De inzet van AI binnen de regionale omroepen

Judith Huisman werkt als eindredacteur bij RTV Oost en is bij de omroep betrokken als projectleider rond AI-activiteiten. Ze zorgt bijvoorbeeld dat nieuwe tools worden getest en ingevoerd en dat de richtlijnen duidelijk zijn voor iedereen. Samen met de AI-uitvoerder verzorgt ze de planning van verschillende AI-experimenten en voert ze verschillende tools en richtlijnen in binnen RTV Oost.

Judith: “We gebruiken AI op verschillende manieren. We zetten het in op de redactie, maar ook ‘omroepbreed’. Vrijwel alle afdelingen gebruiken AI.” Bij de omroep werd een basiscursus aangeboden voor het gebruik van ChatGPT waar alle RTV Oost-collega’s zich voor konden inschrijven. Ook hebben vijftien collega’s de prompt-engineercursus gevolgd: twee dagen om te leren hoe je voor ChatGPT goede prompts maakt. “Dit is in het voorjaar van 2024 van start gegaan. Deze engineers zijn collega’s vanuit alle afdelingen. Met hen hebben we in dit jaar zes keer een ‘promptdag’ buiten de deur. Dit organiseren we zelf onder leiding van een specialist. Tijdens deze dag duiken we onder andere in verschillende AI-tools en koppelingen die bruikbaar kunnen zijn voor RTV Oost.”

Inspiratie en controle
Jörn Reuvers is binnen RTV Drenthe betrokken bij AI en online innovatie. Over de inzet van AI binnen de Drentse omroep vertelt hij: “AI wordt uiteraard al langer ingezet binnen onze omroep, omdat er vormen van AI in allerlei systemen zitten die we al langer gebruiken. Maar als we het hebben over AI sinds de publieke lancering van ChatGPT, dan gebruiken we het vooral ter inspiratie en als extra controle. En niet alleen op de redactie, maar binnen bijna alle lagen van het bedrijf.”

Ook gebruikt de omroep AI voor voor text-to-speech-doeleinden, bijvoorbeeld bij het creëren van menselijke spraak, zoals voice assistants of ‘luisterblogs’. RTV Drenthe gebruikt het als radiostem voor de blokjes in het weekend. Sinds de intrede van AI, en specifiek ChatGPT, ligt het gebruik ervan onder een vergrootglas, want hoe zet je AI veilig in binnen een organisatie?

Jörn: “Vanaf het begin is er verantwoord mee omgesprongen binnen de omroep, ondanks dat het in de rest van de wereld misschien even ‘het Wilde Westen’ was. Daarna zijn we relatief snel beleid gaan maken wat betreft AI en dat gaan toepassen. En nu kunnen we alles langs onze eigen meetlat leggen om bijvoorbeeld te kijken of tools en toepassingen passen bij onze (journalistieke) normen en waarden.”

Judith vult aan: “Binnen RTV Oost waarschuwen we mensen dat ze geen gratis versies gebruiken voor het werk. Daarom hebben we een bedrijfsaccount voor bepaalde tools. Ook zijn we bezig om vrijwel al onze medewerkers AI-geletterd te krijgen door interne cursussen. Dit gaat er niet voor zorgen dat iedereen weet hoe je alle tools moet gebruiken, maar het maakt de collega’s wel bewust van de mogelijkheden die er zijn met AI. Zowel voor eigen gebruik, als hoe andere mensen hiermee om kunnen gaan. Dus ook hoe je misschien gefopt kan worden met een afbeelding die ‘te mooi lijkt om waar te zijn’. Dit biedt geen 100% garantie natuurlijk, maar helpt bij het creëren van bewustwording.”

Judith

Omroeper 2.0
Binnen alle omroepen speelt AI een rol. Ook bij Omroep Brabant, waar het gebruik van AI niet alleen groeit door opgelegde strategieën, maar vanuit nieuwsgierigheid en initiatief van onderaf. Van ChatGPT tot automatische ondertiteling. Collega’s experimenteren, ontdekken en delen. Ook is er een AI-coördinator die afdelingen verbindt, de samenhang bewaakt en teams ondersteunt bij het ontwikkelen en opschalen van AI-oplossingen. Vorig jaar kwam de Brabantse omroep zelfs in het nieuws, doordat met behulp van generatieve kunstmatige intelligentie een ‘kloon’ was gemaakt van nieuwslezer Nina van den Broek.

Ook in het Noordoosten is een AI-nieuwslezer te horen, namelijk ‘Bart’ op Radio Drenthe. Jörn: “Dat is wel het grootste en meest langdurige AI-succes binnen de omroep. Bart is sinds de zomer van 2024 (bijna) ieder weekend te horen op Radio Drenthe om het regionale nieuws te lezen. Het succes zit ‘m, naast de toepassing zelf, er ook in dat het AI verder heeft gebracht binnen de omroep. Bijna alle redacteuren komen er even mee in aanraking, konden hun terechte en begrijpelijke zorgen delen en we konden dat bespreken. Het zit heel erg aan de voorkant. Onze luisteraars horen het, onze medewerkers zien het. Dus naast het feit dat Bart ons wat meer mogelijkheden heeft gegeven, heeft hij ook een educatieve rol vervuld. Hij heeft het gesprek op gang gebracht.”

En ook bij RTV Oost zijn ze bekend met AI voice-overs, vertelt Judith: “Voor voice-overs, in het weekend op tv, gebruiken we bijvoorbeeld de tool Elevenlabs. Onze eigen medewerker Jaap-Erik Bijl heeft deze tool getraind, door een aantal uur aan voice-overs in te spreken. Dat vraagt aan de voorkant een grote investering, maar op de lange termijn gaat het ons helpen. Als Jaap-Erik er niet is, kunnen collega’s alsnog een passende voice-over bij hun video gebruiken. Hiervoor werkten we met verschillende stemmen in het weekend en nu hebben we elk weekend Jaap-Erik die het nieuws brengt.”

De RPO AI-Club
Binnen de dertien regionale omroepen is de ‘RPO AI-club’ actief. Een gezamenlijk initiatief met als doel het bundelen en delen van kennis, ervaringen en inzichten rondom AI. Iedereen profiteert direct: financieel biedt het voordelen en ook wordt gezamenlijk de innovatiekracht vergroot. Iedere omroep heeft één vertegenwoordiger en zij komen maandelijks samen om ontwikkelingen te bespreken en kansen en risico’s te verkennen.

