TMF VJ’s doen boekje open over wat er écht gebeurde achter de schermen
Dertig jaar na de start van TMF (The Music Factory) halen de oprichters, VJ’s en andere betrokkenen herinneringen op in de Videoland-documentaire The TMF Story; van de immense populariteit van de VJ’s, de programma’s en de TMF Awards tot ook aan de soms minder leuke kanten die dit met zich meebracht.
In deze video vertellen oprichter Lex Harding en VJ’s Ruud de Wild, Sylvana Simons, Erik de Zwart, Bridget Maasland en Fabienne de Vries over hun ervaringen achter de schermen. De tweedelige documentaire The TMF Story is nu te zien bij Videoland.
Miljuschka Witzenhausen mogelijk verder op de radio
Miljuschka Witzenhausen blijft mogelijk te horen op de radio. ‘Zou leuk zijn toch?’, antwoordt Witzenhausen op een vraag van een Instagram-volger of ze na haar invalperiode meer radio gaat maken. ‘Ik heb gesprekken lopen. Met meerdere partijen. Maar het moet wel echt passen en mijn commitment waard zijn. Want ik zal keuzes moeten maken. Aangezien deze marathon van 18-urige werkdagen niet kan blijven doorgaan. Dus dan moet ik iets anders gaan loslaten.’
De 38-jarige Witzenhausen is sinds begin september te horen op de plek van Elsinga, die met zwangerschapsverlof is. Witzenhausen maakt volgende maand weer graag plaats voor haar. ‘Deze vrouw verstaat haar vak zo goed. Echt, ik heb deze maanden eindeloos respect en bewondering voor haar ontwikkeld. Ik vind het enig dat ik er even voor haar mag zitten. Maar straks draag ik het stokje weer over.’ Witzenhausen had nog geen eerdere radio-ervaring. De presentatrice begon haar carrière bij tv-muziekzender TMF. De laatste jaren is ze vooral actief als tv-kok en culinair expert.
Erik de Zwart werkt aan alternatieve TMF-achtige zender
“Ik ben nu bezig met het opzetten van een alternatief voor TMF”, vertelt hij in de krant. “Eind dit jaar wil ik daarover meer bekendmaken. Maar ik kan wel alvast delen dat het een zender is waar je de hits van Nederland dagelijks kan bekijken, afgewisseld met goede herinneringen van vroeger.”
De nieuwe zender gaat in elk geval geen TMF heten, voegt het radio-icoon eraan toe: “Verder kan ik niet te veel zeggen, want ik zit nog in onderhandeling. Maar het ziet er goed uit.” De Zwart merkt dat er “een soort moeheid optreedt bij muziekconsumenten door de gedachte ‘welke playlist moet ik nou weer samenstellen?’. Daarom blijft radio ook populair: het is lekker makkelijk als iemand anders de plaatjes uitzoekt.”
Fabiënne de Vries, een van de boegbeelden van het oude TMF, heeft wel oren naar een doorstart en zou zeker instemmen als De Zwart haar zou vragen. “Ik zou direct ja zeggen”, bevestigt De Vries. “Niet omdat ik zelf per se terug wil op tv. Maar ik vond het zo leuk om jong talent een podium te geven. Ik zie veel mensen hard werken om hun hoofd boven het maaiveld uit te steken in de muziekwereld. Zij verdienen een platform.”
Tegenover presentator Kevin van den Berg haalt Barnas in deze BM Talk niet alleen talloze herinneringen op, maar kijkt hij vooral ook naar de toekomst. Waar liggen de grootste uitdagingen voor AVROTROS en de publieke omroep, wat baart Barnas zorgen en maakt hem zelfs kwaad? En natuurlijk gaat het ook even over het Eurovisie Songfestival.
Meer BM Talks bekijken? Ga naar broadcastmagazine.nl/bmtv en ontdek wat inmiddels al ruim 70 gasten van voor en achter de schermen te melden hebben. Nog in het verschiet liggen onder anderen Fiona Arens, Job Robbers, Leonne Stentler, Mireille van Ark, Isidoor Roebers, Omar Kbiri en Robert Kievit.
