DIY als antwoord op AI

Vandaag nemen we een video op met Bahareh Goodarzi over wetgeving wie er kinderen mag krijgen. Dus heeft een van de redacteuren een biologiepop bij het Klokhuis opgehaald. Hebben we een klok en een plantje in het gebouw opgeduikeld en in het theater opgehangen. En mocht de stagiaire op de tweede dag van haar stage naar een kringloopwinkel in Hilversum. Op zoek naar ouderwetse ordners en een bureautje dat in het theater past. Dat alles levert het kantoortje op waarin we vandaag de video opnemen.

Toen we afgelopen december dit concept bedachten tijdens een ontwikkelsprint hadden we wellicht nog niet helemaal door wat het ook voor een werkdag zou betekenen. Vandaag komt een video met Stine Jensen online waarvoor het theater tot tuintje werd omgebouwd. Een wit hek uit karton knippen, stukken nepgras op de achterwand en bloemen uit vilt geknipt. Al knippend en vervend sloten spontaan collega’s van andere redacties aan om ook uit het hoofd achter de computer vandaan met de handen aan de slag te kunnen. Fysieke arbeid kan een prettige afwisseling zijn tijdens een kantoordag.

Zo maken we het onszelf niet makkelijk, maar als antwoord op de steeds meer aanwezige AI-beelden, gaan wij de andere kant op. Geen digitale illusies, maar echt handwerk. What you see is what you get.

Jasper Koning
Eindredacteur Brainwash bij omroep HUMAN

Bericht delen

Worstelen met het algoritme

Meestal ben ik tamelijk allergisch voor zulke heidedagen. Laat mij maar aan het werk gaan, producties maken. Maar het hoort erbij. Zo’n dag staat of valt met goede begeleiding. En die was bij Erik Pool in meer dan vaardige handen.
Een kralenspel klinkt nou niet gelijk heel aanlokkelijk, maar het blijkt een Socratische manier om via duidelijke stappen de situatie in kaart te brengen, een vraag te formuleren, hittepunten te beschrijven en naar een centrale boodschap toe te werken. Zelfs met een groep eigenwijze eindredacteuren plus hoofdredactie lukte dat wonderwel.

De hittepunten blijven het meeste bij. Een discussie over een goed scorende video. Alles volgens het moderne boekje van sociale media. Een influencer met veel volgers, een onderwerp dat tot de verbeelding spreekt en recht in de camera een bevlogen speech. De checklist is compleet. Maar dan alleen de inhoud nog. Past die bij HUMAN? Die vragende, genuanceerde omroep worstelt wel eens met wat de algoritmes vragen. En dat levert pittige gesprekken op. Een hittepunt.

We weten de discussie om te buigen tot dat wat HUMAN wil uitstralen. Hoe we de gelaagdheid van het bestaan kunnen vastleggen, maar dan op een manier die een breed publiek trekt. En of dat straks ook nog kan als we in een mediahuis opgaan met andere omroepen. Geen makkelijke gesprekken op een vrijdag. Maar belangrijk om nu met elkaar te weten waar we voor willen staan. En waarvoor niet.

Nu de volgende kraal: deze missie vertalen naar concrete video’s. Want het volgende hittepunt is geen interne discussie meer, maar de keuze van de kijker in die eerste paar seconden. Scrollen of verder kijken. Daar mag ik met onze jonge redactie mee aan de slag.

Jasper Koning
Eindredacteur Brainwash bij omroep HUMAN

Bericht delen

Een theater voor levensvragen

September is van start en de zomerse loomheid maakt snel plaats voor deadlines, publicatieschema’s en vergaderingen. Bij de seizoenspresentatie van HUMAN in Beeld & Geluid mocht ik vorige week gelijk bij Nicole Terborg aanschuiven voor een gesprek over ons nieuwe concept. Hoe we de beperkte ruimte die we als mediamakers nog hebben, fysiek hebben gemaakt in de vorm van een klein theater, op maat gemaakt voor de 9:16 verhouding van Instagram Reels. In dat theatertje willen we hoop, troost en inspiratie bieden bij levensvragen van ons publiek.

