoetermeer, 1978) zit sinds eind 2017 naast voorzitter Shula Rijxman in het hoogste bestuursorgaan van de publieke omroep, maar treedt zelden naar buiten. Die onzichtbaarheid leidde tot de nodige kritiek, zeker nadat collega Rijxman door ziekte was getroffen. Waarom pakte Van Dam niet de regie in de discussie rond de bezuinigingen? “De afspraak luidt: de voorzitter is het gezicht naar buiten toe, Shula doet het verhaal namens ons. Ik wil best af en toe vertellen wat we doen of waarvoor ik verantwoordelijk ben, maar dat is iets anders dan de hele tijd vooraan staan. En Shula was inderdaad ziek, maar is ook gewoon blijven doorwerken.”
“We hebben er bovendien heel bewust voor gekozen ons een bepaalde tijd gedeisd te houden, om het proces achter de schermen niet te verstoren. We waren met Den Haag in gesprek over de mogelijkheid van compensatie voor de teruglopende reclame-inkomsten en we weten nu hoe goed dat is afgelopen. Het maakt groot verschil tussen of we heel erg hard hadden moeten ingrijpen in de programmering of dat we die eigenlijk voor een groot deel kunnen ontzien. We moeten nog steeds bezuinigen en dat is best een hard gelag, maar die 40 miljoen compensatie voor dit jaar scheelt wel echt een hele grote slok op een borrel.”
Doorontwikkelen Hoe is de taakverdeling precies tussen jou en Shula?
“Ze doet de gesprekken in Den Haag en de communicatie, en is inhoudelijk verantwoordelijk voor video, audio en marketing. Ik doe technologie en innovatie, de hele transitie van een meer lineair gericht bedrijf naar in feite een zo persoonlijk mogelijke omroep, om mensen op maat te kunnen bedienen zoals ze dat ook gewend zijn van andere platforms. Net voor ik kwam, is NPO Start gelanceerd en dat moeten we nog veel verder doorontwikkelen. Het betekent ook een hele grote verandering voor onze technologie. Die moeten we de komende jaren helemaal omgooien van een systeem gericht op traditionele televisie, naar een architectuur die ook online en on demand even sterk ondersteunt.”
Je zou verwachten dat juist die lobby richting Den Haag en de communicatie daarover ook bij jou ligt, gezien je Haagse achtergrond.
“Ik snap dat je dat zou verwachten, maar we hebben van meet af aan bewust besloten dat die verantwoordelijkheid bij Shula zou blijven liggen. (Lachend) Ten eerste: ze heeft nog meer mensen in haar Haagse telefoonboek dan ik, ze beschikt echt over een fantastisch netwerk. En ik heb zelf de ervaring dat mensen die ik vanuit mijn persoonlijke relatie kende bij mij kwamen lobbyen toen ze een andere functie kregen en dat voelde best ongemakkelijk. Natuurlijk, ik spreek af en toe mensen in Den Haag, maar dat is iets anders dan wekelijks een gericht gesprek voeren over de toekomst van de publieke omroep. Dat doet Shula en blijft ze doen. En aan die veertig miljoen zie je ook hoe goed ze daarin is.”
“Je moet een cultuur creëren waarin mensen niet bang zijn om te falen”
Hoeveel van dat bedrag komt dit jaar bij jou terecht voor de digitale transitie en technologische vernieuwing?
“We gebruiken circa vier miljoen voor dingen die in de organisatie moeten gebeuren, zoals versterking van het on demand aanbod. Als je alleen kijkt naar content innovatie, dan steken we daar drie miljoen in, budget dat we voor een belangrijk deel toedelen aan de omroepen. Want op heel veel plaatsen doen ze fantastisch mooie dingen, maar we slagen er te weinig in om die bij elkaar te brengen. We moeten de krachten beter bundelen en als publieke omroep nieuwe wegen verkennen.”
Smart speaker
“Neem de smart speaker, die ook in Nederland op de markt is. We willen daarvan leren en als het inderdaad belangrijk wordt, zijn we ook als eerste aanwezig om de mogelijkheden te benutten. Bij diverse omroepen bleken daar mooie ideeën voor te bestaan, soms zelfs overlappend zonder dat van elkaar te weten. Zo is een app ontwikkeld bij een kookprogramma, waarin de presentator je echt door een recept leidt. Er zijn tal van dit soort voorbeelden binnen de publieke omroep en wij gaan zorgen dat die bij elkaar komen en ook kunnen opbloeien.”
