Zo zijn alle werkdagen onder meer gevuld met musici in de studio en live optredens uit vijf verschillende concertzalen in Nederland. Alles wordt uitgezonden en gestreamd door NPO Radio 4. Op die manier krijgt niet alleen de muzieksector, maar heel Nederland een klassieke booster.
Nadat de Nederlandse podia zo lang onbespeeld bleven, gaan de deuren nu eindelijk weer open. Reden voor een week om musici te omarmen en het publiek te verleiden de concertzalen weer te gaan opzoeken voor al het moois dat niet langer kan wachten om gehoord en gezien te worden.
Vliegende start
Op maandag 31 januari trapt zendermanager Simone Meijer van NPO Radio 4 de week af in het programma De Ochtend van 4 (07.00 tot 09.00 uur). “Omdat musici gehoord moeten worden, meer dan ooit tevoren, programmeren we deze week een vliegende start. Ik kijk heel erg uit naar de projecten waar ze in de afgelopen tijd hard aan gewerkt hebben, waarvan we de komende week al een tipje van de sluier lichten”, aldus Meijer.
Line-up
Dagelijks komen de live optredens vanuit verschillende concertzalen:
Maandag 31 januari: de Doelen, Rotterdam
Dinsdag 1 februari: Stadsgehoorzaal, Leiden
Woensdag 2 februari: Musis, Arnhem
Donderdag 3 februari: Muziekgebouw Eindhoven
Vrijdag 4 februari: TivoliVredenburg, Utrecht
De line-up bestaat uit bekende ensembles als Fuse, rebellencollectief Pynarello, het Berlage Saxophone Quartet, het Dudok Kwartet, maar ook de meest belovende musici die afgelopen jaar afstudeerden aan de Nederlandse conservatoria; beginnende professionals en gevestigde solisten als Liza Ferschtman, Maarten Engeltjes en Sebastiaan Kemner.
Opium is inhoudelijk maar toegankelijk en neemt de luisteraar mee in de wereld van films, kunst, theater en literatuur. De items worden geflankeerd door de mooiste klassieke muziek. Het programma met een rijke historie gaat een nieuwe fase in.
Voorstellingen, tentoonstellingen, film- en boekpublicaties werden door corona tot nader orde uitgesteld, maar Opium bleef wekelijks een podium bieden aan al die makers en kunstenaars. Met verhalen over onzekerheden, plannen, ontwikkelingen en dromen. Het bleef de aandacht vestigen op al het moois dat er op de planken lag en in de hoofden zat.
Het attendeerde de luisteraars op alle innovaties en hybride vormen die de sector bedacht om het publiek toch te bereiken. De wereld van de kunst en cultuur ontsluiten voor een brede doelgroep bleef ook in crisistijd de belangrijkste missie. Nu er weer van alles te zien, doen, horen en lezen is, maakt Opium zich klaar voor de toekomst.
Nominatie
‘Ze doen wat radio moet doen. Ze nemen ons mee naar musea en bioscopen en laten ons schrijvers, dichters en componisten ontdekken van wie we nog nooit hadden gehoord. Opium verrijkt ons leven’. Zo luiden de lovende woorden van de jury bij de bekendmaking van de nominaties voor de Zilveren Reissmicrofoon. Op 10 september vindt de uitreiking van deze prestigieuze prijs plaats.
Jubileum
In het najaar komt Opium met twee speciale jubileumuitzendingen vanuit respectievelijk Tilburg en Groningen. Met extra aandacht voor kunst en cultuur uit deze regio’s blijft Opium trouw aan haar doel om Nederland kennis te laten maken met al die getalenteerde kunstenaars en makers die ons land rijk is.
Toekomstbestendig Opium is een programma met een rijke historie, maar wil ook relevant blijven in een veranderend medialandschap, evoluerend luistergedrag en een sector die steeds verder innoveert. Vanaf 1 januari 2022 verhuist Opium naar een ander tijdstip en is dan vijf werkdagen te horen van 19.00 uur tot 20.00 uur, met vaste presentator Annemieke Bosman. Iedere dag krijgt een vast thema; boeken, podiumkunsten/theater, beeldende kunst, film, jong talent en podcasts krijgen allemaal een plek in de weekprogrammering.