Erica Yong (echte naam: Erica van der Leuv) was de stem achter jingles voor programma’s en zenders als Evers staat op, Qmusic, NPO 3FM, Yorin FM, Veronica, TMF, Omroep Brabant en Radio Oost. In 1986 won zij de Soundmix-show als Whitney Houston. Ook zong Yong tussen 2005 en 2008 de tune van Goede Tijden, Slechte Tijden.
Fresia Cousiño Arias, aangenaam brutaal bij FOX Sports
Klein maar dapper en met verstand van voetbal huppelt Fresia (29) – die op haar zestiende debuteerde bij TMF – gelukzalig door voetballand. “Ik denk minstens één keer per week lacherig: dit is mijn werk, hier krijg ik ook nog voor betaald.”
“Koffie?” Ze laat er geen gras over groeien: de keukentafel is de basisplek voor dit gesprek. “Los van mijn buitenkantje en Chileense naam ben ik gewoon geboren in Amsterdam en getogen in Almere.” Precies op haar 18e verjaardag verhuist Fresia terug naar de hoofdstad, waar ook voetbalzender FOX Sports is gehuisvest.
Na tv-avonturen bij TMF, Nickelodeon, Disney XD en RTL 7 is Fresia Cousiño Arias sinds 2,5 jaar helemaal happy met haar gevarieerde voetbalpakket bij FOX Sports. Ze maakt items voor Goedemorgen Eredivisie, staat aan de desk voor FOX Sports Vandaag, strooit met verbale voorzetten in Voetbalpraat en staat aan de rand van het veld voor voorbeschouwing, interviews en analyses tijdens de live-wedstrijden. Als aftrap mag Fresia 13 keer kiezen, met als BM-bonus: 1 joker.
Eredivisie of Europa League?
“Eredivisie.”
Champions League of Nederlands elftal?
Korte twijfel: “Om naar te kijken of verslaan? Oké, verslaan. Dan het Nederlands elftal.”
Bundesliga of Keuken Kampioen Divisie?
“Keuken Kampioen Divisie.”
Mannen- of vrouwenvoetbal?
“Mannenvoetbal.”
VAR of terug naar tijdperk zonder ingrepen?
“VAR.”
Ajax of Feyenoord?
“Joker.”
Studio Sport of Ziggo Sport?
“Studio Sport.”
Avondje uit: met Frenkie de Jong of Memphis Depay?
“Frenkie de Jong.”
Voor of achter de schermen?
“Kan een combinatie ook? Als ik moet kiezen: voor de schermen.”
Hélène Hendriks of Dione de Graaff?
“Oeh. Hélène is een fijne collega, maar ik zie Dione wel als ‘hét’ voorbeeld.”
Het FOX Sports-item bij de mannen van Veronica Inside: leuk of lastig?
“Leuk! Geen problemen mee.”
Jan Joost van Gangelen of Wilfred Genee?
“Jan Joost.”
Lieke Martens of Vivianne Miedema?
“Moeilijk hoor… Lieke Martens.”
Wil je een keuze nog beargumenteren?
“Meerdere vrouwen hebben het pad geplaveid, maar Hélène en Dione kun je qua stijl niet vergelijken. Ik vind het supercool dat Hélène de Champions League presenteert en op haar eigen manier totaal geaccepteerd is in de voetbalwereld. Maar als ik aan sport op televisie denk, zie ik meteen Dione voor me. Zij heeft zoveel kennis, zo’n rust en mooie uitstraling. Ik denk niet dat je geen Dione-fan kunt zijn.”
Bij Ajax of Feyenoord zet je slim de joker in. Maar voor Ziggo Sport presenteerde jij Inside Ajax, waardoor veel clubs jou – zeker in het begin – vast als ‘dat Ajax-meisje’ zagen. Of viel dat wel mee?