“Het gaat erom van elkaar te leren, niet alleen van de successen maar ook van de mislukkingen. We zijn altijd heel goed in vertellen wat allemaal goed gaat, maar je moet een cultuur creëren waarin mensen niet bang zijn om te falen. Wij gaan dat organiseren door een nieuw loket te openen voor alle ideeën die er bij omroepen zijn. Ik hoop dat we op 1 april echt kunnen starten om zoveel mogelijk van die ideeën te ondersteunen en te testen.”
“En ook voor start-ups gaan we dit voorjaar één centraal loket maken, om voor matchmaking te zorgen met de omroepen of onze eigen NPO-organisatie; dat ligt aan het soort innovatie. De start-up kan hier zijn product verder ontwikkelen en krijgt de kans gebruik te maken van onze kennis en data. Bovendien sluiten we ons aan bij een Europees netwerk van mediabedrijven die allemaal start-ups ondersteunen, een project geïnitieerd door de VRT. Dus als iets bij ons een succes wordt, heb je meteen internationale exposure. Dat maakt het voor zo’n start-up natuurlijk heel aantrekkelijk en het past ook mooi in onze wettelijke rol, het stimuleren van innovatie.”
NLZIET Over samenwerking gesproken: de gezamenlijke on demand dienst NLZIET van de publieke en commerciële omroep. Daar liep Nederland destijds mee voorop en er komen nu tv-spotjes langs om met name de ‘nieuwe generatie’ enthousiast te maken. Maar is dat initiatief niet gewoon mislukt?
“Nou, wat er nu staat, is eigenlijk wel een goed product. De gebruikers van NLZIET waarderen het ook, en dat was in het verleden wel anders. Het is behoorlijk doorontwikkeld. Een jaar geleden zijn er ook live streams aan toegevoegd en daarmee is het een volwaardig alternatief geworden voor je kabelaansluiting. De belangrijkste vraag gaat nu worden: zijn er voldoende mensen die deze over the top dienst ook willen?”
Hoeveel moeten dat er zijn, wat is ‘voldoende animo’? Over gebruikersaantallen wordt nog altijd hardnekkig gezwegen.
“Kijk, wij zijn een publieke organisatie en willen ook beschikbaar zijn in zo’n dienst. We hebben dit gedaan in partnerschap met RTL en SBS, nu Talpa. Zij kijken er op een andere manier naar, voor hen zal het een succes zijn als er geld mee wordt verdiend. Dus die vraag is voor hen misschien nog wel belangrijker.”
Maar zij kaatsen de bal terug: met de NPO valt geen zaken te doen, want de publieke omroep heeft andere belangen en mag bijvoorbeeld niet naar ons verwijzen.
“De bedoeling van NLZIET was en is: er moet een alternatief zijn voor mensen die geen kabelaansluiting meer willen en over the top tv willen kijken. Die krijgen in één pakket alles van de belangrijkste Nederlandse zenders. De bedoeling is natuurlijk wel dat het zichzelf minstens kan bedruipen.”
Spannend Maar met hoeveel gebruikers is dat? 100.000, 200.000?
“Dat maken we natuurlijk niet tot in detail bekend, maar er moet nog steeds geld bij, dus het zijn er nog altijd te weinig.”
RTL’s Videoland is een aparte dienst, NPO Start (Plus) en KIJK ook. Nogmaals de vraag gesteld: heeft NLZIET nog wel bestaansrecht?
“Het is natuurlijk spannend wat er gaat gebeuren op de Nederlandse consumentenmarkt. In Amerika, waar kabelabonnementen aanzienlijk duurder zijn, hebben veel mensen hun abonnement opgezegd. Als je goed kijkt naar wat KPN en Ziggo nu aan het doen zijn, vrezen zij dat in Nederland ook een beetje. Maar of dat ook echt gaat gebeuren en of daardoor meer interesse ontstaat in NLZIET, moeten we dit jaar gaan zien.”
