“Eindelijk!” Dat is met afstand het winnende woord bij die zo lang verwachte fysieke ontmoeting van de Broadcast Media Society, waar het tijdens de talkshow, maar vooral bij de borrel – eindelijk – weer eens tijd is om elkaar de hand te schudden en bij te praten over het vak. Het lijkt net werken.

Nieuw logo
Rob Janssen zet de toon: “Altijd fijn om als 3FM-deejay voor een volle zaal te spreken.” Soepel schakelt hij naar een korte update met Beeld & Geluid-directeur Eppo van Nispen tot Sevenaer die de theaterzaal van zijn mediaclubhuis weer met groot genoegen voor de BMS opent en met gepaste trots het nieuwe logo toont. “We maken een enorme transformatie door. Beeld & Geluid groeit in allerlei opzichten. Wij conserveren de schitterende schatten van de publieke omroep, het nieuwe museum is bijna klaar en de afgelopen twee jaar is bijna dertig miljoen geїnvesteerd in onderzoek naar onze omgang met media en zaken als nepnieuws.”

Opent Majesteit het Museum?
“Wij hebben Koning Willem Alexander vastgelegd om het vernieuwde museum te openen, maar we moeten waarschijnlijk schuiven met de datum, dus mijn oproep aan jullie is: wil iemand het vernieuwde Beeld & Geluid openen?”
Janssen: “Meen je toch niet! Dan ga je toch puzzelen met de datum om zijne Majesteit hier te hebben?”
Van Nispen: “Niet altijd. Als het lukt, is het mooi. Zo niet, dan zoeken we iemand anders. Idealiter misschien wel de oudste mediagebruiker van Nederland.”

Gemengde gevoelens
RTL-chef Peter van der Vorst blikt met gemengde gevoelens terug op 2021: “Wij kijken terug op het beste jaar ‘ever’ voor RTL – een record in marktaandeel en in omzet – maar het was ook een verschrikkelijk jaar. Denk alleen al aan de moord op Peter R. de Vries. Naast het persoonlijke verlies en alle gevolgen voor de veiligheid voor het team van RTL Boulevard heeft ook het Voice-verhaal – waarop we later ongetwijfeld terugkomen – enorme impact.”

Aansluitend toont Van der Vorst een RTL-promo van vier series – Bed & Breakfast Vol Liefde, Better Than Ever, Make Up Your Mind en De Verraders – die hij met een duidelijk doel heeft geselecteerd. “Ze scoren niet alleen stuk voor stuk goed, maar het speelt ook in op onze visie om meer eigen IP te ontwikkelen. Hoewel we ook graag met producenten samenwerken, is het speerpunt om meer eigen formats te ontwikkelen.”

Ster stijf uitverkocht
Hoe staat de NPO ervoor, is de openingsvraag aan Frans Klein. “Ik denk dat wij allemaal klinken als politici: wij hebben de beste verkiezingen ooit achter de rug, dus ergens moet er toch verlies zijn… Maar wij mogen niet klagen. Het gaat goed met lineair, we groeien hard on demand en de Ster is stijf uitverkocht, maar misschien wel het allerbelangrijkste voor de publieke omroep: in tijden van crisis weet het publiek ons te vinden. In relevante rubrieken als Nieuwsuur, met uitmuntende oorlogsjournalistiek, is dit de publieke omroep bij uitstek.”

Lubach-effect
Na de videopromo van NPO 1-collega Remco van Westerloo, een aaneenschakeling van tv-hoogtepunten uit 2021, noemt Klein twee persoonlijke favorieten. “Ik ben dol op Matthijs en zijn show, maar ook het Parijse programma met Rob Kemps Chansons vond ik mooi.”

Of hij de show met Arjen Lubach als groot risico heeft ervaren, wil Janssen weten. “Eerlijk gezegd niet. Ik kan hier een stoer verhaal vertellen, maar het ging zo goed op de zondag, dus toen Lubach zelf het gesprek aanging voor een dagelijkse show, hebben we dat idee meteen omarmd. Het heeft een enorm effect op onze programmering. Niet alleen als het gaat om bereik, vooral onder jongere doelgroepen, maar we zijn ook verdubbeld in de leeftijdsgroep 20-49 in het programma daarna: Op1. Dat is echt het Lubach-effect.”