Podcast
Daarnaast lanceert het programma op 11 september de podcast De Klassieke Bibliotheek. Veel schrijvers gebruiken klassieke muziek in hun boeken; een personage wordt geïntroduceerd via zijn favoriete pianosonate, de spanning wordt opgevoerd met een opzwepend strijkkwartet of de hoofdpersoon is getuige van een legendarisch concert. Maar die muziek hoor je er niet bij.
Daar heeft AVROTROS iets op gevonden. Ariane Schluter en Mathijs Deen lezen in de podcast fragmenten voor uit boeken die vol staan met de mooiste klassieke muziek. Annemieke Bosman voorziet de romans van een soundtrack. Zij laat horen hoe aria’s, sonates, symfonieën en partita’s klinken in het werk van topschrijvers als Jan Brokken, Olga Tokarczuk, Julian Barnes, Margriet de Moor en Anna Enquist. De eerste aflevering gaat over de roman In het huis van de dichter van Jan Brokken.
Opium is tot 31 december iedere werkdag van 22.30 uur tot 00.00 uur te beluisteren bij AVROTROS op NPO Radio 4.
Liesbeth Staats werkte eerder onder meer voor het NOS Jeugdjournaal, Brandpunt en voor VPRO Radio. Zij is groot liefhebber van klassieke muziek, die vanaf haar schooltijd een belangrijke rol in haar leven speelt.
Ze kijkt uit naar haar werk voor NPO Radio 4: “Ik ben al tijden vaste luisteraar van De Ochtend van 4 en vind het een heerlijk programma om de dag mee te beginnen. Ik ben journalist en houd van nieuws en actualiteiten. In de combinatie met klassieke muziek komt er heel veel samen.”
Niels Heithuis blikt tevreden, maar ook met enige weemoed terug op zijn tijd bij De Ochtend van 4: “Ik ben trots op wat we hebben bereikt in het weekend: mooie luistercijfers en enthousiaste reacties van luisteraars op de toon van het programma. Maar de aandacht die het nieuwe platform Pointer vergt, leidt ertoe dat ik het werk door de week niet meer met het weekend kan combineren. Ik draag de vroege zaterdag en zondag met vertrouwen aan Liesbeth over.”
Zendermanager van NPO Radio 4 Simone Meijer over het vertrek van Niels: “Ik ben er zeker van dat hij vanaf september met veel plezier aan het zaterdagse en zondagse ontbijt zal luisteren naar Liesbeth Staats. Zij is een nieuw geluid op NPO Radio 4, een ervaren journaliste met een groot hart voor klassieke muziek. Ik heet haar dan ook van harte welkom en kijk uit naar De Ochtend van 4 met Liesbeth.”
Van een dagelijks meditatiemomentje in Kalm met Klassiek en spannende verhalen in Klassieke Mysteries, tot een jaar lang Bach-weetjes in Bach van de Dag en de levensverhalen van klassieke componisten in Ken je componisten.
Van die laatste serie kwam er in het voorjaar van 2021 een nieuwe reeks uit: Sergej Rachmaninov… Aangenaam!. Hoe gaat het maken van een podcast eigenlijk in z’n werk? Kijk mee achter de schermen bij presentatoren Hans van den Boom en Rebecca van der Weijde en zie hoe het eraan toe gaat in de podcaststudio.
Het Prinsengrachtconcert wordt op tv voor het eerst door Jet Berkhout gepresenteerd en is live te volgen bij AVROTROS op NPO 2. Het is ook te horen op NPO Radio 4, waar de presentatie in handen is van Ab Nieuwdorp.
Op het podium van het Prinsengrachtconcert viert AVROTROS klassieke muziek voor de kenner, de liefhebber en de nieuwsgierige. Locatie, sfeer en muziek zorgen voor een unieke beleving. Dit jaar staat de stem centraal, met op het podium een tenor, bariton, sopraan en een gospelkoor.
Deze zangers verzorgen een toegankelijk en sfeervol programma op de pontons voor Pulitzer Amsterdam. Alle arrangementen voor de muzikale avond worden speciaal voor het 14-koppige ensemble van het Radio Filharmonisch Orkest gearrangeerd door bassist, componist en arrangeur Marijn van Prooijen. Traditiegetrouw wordt het concert weer afgesloten met Aan de Amsterdamse Grachten.