“Iedereen binnen ‘het wereldje’ wist het. In mijn eerste jaar bij FOX Sports hadden mensen misschien vraagtekens of ik dit ook Eredivisie breed zou kunnen. Connectie zoeken met spelers en analisten, net iets losser is mijn stijltje.”
Dat ‘stijltje’ komt ergens vandaan. Fresia deed de ALO (Academie Lichamelijke Opvoeding) en die achtergrond komt terug in haar aanpak. “Als een speler niet rendeert en zich afzet tegen teamgenoten, vind ik dat vanuit pedagogisch standpunt interessant. Ik zie juist ‘de pijn’ van die speler en voor mij is die invalshoek dan de moeite waard.”
Haar vader en broer voetbalden bij Fortius in Amsterdam-Oost (“Bijna een Chileense club”) waar haar vader ook het elftal van haar broertje trainde. Fresia liep daar vrijwel elke zaterdag rond. “Maar ik mocht niet op voetbal! Niks voor vrouwen. Ik vond dat jammer, maar ik danste en turnde – zelfs op redelijk hoog niveau – tot ik op mijn twaalfde heftige epileptische aanvallen kreeg: tonisch-clonisch… Het was dus niet verstandig om op grote hoogte door een sporthal te zweven! Pas op mijn veertiende ben ik gaan voetballen. Ik vond ‘het spelletje’ en een teamsport met dat hele sociale deel meteen leuk.”
Voetbal verbindt
“Ik speelde op het hoogste amateurniveau. In de jeugd wonnen wij alles. Ons meisjesteam bij FC Almere was top. Desiree van Lunteren, later Ajax en Oranje, speelde ook bij ons. Ons elftal was ‘in zijn geheel’ districtsteam West 1 van de KNVB. Voetbal fungeert als verbindende schakel, ook tussen ouders, met al die donkere, Nederlandse en Marokkaanse meiden dwars door elkaar heen. Ik vind het moeilijk om van mezelf te zeggen, maar als ik op mijn zevende was begonnen, dan had ik misschien niveau Eredivisie kunnen halen. Niet het Nederlands elftal, hoor.”
Charlie’s Angels
“Op mijn vijftiende gaf ik mij op als ballenmeisje voor het Nederlands elftal. In de aanloop naar het EK van 2008 ging TMF sfeer-items maken om het Oranjegevoel aan te zwengelen. Edwin van der Sar, aanvoerder en keeper van Manchester United, was Charlie. Met drie ‘ballenjongens’ als Charlie’s Angels die opdrachten kregen als: ga naar Coen & Sander van 538 en stel een playlist samen voor Oranje. Of: check het spelershotel in Zwitserland. Ik werd één van die drie Angels. Erg leuk bijbaantje.”
“Ik was 16, maar
zag eruit als 12”
Haar screentest vergeet ze niet snel. “Ik kreeg een camera op mijn gezicht en de opdracht om Valerio Zeno te zoeken in het gebouw voor een item van drie minuten. Succes! Dat heb ik per ongeluk goed gedaan, want ik kreeg die baan. Goede leerschool om te ontdekken of ik iets in de media zou willen… Ik was 16, maar zag eruit als 12. Bart Barnaars bij TMF zei: ‘Je hebt er gevoel voor, ik hou je in de gaten.’ Een tijdje later belde Bart weer. Nickelodeon ging een programma maken over voetbal – De Ballen – en de KNVB wilde daar een meisje met voetbalverstand bij…”
Jonge Leeuwen
“Op de dag dat ik afstudeerde aan de ALO hoorde ik dat Jonge Leeuwen, het programma dat ik intussen bij Disney XD presenteerde, zou stoppen… Wat nu? Ik had nog nooit gesolliciteerd! Ik zeg niet dat het mij allemaal komt aanwaaien, maar het liep soepel door. Al hing het van toevalligheden aan elkaar.”
