Beeld & Geluid opent nieuw Mediamuseum op 11 februari
Doordat het museum zich aanpast aan de handelingen van de bezoeker, krijgt iedereen een persoonlijke museumreis. Het Mediamuseum, waarvoor Pieter van der Heijden als art director aan de basis stond, omvat meer dan vijftig interactives, honderden uren aan audiovisueel materiaal en vele objecten uit de mediageschiedenis.
Een bezoek aan het Mediamuseum is voor alle bezoekers, vanaf ca. 8 jaar, een unieke, leerzame maar vooral inspirerende ontdekkingsreis door het medialandschap van toen, nu en de toekomst. Toegangskaarten voor het Mediamuseum zijn vanaf 6 januari 2023 te bestellen via de site van Beeld & Geluid. Een kaartje voor volwassenen kost € 19,50 en voor kinderen van 8 t/m 17 jaar € 12,50. Tot 8 jaar is de toegang gratis alsmede voor Museumkaarthouders en andere pashouders.
Sinds de opening van het vorige museum (de Beeld & Geluid Experience) in 2006 is het medialandschap drastisch veranderd. Zo deed YouTube zijn intrede en explodeerde het gebruik van social media door het bezit van smartphones. Van ‘de media bepalen mijn wereldbeeld’ werd het ‘ik bepaal de media en de media bepalen mij’. Genoeg aanleiding voor Beeld & Geluid voor de bouw van een compleet nieuw Mediamuseum dat laat zien hoe media werken en dat de bezoekers even optilt uit hun eigen mediabeleving, door ze er op afstand naar te laten kijken.
Tune in & Museumapp
Het museumbezoek start in de Tune In. Hier maken bezoekers met de Museumapp en door middel van gezichtsherkenning hun Mediaprofiel aan. Hiermee worden bezoekers bij de verschillende interactives welkom geheten én worden filmpjes vertoond die passen bij hun persoonlijke voorkeuren. Tijdens het bezoek bouwen bezoekers aan hun unieke Mediaprofiel.
Met de Museumapp kunnen zij hun profiel onderweg en aan het einde van hun bezoek bekijken. Persoonlijke gegevens worden niet bewaard; de gemaakte filmpjes worden op verzoek toegestuurd. Vanzelfsprekend kan het museum ook zonder het aanmaken van een Mediaprofiel bezocht worden; de museumreis is dan niet gepersonaliseerd.
Bezoekers worden bij binnenkomst overweldigd door de Mediareactor, een reusachtige installatie van 300 meter LED-schermen die door het hele museum hangt. De Mediareactor verbeeldt de permanente mediastroom die het archief van Beeld & Geluid in- en uitstroomt.
Hoe we nu leven in de media wordt zichtbaar in vijf zones: Delen, Informeren, Verkopen, Vertellen en Spelen. In elke zone is een aantal interactives te spelen en zijn fragmenten te zien die, naast een aantal bijzondere media-objecten, de media van toen, nu en de toekomst duiden.
Dat is maar goed ook, beseft Pieter van der Heijden, want een degelijke, ruime testfase is cruciaal “omdat alles aan een stekker hangt”. In deze BM Talk vertelt de art director van het museum onder andere waarom hij na elf jaar vertrok bij Beeld & Geluid en er toch weer terugkeerde. Wat wordt het ‘wauw-moment’ straks en hoe zit het met de beeldrechten die moesten worden gecleard?
Meer BM Talks bekijken? Klik hier en abonneer je op ons YouTube-kanaal om geen video meer te missen. De komende weken passeren onder anderen Sonja Heijkamp, Jeroen Koopman, Rob van Beek, Peter Lubbers, Dennis Kleyn, Lara Ankersmit en Victor Knaap de revue.
De bezoeker gaat langs vijf zones over universele menselijke behoeften, waarin de grote invloed van media op ons dagelijks leven goed zichtbaar is: Delen, Informeren, Verkopen, Vertellen en Spelen. BM heeft deze zones de afgelopen maanden uitgebreid onder de loep genomen en sluit nu voorlopig af met Productmanager Museum Karen Drost en adviseur Pieter van der Heijden, die de laatste balans opmaken alvorens in februari 2023 de deuren van dit megaproject worden geopend.
Wie meer wil weten over het nieuwe Mediamuseum: in aanloop naar de opening wordt maandelijks een blik achter de schermen gegeven via de webserie (W)Auw van de Bouw. Presentatrice Sosha Duysker gaat hierin op zoek naar de Wauw’s en de Auw’s die komen kijken bij het bouwen van een state of the art Mediamuseum.
Hoofdopzichters
Voor Karen Drost en Pieter van der Heijden breken spannende tijden aan. Als ‘hoofdopzichters’ van het nieuwe Mediamuseum in Beeld & Geluid zit hun werk er op 1 november officieel op, maar dat betekent geenszins dat ze rustig achterover kunnen gaan leunen.