Naast Judith en Jörn maakt ook Nadeche Orie, Digitaal Innovator bij Rijnmond, deel uit van deze AI-club. “Alles wat we doen, leggen we vast in een gedeelde digitale kennisbank, zodat informatie, documentatie en experimenten voor alle omroepen toegankelijk zijn. Een bekend risico van zo’n gelijke samenwerking kan zijn dat het innovatie vertraagt, maar de AI-club werkt juist versnellend. Elke omroep blijft namelijk zelfstandig experimenteren, we delen alleen de inzichten en helpen elkaar waar gewenst. Zo benut je de wendbaarheid van individuele teams, terwijl je profiteert van de collectieve kennis van alle dertien omroepen. Zeker in een domein waar technologie en regelgeving razendsnel veranderen, is dat een groot voordeel”, aldus Nadeche.

Nadeche

De AI-club komt eens per maand bij elkaar. Nadeche: “In de AI-club kiezen we per bijeenkomst één gezamenlijk thema. Is de kennis daarover reeds intern aanwezig, zoals bij RTV Oost met beeldgeneratie en bij NH met de integratie van AI-tools in het newsroom-systeem en CMS, dan presenteren zij hun ervaringen in de sessie. Ontbreekt die kennis binnen de dertien omroepen, dan nodigen we een externe spreker uit. Na de presentatie bespreken we het onderwerp verder. Daarnaast is er altijd ruimte om ook buiten het thema andere vraagstukken, uitdagingen, dilemma’s of experimenten te delen en informatie uit te wisselen.”

Standaard onderdeel
Over de toekomst van AI zegt Nadeche: “Voorspellingen over technologie zijn altijd onzeker. Toch zien we nu al hoe snel AI verschuift van losse, opvallende toepassingen naar onzichtbare functionaliteit in bijna alles wat we digitaal doen. De technologie wordt sneller, toegankelijker en beter afgestemd op specifieke domeinen. Daardoor voelt AI minder als een ‘speciale tool’ maar meer als een standaard onderdeel van werkprocessen, diensten en zelfs fysieke producten. Net zoals Excel ooit een hulpmiddel was dat de manier van werken in organisaties fundamenteel veranderde, kan AI straks zo ingeburgerd raken dat we ons nauwelijks meer kunnen voorstellen hoe we zonder konden. Het verschil is dat AI niet alleen rekent, maar ook inhoud genereert en keuzes beïnvloedt met enorme impact. Juist daarom is investeren in kennis, kritisch denken en duidelijke kaders nu essentieel. Want AI maakt het verschil (nog) niet zelf; dat doen de organisaties die het verstandig weten in te zetten.”

AI KOMPAS
Uit een samenwerking tussen de NPO, RPO en NLPO is het AI Kompas ontstaan. Een praktisch hulpmiddel dat redacties ondersteunt bij het maken van bewuste keuzes over de inzet van AI-tools. Door een reeks gerichte vragen te beantwoorden, ontvang je als gebruiker een resultaat op maat: een overzicht met toelichtingen, praktische tips en relevante waarschuwingen. Deze output is afgestemd op de specifieke toepassing waarvoor de AI-tool wordt overwogen en biedt inzicht in alle relevante aspecten: van ethiek en betrouwbaarheid tot effectiviteit en risico’s.

Bron: Chiel Troost/BM
Foto boven: AI-versie van omroepster Nina van den Broek

Bericht delen

RPO kritisch over artikel Telegraaf over bereikcijfers regionale publieke omroepen

Allereerst vervullen de regionale omroepen een publieke taak die is beschreven in de Mediawet. Daar staat in dat ‘regionale publieke mediadiensten’ tot doel hebben een breed en divers publiek (alle inwoners van Nederland) van informatie, cultuur en educatie te voorzien, via álle beschikbare kanalen. Televisie is er daar één van, naast radio, websites, apps, podcasts en platforms zoals NL Ziet, NPO Luister en binnenkort NPO Start.

Het is alleen al vanuit de wettelijke, publieke taak gezien simpelweg té eenzijdig om het bereik van de regionale omroepen alleen op basis van TV te beoordelen. Daar komt bij dat over de gehele linie – landelijk én regionaal, publiek én privaat – lineair TV-kijken afneemt. Daar zijn meerdere oorzaken voor (afname in kijkgedrag jongeren, toename online mediaconsumptie, concurrentie streaming video, etc.), maar ook hier geldt: er is veel meer dan TV-kijken alleen. En om die reden focussen de regionale omroepen dan ook in toenemende mate op online video en audio; dat is immers het domein waar de doelgroepen zich meer en meer bevinden.

Representatief onderzoek
En dan het onderzoek dat De Telegraaf hanteert als maatstaf. Het NMO is opgezet als een landelijk representatief onderzoek. Het is ook bekend dat dit onderzoek op regionaal niveau minder bruikbaar is, onder andere door te kleine steekproeven in de regio’s. Grotere panels zouden de oplossing kunnen vormen, maar dat maakt het onderzoek te duur. Het NMO erkent dat ‘er ruimte is voor verbetering’. In een artikel in Spreekbuis van 24 mei jl. geeft NMO aan dat er gewerkt wordt aan ‘alternatieve onderzoeksmethoden om voor regionale en lokale media meer relevante data te leveren’. De RPO en NMO zijn hierover al geruime tijd in gesprek.

Daar komt nog bij dat NMO nog niet ál het kijkgedrag meet; kijken wordt vooralsnog alleen gemeten op het TV-scherm, live en uitgesteld binnen een week. Online kijkgedrag wordt (nog) niet meegenomen. Oftewel: het is terecht om te veronderstellen dat NMO op dit moment niet (alleen) de juiste bron is om bereik van regionale publieke omroepen in kaart te brengen. Dat is overigens niet nieuw. De voorgangers van NMO -het ‘oude’ kijk -en luisteronderzoek via de Stichting Kijkonderzoek (SKO) en de Stichting Nationaal Luisteronderzoek (NLO)- vertoonden dezelfde bezwaren.

De Telegraaf noemt in haar artikel het ‘eigen onderzoek’ van de regionale omroepen dat andere resultaten zou laten zien. Dat onderzoek vindt zijn oorsprong in de genoemde beperkingen van het toenmalige SKO en NLO én in de eerdergenoemde wettelijke opdracht. Bij de start van de RPO zijn zogenaamde prestatieafspraken, waaronder bereiksresultaten, vastgelegd in een overeenkomst met de minister. Die afspraken dienen onafhankelijk en via representatief onderzoek te worden getoetst, waarbij het Commissariaat voor de Media een toezichthoudende rol vervult. Onderzoeksbureau Motivaction meet sinds 2013 het bereik van de regionale publieke omroepen en is sinds het vastleggen ervan in 2021 ook de bron voor de toetsing van de afspraken m.b.t. de (bereiks)prestaties. Dat gebeurt via een representatief panel van meer dan 1500 respondenten.