Voorafgaand aan het Prinsengrachtconcert vindt Het Kinderprinsengrachtconcert plaats, waar drie talentvolle jonge musici optreden met bekende popartiesten. De 13-jarige Ethan van der Velden begeleidt op zijn piano Dani, winnaar van The Voice of Holland, bij het gevoelige nummer Hallelujah. De jonge musici en popmuzikanten worden begeleid door het ensemble met leden van het Jeugdorkest Nederland onder leiding van Edwin Schimscheimer. Edwin is als muzikaal leider van het concert ook verantwoordelijk voor alle arrangementen. De presentatie is in handen van Buddy Vedder.
Het Prinsengrachtconcert is op zaterdag 21 augustus om 21.20 uur te zien bij AVROTROS op NPO 2. Vanaf 19.00 uur vaart Ab Nieuwdorp met musici over de gracht voor de uitzending van AVROTROS op NPO Radio 4. Om 21.20 uur wordt het concert live uitgezonden.
Het Kinderprinsengrachtconcert is op 21 augustus om 18.25 uur te volgen bij AVROTROS op NPO Zapp.
Het klassieke kompas van Simone Meijer, zendermanager NPO Radio 4
Hoewel Simone Meijer al zo’n twintig jaar in onze hoofdstad woont klinkt haar onvervalste Vlaamse tongval nog altijd charmant. “Toen ik twaalf was nam ik op zaterdagochtend met een vriendinnetje cassettebandjes op van de hitparade op Radio Contact. Ons lokale radiostation. Een vriend van mijn vader maakte voor mij een speciale cassette: Mozart, Beethoven en Bach. Ik vond het nog helemaal niet mooi – ik was twaalf! – maar al wel heel interessant. Ik ging steeds meer luisteren. De omslag was Bach. Op piano.”
Daar werd de liefde voor klassieke muziek voorzichtig wakker gekust. “Ik ging op zondag naar de kerk en moest mijn mooiste kleding aan. Verschrikkelijk. Op mijn zestiende werd ik meegenomen naar de opera. Iedereen in het publiek deed daar zo uit de hoogte! Ik dacht steeds: maar waarom? Wat jammer! Ik ging helemaal op in het verhaal van de opera, maar al die rijke Brusselaars keken zo ernstig. Eigenlijk waren ze voortdurend bezig om zich te onderscheiden van het gewone volk. Ik dacht alleen maar: luister nu eens hoe mooi dit is! Of je nu schoenen van Louboutin draagt of sneakers, zie nu eens hoe muziek je in vervoering kan brengen. Dat moeten wij als radiomakers in essentie ook doen.”
Simone ging studeren aan het Conservatorium, werd professioneel fluitist en kwam in 2001 bij Radio 4 terecht, waarover ze nu twee decennia later de scepter zwaait.
In hoeverre hebben presentatoren eigen inbreng in de muzieksamenstelling?
“Andere NPO-zenders hebben een centrale muzieksamenstelling. NPO Radio 4 niet. Onze samenstellers werken bij omroepen en doen vaak ook deels redactie. Klassieke muziek vraagt een eigen expertise. Bij mijn eerste baan voor destijds NPS was het ook een combinatie van redactie, productie en muziek selecteren. Zo werkt het. Ongeacht voor welke omroep je bij NPO Radio 4 werkt: iedereen heeft een passie voor klassieke muziek. Zij moeten het vertrouwen én het speelveld krijgen om urgentie te zien in wat ze selecteren.”
Hoe voorkom je dan drie keer op een dag ‘toevallig’ dezelfde compositie van Haydn?
“Muzieksamenstellers komen wekelijks samen, dus dit wordt wel gecoördineerd. Ik geef je een illustratief voorbeeld van die inhoudelijke vrijheid. Margriet Vroomans was geraakt door het nieuws van dat gevonden baby’tje in die Amsterdamse vuilnisbak en wilde een item maken voor De ochtend van 4. Op Twitter vond Margriet een mooi gedichtje en bracht dat samen met wiegeliedjes van het Concertgebouworkest. Kijk, voorheen was NPO Radio 4 vooral veel klassieke muziek en daar deden we nogal gewichtig over, soms bijna belerend. Dat is niet meer zo. We maken nu veel meer radio, spelen in op de actualiteit.”