In een ‘tussenjaar’ – Fresia gaf snowboard les in Oostenrijk, haalde haar rijbewijs en TC3, de officiële trainingspapieren – nam ze de tijd. Fresia ging op de koffie bij Lenneke van Ingen van A Million Faces (casting en talentbegeleiding) en zij zei: “Ik doe een jaar mijn best voor jou. Lukt er dan niets, dan scheiden onze wegen. De volgende dag mocht ik bij Ajax op gesprek komen voor een pilot: een online programma op wedstrijddagen. Dat klikte. Geen screentest, meteen aangenomen. Daar leerde ik echt wat televisie maken betekent. Ik leerde monteren, ging mee op reportage en mocht steeds meer doen.”
Afronden
“Ik krijg vaak de vraag hoe het is om als vrouw in een mannenwereld te werken, maar het is super prettig. Ze zien liever mij, Hélène, Aletha komen dan één van die honderd mannen. Wij worden met open armen ontvangen. Voor ons hebben Carrie ten Napel en Barbara Barend dat ook gedaan: je moet je wel bewijzen. Mensen thuis denken soms dat ik vragen via mijn oortje krijg, maar het enige wat ik daar hoor is of: ‘We moeten naar de reclame!’ Of (lacht) AF-RON-DEN…”
Heb jij ook een coach met wie je terugkijkt?
“Nee, een echte coach heb ik niet, maar ik praat wel met Henk van Meerkerk, Rob Labree, Diederick van Eck of Milan van Dongen. Bij FOX Sports zie je dat het plezier er vanaf spat. Ik denk elke week wel een keer een beetje lacherig: hier krijg ik ook nog voor betaald. Dit is mijn werk.”
Voetbalpraat is anders dan bij het veld staan of FOX Sports Vandaag…
“Als je praat over belangrijke beslissingen of beweert dat beleidsbepalers niet deugen, dan denken zij ook: welk meisje zegt dat? Vandaar dat ik er bewust voor heb gekozen om in mijn eerste jaar bij FOX Sports naar alle stadions te gaan om bestuurders, trainers en spelers een handje te geven voordat ik Voetbalpraat ging presenteren.”
In Voetbalpraat, met steeds een wisselend panel commentatoren en analisten, is ‘de VAR’ wekelijks een dankbaar gespreksonderwerp…
“Vroeger ging het ook al vaak over ‘de scheidsrechter’ en discutabele beslissingen. In die zin is het meer weg bij die menselijke fout en zijn die fouten verplaatst naar de Video Assistant Referee. Dat slaat eigenlijk nergens op. De VAR is in het leven geroepen om de grote fouten eruit te halen. Ik denk dat we tot de conclusie kunnen komen dat dit is gelukt. Alleen, nu discussiëren we over andere details. Wel of geen rode kaart, aangeschoten hands en dus al dan niet een penalty. Mensen kennen de spelregels niet goed genoeg. In mijn optiek moet je dus discussiëren over de spelregel en niet over ‘het moment’. Als wij er met zijn vieren langer dan een minuut over discussiëren, is het niet per definitie een grote fout.”
Ben je nooit bang dat er te weinig inhoud is?
“Nee. Nooit. Over voetbal kun je oneindig praten. Zes uur maken lukt ook. Als het een beetje begint te trekken, pak je het komend weekend erbij en praat je op wedstrijd- of clubniveau verder. Of Nederlanders in het buitenland.”
“Bij de Amerikaanse verkiezingen zapte ik naar CNN en verbaasde me over hoe ze van die ene wand naar de andere kaart liepen en bleven analyseren, terwijl de hoofdboodschap was: we wachten op uitslagen. Ik werd lacherig en laconiek tegelijk, zo van: hoe kan dit nou je baan zijn? Een vriend zei: dat is precies jouw werk, want bij jullie is de uitslag ook nog niet bekend.”
Wat wil jij verbeteren?
“Ik wil strakker presenteren en mijn woordenschat kan veelzijdiger. Jan Joost van Gangelen gaat heel rijk en soepel met taal om, maar hij heeft dan ook Nederlands gestudeerd. Ik moet opletten dat ik niet te snel praat. Dat vloeit vaak voort uit enthousiasme: na een wereldgoal vliegt mijn stem omhoog en ben ik net een piepkuiken.”