Integendeel, nu begint het eigenlijk pas, beseffen ze. “We hebben onszelf gefeliciteerd met het feit dat we vanaf de start van dit project tot vlak voor de zomervakantie eigenlijk geen noemenswaardige vertraging hadden opgelopen. Er is weliswaar her en der een beetje geschoven, maar we zaten nog steeds op schema. Maar het ‘stroopte op’; in de coronaperiode werden mensen nu eenmaal vaker ziek, zaken liepen vertraging op en zodra iets uit China moet komen, ben je niet zeker of het wel op Schiphol of in Rotterdam arriveert Daar begonnen we toch een beetje last van te krijgen. We zouden de geplande opening in november misschien wel halen, maar niet zonder in te vreten op die zo belangrijke testperiode. En die wilden we per se ‘droog’ houden, het zekere voor het onzekere nemen. Het vorige museum ging nagenoeg ongetest open en dat heeft de nodige lessen opgeleverd…”
“Er komt zo ontzettend veel bij kijken, het is meer dan alleen die schermen en objecten. Neem alleen al het aannemen van personeel voor de museumvloer, de training en aankleding van de mensen, de toegankelijkheid van het gebouw, noem maar op. We hebben hier straks het meest high tech museum van Nederland, dus we kunnen ervan uitgaan dat we nog wel met wat kinderziektes zullen worden geconfronteerd… En we weten ook: laat vijf mensen erdoorheen lopen en ze doen minstens tien dingen waarvan je denkt: dat had ik nooit verwacht.”
Tune In
En dus is het vanaf 1 november uitgebreid testen en fijnslijpen. Van der Heijden: “We weten nu dat het allemaal wel gaat werken, maar blijft het stabiel als het museum elke dag opnieuw wordt opgestart? En wat gebeurt er als we duizend mensen binnen hebben die tegelijkertijd op meer knoppen drukken dan ooit is uitgerekend? En als die duizend mensen per ongeluk zijn toegelaten, wat niet mag van de brandweer, op welke manier en hoe snel kunnen we dan ontruimen? Dat moeten we ook allemaal testen en daar mensen voor instrueren. Je hebt dus gewoon een flinke proefperiode nodig.”
Drost: “Het is een stresstest voor het museum, maar ook voor ons en al onze collega’s. Het leuke en mooie aan dit museum is dat het zo enorm interactief is, maar dat maakt het ook des te spannender of het allemaal blijft functioneren zoals is uitgedacht.”
Vast staat in elk geval dat de bezoeker zijn of haar persoonlijke mediareis begint in de zogeheten Tune In-ruimte. “We willen graag weten wie je bent en waar je van houdt. Hiervoor krijg je in de speciale Mediamuseum-app jouw eigen profiel. Zo kunnen we je onderweg begeleiden en verrassen en is je museumbezoek volledig gepersonaliseerd. Dat hoeft overigens niet als je daar uit privacyoverwegingen bezwaar tegen hebt”, aldus Drost.
Mediareactor
“Dat is natuurlijk best een gevoelig punt, daar hoeven we niet omheen te draaien”, vult Van der Heijden aan. “Maar we zijn een museum over dit soort onderwerpen, daarom vinden we dat het er juist in hoort. We hebben al wat pretests gedaan met mensen die moesten reageren op het museumconcept en in elke groep zaten er wel één of twee die zeiden: we weten het nog zo net niet, moet dat? Maar veel erger was het niet.”
Drost: “We kunnen goed uitleggen waarom en wat we met die informatie doen. We zijn je gegevens dezelfde dag alweer kwijt en we merkten in die focusgroepen ook dat we toch bekend staan als een betrouwbare instelling. ‘Het is voor Beeld & Geluid, dan zal het wel in orde zijn’. We denken dus dat het allemaal wel los zal lopen, maar als mensen echt niet gefotografeerd willen worden of die personalisatie vermijden, dan kunnen ze alle exhibits nog steeds gewoon bekijken.”
Als bezoekers zich hebben geregistreerd, zien ze de Mediareactor: een oneindige stroom van beelden die ons leven in media verbeeldt. Soms worden de beelden even stil gezet om mensen iets over een van de vele aspecten van media te vertellen en te laten beleven. Het is echt het ‘wauw-moment’ van het museum, waarbij de bezoeker letterlijk ook zelf onderdeel is van de mediastroom. Het museumbezoek verloopt vervolgens langs vijf thema’s: Delen, Informeren, Verkopen, Vertellen en Spelen. Hoe je die thema’s beleeft, is aan jou. De bijbehorende app wijst je op leuke extra’s op basis van jouw interesses en als je met een groep bent, kun je ook in de app zien waar de anderen zijn. Per thema kun je vragen stellen of extra weetjes zien.