“Wij hebben de consument altijd de keus geboden: wil je niet alleen programma’s van de NPO, maar ook die van RTL en SBS, dan kun je voor 7,95 euro een abonnement nemen op NLZIET. Ook NPO Start Plus is een integraal onderdeel van NLZIET. Die dienst (voor 2,95 euro per maand zijn alle publieke programma’s voor minstens een jaar te bekijken, soms ook exclusief, red.) loopt overigens als een trein. We hadden van tevoren voorspellingen gedaan over hoe het abonnee-aantal zich zou ontwikkelen – binnen drie, vier jaar wilden we op 400.000 gebruikers zitten – maar we liggen beter op koers dan verwacht.”
Aanbevelingen
“We zijn op NPO Start net aan het testen met een nieuw algoritme, waarbij we mensen de kans proberen te geven iets nieuws te ontdekken van hoge publieke waarde. Dat is óók onze taak, dat je niet in je eigen kokertje blijft zitten, maar soms een andere blik krijgt voorgeschoteld om goed een mening te vormen. Die functie kunnen we alleen uitoefenen op onze eigen platforms. Daar voeren wíj de regie en beschikken wíj over de data. En die kunnen we gebruiken om je aanbevelingen te doen, op een zo publiek mogelijke manier. Daarmee onderscheiden we ons van commerciële partijen.”
“NPO Start Plus loopt als een trein”
“We lopen daarbij soms wel tegen beperkende regelgeving aan. NPO Start draait op de toestemming die ooit is verleend op basis van Uitzending Gemist, maar is nu eigenlijk een ander soort platform. Het past allemaal nog keurig binnen wat toen is toegelaten, maar stel dat je even een paar programma’s wilt downloaden voor op de tablet van de kinderen op de achterbank tijdens de vakantie, dus zonder dat het ten koste gaat van je databundel, dan is niet helder of het toevoegen van die functionaliteit past binnen de oorspronkelijke toestemming. En daarvoor moeten we dan een aanvraagprocedure doorlopen die an-der-half jaar kan duren! Dat is de complexiteit waar wij hier iedere dag mee te maken hebben. Netflix of YouTube hebben zo’n standaard toepassing bij wijze van spreken morgen online staan.”
Meteen een mooi bruggetje naar YouTube, zowel het gebruik als het inzetten daarvan binnen de publieke omroep. Vind jij dat ook daar te veel wettelijke beperkingen zijn?
“Ja. Of laat ik het anders zeggen: de regelgeving is op z’n minst onduidelijk. Ik vind het elke dag eervol en een genot om hier te werken, maar ik kom af en toe dingen tegen… We zijn natuurlijk door en door gereguleerd. Aan de ene kant begrijpelijk, want je wilt als wetgever voorkomen dat een publieke voorziening andere marktpartijen te veel in de weg gaat zitten. Maar wat mogen we nu eigenlijk op sociale media? Daar is de Mediawet natuurlijk nooit voor gemaakt; die gaat nog steeds uit van het begrip ‘aanbodkanalen’ op televisie.”
Binnen de regels Zou de NPO niet zelf wetgeving moeten afdwingen door gewoon dingen te gaan doen? Zijn jullie soms niet roomser dan de Paus?
(Aarzelend) “Eehm, tja, er gebeurt al het nodige, maar het is voor niemand echt comfortabel. Je wilt zeker weten dat wat je doet ook allemaal klopt binnen de regels. Maar belangrijker is: hoe moet je als publieke omroep strategisch met dit soort platforms omgaan? Zeker op YouTube en Instagram zit een grote groep jongeren die daar heel erg actief is en niet op andere plekken zoekt. We willen heel gericht voor die doelgroep content maken en ook uitzenden. Dat doen we al, met een aantal succesvolle webseries. Maar je moet je wel blijven realiseren: we hebben het over Google en Facebook, de twee machtigste bedrijven in de wereld waar je ook buitengewoon voorzichtig mee moet zijn. Je kunt niet om ze heen, maar je hoeft je ook niet afhankelijk te maken.”
“Je kunt niet om Google en Facebook heen, maar je hoeft je ook niet afhankelijk te maken”
Ook technologie zit in je takenpakket en wordt steeds belangrijker. De interface en kwaliteit van Netflix heeft mensen enorm verwend gemaakt. Hoe zie jij in dat verband de toekomst, kan de NPO daarmee wedijveren?