En de eerste levensvraag is gelijk van mezelf: als je niet gelooft in demonstreren op het Malieveld of online petities ondertekenen, moet je dan toch activistischer worden? En hoe? Roufaida beet gisteren het spits af met een optreden in het Insta-theatertje. Ze speelde het geweldige nummer Ken Ness met als boodschap: zit niet stil, want van stilstand is nog nooit iets vooruitgekomen.
Dat zal me deze week zeker niet overkomen, met vandaag en woensdag een draaidag in de planning, de start van een cursus leiderschap, met nog collega’s op vakantie waardoor ik mezelf weer eens mag buigen over berichten posten op sociale media en natuurlijk nog dit blog bijhouden. September is weer begonnen, stil zitten is er zeker niet bij!

Jasper Koning
Eindredacteur Brainwash bij omroep HUMAN

Bericht delen

Gedeelde geschiedenis

Op die website wordt de geschiedenis van 50 jaar Suriname gepresenteerd. Deze wordt ontwikkeld door het NAS, de Anton de Kom Universiteit, Stichting Skrifi en Beeld & Geluid. Beeld & Geluid zal onder andere de tijdlijn illustreren met beeldmateriaal. Beeld & Geluid ondersteunt al enkele jaren het NAS met de archivering en digitalisering van het Surinaams audiovisueel erfgoed. In het kader van die samenwerking zijn al collecties gedigitaliseerd van Surinaamse omroepen, Surinaamse ministeries en ook bijvoorbeeld een heel bijzondere privécollectie van dr. Johan Ferrier, de eerste president van Suriname. Overigens zijn deze collecties ook te vinden in ons archief.

Ook bij Beeld & Geluid zelf staan we op 25 november stil bij 50 jaar Srefidensi. Want ondanks die decennialange onafhankelijkheid, delen beide landen een lange geschiedenis met elkaar. En nog steeds zijn er veel Nederlanders met familie en wortels in Suriname of andersom. Op de 25e zullen we een filmfestival programmeren met films over en uit Suriname. Later meer over de precieze invulling, maar ik van WC Eend zou het zeker aanraden om op die dag te komen kijken.
Voor nu, goed weekend allemaal.

Arnoud Goos
Manager Mediaprofessionals & Archiefdiensten bij Beeld & Geluid

Bericht delen

Nieuwe verhalen uit het archief

Vorig jaar werd deze prijs nog gewonnen door collega Hans van den Berg, die helaas eerder dit jaar veel te jong overleed. Hans was als beeldresearcher onmisbaar voor talloze producties waarvoor archiefbeeld nodig was en hij kende het archief als geen ander. Zo werkte hij de laatste jaren onder andere aan archiefdocumentaires als Nesjomme, Selling a colonial war en Het verraad van Hilversum. Hans stond op speeddial bij meerdere gerenommeerde en beginnende makers, een rol die we ook zonder Hans voortzetten.

Dit soort archiefproducties zijn voor Beeld & Geluid begrijpelijkerwijs de spreekwoordelijke krenten uit de pap, neusjes van de zalm, kersen op de taart of parels uit het archief. We ondersteunen makers met research, digitalisering en licensering van archiefmateriaal. Het hele jaar door, maar met name de komende maanden vertellen we makers over de mogelijkheden van werken met archief bij het Nederlands Film Festival (waar ook dit jaar een grote archieffilm in première zal gaan), het Internationaal Documentaire Festival Amsterdam (waar we een eigen Beeld & Geluid award uitreiken voor archiefgebruik) en ons eigen Remix Fest (gericht op jonge makers en studenten).

Bij een archiefproductie vertelt een filmmaker een nieuw verhaal met bestaand materiaal, soms om vergeten geschiedenis opnieuw onder de aandacht te brengen, een nieuw perspectief te bieden op onze geschiedenis of juist het heden te duiden door terug te kijken. Onze directeur roept wel eens: “Als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook niet waar je naartoe moet.” Hij roept wel vaker dingen, maar deze kreet is vrij zinnig.

