Net als elk jaar werd er gelachen en gehuild om respectievelijk stijgend of afbrokkelend marktleiderschap. Met vier kwakkelzenders verloor Talpa het van Qmusic. En laten we stiekem voorzichtig vooruitblikken op 2022: maak je borst maar nat! Onze radiospecialist Roeland van Zeist heeft alles op een rij gezet.
Lees de complete radioreview over 2021 hier (pdf).
Bron: BM
Dit jaar gaat ook Bram Krikke de uitdaging aan. Ze mogen pas naar buiten als ze de muzikale code kraken en luisteraars kunnen ze daarbij helpen. Bram Krikke neemt dit jaar de plek van Kai Merckx in, die binnenkort zijn eerste kindje verwacht. Bram vertelde woensdag aan Mattie, Marieke en Domien in de ochtendshow: “Ik heb een aantal keer een escape room gedaan en ik weet dan echt niet waar ik moet beginnen. Ik ga nog even alles terugluisteren van de afgelopen twee seizoenen. En ik ben ook al gewaarschuwd voor jullie. Mensen zeiden: die zijn helemaal gek!”
Ontsnappen
Een dag, een week of misschien wel tot na kerst. Vorig jaar lukte het de dj’s pas na vier dagen om te ontsnappen. De dj’s krijgen ieder een ultrakort fragment van een hit uit de rijke geschiedenis van de Top 40. De enige manier om uit de escape room te komen, is het raden van de juiste titel en de artiest, de oplossing van de muzikale code. In de Q-escape room bevinden zich allerlei puzzels die de dj’s dichter bij de oplossing brengen. Elke dag tussen 6.00 en 20.00 uur wordt er live radio gemaakt vanuit de Q-escape room. Mattie, Marieke, Domien en Bram verblijven continu in de escape room, ze eten en slapen er dus ook.
Succesvolle eerdere edities
Tijdens de eerste twee edities Q-escape room werden de dj’s massaal geholpen door de luisteraars. Er kwamen tienduizenden berichten binnen en het aantal bezoekers op de website en in de app steeg explosief. Zo lag de het gebruik van de videoplayer in de Q-app 671 procent hoger dan in reguliere weken.
Spelverloop
Op vaste momenten gedurende de dag mogen de dj’s een gok wagen. Hebben ze hun hits allemaal goed? Dan mogen ze de Q-escape room verlaten. Maar klopt het niet of staan de antwoorden niet in de juiste volgorde, dan moeten ze wachten op de volgende ontsnappoging. Intussen moeten zij puzzels doen om dichter bij de antwoorden te komen. En daarbij kunnen ze de hulp van luisteraars goed gebruiken. Een escape room draait immers om samenwerken.
Bron: Qmusic/BM
NPO Radio 2 zit Qmusic wel op de hielen met een aandeel van 19,9 procent, een stijging van 0,5 procent. Radio 10 staat op de derde plek met een aandeel van 10,1 procent, gevolgd door Radio 538 met 9,6 procent. Het aandeel van NPO 3FM is stabiel met 2,2 procent. KINK ziet het aandeel stijgen van 0,8 naar 1,0 procent, het hoogste marktaandeel ooit.
De rapportage is gebaseerd op een landelijk representatieve steekproef van 8.326 respondenten van 10 jaar en ouder. De gemiddelde luistertijd is in deze periode 2 uur en 25 minuten per dag (vorige periode: 2 uur en 22 minuten) . De gemiddelde luistertijd van de luisteraars is 4 uur en 4 minuten (vorige periode: 4 uur en 6 minuten). Het Nationaal Luister Onderzoek wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van Stichting Nationaal Luister Onderzoek (NLO).
Bron: BM
“Schrijven – en het delen van ervaringen – vond ik altijd al leuk. Ik schreef brieven naar vrienden en familie. Later kwam de schoolkrant, dat was ook een fijne uitlaatklep. Toch heb ik nooit een journalistieke roeping gevoeld. Weet je wat de uitkomst van mijn beroepskeuzetest was? Bankmedewerker! Niks ten nadele van deze sector, maar ik raakte wel een beetje ontmoedigd. Ik was ook helemaal niet goed met cijfers.”