“Nou, wedijveren nooit. Netflix ontwikkelt zijn platforms voor de hele wereld met een budget dat misschien wel per dag te vergelijken is met wat wij per jaar besteden, haha. Je moet nooit denken dat je alles altijd net zo goed kunt. Onze mogelijkheden zijn hoe dan ook beperkt, met een relatief laag budget (dit jaar € 142 miljoen, waarvan iets minder dan de helft is bestemd voor alles wat met technologie en het uitzendproces te maken heeft, red.) en beperkt aantal mensen. Wat niet wegneemt dat we er ook afgelopen jaar in geslaagd zijn ons platform zodanig te verbeteren dat het fijn bruikbaar is. We zijn nog lang niet tevreden, maar toch.”
Personalisatie Wat moet beter?
“We hebben af en toe nog last van storingen, het zoeken en vinden van programma’s kan beter, evenals de personalisatie. Dat laatste vergt veel aan de data- en vooral de metadatakant. Dat was vroeger eigenlijk alleen de informatie in de tv-gids, maar is tegenwoordig es-sen-tieel om je content te kunnen terugvinden en mensen op maat te bedienen. We moeten onze programma’s dus door en door kennen en dat is veel complexer dan voor de meeste andere partijen in de markt.”
“Netflix bijvoorbeeld heeft series, films en documentaires, maar wij bieden elke dag nieuwe programma’s waarin inhoudelijk veel meer gebeurt; eenmalige programma’s, dagelijkse actualiteiten, series, maar ook losse items die we willen laten zien. Als je de discussie over de Nashville-verklaring interessant vindt, wil je Jinek niet helemaal hoeven terugkijken, maar gelijk bij het debat tussen Van der Staaij en minister Van Engelshoven terechtkomen. En we willen je naar aanleiding daarvan meteen programma’s en losse items kunnen adviseren die hiermee te maken hebben. Op dat vlak zijn onze ambities het hoogst. En niet alleen voor video, maar ook aan de audiokant zijn we daarmee bezig. We beginnen dit voorjaar met het met testen van onze audio on demand app, een combinatie van podcast en radio. Ook daar proberen we een persoonlijke dienst van te maken, met playlists op basis van je eigen voorkeuren.”
Wanneer is 2019 geslaagd voor Martijn van Dam?
“Ach, ik denk nooit zo in kalenderjaren. Feit is dat minister Slob heeft aangekondigd met een visie op de toekomst van het bestel te komen en er staan Provinciale Statenverkiezingen voor de deur, die bepalend zijn voor de Eerste Kamer, dus het is afwachten waar dat allemaal toe leidt. 2019 gaat in elk geval bepalend worden voor de komende vijf jaar. Want wat we ook zeker weten, is dat er aanbieders bij gaan komen die met veel geweld de Nederlandse markt zullen betreden waardoor het voor ons alleen maar moeilijker wordt dezelfde impact te blijven houden.”
Stap vooruit
“Ik hoop dan ook echt dat de politiek een stap vooruit wil zetten, zodat we sneller en flexibeler kunnen opereren. We hebben een prachtig pluriform bestel, maar dat maakt de publieke omroep ook minder wendbaar dan we graag zouden willen. Ook daarin hoop ik op een stap vooruit vanuit Den Haag, dat we niet teruggaan naar de tijd van het ‘avondje AVRO’… We hebben 17 miljoen Nederlanders die we moeten bedienen, ons aanbod moet aansluiten bij al hun wensen en behoeften.”
“Als je ziet hoe goed we het nu doen, hoe tevreden het Nederlands publiek eigenlijk is over wat de NPO te bieden heeft, dan hoop ik dat we Den Haag ervan kunnen overtuigen dat het maatschappelijk belang van de publieke omroep in deze tijd misschien nog wel groter is dan voorheen. Er zijn allerlei nieuwe partijen bij gekomen, maar er komen nog veel meer nieuwe spelers aan, met name Amerikaanse. De CEO van de BBC zei: ‘Als je het niet erg vindt dat je kinderen worden opgevoed vanuit de Amerikaanse cultuur, moet je vooral niks doen’. Maar als wij het van belang vinden dat we onze eigen cultuur onderhouden, dat onze democratie goed functioneert, dat iedereen alle verhalen te horen krijgt, dan heb je daar gewoon een sterke publieke omroep voor nodig.”