Doelgroep
“In vergelijking met het oude museum is de doelgroep wel net iets anders”, vertelt Drost. “Omdat het totaalverhaal iets abstracter is en ook te maken heeft met ‘mediawijsheid’, richten we ons op iets oudere kinderen.” Van der Heijden: “Tegelijkertijd proberen we de volwassen doelgroep juist wat te verjongen. De bezoekers van het vorige museum hadden Swiebertje of zuster Klivia nog meegemaakt, nu willen we ons meer richten op dertigers, veertigers, vijftigers die ook vastgeplakt zitten aan hun telefoon. Het museum ging natuurlijk alleen over radio en tv, maar we zijn nu zestien jaar verder en de mediawereld is echt wel radicaal veranderd. Dat betekent dat we nu ook uit veel andere archieven en andere media hebben geput; veel meer internationaal ook.”
“Je moet het museum ook een
beetje zien als een groeidiamant”
Drost: “Rechten-technisch blijft dat soms wel lastig, we hadden onze ambities hoog gesteld, maar het is allemaal best goed gelukt, vind ik. Ik denk dat de bezoeker straks echt het gevoel krijgt: ja, dit is de mediawereld die ik ken, die stopt niet bij de landsgrenzen. Volledig zullen we niet zijn, maar dat is een archief nooit.”
Welk materiaal hadden jullie graag gehad, maar is niet gelukt?
Van der Heijden: “Game of Thrones. Dat was leuk geweest, maar daar is Hilversum te klein voor. Waar ligt dat? (Lacht) Wat wij tegen elkaar zeggen: als het museum klaar is, nodigen we de grote rechtenhouders hier uit en dan vragen ze aan het eind van het bezoek: mogen we meedoen? Je moet het museum ook een beetje zien als een groeidiamant.”
Actueel Wat is wel gelukt en zijn jullie extra trots op?
Van der Heijden: “De medewerking van alle grote gameproducenten die het hergebruik van hun titels hebben afgestaan. Maar ik ben ook blij met veel internationaal nieuwsmateriaal. En op de evenementenvloer kunnen we drie of vier losse units plaatsen waarmee we razendsnel op de actualiteit kunnen inspelen. Dat is het eerste wat je dan ziet als je binnenkomt.”
Drost vult aan: “Als straks het lint wordt doorgeknipt, dan zijn we nog steeds niet klaar hoor. Wie het museum opnieuw bezoekt, zal telkens zien: hé, dat is actueel, daar ging het vorige maand over of zelfs vorige week. De verblijfsduur in het museum was altijd al redelijk lang, maar we geven mensen echt de gelegenheid vaker terug te komen. Verder zullen we door de nieuwe event vloer ook andere doelgroepen binnenkrijgen, wordt de winkel die in het Atrium zat een ruimte waar je even door het archief kunt grasduinen en worden naast de vijf thema’s in het museum ook nog twee ‘wisselverdiepingen’ gecreëerd. Op de vijfde komt een ruimte die we Verwonderen noemen. Daar geven we verschillende partners de kans een showcase te tonen; NPO Innovatie bijvoorbeeld, of een holografiebedrijf. En op de zevende verdieping maken we Pronken: een speciale presentatieruimte voor bijvoorbeeld kleding of objecten.”
Van der Heijden: “In principe maken we de tentoonstelling voor een levensduur van circa tien jaar. Maar een deel van wat we nu laten zien – en we hopen stiekem een klein deel – zal volgend jaar al vervangen zijn. We weten per slot van rekening niet wat er gaat gebeuren in de media. Daarom concentreert het nieuwe Mediamuseum zich ook op thema’s en niet op platforms. Want als ineens een totaal ander platform of kanaal ontstaat dat ik nu niet kan verzinnen, dan past het in ieder geval altijd binnen een thema en gaat het er meteen in!”
Beeld en Geluid zwaait laatste museumbezoekers uit
De laatste bezoekers werden op zondag 25 oktober persoonlijk uitgezwaaid door directeur Eppo van Nispen tot Sevenaer en collega’s. Met dezelfde afstandsbediening waarmee koningin Beatrix het museum opende, zetten de laatste bezoekers het museum ‘uit’. Medio 2022 opent Beeld en Geluid het nieuwe hypermoderne mediamuseum, dat laat zien hoe iedereen in media leeft.
“De afgelopen 14 jaar waren een prachtige periode van innovatie, experimenteren en verandering met vele hoogtepunten. Met de komst van het nieuwe museum in 2022 bouwen we verder aan een mediawijzere samenleving. Daarnaast blijven we met liefde het mediageheugen van Nederland voor de eeuwigheid vastleggen. Online en in ons prachtige pand”, aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld en Geluid.