“Na een wereldgoal ben
ik net een piepkuiken”
Hoe is het werken in corona-realiteit, zonder publiek in een kil, sfeerloos stadion?
“Het is vreemder voor de spelers. Recent was ik twee keer bij Feyenoord en in een kolkende Kuip voel je die energie van de tribunes dampen. Die sfeer mis ik, maar verder ben ik gewoon aan het werk. Er zijn strakke protocollen; ik ben intussen al meerdere malen getest. Wij mogen niet meer in de catacomben komen, dus het is echt anders. Gelukkig maak ik voor Goedemorgen Eredivisie nog wekelijks een reportage. Recent met Vitesse-keeper Remko Pasveer die openhartig was over zijn vader die een hersenbloeding had gehad. Zo’n gesprek voer je niet langs het veld.”
Vind je zo’n indringend item maken mooier dan Voetbalpraat, langs het veld met analisten of presenteren aan de studio-desk?
“Juist die afwisseling maakt het zo leuk. Ik heb geen rust in mijn kont, dus stil thuis zitten is niks voor mij. Wedstrijden vind ik het leukste van die mix. Het is live, dus je weet nooit wat er gaat gebeuren.”
Naar welke vakvrouwen kijk jij graag?
“Om te beginnen denk ik dat vrouwen nog altijd ‘anders’ worden bekeken en beoordeeld. Naar Eva Jinek! Honderd, nee duizend procent. Zij heeft de juiste balans gevonden tussen streng en warm. Gasten moeten op hun hoede zijn, want Eva is snel, slim en vilein, maar toont ook warmte. Ze is een sterke persoonlijkheid, dat kun je niet leren. En Dione de Graaff natuurlijk, vanwege haar kennis, kunde én charme. Ze heeft een mooi evenwicht tussen rust en enthousiasme. Dione kan super rustig zijn, maar dan zie je aan de twinkeling in haar ogen dat ze geniet. Die rust moet ik nog vinden. Ik sta constant ‘aan’ en dat zit zo in mijn persoonlijkheid dat het mij ook scherp houdt.”
Een eindredacteur of regisseur kan dit toch sturen?
“Natuurlijk. Soms zeg ik het hardop: rustig maar. Per keer focus ik me op één aspect. Naast het presenteren zelf, let ik bijvoorbeeld scherp op ‘niet met je handen praten’. Maar je moet jezelf niet verloochenen, want ik ben nu eenmaal enthousiast. Bij een oersaaie 0-0 zeg ik: ‘Nou, we zijn niet verwend vandaag.’ Het is niet altijd entertainment. Vaak wel. Neem die krankzinnige comeback van Sparta tegen AZ, van 4-0 achter terug naar 4-4.”
Hoe belangrijk is voorbereiding. Schrijf je alles op of heb je alleen die openingsvraag paraat?
“Vroeger bereidde ik elk detail voor. Bij FOX Sports heb ik geleerd dat bij een te gedetailleerde voorbereiding het juist moeilijk is om van het vragenlijstje in je hoofd af te wijken als het anders loopt. Je moet loslaten en op de situatie inspelen. Maar ik ben wel zo goed voorbereid, dat ik altijd kan terugvallen op actuele ontwikkelingen bij AZ of Sparta. Juist door die controle en research, kan ik het iets meer laten gaan.”
Mag Studio Sport bellen voor zondagavond 19.00 uur…? Is dat nog altijd hét ultieme programma voor een voetbalpresentator?
“Nee, ik wil gewoon op het veld staan. Voorheen sprak ik doelen uit. Vaak heb ik gedacht: ik wil voor mijn dertigste bij de zender zitten met de voetbalrechten. Nou, dat is gelukt. Ik vind het belangrijk om elke week progressie te merken. Leer ik nog? Ja! Vind ik het nog leuk? Ja! Natuurlijk moet je doelen stellen, maar ik schreeuw ze niet van de daken.”