Die resultaten, conform de afspraken met het ministerie van OCW en de uitgangspunten van het Commissariaat voor de Media, wijken om eerdergenoemde redenen inderdaad in positieve zin af van die van het NMO. Uit het Motivaction-onderzoek blijkt onder meer dat het bereik van lineaire TV weliswaar afneemt, maar dat jaarlijks nog altijd 65% van het publiek naar regionale programma’s op televisie kijkt (was 66% in 2023). De groei zit uiteraard in het bereik via online kanalen (websites, apps en sociale media): in 2024 bereikten de regionale publieke omroepen 61% van het publiek, versus 59% in 2023.

Omdat de uitvoering van de publieke taak niet alleen gaat om het realiseren van bereik, maar ook om impact en waardering, worden ook rapportcijfers gemeten. Met respectievelijk een 7,5 voor de online activiteiten, een 7,3 voor de regionale programma’s op TV en een 7,4 voor de regionale radio-uitzendingen scoren de regionale omroepen relatief hoog (en constant).

Bron: RPO/BM

Bericht delen

Regionale omroepen brengen archief onder bij Beeld & Geluid

Beeld & Geluid en RPO zorgen hiermee samen voor het archiveren van regionaal audiovisueel erfgoed, dat tot nu toe vooral lokaal werd beheerd en daardoor vaak alleen beschikbaar was voor de eigen redacties. Dankzij de centrale archivering wordt het materiaal breder zichtbaar, beter doorzoekbaar en toekomstbestendig opgeslagen, met behoud van de auteursrechten van de omroepen.

“Regionale omroepen brengen verhalen over wie we zijn en waar we vandaan komen. Het veiligstellen van deze content is van groot belang voor onze gezamenlijke identiteit. We zijn blij dat we dit nu op landelijke schaal kunnen borgen”, aldus Jan Müller, directeur RPO.

“Ik dank de RPO dat zij voor Beeld & Geluid hebben gekozen als meest betrouwbare plek voor de archivering van al die belangrijke programma’s van de Nederlandse regionale omroepen. Een mooie stap om de regionale cultuur voor de eeuwigheid te bewaren én vooral ook beschikbaar te maken voor nu en in de toekomst”, reageert Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld & Geluid.

Voordelen voor de regionale omroepen
De samenwerking biedt de regionale omroepen concrete voordelen: minder administratieve lasten, duurzame opslag en grotere zichtbaarheid van hun archief. Bovendien kunnen ze gebruikmaken van het netwerk van Beeld & Geluid, bijvoorbeeld voor het hergebruik van fragmenten.

Gefaseerde aansluiting
In het project worden alle regionale omroepen gekoppeld aan het archiefsysteem van Beeld & Geluid. Zo wordt nieuwe content voortaan automatisch opgeslagen. Ook bestaande programma’s vanaf 1 januari 2020 worden opgenomen in de collectie. Het project wordt uiterlijk in 2030 afgerond. Later wordt bepaald welke oudere content in aanmerking komt voor archivering.

Over de RPO
De Stichting Regionale Publieke Omroep is het samenwerkings- en coördinatieorgaan van de dertien regionale publieke omroepen. Samen leveren ze onderscheidende regionale journalistiek en dragen ze bij aan verbondenheid in de regio.

Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto: Jan Müller (directeur RPO) en Eppo van Nispen tot Sevenaer (directeur Beeld & Geluid)

Bericht delen

Onderzoeksjournalistiek onder de loep

Jan Müller, directeur van Stichting Regionale Publieke Omroep (RPO) vertelt over het belang van onderzoeksjournalistiek: “Het speelt een cruciale rol binnen de 13 regionale publieke omroepen in Nederland. Het zorgt voor diepgaander inzicht in lokale en regionale kwesties die van groot belang zijn voor de gemeenschappen waarin we werken. Door grondig onderzoek kunnen de regionale publieke omroepen schandalen blootleggen, beleidsbeslissingen kritisch evalueren en complexe onderwerpen toegankelijk maken voor het grote publiek.”

Hierbij is ook een duidelijke rol weggelegd voor de RPO. Müller: “De RPO treedt op als een facilitator: we stellen middelen en expertise beschikbaar, zoals het centrale datateam dat door de RPO wordt gecoördineerd. De RPO zorgt daarbij ook voor trainingsprogramma’s om journalisten beter toe te rusten met vaardigheden die nodig zijn voor onderzoeksjournalistiek.”

Het echte koloniale verleden van Rotterdam
Het onderzoek naar het Rotterdamse koloniale verleden werd bij Rijnmond uitgezonden in een reeks afleveringen. Producent Pim Schippers vertelt over het ontstaan van de serie: “Wij zijn aangehaakt bij het unieke historische onderzoek in opdracht van de Gemeente Rotterdam naar het Rotterdams koloniaal verleden. De slavernijgeschiedenis wordt al generaties lang vanuit een éénzijdig perspectief beschreven in de geschiedenismethoden. Met als resultaat dat er over het ‘tot slaaf gemaakten’-perspectief weinig tot niets in onze geschiedenismethoden staat. Dat is geen goede zaak om aan nieuwe generaties mee te geven.”

Wat volgde, was een 7-delige serie van 10 minuten per aflevering die zijn uitgezonden door Rijnmond en zijn terug te vinden op de websites van methodelink en de onderwijsportal van de Gemeente Rotterdam. Het beeld van Schippers over het slavernijverleden kantelde: “Ook ik dacht, slavernij waar wij het over hebben, is 300 jaar geleden. Wat kan de invloed nog zijn? Maar de invloeden zijn tot op de dag van vandaag nog steeds aanwezig; in positieve en negatieve zin. Ik heb er persoonlijk veel van opgestoken. Wat ook bijzonder is dat mijn vader, in zijn rol als directeur van Teleac/NOT, een slavernijproject heeft gedaan met dezelfde wetenschapper die aangesteld was door de Gemeente Rotterdam om het Rotterdamse verleden recent te onderzoeken. Met Rotterdams Koloniaal Verleden heb ik dus ook bij mogen dragen aan de bewustwording rond dit belangrijke thema.”

Fraude LUMC
Omroep West onderzocht fraude bij Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). “Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werkte lange tijd samen met het bedrijf Percuros. Dat zorgde er vooral voor dat subsidieaanvragen in Brussel goed terechtkwamen. Voorman Alan Chan nam het echter niet zo nauw met de administratie, de Europese regeltjes en fraudeerde hierdoor feitelijk met geld uit naam van het LUMC. Dit hebben wij blootgelegd”, vertelt Frank van Deutekom die namens Omroep West onderzoek deed, samen met Ilona Dahl van Follow the Money.