Recent luisterde ik ook naar Margriet Vroomans die een medisch specialist over Europees vaccinatiebeleid en de politieke rol van Den Haag interviewde. Dat had inhoudelijk zo op NPO Radio 1 gekund. Wat is daar zo NPO Radio 4 aan?
“Het verschil is: het gevoel van de uitzending. Radio 1 is praatradio. Wat wil je in de ochtend? Nieuws én de rust van klassieke muziek. Wakker worden met pianoklanken en toch op de hoogte zijn van wat er speelt? Dan is De Ochtend van 4 het programma voor jou.”
Met welke opdracht of doelstelling ben jij begonnen als zendermanager?
“Ik heb geen specifieke opdracht gekregen. De zender was al ten positieve aan het veranderen en ik wilde dat een duw geven. NPO Radio 4 is iets meer mijn koers gaan varen, net wat scherper aan de wind en met wat meer vaart.”
Die metafoor wil ze graag concretiseren, maar voordat ze dit doet is het goed om te weten dat Simone Meijer als professioneel musicus – fluitist – dus al van 2001 tot 2005 voor de NPS (nu NTR) bij Radio 4 werkte. Ze vervolgt haar carrière als artistiek coördinator/programmeur van Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam en is daarnaast verbonden aan Artez in Lecture Arts Management. Daarna is Simone liefst negen jaar secretaris Muziek en Muziektheater bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst. Een klassiek CV waarin veel facetten van het ‘managen’ van een zender samensmelten, vond dus ook de NPO.
“Toen ik hier in 2001 werkte waren het allemaal eilandjes: pianomuziek, een uurtje voor koren, alle klassieke concertseries. Ik wilde dit openbreken. We maken radio en spelen in op wat luisteraars op dat moment van de dag doen. Nu zoeken we de balans tussen breed en toegankelijk – want veel mensen houden van klassieke muziek – en luisteraars die inhoudelijk verdieping willen en de allerlaatste gecomponeerde muziek willen horen.”
Overtuigend huiswerk
“Na mijn kennismakingsgesprek kreeg ik een duidelijke opdracht: hoe zie jij de zender en wat wil jij met NPO Radio 4? Maak een toekomstplan. Hartstikke leuk, maar ook een goede test. Kan ik dit? En kan ik aan de verwachtingen voldoen? Dat plan werd een presentatie en was in feite mijn sollicitatiegesprek voor Jurre Bosman, Laurens Borst, toenmalig zendermanager Radio 1, Tim Moen, contentmanager NPO Radio 4, plus een aantal omroepdirecteuren. Achteraf gezien best een pittige delegatie. Mijn huiswerk was kennelijk overtuigend.”
Kompas
“De kern is uiteraard de radiozender, maar er is veel meer. Vooral online cirkelt hier een grote wolk omheen. NPO Radio 4 is een kompas, als iemand iets wil met klassieke muziek, dan weten ze ons te vinden. Wij nemen luisteraars mee, bieden achtergrond én ontspanning. Bij mijn entree heb ik alle medewerkers en onze natuurlijke partners een mail gestuurd: ik wil het graag anders. Denk actief mee, want ‘wij’ maken de zender. Ik wil iedereen betrekken, want onze makers weten goed wie onze luisteraars zijn. Als wij de klassieke sector in de volle breedte omarmen, krijgen we meer draagvlak.”
Zenders willen mensen meteen op de ochtend bij de kladden pakken en dan de rest van de dag vasthouden. Of heeft NPO Radio 4 zulke betrokken luisteraars dat het anders werkt?
“Nee hoor, we proberen de meeste luisteraars ‘s ochtends binnen te halen – dat doen we ook – en die willen we ook zo lang mogelijk vasthouden. Maar De Klassieken, De Muziekfabriek of Maatwerk is net iets anders dan De Ochtend van Vier of Podium. Einde middag is Podium na een drukke werkdag op NPO Radio 4 een heerlijk rustpunt in de auto. Dan wil je geen driftige experimentele elektronische muziek, maar je kunt wel iets laten horen en dan verwijzen naar het avondconcert. Ik vergelijk het vaak met eten. Alleen avocado is niks bijzonders, maar in een mooi gerecht wil je best meer proeven.”