“Op dat moment wist ik niet eens dat de School voor Journalistiek bestond, totdat mijn docent Maatschappijleer mij hierop wees. Ik dacht meteen: ik wil voor een krant schrijven! Dat leek me te gek. Mijn gevoel voor onrecht is in zekere zin ook een drijfveer. Ik schreef altijd verontwaardigde artikelen in de schoolkrant: dit klopt niet, hier moeten we kritischer naar kijken. Waarom kan het niet anders? Dat motiveert mij nog steeds om dit vak uit te oefenen.”
“Volgens mij moet jij
radio gaan maken”
Dolfijn FM
“Ik heb altijd schrijvende journalistiek beoefend tot Sandra Hay (de vrouw van Barry Hay, red.) tegen me zei: ‘Volgens mij moet jij radio gaan maken. Dat zou je hartstikke leuk doen.’ Het toeval wilde dat ze bij Dolfijn FM (de toonaangevende Nederlandstalige radiozender op Curaçao en Bonaire, red.) collega’s zochten. Mijn eerste reactie was: ‘Nee joh, ik heb een nasale, vervelende stem. Wie zit daar nu op te wachten?’ Uiteindelijk heb ik toch maar een demo opgestuurd, die ik met een vriendin op haar studentenkamertje had opgenomen. Dolfijn FM vond het goed genoeg voor een kennismaking. Zo ben ik er een beetje ingerold en daar is mijn liefde voor radio geboren. Ik ben daarnaast altijd blijven schrijven, tót ik bij De Nieuws BV kwam.”
Duizendpoot
Na een woelige jeugd in Hilversum – Natasja is kind van (gescheiden) Antilliaanse ouders, die enige tijd actief waren als Jehovah’s Getuigen – vertrok ze naar Utrecht voor de School voor Journalistiek en plakte daar nog de universitaire studie Psychologie in Amsterdam aan vast. Daarna nam ze een kloek besluit; Natasja pakte haar spullen en verhuisde voor vijf jaar naar de Caribische eilanden voor een correspondentschap bij de Wereldomroep, The Economist en NPO Radio 1.
Terug in Nederland was ze op diverse zenders te horen: FunX, NPO Radio 1 en bij Qmusic, als invaller. Bij de NTR presenteerde ze het wetenschapsprogramma Focus en Natasja maakte de podcast Koninkrijkskwesties. In september 2020 volgde ze Renze Klamer op bij De Nieuws BV. Dat jaar werd ze genomineerd voor een Marconi Award in de categorie ‘aanstormend talent’. Afgelopen zomer presenteerde de journalistieke duizendpoot, samen met Erik Dijkstra, namens BNNVARA Op1. Vijf afleveringen lang. Een zomerbaantje, zo noemde ze het zelf.
De Nieuws BV
“Het is geen vraag wat leidend is: radio, televisie of online. Nee. Het is gewoon De Nieuws BV als format, dát is leidend. In het begin moest ik wennen aan de combinatie van beeld en geluid. Het was een beetje zo’n split-brain moment. Nu ben ik het gewend. Ik ben trots dat we iets nieuws proberen en daar de ruimte voor krijgen op NPO 1 en dé nieuwswaardige radiozender van de publieke omroep. Het is onwijs leuk om te schakelen tussen zwaardere en lichtere thema’s. Ik denk ook dat het leven zo in elkaar zit. Daarom omschrijft De Nieuws BV zichzelf ook als ‘je dagelijkse actualiteiten’, maar ook ‘je dagelijks vertier’. In mijn beleving is het eigenlijk je dagelijkse portie ‘leven’. Alles zit erin.”