“Toen mijn onderzoek net was begonnen, publiceerde Follow the Money ook een verhaal over deze kwestie. In het kader van 2 weten meer dan 1, hebben we toen de handen ineengeslagen en zijn het onderzoek samen gaan doen.” Wat volgde, was nationale aandacht voor het schandaal. “Het opstappen van de decaan is overal in het nieuws geweest en ook nieuws uit andere publicaties is door andere media overgenomen.” Het onderzoek is onderscheiden met een Regiohelden Award 2023 in de categorie Nieuwsjager.

Ophef in Leeuwarden
In Leeuwarden zorgde de komst de ROL, Regionale Opvang Locatie, voor veel ophef. De locatie werd geplaatst naast Vliegbasis Leeuwarden. Defensie tekende onverwachts bezwaar aan tegen de komst, terwijl ze eerder niet negatief waren. Journalist Hayo Bootsma deed samen met 2 collega’s maandenlang uitvoerig onderzoek. Bootsma: “De komst van deze ROL was omstreden. In een asielzoekerscentrum verblijven mensen met mogelijke oorlogstrauma’s. ‘Is er geen betere locatie te vinden?’ was één van de vragen. Daarnaast is de buurt tegen en voert actie. Dat maakt het een maatschappelijk relevant onderwerp.”

Het idee voor dit onderzoek kwam op opvallende wijze tot stand: “Eigenlijk door een verspreking van de wethouder wonen tijdens een raadsdebat. Hij vertelde daar dat de plaatsvervangend commandant van de vliegbasis bezwaar zouden hebben gemaakt. Daar sloeg ik op aan: waarom hij? En waar werd specifiek bezwaar op gemaakt? Wat zit hier dan achter, was de vraag die gelijk opspeelde.” Over een mogelijk vervolg vertelt Hayo Bootsma: “Er komt nog wel een vervolg. Er is bezwaar aangetekend, ook door defensie. Dat leverde al een nieuw verhaal op. Wederom met een primeur over de argumentatie van het bezwaar van het ministerie.”

Omstreden ‘genezingen’ in Brabant
In de podcastserie Op Hoop van Zegen dook Omroep Brabant in de wereld van de Brabantse gebedsgenezer Tom de Wal. Researchredacteur Sanne Hoeks legt uit: “Met zijn religieuze organisatie Frontrunners Ministries organiseert hij genezings- en bevrijdingsdiensten door het hele land, waar mensen ‘genezen’ zouden kunnen worden van ziektes als kanker en MS en ‘bevrijd’ van ‘demonen’ als homoseksualiteit en autisme. Het leken Amerikaanse praktijken, maar De Wal bleek in Werkendam gevestigd te zijn, een dorp in West-Brabant. Ik wist niet zo goed wat voor onderzoeksverhaal ik kon maken over Tom de Wal, maar mijn gevoel zei dat er wel een verhaal in zat en ik besloot hem te blijven volgen. In gesprek met collega’s Loes Krabben (social redacteur) en Ilse Schoenmakers (online verslaggever) ontstond uiteindelijk het idee om een podcastserie te maken over Frontrunners Ministries. We hadden alle 3 nog geen ervaring met het maken van een verhalende, ‘onderzoeksjournalistieke’ podcast, dus hebben veel geleerd tijdens het maakproces.”

Op Hoop van Zegen is uiteindelijk méér dan alleen een podcast geworden, legt Sanne Hoeks uit: “Het is een crossmediaal project geworden. Naast de podcastserie schreven we online artikelen en maakten we meerdere YouTube-video’s, televisie-items en social posts. Nog steeds volgen we de ontwikkelingen en houden we de lezer via onze kanalen op de hoogte.” Het harde werk is vorig jaar beloond met een Regiohelden Award 2023 in de categorie Luistervink.

Onderzoeksjournalistiek; hoe pak je dat aan?
Op de vraag welke tips bovenstaande makers hebben voor collega-journalisten die aan de slag gaan met (regionale) onderzoeksjournalistiek zegt Hayo Bootsma van Omrop Fryslân: “Blijf scherp en luister tussen de antwoorden door.” Pim Schippers die aan Rotterdams Koloniaal Verleden werkte: “Ik heb een tijdje op de redactie van Rijnmond TV vertoefd en zag daar het gebrek aan tijd, en de waan van de dag, van goede journalisten. Ik ben geen journalist, maar zou journalisten wel willen inspireren om eens contact op te nemen met een wetenschapper; niet voor een snelle quote, maar qua advies voor jouw verhaal en wat voor onderzoek al beschikbaar is. Er is zoveel beschikbaar en ongebruikt. Ik hoef niet uit te leggen hoeveel tijd en accuratesse dat scheelt.”

Publiek-private samenwerkingen
Steeds vaker ontstaan journalistieke initiatieven tussen een publieke partij, zoals een regionale publieke omroep, en een commerciële partij; de zogeheten publiek-private samenwerking. Jan Müller, directeur van RPO: “Een mooi voorbeeld van een publiek-private samenwerking op dit gebied is de samenwerking tussen Omroep Gelderland en Follow the Money, over wantoestanden rond voetbalclub Vitesse. Een duidelijk voorbeeld van een verhaal met impact, voortgekomen uit een moderne samenwerking tussen 2 mediaplatforms en waarmee ook journalistieke prijzen werden gewonnen zoals het Sportverhaal van het Jaar en onlangs de Regiohelden Award voor Nieuwsjager.”

De rol van AI
Bovenstaande voorbeelden tonen bijzondere inzet en diepgravend onderzoek binnen de regionale omroepen. Welke rol kan AI spelen in het boven water halen van informatie en verhalen? Jan Müller: “Kunstmatige intelligentie kan binnen de regionale omroepen een aanzienlijke ondersteuning bieden aan het journalistieke proces. Onder de hoede van het Datateam van de RPO kan AI grote hoeveelheden data snel analyseren en patronen ontdekken die menselijke onderzoekers misschien over het hoofd zien. Dit kan bijzonder waardevol zijn bij het doorzoeken van grote datasets met betrekking tot onderzoeksverhalen.” Meer over de RPO en de 13 regionale omroepen: www.stichtingrpo.nl.

Bron: Chiel Troost/BM

Bericht delen

RPO-directeur Jan Müller: (lokale) samenwerking noodzaak en kans

“Ik wil maar zeggen: ook op dat niveau worden we gezien en is er gewoon behoefte aan nieuws van dichtbij”, constateert Müller, die evenmin te klagen heeft over het huidige politieke klimaat. “Met partijen aan het roer waarvoor verbinding op regionaal en lokaal niveau zwaar telt, hebben we nu inderdaad even de wind in de zeilen. Maar ik weet ook hoe het werkt, dat kan met één amendement weer veranderen. Daarom moeten we innige samenwerking in de praktijk blijven waarmaken. Niemand zit te wachten op drie lagen die met elkaar concurreren, dat is ook goed uitgesproken toen we met elkaar in zee gingen.”