Het Verhaal van Nederland
Ook Het Verhaal van Nederland, met Daan Schuurmans als charismatisch verteller over onze historie, slaat aan. “Ik heb ook wel eens een podwalk gedaan. Vier jaar terug, want toen begon de aanloop al, hadden we een enorme discussie of wij wel geschiedenis op 1 moesten brengen, dus dit voelde als een groter risico dan de lancering van Lubach in 2022.”

Fragiel
Talpa TV-directeur Marco Louwerens speelt de verkiezingsshow moeiteloos mee. “Het gaat top! We hebben het beste Q1 sinds jaren, maar ik ben me bewust van het Calimero-effect: we lopen achter bij NPO en RTL. Ik schreeuw niet van de daken dat het zo geweldig gaat. Tegelijk gaan onze cijfers ook niet slecht. We willen zenders van betekenis worden, zeker met SBS6, maar het is nog wat fragiel.”

“We willen de slogan
‘Thuis in elke straat’
vooral waarmaken”

Louwerens toont een mood video over ‘Het Nederland van nu’ met verhalen die dichtbij staan. “Start het volkslied!”, suggereerde Janssen. Hij vroeg of de slogan ‘Thuis in elke straat’ vooral intern wordt gebruikt of die kreet ook ‘naar buiten’ gaat. “We willen die slogan vooral waarmaken. In Hart van Nederland, misschien wel het meest iconische SBS6-programma, lukt dat goed. Gek genoeg krijgen die dagelijks goed scorende programma’s zelden een taart of de credits, maar daar werkt een club mensen die dagelijks thuis zijn in elke straat. Niet alleen in de Randstad.”

Wat is nou typisch SBS aan dit filmpje en bijvoorbeeld niet RTL?
Louwerens: “Ook RTL wil het hele land bedienen. Het gaat om nuances. Wij zijn wat volkser, daar zijn we ook trots op. Voorheen kregen we het stempel Campingzender, ook niks mis mee. Het gaat om invulling. Onze realityprogramma’s – rond De Meilandjes of Peter Gillis – zijn uitvergrotingen van het dagelijks leven.”

Fusie
Over de voorgenomen fusie van RTL en Talpa Network, die onder een vergrootglas ligt en volgens een strikt protocol moet verlopen, zegt Louwerens: “Temidden van alle buitenlandse aanbieders willen we als sterke Nederlandse mediapartij ons mannetje staan, dat is het kerndoel van de fusie. RTL heeft met Videoland een fantastische propositie, waar wij met Talpa mooie content aan kunnen toevoegen.”

Na afloop voegt hij daar desgevraagd nog aan toe: “Ik ben een groot voorstander van de fusie en vind het hartstikke leuk, maar ik had het ook niet erg gevonden als wij nog een jaartje of twee, drie door hadden kunnen knokken met waar we nu mee bezig zijn.”

Van der Vorst: “RTL is zeven jaar geleden begonnen met Videoland, die pioniers werden binnen het bedrijf soms zelfs een beetje uitgelachen, maar kijk nu: het is één van hipste mediamerken van Nederland geworden. Met 1,1 miljoen betalende abonnees, nu de nummer één lokale speler. Fast forward. Dankzij Videoland hebben wij alle vertrouwen in de toekomst. Met zeventig Originals per jaar investeren we fors in Nederlandse content.”

Janssen: “Hoe gaat het met NPO Start en NPO Plus, Frans? Het systeem onthoudt nog steeds niet waar ik was gebleven bij het kijken…”
“Juist in de VOD-omgeving merken we dat het niet alleen om content gaat, maar dat je ook een half Tech-bedrijf bent. Aan die kant hebben we veel leergeld betaald, we zijn volop bezig met een nieuwe app. Die lanceren we dit najaar, compleet met alle nieuwe functionaliteiten. De kracht is onze content, diepgeworteld in de Nederlandse cultuur, de grote variatie en kwaliteit aan series en speelfilms.”