“Dat was echt het juiste gesprek,
op het juiste moment”
Overanalyseren
“In het begin van De Nieuws BV was ik ongelukkig, want ik was misselijkmakend zenuwachtig en vaak helemaal niet tevreden met mezelf. Ik keek echt álles terug. Dat ging een beetje de verkeerde kant op. Ik ging mezelf overanalyseren. Ik vond mijn werk wel leuk, maar tegelijkertijd viel het me zwaar. Collega Lara Rense signaleerde dat en kwam naar me toe. Ze zei dat ik niet zo streng voor mezelf moest zijn en deelde ook haar eigen beleving. Toen moest ik wel even slikken: ik ben niet gek. Het klopt, want het ís spannend. Het is niet makkelijk en voor je gevoel kún je het ook niet honderd procent goed doen. Maar probeer daar niet helemaal in te verdrinken, zodat je niet meer ziet wat wél goed gaat. Dat was echt het juiste gesprek, op het juiste moment.”
Teamcreatie
“Bij De Nieuws BV blijft het niet bij presenteren. Ik pitch ideeën, herschrijf soms presentatieteksten en bedenk ook vragen. Daarbij moet ik alles verantwoorden, net als iedereen. Het is echt een creatie van een team. Tijdens het presenteren is er ruimte voor humor en spontaniteit. Dat maakt het ook zo leuk. Als je presenteert, moet je snel kunnen schakelen. Je moet ter plekke beslissingen nemen en daar achter staan. Bij een mooi onderwerp moet ik beoordelen of ik een minuutje van het volgende onderwerp kan afsnoepen, dat zijn meestal primaire beslissingen. Soms denk je achteraf: shit, dat had ik anders moeten doen. Geen enkele uitzending is hetzelfde, maar dat vind ik juist gaaf. Het is lekker live, foutjes horen erbij. Als ik iets goed oplos, kan ik ook echt blij zijn. Nu ben ik tevreden over een uitzending als we plezier hebben gemaakt. Een lach en een traan, een mix aan emotie en informatie. Ja, dan ben ik gelukkig.”
Op1
“Als ik mezelf terugzie bij Op1, dan zie ik weer dat onzekere, ongemakkelijke meisje dat ik in het begin van De Nieuws BV was. Maal tien. Dat had ik van tevoren totaal niet zien aankomen. Ik ging er heel stoer in. Wat doet iedereen toch moeilijk, dacht ik nog. Pas in de visagie voelde ik zenuwen. Eenmaal aan tafel werd mijn brein een soort pudding. Ik heb daarna ook best wel wat soul searching moeten doen, want ik was super ontevreden over bepaalde interviews. Hoe kán dit nou? Maar toen dacht ik ook meteen: óf je zegt, ik ga dit nooit meer doen omdat je ongemak voelt, óf je gaat erachter komen hoe je het beter kunt doen. Als ik ongemak ontdek, dan wil ik kijken hoe ik het gemakkelijker kan maken. Dat heeft altijd in mij gezeten. Ik heb nu afgesproken dat ik inval bij Op1 als Nadia Moussaid uitvalt. Dat vind ik een fijne manier om het onder de knie te krijgen.”
“Eenmaal aan tafel
werd mijn brein
een soort pudding”
BNNVARA, maar voorheen vooral VARA, kent een succesvolle talkshow-traditie. Na Sonja Barend, Paul Witteman, Jeroen Pauw en Matthijs van Nieuwkerk ligt de lat hoog. Sinds DWDD en het ‘teruggeven’ van de vrijdagavond van Op1, waar Astrid Joosten en Paul de Leeuw toonden dat een goede of getapte presentator iets anders is dan een talkshow beheersen, ligt BNNVARA onder een vergrootglas. Helemaal nadat Fidan Ekiz en Renze Klamer van De Vooravond werden verbannen en moesten plaatsmaken voor Khalid & Sophie.