Alliantie
Müller doelt op de alliantie die de NLPO en de RPO in februari dit jaar hebben gesloten en die is gericht op het versterken van de onderlinge journalistieke samenwerking. Hoewel lokale en regionale omroepen nadrukkelijk van elkaar verschillen in schaal, focus en functies, delen ze een belangrijke gemeenschappelijke publieke taak en kennen vergelijkbare uitdagingen. Zo staat de onafhankelijke pluriforme nieuwsvoorziening op zowel lokaal als regionaal niveau al jaren onder druk.

Met de alliantie beogen beide omroeplagen deze uitdagingen beter het hoofd te bieden, onder meer door samen te werken aan een duidelijker onderscheidend regionaal en lokaal media-aanbod, meer journalistieke diversiteit en kwaliteit in de nieuwsverslaggeving, het vergroten van het bereik en een sterkere verbinding met het publiek op lokaal en regionaal niveau. “De regionale publieke omroepen sloten twee jaar geleden al een soortgelijke alliantie met de NOS. Nu ook de afspraken met de NLPO een feit zijn, worden drie publiek-journalistieke lagen in Nederland met elkaar verbonden en daarmee is het publiek de grote winnaar”, aldus Müller.

Relevant
Zouden de RPO en de NLPO niet gewoon moeten fuseren?
“Er zijn natuurlijk voorbeelden van landen waar alles op één hoop is geveegd en vanuit één merk wordt gewerkt. Maar juist ons redelijk gefragmenteerde medialandschap maakt dat de pluriformiteit geborgd en gegarandeerd is, dat zie ik echt als positief effect. Er is inmiddels veel onderzoek naar gedaan en daaruit blijkt dat lokale en regionale aanbieders niet alleen heel relevant zijn, maar elkaar ook niet in de weg zitten. Als ze dan ook nog komen tot mooie samenwerkingsconstructies, dan wordt de mediaconsument daar alleen maar beter van. Ik geloof dus heilig in een toekomst met drie lagen.”

“Die optelsom zorgt voor
verhalen die anders niet
zouden worden verteld”

“De nieuwsgebruiker, onze doelgroep, vraagt daar ook om; die zit niet te wachten op allegaartjes en nieuws dat inwisselbaar is”, beseft Müller. “Naast het landelijke nieuws heeft de consument simpelweg behoefte aan informatie uit de regio en aan lokaal nieuws, echt uit de buurt. Die optelsom zorgt voor verhalen die anders niet zouden worden verteld.” En ja, daar horen natuurlijk goede praktijkafspraken bij, zeker als de beoogde tachtig streekomroepen straks een feit worden. Dreigen die de dertien publieke regionale zendgemachtigden niet in de wielen te gaan rijden?

Respecteren
Müller: “Ik steek niet onder stoelen of banken dat daar uitgebreid over is gesproken, er moest wederzijds wel wat argwaan uit de weg worden geruimd. In onze alliantie is duidelijk onze mediawettelijke rol vastgelegd, dat we die respecteren en niet op elkaars territoria gaan werken. Tegelijkertijd kan enig overlap nooit worden uitgesloten, maar als dat betekent dat je beter nieuws maakt, dan is dat acceptabel. Het zal allemaal niet vanzelf gaan, maar door aan de vóórkant van het journalistieke proces veel meer te gaan samenwerken, kunnen lokale verhalen regionale en zelfs landelijke aandacht krijgen, en vice versa.”

“Zo kunnen we verschillende demografische groepen en geografische gebieden beter bereiken. En dat resulteert weer in een inclusievere en representatievere journalistieke inhoud, wat de maatschappelijke samenhang bevordert en ervoor zorgt dat iedereen gezien en gehoord wordt. Door gezamenlijk producties en onderzoeksprojecten op te pakken, kunnen we journalistieke verhalen verdiepen en verrijken. Dit leidt uiteindelijk tot meer impactvolle en betekenisvolle content voor ons publiek.”

“En we werken aan de toekomst van ons vak: er zal veel expertise bij elkaar worden gebracht, wat niet alleen leidt tot betere journalistieke producten, maar ook tot de ontwikkeling van een nieuwe generatie journalisten. Met het netwerk dat we gezamenlijk kunnen inzetten, creëren we gezamenlijk niet alleen een sterkere journalistieke infrastructuur, maar dragen we uiteindelijk vooral bij aan een beter geïnformeerde en meer verbonden samenleving. Dat mag een prachtig resultaat heten bij vijftig jaar lokale omroep, een jubileum waarmee ik de NLPO oprecht van harte feliciteer.”

Bron: BM
Foto: Nathan Reinds

Bericht delen

Lokale en regionale omroepen bundelen krachten met journalistieke alliantie

Hoewel lokale en regionale omroepen nadrukkelijk van elkaar verschillen in schaal, focus en functies, delen ze een belangrijke gemeenschappelijke publieke taak en kennen vergelijkbare uitdagingen. Zo staat de onafhankelijke pluriforme nieuwsvoorziening op zowel lokaal als regionaal niveau al jaren onder druk.

Met de alliantie beogen beide omroeplagen deze uitdagingen beter het hoofd te bieden, onder meer door samen te werken aan een duidelijker onderscheidend regionaal en lokaal media-aanbod, meer journalistieke diversiteit en kwaliteit in de nieuwsverslaggeving, het vergroten van het bereik en een sterkere verbinding met het publiek op het lokale en regionale niveau.

Versterking van het journalistieke proces
De alliantie tussen de NLPO en de RPO gaat verder dan het uitwisselen van journalistieke producties en (nieuws)verhalen. Zij richt zich op samenwerking aan de voorkant van het journalistieke proces, inclusief het vergaren, onderzoeken en produceren van nieuws. Door middel van zogenoemde proeftuinen experimenteren lokale en regionale omroepen bovendien met de gezamenlijke organisatie van trainingen en opleidingen en het delen van infrastructuur. Dat moet bijdragen aan de versterking van de onderlinge band en verdere verduurzaming van de samenwerking.

Lessons learned
Met de alliantie bouwen de partijen verder op de ervaringen die reeds zijn opgedaan binnen een groot aantal tijdelijke initiatieven. Zo werkten een aantal lokale en regionale omroepen de afgelopen jaren al projectmatig samen aan een gezamenlijke nieuwsgaring en productie, het delen van journalistieke capaciteit en de ontwikkeling van talent. De versterking en hervorming van het lokale omroepbestel die sinds enkele jaren is ingezet, biedt nu bovendien een goede aanleiding om de onderlinge samenwerking tussen beide omroeplagen verder te vernieuwen en verduurzamen, met gebruikmaking van elkaars ervaringen en capaciteiten.