14 jaar museum
De afgelopen jaren genoten bezoekers van 15 paviljoens, meer dan 13 tijdelijke tentoonstellingen en talloze workshops, rondleidingen en evenementen. De bezoeker kreeg een kijkje achter de schermen bij radio en televisie en ontdekte zo de werking van media. Waar kinderen mediawijzer werden in het Mediawijzer-paviljoen en Media Ukkie Land, doken ouders in het rijke archief in de Medialounges.
Naast de vaste museumopstelling werden tijdelijke tentoonstellingen ingericht, zoals En wel hierom! over Van Kooten en De Bie, Zoom Safari over natuurbeelden, Let’s YouTube als ‘s werelds eerste tentoonstelling over YouTube en Nieuws of Nonsens over (fake) nieuws en Serieus grappig over satire.
Innovatief nieuw museum
Sinds de opening in 2006 is het medialandschap enorm veranderd. Beeld en Geluid beweegt mee met deze ontwikkelingen met een compleet vernieuwd en hypermodern museum dat medio 2022 opent. Een museum waarin je als bezoeker door middel van een gepersonaliseerde reis wordt meegenomen in jouw eigen leven in media en dat laat ervaren wat jij kunt doen met media, wat media doen met jou, en met de maatschappij. Museumontwikkelaar Pieter van der Heijden is wederom verantwoordelijk voor het concept van dit nieuwe museum.
Gebouw blijft toegankelijk
Het gebouw van Beeld en Geluid blijft toegankelijk als archief, bron van hergebruik en beschikbaarstelling, het onderwijs, de erfgoedsector, evenementen en kinderfeestjes. Tussen november 2020 en medio 2022 organiseert Beeld en Geluid bovendien diverse activiteiten in het gebouw, online en op andere locaties in het land zoals in Beeld en Geluid Den Haag en in de bibliotheek op de Neude in Utrecht.
Dit nieuwe state of the art museum, dat de huidige experience vervangt, is het eerste museum ter wereld dat zich dankzij diverse technische hoogstandjes continu aanpast aan de bezoeker. Kiss the Frog, Redrum en Elastique zorgen als strategisch partner voor de multimediale realisatie en de app van het nieuwe museum.
Voor de nieuwe museale ervaring van Beeld en Geluid is Kiss the Frog verantwoordelijk voor het ontwerp en de ontwikkeling van alle interactieve media, Redrum werkt aan de audiovisuele producties en Elastique ontwikkelt een nieuwe mobiele applicatie. Deze applicatie zal een integraal onderdeel vormen van de interactieve en gepersonaliseerde bezoekersreis van Beeld en Geluid.
Tevens gaan Beeld en Geluid, Kiss the Frog, Redrum en Elastique een vijfjarige samenwerking aan, waarbij het consortium zich als creatieve mediatechnologie-partner aan Beeld en Geluid verbindt. De partijen zullen hun gezamenlijke kennis, kunde, middelen en netwerken gebruiken om het museum van Beeld en Geluid te vernieuwen en door te ontwikkelen.
“Een mooie stap in de richting van ons spectaculaire nieuwe museum. Dit consortium van drie fantastische partijen tilt ons instituut voor media met hun expertise naar een hoger level”, aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld en Geluid.
Alexander Zwennes, directeur Kiss the Frog: “We zijn trots op onze vernieuwde samenwerking met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Vanaf het begin van deze aanbesteding heeft Beeld en Geluid ons uitgedaagd om mee te denken over de interactieve en gepersonaliseerde experience en daarmee een echte partner te zijn in de vernieuwing van het museum.”
Beeld en Geluid verzorgt het inhoudelijke aspect en beheert het vernieuwingsproces met een team van de beste partijen uit de markt. Creatief strateeg Pieter van der Heijden (XPEX) ontwikkelde het masterplan en is eindverantwoordelijk voor de art directie. Tinker Imagineers creëerde het geïntegreerde ruimtelijke, grafische en media ontwerp.
Beeld en Geluid werkt samen met Tinker aan vernieuwing museum
De centrale verhaallijn binnen het nieuwe museum is dat iedereen een plek inneemt in de media. Als consument, als onderwerp en als deelnemer of maker. Het nieuwe museum laat de bezoeker ervaren hoe dat werkt en hoe dat zo gekomen is. Tinker Imagineers maakt het geïntegreerde ruimtelijke, grafische en mediaontwerp.
Beeld en Geluid verzorgt alle content en beheert het gehele vernieuwingsproces met een team van de allerbeste partijen uit de markt. Creatief strateeg Pieter van der Heijden (XPEX) ontwikkelde voor Beeld en Geluid het masterplan en is eindverantwoordelijk voor de art directie. De aanbesteding voor multimedia producers, av-specialisten en gamedesigners wordt binnenkort gepubliceerd op TenderNed.