Eerder bleek Sophie Hilbrand met Hugo Logtenberg wel een sterk koppel bij Op1, waar Hugo nu een presentatieduo vormt met Nadia Moussaid. Op1, in felle concurrentie met Jinek, Beau of Humberto, kreeg nogal wat te verduren, vooral op social media. “Ik denk dat de kritiek op Op1 ook te maken heeft met de omroep. Het lijkt alsof BNNVARA nog een beetje zoekende is naar het juiste format. Het is trouwens groter dan die ‘talkshow-oorlog’ op de late avond alleen. De kijker wordt kritischer, want we kijken alles on demand. Ik ook. We leven echt in een andere tijdsgeest. Ik kijk hoe ik mijn avond wil inrichten en ga ook niet langer zitten voor een avondje tv. Dan is het ook steeds lastiger om mensen te pleasen.”
Twitter? Exit!
“Ik kan goed tegen kritiek. Sterker nog, ik hoor graag waar het beter kan. Ik ben mijn eigen grootste criticus. Met Carel Kuyl hebben we, samen met mijn co-host Erik Dijkstra, de uitzendingen van Op1 geëvalueerd. Carel deed dat heel fijn. Waar ik aanvankelijk dacht: dit wordt niks, keek hij wáárom het niet goed was. Daar heb je veel meer aan. Ik ben sinds twee weken wel van Twitter af, want daar haalde ik echt niks meer aan opbouwende kritiek uit.”
Inclusiviteit
“Ik moet oppassen dat ik geen one-trick pony wordt, zeker als het om thema’s als inclusiviteit en diversiteit gaat. Ik wind me namelijk over veel meer onderwerpen op. Bitcoins bijvoorbeeld! Hoe kan het nou dat iedereen die dingen koopt? Ik wind me ook op over de toeslagen-affaire, over mensen die geen huis kunnen krijgen of bejaarden in volgepoepte luiers naar wie niemand om lijkt te kijken. Het gesprek over inclusiviteit moest wél worden gevoerd – daar steekt mijn gevoel voor onrecht weer de kop op – en dus was het belangrijk om daarop te sturen. Er lijkt nu langzaam maar zeker een verschuiving gaande. Nu moeten we drastische, spannende keuzes durven maken, wanneer er nieuwe plekken vrijkomen in besturen of directies.”
Stop racisme
In 2020 werd het manifest ‘Stop racisme en discriminatie in de media’ opgezet, waaronder ruim zeshonderd journalisten hun naam hebben gezet. Gibbs was één van de initiatiefnemers. Ze pleiten onder andere voor een Media Meldpunt Racisme & Discriminatie. “Na het manifest kregen we veel verzoeken van mediabedrijven. Dat vond ik tof. Ze willen graag dat erkende mediamakers helpen, maar de kennis en handvatten moeten er ook zijn. Begrijp me niet verkeerd, ik zie een positie in de directie van BNNVARA niet zitten. Ik benijd mensen niet die moeilijke keuzes moeten maken. Het beste bewijs daarvan is dat ik ben gevraagd voor de jury van de Talentday bij BNNVARA, maar daar heb ik bewust ‘nee’ tegen gezegd. Het feit dat ik al niet in zo’n jury kan zitten, omdat ik de droom van jonge mensen niet in duigen wil laten vallen, bewijst dat ik niet geschikt ben om in een directie te zitten.”
BNNVARA
“Ik weet niet of ik voor KRO-NCRV of EO zou kunnen werken. Bij de NTR voelde ik me ook al minder thuis. Logisch ook, want dat is een taakomroep. Bij BNNVARA kun je én presentator zijn én demonstreren op het Binnenhof voor de rechten van vluchtelingenkinderen. Dat is misschien de mix van dat socialistische van de oude VARA en tegelijkertijd dat rebelse van BNN. Te gek.”