NLPO-directeur Marc Visch: “Door de extra investeringen in de lokale journalistiek groeit ook de professionaliteit en kwaliteit van de lokale omroepen. Daar heeft iedereen baat bij en deze nieuwe alliantie is daar een goed voorbeeld van. De mogelijkheden voor inhoudelijke samenwerking zijn groot, met veel onderwerpen die op verschillende bestuurlijke niveaus spelen. Door deze samenwerking dragen de RPO en de NLPO bij aan een goed functionerende democratie en de aanwezigheid van een sterke publieke omroep overal in Nederland.”

Jan Müller, directeur van de RPO: “Vanuit deze alliantie onderzoeken we onder andere of we bij elke regionale omroep een Bureau Lokaal kunnen oprichten, naar voorbeeld van Bureau Regio bij de NOS. Op die manier kunnen lokale en regionale omroepen op planmatige wijze hun journalistieke samenwerking vormgeven. Het draagt bij aan de verrijking en verdieping van elkaars materiaal. Daarnaast geeft het ruimte aan uitwisseling van onderwerpen en content tussen de omroepen. De Regionale Publieke Omroepen sloten twee jaar geleden al een soortgelijke alliantie met de NOS. Nu ook de alliantie met de NLPO een feit is zijn de drie publiek journalistieke lagen in Nederland met elkaar verbonden en daarvan is het publiek de winnaar.”

Vervolgstappen
In het verlengde van de alliantie werken de NLPO en de RPO aan een modelovereenkomst voor omroepen om te gebruiken bij nieuwe samenwerkingsinitiatieven. Ook zal verspreid over het land een aantal bijeenkomsten worden georganiseerd om de betekenis en voordelen van de alliantie toe te lichten en goede praktijkvoorbeelden van onderlinge samenwerking te delen.

Bron: RPO/NLPO/BM

Bericht delen

Regionale transformatie

Alle dertien omroepen leveren een afgevaardigde aan het Transformatieteam, dat wordt begeleid door strategisch adviesbureau Thaesis en waarbij namens de koepelorganisatie RPO ook Jan Müller, Jasja Pen en Sebastiaan Houthuijzen zijn betrokken. Die laatste vertelt: “Dit initiatief komt mede voort uit de Werk aan Uitvoering-subsidie, de zogeheten WaU, een programma van de Rijksoverheid dat streeft naar betere publieke dienstverlening die aansluit op de verwachtingen en behoeften van burgers en ondernemers. Daar hoort ook informatievoorziening bij en dat past weer mooi bij twee thema’s in ons eigen meerjarenbeleidsplan: digitale transformatie en innovatie. Met die aanvullende financiële middelen kunnen we daar nu versneld op inzetten.”

“We zijn begonnen met het benaderen van alle regionale directeuren: geef ons je beste digitale mensen”, vervolgt Houthuijzen. “Samen met Thaesis zijn we vervolgens dagen gaan prikken om bij elkaar te komen en een soort innovatiekalender te bepalen. Wat houdt transformatie precies in, hoe ver ben je al binnen je organisatie, waar liggen de prioriteiten, voor wie doe je het en hoe dan? Vaak denken omroepen dat zo’n veranderingsproces ‘extra’ is, terwijl het ‘in plaats van’ is. Klaar voor de toekomst kan alleen door digital savvy te zijn.”

TikTok
“De verkenning in het Transformatieteam leerde dat wij heel veel willen en kunnen, maar dat we dat nu vooral doen voor een traditioneel, lineair publiek, op radio en televisie. En dat is niet handig, want ons toekomstige publiek zit op TikTok en YouTube; veel jongeren hebben niet eens meer een televisie-abonnement thuis. Met behulp van diverse gastsprekers en –presentaties zijn we vervolgens bottom-up aan de slag gegaan, waarna een toch wel unieke, bijzondere energie is ontstaan binnen de groep. Iedereen binnen de regionale omroep is nieuwsgierig: wat gebeurt daar?”, constateert Houthuijzen.

Het Transformatieteam bestaat uit circa twintig mensen, inclusief vertegenwoordigers van Regiogroei, het gemeenschappelijke online expertise- en innovatiecentrum van de regionale omroepen. Er zitten niet alleen journalistiek-redactionele krachten in, maar ook technisch- en dataspecialisten. “En we zorgen voor inspiratie van buiten”, aldus Jasja Pen, bestuurssecretaris bij de RPO. “Zoals externe sprekers uit hele verschillende hoeken, van BNNVARA en NOS Stories tot hoogleraren, maar ook Saskia’s Dansschool die in korte tijd groot succes had online; om lessen uit te leren en niet opnieuw het wiel uit te vinden. Toen we de eerste sessie hadden, kwam daar onder andere ook een ‘AI Roadmap’ uit, met een planning van enkele jaren. (Lachend) Nou, daar zijn we aardig ingehaald door de actualiteit, want we zijn nog geen jaar verder en AI is natuurlijk al keiharde realiteit.”

“Dat je in een veilige omgeving
ook rustig ‘op je bek mag gaan’,
werkt heel prettig en prikkelend”

AI Roadshow
“Het mooie is dat we die ontwikkeling via het Transformatieteam nu versneld bij alle omroepen en hun redacties laten landen en hen handvatten kunnen geven om er op een journalistieke manier gebruik van te maken”, vervolgt Pen. “De AI Roadshow is een van de acht pilotprojecten die inmiddels uit het team zijn gerold en op verschillende manieren doelstellingen en doelgroepen proberen te bereiken. En falen mag. We gaan eerst eens bij één of twee omroepen kijken of iets werkt en rollen het, als iedereen het eens is, eventueel verder uit bij alle dertien. Dat je in een veilige omgeving ook rustig ‘op je bek mag gaan’, werkt heel prettig en prikkelend. Het houdt iedereen nauw betrokken, niet alleen binnen het Transformatieteam maar ook alle omroepredacties. Die zijn nieuwsgierig naar wat in dat ‘geheimzinnige gezelschap’ allemaal wordt bedacht. We hopen dat het als een olievlek doorwerkt.”