Arnoud Goos
Manager Mediaprofessionals & Archiefdiensten bij Beeld & Geluid

Bericht delen

Lingo bingen

Maar als je op zoek bent naar die ene oudere Lingo waar jouw tante inzat of die Brandpunt-uitzending die destijds was opgenomen in jouw dorp, dan kon je of naar de studiezaal komen in ons kleurrijke gebouw of je vroeg het fragment aan via onze zoekcatalogus. Dan kon je – na akkoord van de rechthebbenden en betaling – de uitzending krijgen voor privégebruik en daarmee nog een keer met de hele familie juichen voor je tante die twee groene ballen achter elkaar pakte. Dat is gewoon heel knap.

Maar ook wel een beetje krom natuurlijk. Deze programma’s van de publieke omroep zijn (grotendeels) betaald met publiek geld, zijn gedigitaliseerd met publiek geld en worden de komende eeuwigheid ook gearchiveerd met publiek geld, maar datzelfde publiek kan die programma’s niet zomaar terugkijken. Lezers van BM hoef ik natuurlijk niet uit te leggen waarom dit zo is, maar het goede nieuws is dat we vanaf volgend jaar ook minder vragen zullen krijgen over dit waarom. Medio mei gaat er namelijk een nieuwe collectieportal live waarop we voor het algemeen publiek een heel groot deel van onze collecties kunnen gaan tonen. Achter het nieuws en Hier en Nu streamen vanuit huis, en zonder betaling.

Tienduizenden titels staan inmiddels klaar voor publicatie op de portal in aanbouw, maar we zijn er nog niet. Uiteraard willen we voor de gebruiker dat er straks zoveel mogelijk te vinden is, maar dat vergt wel afstemming met omroepen, NPO en collectieve beheersorganisaties. Gelukkig hebben we te maken met veel enthousiaste stakeholders, maar als het een simpele taak zou zijn, was deze archiefportaal er waarschijnlijk al veel eerder geweest.

Arnoud Goos
Manager Mediaprofessionals & Archiefdiensten bij Beeld & Geluid

Bericht delen

Belabberde BCN, vieze VHS en haperende Hi8

Tienduizenden digibeta’s, BCN-banden, 16mm films en ¼” magneetbanden zijn door de jaren heen gedigitaliseerd. Ondanks dat het grootste deel van de fysieke collectie inmiddels digitaal is, zijn er nog honderdduizenden dragers te gaan. Dit doen we niet alleen om het behouden voor de toekomst, maar ook om hergebruik mogelijk te maken. Vrijwel dagelijks komen er verzoekjes binnen van makers die op zoek zijn naar dat ene fragment. Deze dragers worden vervolgens op aanvraag alsnog zo snel mogelijk gedigitaliseerd.

Fysieke dragers (en al helemaal magnetische video- en audiodragers) vergaan in rap tempo. Het is inmiddels dinsdag en de kwaliteit van de fysieke banden is weer net een stukje slechter dan gisteren. Voor de digitalisering van met name magnetische videodragers, heb je het oorspronkelijke apparaat nodig om de band ook weer te kunnen digitaliseren.
Dus voor een Video2000-band heb je een Video2000-recorder nodig, voor een Umatic een Umatic-recorder, et cetera. En dat vormt een grote uitdaging omdat veel van deze apparaten al decennialang niet meer in de handel zijn. De videokoppen en andere onderdelen slijten snel en zijn moeilijk te verkrijgen. Op een slechte dag produceert een BCN-machine meer rook dan videosignaal. En dan moet je wel de onderdelen hebben om zo’n apparaat weer te reviseren. En om het nog ingewikkelder te maken, je hebt ook nog mensen nodig die weten hoe de apparatuur werkt.

Er liggen op dit moment nog bijna 40.000 magnetische videodragers in de depots van Beeld & Geluid die nog gedigitaliseerd moeten worden. En er komen er jaarlijks duizenden bij. Van particulieren, maar ook organisaties die hun AV-collectie overdragen aan Beeld & Geluid. De komende jaren verwachten we dat er nog veel banden op ons af zullen komen. In het hele land, bij regionale omroepen, musea, universiteiten, lokale archieven en overheidsinstellingen liggen nog heel veel banden in de kast. Erfgoed dat in archiefkasten en verhuisdozen ligt te vergaan.