Lijstjes
“Must-see, must-watch, must-listen, lekkere cocktails, renovaties voor mijn huis, make-up. Ik maak van alles lijstjes. Echt alles. Zo ook voor nieuwe formats. Hier is mij vanaf dag één gevraagd naar eigen inbreng. Wat vind je belangrijk? Waaraan zou je willen werken? Hoe zie jij je toekomst? Je wordt eigenlijk permanent uitgenodigd verder te kijken dan alleen naar je eigen programma. Ik vind De Nieuws BV echt een feestje. Als ik dit over vijf jaar nog mag doen, zie ik nu niet in waarom ik ‘nee’ zou zeggen. Tegelijkertijd weet ik ook dat het voor een programma goed is om fris te blijven en daar juist zelf ook kritisch in te zijn. In hoeverre blijf ik mij ontwikkelen op die plek? Kun je er iets anders uithalen? Misschien moeten we straks nieuwe talenten de kans geven? Ik wil me daarnaast graag ontwikkelen als talkshow-host. Neem die talkshow van Splinter. Fantastisch. Dat lijkt me zo gaaf.”
“Ik maak van
alles lijstjes”
De ‘Grote-Natasja-Uitzending’
“Als ik mijn eigen Nieuws BV uitzending mag samenstellen, zou ik sowieso een lijntje naar de eilanden leggen. Alle zes eilanden hebben een warme plek in mijn hart. Misschien wel een hele week uitzenden vánaf Curaçao of Aruba, met brassband erbij! Verder zeker onderwerpen over criminaliteit en economie. Interactie met de luisteraar kan ook beter, dat mis ik nu wel eens een beetje. Inbellen op vragen of thema’s, hoe leuk is dat! Ja, mijn docent Maatschappijleer heeft het misschien toch wel goed gezien. Ik zit op mijn plek bij BNNVARA.”
Bron: BM (Erik Klap & Sterre Kilsdonk)
Foto’s: Tom Cornelissen
NPO Radio 2 heeft een aandeel van 11,4 procent, een verlies van 0,4 procent. Radio 10 staat op de derde plaats met een aandeel van 10,7 procent. Radio 538 volgt met 9,4 procent. Het aandeel van NPO 3FM is licht gestegen en bedraagt nu 2,2 procent.
De rapportage is gebaseerd op een landelijk representatieve steekproef van 8.337 respondenten van 10 jaar en ouder. De gemiddelde luistertijd is in deze periode 2 uur en 22 minuten per dag (vorige periode: 2 uur en 22 minuten) . De gemiddelde luistertijd van de luisteraars is 4 uur en 6 minuten (vorige periode: 4 uur en 7 minuten). Het Nationaal Luister Onderzoek wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van Stichting Nationaal Luister Onderzoek (NLO).
Bron: NLO/BM
Qmusic programmadirecteur Dave Minneboo: “Ik vind het geweldig dat we naast Armin ook wereldsterren Afrojack en Sunnery & Ryan aan onze dj-programmering kunnen toevoegen. Voor het ultieme weekendgevoel moet je bij Qmusic zijn.”
Voor de ultieme clubavond hoeft de Qmusic-luisteraar vanaf 16 oktober alleen maar Qmusic aan te zetten. Tussen 21.00 en 22.00 uur is de Maximum Weekendmix met Menno Barreveld te horen en om 22.00 uur presenteert Armin van Buuren de meest populaire dance tracks van het moment tijdens the World Wide Club 20. Om middernacht brengen Sunnery & Ryan de club naar de huiskamers van de luisteraars, gevolgd door A State of Trance met Armin van Buuren om 01.00 uur. Van 03.00 tot 04.00 uur komt het beste van Tomorrowland One World Radio voorbij en de nacht sluit af met Jacked van Afrojack van 04.00 tot 05.00 uur.
Om de start van de nieuwe programmering te vieren, maken luisteraars deze week kans op toegang voor de Tomorrowland Winter Pre Party op 15 oktober bij Qmusic. Hier treden Sunnery & Ryan en Armin van Buuren op voor 200 luisteraars. Vlak voor het optreden wordt een finalespel gespeeld waarbij een Ultra Vip Tomorrowland Winter Experience voor 2 personen op het spel staat. De luisteraar die dit wint mag samen met iemand naar het driedaagse festival Tomorrowland Winter, inclusief activiteiten, skipas, luxe hotelovernachtingen en een meet & greet met een bekende artiest.