Enthousiast
Ook Thom Althuis maakt deel uit van het Transformatieteam. Hij is teamleider Mediatechniek bij Omrop Fryslân en haakt via het beeldscherm op afstand aan bij het interview ten burele van de RPO op het Hilversumse Media Park, waar de hele groep regelmatig fysiek bij elkaar komt. “Toen ik via mijn omroep hoorde van dit initiatief, dacht ik meteen: wat een goed idee. Dat je met verschillende omroepen, mensen en functies bij elkaar zit om op diverse vlakken zaken te verbeteren en te innoveren, een soort denktank om mooie projecten uit te halen en iedereen toekomstbestendig te maken, daar moet je wel enthousiast van worden.”

“Sommige omroepen zijn al flink bezig op Instagram, YouTube of TikTok en we willen dat die ook hun collega’s verder helpen om zich daarin te verbeteren. En maak dan ook echt content die voor die doelgroep bestemd is. Nu wordt heel vaak iets gedraaid voor tv, daar een item uit geknipt en op een platform gezet, terwijl jongeren misschien helemaal niets met het onderwerp hebben. Wij als team willen omroepen in die strategie ondersteunen en ook zorgen dat er capaciteit voor komt. Er is inmiddels een vragenlijst naar alle omroepen gestuurd: waar staan jullie, waar willen jullie naartoe met deze digitale platforms en wat hebben jullie daarvoor nodig? Die informatie is nu allemaal binnen en daarmee gaan we aan de slag.”

Wisselwerking
Judith Leussink, content specialist bij RTV Oost: “Het Transformatieteam is voor mij een feest der herkenning als het om elkaars ‘problemen’ gaat. Het is fijn om te horen waar een ander mee bezig is of een idee oppert waar iemand al een goede of juist slechte ervaring mee heeft. Die wisselwerking is enorm nuttig. Opeens blijkt Jörn Reuvers van RTV Drenthe een specialist te zijn op AI-gebied waar we allemaal gebruik van kunnen maken.”

“Hoe blijven we relevant
voor ons publiek, dat
is de cruciale vraag”

“Het Transformatieteam rouleert ook, af en toe stappen mensen uit om pilots te draaien en komt er vers bloed binnen. We moeten wendbaar blijven en oog en oor hebben voor innovatie. Dat wordt opgepikt wat de laatste AI-ontwikkeling is of het nieuwe TikTok, wat dan dus anders heet. Hoe blijven we relevant voor ons publiek, dat is de cruciale vraag. Zo hebben we nu ook een project lopen om onderling content goed te kunnen uitwisselen via één systeem. Als ik in de kop van Overijssel woon, ben ik ook geïnteresseerd in Drents nieuws, maar ik wil niet twee verschillende regionale apps op mijn telefoon. Dus kijken we nu hoe we dat technisch kunnen oplossen.”

“Met een ander pilotproject richten we ons op een specifieke niche: plattelandsjongeren, in dit geval in de grensstreek met Duitsland. De doelgroep in dat Nedersaksische gebied, jongeren rond de 25 jaar die al weten wat ze willen, gaan we bedienen en verbinden via een eigen mediamerk. Dat model zou je straks ook kunnen toepassen voor bijvoorbeeld achterstandswijken in de grote steden. Het gaat erom dat je aansluiting vindt bij een doelgroep die we nu niet goed bereiken. Ik denk dat we allemaal niet achteruit, maar vooruit willen kijken. En als we iets gaafs hebben gezien, willen we weten hoe diegene dat heeft gedaan en hoe wij dat zelf ook kunnen toepassen. Dat kan net zo goed iets zijn uit het theater of op het terrein van Augmented of Virtual Reality. Het gaat erom dat we niet per se voorop hoeven te lopen, maar we moeten in ieder geval méélopen met de laatste digitale ontwikkelingen.”

Capaciteit
Job Tiems, coördinator online bij L1: “De gemene deler, zeg maar de gemeenschappelijke les die we leren, is dat het voor iedereen lastig is om de jongere doelgroepen te benaderen én vast te houden. Daarvoor heb je natuurlijk ook intern capaciteit nodig en moet je op de juiste platforms vertegenwoordigd zijn. Niet elke regionale omroep heeft de mankracht om zich daar volledig op te storten. Daarom hebben we binnen het Transformatieteam een project gecreëerd waar we voorzien in die capaciteit en alle omroepen van elkaar kunnen leren.”

“Dat is toch de grote kracht: dat je met gelijkgestemden bent, alle neuzen dezelfde kant op staan en dat we dezelfde urgentie delen. Je merkt het ook als je terugkomt op de redactie. Collega’s zijn hongerig: waar zijn jullie mee bezig, wat kunnen we van jullie leren? Die dynamiek is heerlijk om te merken. Neem AI: bij ons op de redactie is iedereen nu een beetje aan het freewheelen. De een gebruikt het heel veel, de ander doet er helemaal niks mee. Maar nu krijgen we de juiste tools gewoon op een presenteerblaadje.”

“Het leuke van het Transformatieteam is het ontstaan van heel veel frisse ideeën. Er wordt vooral gedacht in mogelijkheden, terwijl bij omroepredacties vaak het omgekeerde gebeurt: ‘Dat kunnen we helemaal niet, dat hebben we al eens gedaan of daar is geen tijd voor’. Nu máken we die tijd om erover na te denken. En dat gaat ons uiteindelijk heel veel opleveren. Ik merk het bijvoorbeeld bij stagiaires. Aanvankelijk denken ze: regionale omroep, kan het nog suffer? Maar eenmaal binnen vinden ze het fantastisch leuk. Dan zien ze dat er een social media-redactie is, dat er ook content voor TikTok wordt gemaakt en dat er explainers worden opgenomen. Dan denken ze: jullie zijn toch wel iets hipper. (Lachend) Voor zover je een ouderwets woord als hipper mag gebruiken…”

“De veronderstelling was: als mensen gesetteld zijn, komen ze wel bij de regionale omroep. Maar uit onderzoek blijkt dat dit zeker niet vanzelfsprekend is, je moet er echt iets aan doen. Wat dat betreft was een oefening die we met Thaesis deden wel een eyeopener. We moesten een beetje ons eigen vlees keuren – ‘waar denk je dat je staat?’ – en toen besefte ik dat we soms een te grote broek aantrekken, onszelf beter vinden of achten dan we in werkelijkheid zijn. Het is heel goed om jezelf die spiegel voor te houden.”

Wat dat betreft zijn alle sprekers het eens: “We zijn nooit klaar, het is nooit af. Met of zonder WaU-geld, het Transformatieteam zou gewoon tot het einde der tijden moeten blijven staan. Want we hebben elkaar keihard nodig, alleen redden we het niet.”