Waar sta jij over vijf jaar? “Ik denk dat ik over 5 jaar nog steeds met heel veel plezier in stadions sta. Voetbal is echt m’n ding. Ook op vrije doordeweekse avonden kijk ik met veel plezier Champions League. Met iemand een duo vormen bij Op1 is nu in ieder geval echt geen ambitie, maar wie weet ooit.”
“Mensen om mij heen zijn trots, maar ze houden me wel met mijn voetjes op de grond. Want ik ben er nog lang niet. Mensen zien mij als eigenwijs. Of brutaaltje. Ik ben gewoon niet zo snel onder de indruk, ook al ben je een clubicoon. Je vindt mij óf leuk óf te bijdehand. Maar als je als vrouw een beetje bitchy bent of snel schakelt, ben je meteen een ‘pittig ding’… Als een man dat doet, is hij scherp en standvastig.”
Opleidingsclub Ajax
“Bij een interview met Edwin van der Sar ging ik er stevig in. Over het trainingskamp van Ajax in Qatar was ophef ontstaan omdat daar arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden werken. Ik pak Edwin dan niet met een fluwelen handschoentje aan omdat hij vroeger mijn baas was. Ik zeg vooraf wel dat ik scherp ga ondervragen. Edwin is een mensen-mens. Hij zei dat ik het goed doe en dat Ajax ook in dat opzicht een opleidingsclub is. Lief en complimenteus, maar ik zeg wel: ‘Ik ga zo U zeggen’, want dat schept meteen een bepaalde afstand. Over zo’n detail denk ik wel na.”
Voormalige TMF-babes presenteren Online Radio Awards
Met de Online Radio Awards, een initiatief van de stichting verenigde-Online Radiostations (v-OR) en mediaplatform Spreekbuis.nl, worden voor de derde maal in de Nederlandse radiogeschiedenis prijzen uitgereikt voor online radiomakers en podcasters.
In de stemperiode zijn er totaal 36.396 stemmen binnengekomen. De online stations, podcasts en de presentatoren/presentatrices met het hoogste aantal publieksstemmen zijn genomineerd. De jury, met onder andere Mischa Blok, Adam Curry, Pierre Papa en Vincent Bijlo, kiest uit de genomineerden de uiteindelijke winnaars.
Isabelle Brinkman: “De Online Radio Awards heeft een speciaal plekje in ons hart. Bij de eerste editie hing al direct een sfeer van mediavernieuwing, die ik nog kende uit de begintijd van de TMF Awards. Op eerste editie van de Online Radio Awards kwam ik Fabienne na jaren weer tegen en op de tweede editie ontstond het idee om een podcast te gaan maken over onze TMF-tijd.”
Fabienne de Vries: “Door corona is het TMF Jubileumfeest uitgesteld en daarom ben ik extra enthousiast dat de Online Radio Awards -in iets gewijzigde vorm- wél plaatsvinden. Sinds mijn jeugd ben ik al actief als radiomaakster en al jaren erg bij dit onderwerp betrokken.”
Uitreiking Online Radio Awards
De uitreiking van de Online Radio Awards vindt plaats in Beeld en Geluid op dinsdagmiddag 6 oktober tijdens Dutch Media Week, het mediafestival van Nederland dat georganiseerd wordt van 3 t/m 11 oktober. De uitreiking is live en gratis te volgen op 6 oktober om 16.00 uur op www.onlineradioawards.nl.
“Op het platform zal Top 40-televisie komen”, aldus Erik de Zwart. “TMF komt daarbij en 192TV zal ook onderdeel worden. Het is een uitgebreid clippakket dat je online kunt bekijken met alle muziek die je je maar kunt herinneren!”
TMF werd op 1 mei 1995 gelanceerd door onder andere de toenmalig Radio 538-directeur Lex Harding. TMF was de eerste Nederlandse muziekzender. In 2002 nam MTV Networks de zender over en was het razend populair. Veel bekende presentatoren zijn begonnen bij TMF. Onder anderen Sylvana Simons, Tooske Ragas, Renate Verbaan, Bridget Maasland en Sylvie Meis zijn hun carrière gestart bij de zender.