Zaterdagavondprogrammering
18.00 – 21.00 Jordi Warners
21.00 – 22.00 Maximum Weekendmix met Menno Barreveld
22.00 – 00.00 The World Wide Club 20 met Armin van Buuren
00.00 – 01.00 Sunnery & Ryan
01.00 – 03.00 A State of Trance met Armin van Buuren
03.00 – 04.00 Beste van Tomorrowland One World Radio
04.00 – 05.00 Jacked met Afrojack
Bron: Qmusic/BM
Foto: Frits van de Clips/Qmusic
Qmusic heeft nu een aandeel van 11,4 procent, terwijl dat in juni-juli nog 11,9 procent was. Het aandeel van Radio 10 is gestegen van 10,1 naar 10,5 procent. Het aandeel van NPO 3FM is gezakt van 2,2 naar 2,0 procent, een dramatische daling. Eind 2012 had de zender nog een marktaandeel van 12,1 procent, mede dankzij Serious Request.
De rapportage is gebaseerd op een landelijk representatieve steekproef van 8.489 respondenten van 10 jaar en ouder. De gemiddelde luistertijd is in deze periode 2 uur en 22 minuten per dag (vorige periode: 2 uur en 26 minuten). De gemiddelde luistertijd van de luisteraars is 4 uur en 7 minuten (vorige periode: 4 uur en 5 minuten). Het Nationaal Luister Onderzoek wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van Stichting Nationaal Luister Onderzoek (NLO).
Bron: NLO/BM
De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel om voor de vier meest waardevolle vergunningen van Sky Radio, Radio 538, Qmusic en Radio 10 zogenoemde verlengingsprijzen vast te gaan stellen, die de houders moeten betalen. De ministeriële regeling waarin deze verlengingsprijzen worden vastgelegd, gaat eerst nog in internetconsultatie.
De Nederlandse commerciële radiosector heeft tijdens de coronacrisis gekampt met teruglopende advertentie-inkomsten. De diverse radiostations hebben aangegeven hierdoor financieringsbehoefte te hebben om te kunnen blijven uitzenden en te investeren in technologie.
Om te voorzien in deze financieringsbehoefte, achten de radiostations het noodzakelijk dat hun – in 2022 aflopende – vergunningen worden verlengd. De Tweede Kamer heeft met een breed aangenomen motie (132 stemmen voor) het kabinet verzocht om de vergunningen van de commerciële radiostations te verlengen in plaats van deze te veilen, zoals eerder was beoogd door het ministerie van EZK. Het kabinet voert de motie uit.
Bij een veiling wordt via verschillende biedingen bepaald wat de economische waarde van een vergunning is. Bij een verlenging moet een zogenoemde verlengingsprijs worden vastgesteld. De Telecommunicatiewet schrijft voor dat dit een marktconforme vergoeding moet zijn, waarvan de hoogte per vergunning nu openbaar wordt geconsulteerd. Die bedragen zijn tot stand gekomen na een onafhankelijk advies van het onderzoeksbureau SEO. Vooralsnog gaat het ministerie uit van 40,6 miljoen euro in totaal.
Bron: Ministerie van Economische Zaken en Klimaat/BM
DPG Media wil naast actuele nieuwsvideo’s een volgende stap maken met het ontwikkelen van ‘tijdloze’ videoformats die ‘een verrijking en verdieping zijn van hetgeen Nederland dagelijks bezighoudt’. Info- en entertainmentformats in het verlengde van het nieuws behoren tot de plannen. DPG wil daarmee bezoekers langer vasthouden en zowel het betalende als ingelogde digitale bezoek vergroten.
Om dit te realiseren wordt Boudewijn Smals (37), nu nog ceo van PnP Media, met ingang van 1 oktober director video. Smals werkte eerder bij KPN Presenteert en was managing director bij RTL MCN.
Bron: Adformatie/BM