“Op avonden en in weekenden
gaan we meer de diepte in”
In Panorama Zondag bekijkt Hans Smit met zijn gast het culturele landschap en dat varieert soms van The Cure tot Philip Glass. Is er een duidelijke scheidslijn tussen wat wel en niet ‘klassiek’ is?
“De grote lijn voor overdag is iets toegankelijker. Op avonden en in weekenden gaan we meer de diepte in. Wij vinden het belangrijk om kunst en cultuur te omarmen, daarvan is Panorama Zondag een mooi voorbeeld. We gaan ook Opium horizontaal een prominentere rol op de vooravond geven. Per 1 januari in plaats van Passaggio.”
Complementair
“Bij NPO Radio 1 staat nu Met het Oog op Morgen op dat late tijdstip van Opium. Daar luisteren mensen naar die nog even willen worden bijgepraat, terwijl andere luisteraars voor het slapen gaan rustige muziek wensen. Een nachtkus. Dan is het niet handig om daar een zwaar programma over kunst en cultuur te hebben staan. Straks kunnen mensen gerichter kiezen tussen alternatieven op 1 en 4. Ik vind dat we als NPO complementair moeten zijn.”
Het weekend wemelt van tradities: het AVROTROS Vrijdagconcert, de NTR ZaterdagMatinee, het Zondagochtend Concert – rechtstreeks vanuit het Concertgebouw in Amsterdam – en dan ook nog het Zondagmiddagconcert. Zijn die pijlers leuk of lastig als je wilt vernieuwen?
“Het is niet mijn stijl om een nieuwe deken te kopen om het bed op te schudden. De basis van NPO Radio 4 is levende muziek. Die concertseries zijn belangrijk: live muziek die we zelf programmeren. Het zijn vaste waarden, maar binnen die formats kun je wel veranderen. De ZaterdagMatinee is voor die-hards die alles weten van klassieke muziek. Andere uiterste is het Zondagochtend Concert: heel open en toegankelijk. Ontbijtje erbij. Maar wat is het Vrijdagconcert nu precies? Dat was een beetje grijs. Ik ben met AVROTROS aan de slag gegaan; we hebben ingezet op jong talent en op online experimenteren. Corona heeft een duw gegeven in streaming. Dit werkt nu goed en biedt een mooi podium voor jonge musici.”
Weet NPO Radio 4 goed wie jullie luisteraars zijn en willen jullie jongere doelgroepen aantrekken?
“We hebben een trouw publiek. De gemiddelde leeftijd van onze luisteraar is 64 en die zakt gestaag. Online maken we een grote slag: streamen, speel lijstjes, podcast. Daarmee trekken we een wat jonger publiek aan, dus onder de zestig. Ze zien het plezier. En met themaweken als de Bachweek of Filmmuziek Top 50 trekken we ook nieuw publiek.”
“De gemiddelde leeftijd
van onze luisteraar
is 64 en die zakt gestaag”
De lijst van Hart en Ziel is recent getransformeerd tot Klassieke Top 400, ook een mooi voorbeeld van een succesvolle themaweek. Wil jij overal dat klassieke stempel opdrukken?
“Nou, bij Hart en Ziel was mijn eerste associatie: smartlappen. Heb ik helemaal niks tegen, maar het was verwarrend en ik wil dat de vlag de lading dekt. Onze slogan is: ‘Zo mooi is klassiek’. In de Bachweek wordt dat: ‘Zo mooi is Bach’.”
Een extra podcast, de opkomst van social media, streamen – het vak is flink geëvolueerd.
“In essentie blijft radio wel radio, maar er wordt veel van makers gevraagd. Er zijn wel meer mensen. Maar we maken ook meer. Automatisering heeft ook werk bespaard; we hoeven niet meer naar de Fonotheek voor CD’s en kunnen ons nog meer op inhoud focussen. Als je een passie hebt voor Stravinsky dan is drie uur radio over de componist wel erg lang, maar die verdiepende podcast kan wel. Net als De Bach van de Dag bijvoorbeeld.”