Van der Vorst: “Met de nieuwe serie rond Máxima, Moccro Maffia, Judas en talrijke andere series en speelfilms investeren we met Videoland volop door.”

Janssen: “Kunnen publieke omroep en Videoland hier samenwerken?”
Klein denkt ‘niet meteen’ aan een fusie, maar Van der Vorst ziet wel mogelijkheden: “Op dramagebied zouden we best samen kunnen produceren, want budgetten vliegen omhoog. Buitenlandse streamers gooien miljoenen op tafel, dus misschien moeten we soms samen produceren. Daarover kunnen we goede afspraken maken, daarmee versterken we de creatieve industrie in Nederland.”

Klein: “We spreken liever over twee assen: de populaire content en wat wij de publiekwaardige inhoud noemen. Het Jaar van Fortuyn is natuurlijk typisch Nederlands, dus dat zal niet de hele wereld over reizen, maar het is excellent gemaakt. Ook zoeken we samenwerking met andere publieke omroepen in Europa, zoals met de VRT.”

“En wat verwacht Peter van de samenwerking met Talpa?”
Van der Vorst: “Er komt veel content en creativiteit onze kant op voor Videoland. John de Mol gaat dan ook weer voor RTL produceren. Ik kijk uit naar die samenwerking.”

“Met de YouTube aflevering van BOOS heeft Tim Hofman een beerput rond The Voice opengetrokken. Wat is nu de situatie op de werkvloer?”
Louwerens: “Ik heb gisteren een lang gesprek gehad met ruim dertig tv-collega’s over veiligheid op de werkvloer. De discussie speelt natuurlijk breder in de maatschappij. De vraag is niet alleen hoe we zaken kunnen agenderen, maar ook hoe we het in de praktijk concretiseren: voel jij je veilig? Bij wie kun jij dan je verhaal kwijt? Wordt er echt naar je geluisterd? Wat gebeurt er met foute grappen? Ik ben een blanke man van middelbare leeftijd met soms foute humor.”

“Kijk naar Vandaag Inside… ”
Louwerens: “Het is voetbalkantine-humor, waar ik zelf als Sinterklaas ook wel eens een slechte grap heb gemaakt of zaken soms te ver gaan, maar het is een ingewikkelde discussie. Mensen moeten ook een beetje relativeren. Johan Derksen en John van den Heuvel worden ernstig bedreigd, terwijl zij naar eer en geweten hun werk uitoefenen! Bij The Voice gaat het om een programma van RTL, maar het had overal kunnen gebeuren. Deze discussie moeten we in de samenleving, maar nu vooral binnen onze bedrijfstak voeren. Ik hoor van mijn negenjarige dochter ook dingen die zij op straat naar haar hoofd geslingerd krijgt, die verre van beschaafd zijn. Het speelt dus breder in het land.”

“Wij zijn in een totale
nachtmerrie beland”

Van der Vorst: “Wij zijn in een totale nachtmerrie beland en moesten zo ongeveer ter plekke beslissen dat we The Voice van de buis zouden halen. Dat is nogal wat. Niet alleen uit menselijk oogpunt voor alle slachtoffers, maar ook voor het bedrijf en alle mensen die aan het programma werken. Het was nieuws op CNN, dus ja: het heeft impact gehad. En het was meteen een enorme wake-up call, voor ons allemaal. Het is een maatschappelijk probleem, maar als groot mediabedrijf is het ook meteen zo zichtbaar. Helaas zijn we hierin voorloper, maar we nemen ook het voortouw in het zoeken naar oplossingen. In de vorm van een mediabreed convenant, geleid door Inge Brakman, met onder meer Talpa, NPO en NCP.”

“Hoe ga je die afspraken op papier in de praktijk brengen?”
Van der Vorst: “Vooral door voortdurend in gesprek te gaan met medewerkers. Met onze CEO Sven Sauvé is het bij RTL met online sessies voor zeshonderd collega’s open en eerlijk besproken. Een extern bedrijf gespecialiseerd in vertrouwenspersonen helpt ons hoe we hiermee kunnen omgaan, onder meer via interne workshops, maar we moeten ook een meldpunt creëren. Dit wordt professioneel begeleid. Zo is er intussen veel in gang gezet.”