Bron: BM
Foto’s: Koen Helder

Bericht delen

Judith Meeng nieuw lid raad van toezicht RPO

Op voordracht van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is Meeng bij Koninklijk besluit benoemd voor een periode van vijf jaar. Judith Meeng maakt zich al jaren sterk voor gendergelijkheid en inclusiviteit, zowel in haar werk als in haar nevenactiviteiten. Ze komt uit het internationale bedrijfsleven waar ze jarenlang als HRM-manager heeft gewerkt.

“Ik ben vereerd dat ik een bijdrage mag leveren aan de ambities van de RPO en daarmee de dertien regionale publieke omroepen”, zegt Judith Meeng over haar benoeming. “Ik heb altijd grote affiniteit gehad met journalistieke nieuwsgaring. Dat gaat terug tot mijn studententijd waar ik actief was in studentenjournalistiek als hoofdredacteur van een verenigingsblad. Er is veel veranderd in het digitale tijdperk, maar het staat voorop dat goede informatie van groot democratisch belang is.”

Maria Henneman, voorzitter van de raad van toezicht van de RPO: “We zijn blij met de komst van Judith als nieuw lid van de raad van toezicht. De RPO heeft voor de toekomst onder andere ingezet op diversiteit en inclusie. Bovendien vergen alle plannen uit het Concessiebeleidsplan gedegen kennis van verandermanagement. Haar ervaring op die terreinen zijn van grote waarde voor het bestuur en de raad van toezicht.”

Judith Meeng (1961) volgt Babette Aalberts op, die op eigen verzoek in haar tweede termijn terugtreedt als lid van de raad van toezicht. Meeng heeft gewoond en gewerkt in de Verenigde Staten, Noorwegen, Roemenië, Papoea Nieuw Guinea en Taiwan. Zij studeerde Europese Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Meeng is ook toezichthouder bij de Design Academy in Eindhoven, het Leger des Heils en bij PC Uitvaart.

De RPO is op basis van de Mediawet het samenwerkings- en coördinatieorgaan voor de uitvoering van de publieke mediaopdracht op regionaal niveau. De regionale publieke omroepen brengen regionale journalistiek en zijn cultuurdragers. De omroepen zien wat er in de haarvaten van de regio gebeurt, controleren de macht en dragen bij aan een sterkere verbondenheid in de regio. Met hun publieke media-aanbod bereiken zij een groot en breed publiek.

De raad van toezicht van de RPO bestaat nu uit Maria Henneman (voorzitter), Roeland Stekelenburg en Judith Meeng.

Bron: RPO/BM
Foto: Anette Brolenius/RPO

Bericht delen

Regionale omroepen krijgen andere DAB+ frequenties

De vernieuwing sluit ook aan bij de groei van het aantal radio’s met DAB+. Inmiddels beschikt volgens het CBS ongeveer een kwart van de luisteraars over zo’n radio.

RPO heeft in 2019 namens de dertien omroepen deelgenomen aan gesprekken met het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat over verbetering van de indeling van het digitale spectrum. Er is tot een andere indeling van allotments (gebieden waarbinnen een vergunninghouder op een aangewezen frequentie mag uitzenden) gekomen.

Vanaf 1 september 2022 sluiten de allotments bestemd voor regionale omroepen meer aan op de verzorgingsgebieden. In de oude indeling liepen de grenzen van allotments dwars door provincies, waardoor veel omroepen in meerdere allotments en dus frequenties uitzonden, om zo het verzorgingsgebied te kunnen dekken. Met de nieuwe, doelmatiger indeling is dat niet meer nodig.

Op 16 december 2021 is aan de dertien regionale publieke omroepen een nieuwe digitale vergunning verleend, samen met een vergunning voor FM, voor de periode van 1 september 2022 tot en met 31 augustus 2027. Deze vergunning kent onder meer de verplichting uiterlijk 10 maart 2022 samenwerkingsovereenkomsten met de niet-landelijke commerciële radiostations te sluiten. Zij maken gebruik van dezelfde allotments.

In de samenwerkingsovereenkomsten moeten afspraken worden gemaakt, over onder meer de inkoop, de omvang, de kwaliteit en de kostenverdeling van de netwerken. De RPO heeft deze onderhandelingen namens de regionale omroepen geleid. Op 9 maart 2022 is overeenstemming bereikt over de inhoud. Daarna kon gestart worden met de inkoop van de netwerken. Via meervoudig onderhandse inkoopprocedures zijn zeven offertetrajecten doorlopen. De RPO coördineerde deze trajecten. Alle zeven DAB-netwerken zijn eind juni gegund aan de Nederlandse netwerkoperator Broadcast Partners.

Door de vernieuwing verandert de digitale frequentie van elke regionale omroep. De FM-frequenties blijven ongewijzigd. Elke omroep gaat daarbij uitzenden op een ander digitaal radionetwerk.

Radiostations
L1 Radio van 7A naar 7C
NH Radio van 9DN/8A naar 8B
Omroep Brabant van 7A naar 7C
Omroep Flevoland van 8A/6B naar 8B
Radio Gelderland van 8A/6B/7A naar 12B
Radio West van 8A naar 5B
Omroep Zeeland van 9D naar 5B
Omrop Fryslân van 9D naar 5A
Radio Rijnmond van 8A/9D naar 5B
Radio Drenthe van 6B naar 7C
Radio Noord van 6B naar 7C
Radio Oost van 6B naar 6A
Radio M Utrecht van 8A/6B naar 12B

Door de vernieuwing van de DAB-ontvangst gaat de audiokwaliteit in veel regio’s omhoog. Waar in het oosten en het zuiden van Nederland de uitzendkwaliteit 64kbps was, wordt dat overal verbeterd naar 96kbps. In de Randstad was de uitzendkwaliteit al 96kbps.

In de meeste verzorgingsgebieden gaat de dekking omhoog. De dekking is nog niet gelijk aan die van de FM. De regionale publieke omroep heeft die ambitie wel, maar door de verplichting om samen met commerciële partijen de netwerken te realiseren waar publieke omroepen de luisteraars mee bereiken maakt is dit nu onhaalbaar. Digitale verspreiding tot ver buiten de verzorgingsgebieden vermindert; daar zijn regionale omroepen nog steeds op andere manieren te ontvangen, zoals via de apps, websites en providers. Dat verandert niet.

Broadcast Partners werkt aan de overgang naar de nieuwe netwerken. Dit is een complexe operatie. Meer dan veertig zendmasten moeten – vaak op grote hoogte – worden aangepast. Soms verandert alleen het kanaal maar vaak ook de zendinstallatie. Ongewisse levertijden, weersomstandigheden en andere factoren maken de uitvoering onzeker. Er wordt naar gestreefd de verandering voor 1 september af te ronden. De regionale omroepen informeren zelf hun publiek over de veranderingen.

Bron: Regionale Publieke Omroep/BM

Bericht delen