Mis je het maken niet?
“Nee! Ik studeerde, naast het conservatorium, ook af bij Muziekwetenschap en wilde vooral inhoudelijk met muziek bezig zijn. Met mijn voorliefde voor radio was ik super gelukkig bij NPO Radio 4, daarna die droombaan bij het Concertgebouw. Marketing, kaartverkoop, onderhandelingen met managers en musici. Het inhoudelijke werk was beperkt, maar ik heb veel van die zakelijke kant geleerd. Bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst kun je mensen stimuleren, ambities waarmaken, kleintjes groot maken. Muziek én muziektheater, dus ook jazz, hiphop, Amsterdam Dance Event, opera, musical. Hier heb ik vooral geleerd om beleid te maken. Niet van bovenaf aansturen, maar juist van onderop. Wat speelt er? Hoe staan makers ervoor? Wat is de toekomst van klassieke muziek en hoe kun je dat ondersteunen? Kunst en cultuur is zó belangrijk, het brengt mensen samen, laat mensen genieten. Het is de basis van onze beschaving, van onze identiteit. Kunst haalt je uit de bubbel en laat je nadenken. Het kan verheffen, tot rust brengen. Troosten. Dat horen wij ook terug van luisteraars. NPO Radio 4 moet met beide voeten middenin de maatschappij staan.”
Hier klinkt een bevlogen radiomaakster.
“Ik ben zendermanager, maar wel ooit begonnen als maker. Mijn eindredacteur zei destijds: ‘Je hebt best een goede stem, wil je niet eens presenteren?’ Ik heb zes proefprogramma’s gemaakt. Vincent van Engelen vond het best aardig, maar ik niet. Ik voelde me zo enorm verantwoordelijk en ook erg alleen, helemaal solo achter die microfoon in de wetenschap: iedereen luistert nu naar mij… Ik ben niet voor niets gestopt met musiceren, juist vanwege die spanning en prestatiedruk. Ik ben gelukkiger achter de schermen.”
Als zendermanager ben je de smeerolie tussen de radertjes: je kunt een programma of presentator veranderen. Of een themaweek toevoegen. Maar de zender staat stevig en scoort beter dan ooit. Wat staat er nog op je wensenlijstje?
“Ik wil dat mensen die van klassieke muziek houden ons weten te vinden, hun hart ophalen en zich in ons herkennen. Er blijft nog voldoende werk aan de winkel. Iedere omroep heeft zijn eigen missie en visie, maar het is mijn taak om hen te overtuigen om ‘vanuit de zender’ te denken. In themaweken komt dat mooi tot uiting. De KRO-NCRV maakt een podcast Brieven van Bach die door de complete programmering wordt gestrooid. Aan de stembus voor de Klassieke Top 400 werkt iedereen mee en brengt zo de liefde voor muziek over. Ik ben ervan overtuigd dat op termijn ook steeds meer jongere luisteraars ons vinden.”
Verbinden
Recent sprak de zendermanager tijdens een EBU-meeting – “Gewoon aan de keukentafel via Zoom hoor, niet in Genève” – met collega’s van vergelijkbare publieke zenders in Europa. “Vrijwel iedereen behandelt klassieke muziek als colleges van muziekwetenschap – heel serieus, zeer verdiepend. Als ik vertel hoe wij podcasts verbinden met programma’s en ons online profileren, wat we doen met themaweken, hoe we onze luisteraars betrekken en de actualiteit in de programmering verweven, dan zijn ze mateloos geïnteresseerd.”
Er komt nog een project bij: de Simone Meijer Themaweek – waar gaat die over?
Lacht: “Over klassieke muziek. Licht en zwaar. Dus Bach én Brad Mehldau, een jazzmusicus die zich laat inspireren door klassiek. Kamermuziek, oude muziek, filmmuziek, maar zeker ook eigentijdse – gecomponeerde – muziek. Ik wil grenzen opzoeken. Anekdote: ik werkte bij het Concertgebouw en las een NRC-artikel over Sting, hij was geïntrigeerd door de melancholische luit liederen van John Dowland. Een Engelsman uit de middeleeuwen. Oude muziek. Sting leerde luit spelen en nam een CD op. Niet gestileerd. Ik dacht: Sting moet naar het Concertgebouw. En hij kwam! Het was fan-tas-tisch, de zaal werd afgebroken, maar er waren ook mensen die de zaal verlieten. Bij de toegift zong Sting bekende liedjes, begeleid door luit. Kippenvel. Oude muziek nieuw leven inblazen, dat is toch prachtig.”