Klein: “Wij kijken vooral naar de structuur en de cultuur. Wat accepteren we nog van elkaar? Er is geen andere methode dan dit gesprek met elkaar te voeren.”

Rob Janssen slaat de brug naar het nieuwe integraal programmeren bij de NPO: van zendermanagers naar genremanagers. “Lijkt me knap ingewikkeld.”
Klein: “Nou, zo complex is het ook weer niet. In een notendop: we hebben televisie jarenlang volgens de lijnen van de publieke zenders ingedeeld. Wat past er op 1, 2 en 3? Maar zeker sinds de opkomst van online en streamingplatforms zien we dat we de start bij de content moeten maken. En welke uitzendplatforms passen daarbij? Voorheen was lineair dominant. Waar is NPO 1 naar op zoek? Dat was vaak de start en het einde van het denken.”

Bij de bron
“Neem Het Verhaal van Nederland. Toen we daar in beginsel over spraken, wisten we: dit willen we lineair uitzenden, maar op het moment dat we lanceren, moet het ook te bingewatchen zijn enover online extensies beschikken, zoals de Podwalks. Met een goed idee ga je nu naar de zendermanager en begint het bij de bron: wat is het verhaal? Hoe gaan we het uitrollen? Dat is de nieuwe manier van programmeren.”

Herinvesteren in Nederland
Van der Vorst: “Wij hebben een bewuste keuze gemaakt om onze content niet meer op Amerikaanse platforms te etaleren, nog wel teasers en promo’s. Onze content spelen we op onze platforms uit, zodat het geld hier blijft en we in Nederland in nieuwe content kunnen herinvesteren.”

Klein: “Wil je een sterk merk bouwen, dan moet je zo exclusief mogelijk zijn.”

“Sommige mensen zeggen: je moet daar zijn waar je publiek is.”
Van der Vorst: “Natuurlijk willen we een zo groot mogelijk bereik creëren, maar benut dan ook bijvoorbeeld AD.nl en De Telegraaf.nl – platforms met een flink bereik – dan blijft het geld in Nederland in plaats van dat we YouTube steunen.”

Klein: “Je creëert conversie. Verleiden op YouTube en via hen publiek naar de NPO trekken.”

Van der Vorst: “Dit vind ik wel een interessante discussie. Je kunt die content ook op Nederlandse platforms kwijt.”

“Lubach op Videoland?”
Van der Vorst: “Waarom niet? Puur als promo. Waarom wel op YouTube?”

Klein: “Het zijn fragmentjes waarmee we teasen, we moeten publiek niet pesten. Honger krijgen op YouTube en bij de NPO komen eten.”

“Honger krijgen
op YouTube
en bij de NPO
komen eten”

“Hoe is dat bij Talpa?”
Marco: “Ik heb een nieuwtje: Vandaag Inside gaan we via TikTok uitzenden, op drie schermpjes. Apart geregisseerd. We hopen daarmee ook een jonger publiek te bereiken.”

Bas van Teylingen (EndemolShine) vraagt vanuit de zaal: “Waarom is The Voice-uitzending van BOOS via YouTube uitgezonden en niet via een tv-zender?”

Klein: “Omdat BOOS al jaren primeurs op YouTube presenteert en parallel op NPO3.nl. Met zo’n scoop moet je als makers je vaste kijkers niet teleurstellen. We hebben hierover uitgebreid gesproken. Die beslissing is niet uit de lucht komen vallen. De kracht van BOOS en Tim Hofman is dat dit 1-op-1 met de publieke omroep wordt geassocieerd. Daar is het ons om te doen. Bovendien was het ook moeilijk om hiervoor op tv een goede context te vinden, dus dat was een extra reden om het binnen het vertrouwde format te houden.”

Waarna Janssen het gezelschap ‘eindelijk’ richting borrel dirigeert en verwijst naar de eerstvolgende Broadcast Media Society op 8 juni, met onder meer de uitreiking van de Guidinc. Awards en aansluitend de In Holland Beach Party…

Bron: BM/Erik Klap
Foto’s: Teun Grob