Als medewerker van Beeld & Geluid schrik je hier midden in de nacht natuurlijk regelmatig van wakker. En terecht ook: als wij ons niet druk maken om die haperende Hi8’s, wie dan wel? Die taak serieus nemend, hebben we afgelopen zomer dan ook de video- en audio-apparatuur van digitaliseringsbedrijf inn-Archive overgenomen. Wil je daar meer over weten, sla dan volgende week de nieuwe BM maar eens open.

Arnoud Goos
Manager Mediaprofessionals & Archiefdiensten bij Beeld & Geluid

Bericht delen

Vanuit de ruimte

En het groeit uiteraard nog elke dag. Het is mijn taak – en die van mijn team – om ervoor te zorgen dat wat er in het archief staat ook weer hergebruikt kan worden. We archiveren alles voor de eeuwigheid, maar we willen ook dat je vandaag al nieuwe verhalen kunt vertellen met wat er in het verleden gemaakt is.

We proberen hergebruik niet alleen te faciliteren, maar ook te stimuleren. Ik zal jullie deze week meenemen in een aantal voorbeelden van hoe Beeld & Geluid dat doet. Kijkend naar mijn agenda van vandaag bijvoorbeeld, vermoed ik dat ik een groot deel van de middag samen met ons hoofd IT en de productmanager van DAAN (onze archiefportal) voor een whiteboard sta.

We gaan het namelijk hebben over wat we op de roadmap hebben staan om het doorzoeken en het bestellen van het archief nog beter en gebruiksvriendelijk te maken. En aangezien onze hooiberg al petabytes groot is, hebben we een steeds krachtige metaaldetector nodig om de gebruikers van ons archief die ene speld waar ze naar zoeken te laten vinden.
We hebben al veel voorwerk geDAAN (zoals interviews met gebruikers van DAAN). Ik vermoed een middag vol jargon, afkortingen en getekende pijlen van hoofd IT die het voor mij allemaal inzichtelijk moeten maken.

Arnoud Goos
Manager Mediaprofessionals & Archiefdiensten bij Beeld & Geluid

Bericht delen

Herken jij desinformatie?

Luisterde je gister naar De Nieuws BV op Radio 1? Geen zorgen, je kunt het terugluisteren. Presentator Stephan Komduur interviewt Patricia en Ton van der Ham. Ton is onderzoeksjournalist bij Zembla. Online wordt zijn identiteit en geloofwaardigheid misbruikt voor het verspreiden van nepnieuws. Ton zou geheime beleggingsplatforms onderzoeken die alleen de elite rijk maakt. Maar zijn werkgever BNNVARA verhinderde de uitzending, zou blijken uit een AD-artikel.

Dat is allemaal grote onzin en door iemand verzonnen. “Trap er niet in”, zegt Ton. De AD-website is nageaapt om geloofwaardig over te komen, een schoolvoorbeeld van nepnieuws. Dat is niet alleen vervelend voor Ton. De gevolgen reiken verder. Wie ook rijk wil worden en doorklikt, belandt op die ‘geheime beleggingsplatforms’. Meedoen mag, maar dat kost je € 250. Geld dat je vermoedelijk nooit terugziet.

Ook schadelijk: het journalistieke programma Zembla en omroep BNNVARA worden onterecht in diskrediet gebracht. Koren op de molen van iedereen die toch al van de Publieke Omroep af wil. Daarnaast presenteert het nepbericht de zoveelste complottheorie over een niet bestaande elite.

Het is niet gênant om dit soort berichten te geloven. Nepnieuws en desinformatie ogen tegenwoordig heel geloofwaardig. Het Manifest Nieuwswijsheid pleit voor een breed gedragen belang van nieuwswijsheid. Alleen dan kunnen mensen een intuïtie ontwikkelen om dit soort misleidende informatie te herkennen. En nemen we zulke berichten de volgende keer met een flinke korrel zout.

Jill van Remundt
Redacteur/producer Nieuwswijsheid bij Beeld & Geluid

Bericht delen