Muzikale grenzen
“In die week zou ik toch wel een paar uur willen presenteren. Mijn hart ligt bij klassieke muziek, maar ik geniet ook van goede muzikanten: Prince, Sting, zelfs Dolly Parton! Wat ik draai? Zeker Bach, Dowland door Sting, fluitmuziek, koorzang, hedendaagse componisten. Ik zou graag mijn held Raymond van het Groenewoud interviewen. Mijn vader was voorzitter van de tennisclub, leden meldden zich soms gewoon bij ons thuis aan. Ik hoor het mijn vader nog zeggen: ‘Van het Groenewoud is de naam?’ Of ik zou Yassine Boussaid vragen, oprichter van het Andalusisch orkest in Amsterdam. Hij is programmeur van De Meervaart en een ongelooflijke muziekkenner. Muziek is als taal. Het verglijdt. Nederlandse en Vlaamse woorden komen ook in Noord-Frankrijk terecht. Om muziek kun je geen grens trekken; alle invloeden intrigeren mij. Iraanse muzikanten die westerse beats gebruiken. Als dit samenvloeit ontstaan nieuwe klankkleuren. Die verrassende smaken hoor je bij ons ook in de NTR ZaterdagMatinee. Mooi toch? Zo blijkt zelfs klassieke muziek altijd in ontwikkeling.”
De 22-jarige Amy heeft een studie commerciële economie afgerond en is momenteel bezig met haar master communicatiewetenschappen. Haar grootste passies zijn echter: presenteren en muziek. Deze komen samen in het maken van radio. Sinds begin deze maand gaat Amy, elke woensdag voor MAX, op een klassieke ontdekkingstocht.
Amy Muller: “Ik vind de ochtend het fijnste moment van de dag. Met ons programma bieden we luisteraars de mogelijkheid om rustig wakker te worden en mee te luisteren naar muziek waar van alles over te ontdekken valt. We staan stil bij de woensdag en gebruiken de uren tussen 05.00 en 07.00 uur om klaar te stomen: Voor de dag.”
Christiaan Kuyvenhoven wint rechtszaak tegen Omroep MAX
De rechtbank oordeelde dat Omroep MAX niet gerechtigd was de opdrachtovereenkomst te ontbinden en heeft Omroep MAX veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding. Het gaat om 35.000 euro exclusief btw en wettelijke rente.
Presentator Christiaan Kuyvenhoven presenteerde sinds 2013 onder meer het middagprogramma 4 de Middag en het MAX Avondconcert op NPO Radio 4. Daarnaast was hij jaarlijks een van de vaste presentatoren van de Hart & Ziel-lijst, de Filmmuziekweek en andere prominente projecten van de zender. Sinds 26 juni 2020 verdween hij plotseling van de radio. Omroepbaas Jan Slagter had een abrupt einde gemaakt aan zijn werkzaamheden op NPO Radio 4.
Ongefundeerde opzegging
Volgens Slagter zou ontoelaatbaar gedrag van Kuyvenhoven in een gesprek tussen hem en zendermanager Simone Meijer hiervoor de reden zijn geweest. Hij heeft Kuyvenhoven daarop per direct de toegang tot het Media Park ontzegd en hem geen gelegenheid meer gegeven om afscheid te nemen van zijn luisteraars.
De rechtbank heeft geoordeeld dat de argumenten van Omroep MAX voor de opzegging ongefundeerd zijn en dat het einde van de opdrachtovereenkomst aan Omroep MAX is toe te rekenen. Er is op geen enkele manier gebleken dat Kuyvenhoven zich ontoelaatbaar heeft gedragen of negatief zou hebben uitgelaten over Omroep MAX. Ook in de verklaring van zendermanager Simone Meijer ziet de rechtbank hier geen bewijs voor.
De rechtbank stelt vast dat omdat Slagter geen contact heeft opgenomen met Kuyvenhoven om wederhoor toe te passen, Omroep MAX zich niet als een goed opdrachtgever heeft gedragen. Dit geldt – zo voegt de rechtbank daar aan toe – te meer omdat Kuyvenhoven gedurende de zeven jaar dat hij voor Omroep MAX werkte niet eerder kritiek heeft gekregen op zijn functioneren en hij, ook na het ontslag, zich ten opzichte van derden op generlei wijze negatief over de omroep heeft uitgelaten.
Zzp’er niet vogelvrij
Christiaan Kuyvenhoven: “Ik ben erg blij met het vonnis waarin wordt vastgesteld dat mij geen enkele blaam treft. De manier waarop met mij is omgegaan heeft mij diep gekwetst, maar door deze uitspraak kan ik dat loslaten. Ik mis mijn luisteraars enorm, maar zal met nieuwe projecten en frisse energie content blijven produceren die klassieke muziek naar een groot publiek brengt.”
Kuyvenhovens advocaat Jaap Versteeg: “Het is goed dat vastgesteld is dat ook ondanks het beroep op de dichtgetimmerde omroepcontracten een zzp’er niet vogelvrij is en dat de rechtbank het solistische handelen van een omroepdirecteur zeer kritisch heeft beoordeeld. Ook is van belang dat de rechtbank heeft geoordeeld dat het feit dat een opdrachtnemer per uitzending wordt betaald, niets afdoet aan de verplichting tot het betalen van de schadevergoeding.”
Omroep MAX legt zich bij de uitspraak neer, laat directeur Jan Slagter weten aan het AD. “We gaan niet in beroep, de rechter heeft gesproken. Het doet er niet toe of ik het ermee eens ben of niet, het is wat het is. We wensen hem alle goeds.”
Andries Knevel over de tweet die hij niet verstuurde
Het koortje bestond uit twee mensen, waarvan de ene helft ook nog de ouderling van dienst was. Verder was er een muziekgroep van drie, een organist, een lector, een diaken, de prekenregelaar en een paar technici.
Ik mocht een paar weken geleden voorgaan in de immense Grote Kerk aan de Loolaan in Apeldoorn. Ik stond achter de liturgietafel en voor mij zag ik een enorme ruimte vol lege banken. Maar we hadden het goed samen, en naar ik hoop de (mee)kijkers ook.
Toen ik naar huis reed, vroeg ik me af: zou dit het dieptepunt geweest zijn? Het antwoord volgde een paar dagen later. De PKN adviseerde alle gemeenten het zingen helemaal te stoppen. En dus kwam er een mail uit Zwijndrecht: onze zorgvuldig opgestelde liturgie ging niet door. Het (kleine) koortje was afgebeld, de (kleine) muziekgroep ook en er zou alleen een pianist zijn. Die zaterdag (de dienst werd opgenomen) zag ik weer die lege ruimte, opnieuw, een grote kerk. Maar de sfeer was goed en de pianist al helemaal.
Toen ik terugreed, zette ik gewoontegetrouw NPO Radio 4 aan. Ik trof het, want op dat moment begon de wereldpremière van het Christmas Oratorio van James McMillan door het Groot Omroepkoor en het Radio Filharmonisch Orkest, live vanuit Het Concertgebouw. Ik luisterde vol verwachting.
Raar eigenlijk dat het kwartje pas na een paar minuten viel. Groot? Koor? Waarom zij wel en de kerken niet? Waarom wel een koor en orkest van pakweg 120 mensen en geen koortje van twee? Bij Noordeloos wilde ik de weg af om bij een benzinepomp een tweet te schrijven, iets in de trant van: ‘Ik luister nu live naar het Groot Omroepkoor, maar kom net uit een grote kerk waar zelfs een koortje van twee mensen niet meer geoorloofd is. Wordt er met twee maten gemeten?’
Ik heb het niet gedaan. Want ach, waarom zou je? We hebben het allemaal al zwaar genoeg. Als kerk en als Omroepkoor. Ik ben het met het zeer strenge beleid van de kerken eens. Maar dan moet je niet te veel live-uitzendingen van een koor horen.
