45% van de AI-nieuwsdata niet accuraat

Er werd onderzoek hoe AI-assistenten zoals ChatGPT, Perplexity, Copilot en Gemini omgaan met vragen over nieuws. De NPO en NOS deden mee aan dit onderzoek om beter te begrijpen hoe AI-assistenten omgaan met nieuwsvragen van het publiek en hoe betrouwbaar en nauwkeurig de antwoorden daarop zijn.

AI-assistenten en zoekmachines met AI-functies worden steeds vaker gebruikt om nieuws of achtergrondinformatie te vinden, vooral door jongeren. Wereldwijd gebruikt inmiddels 34% van de mensen wekelijks een generatieve AI-tool, en informatie zoeken is daarbij de snelst groeiende toepassing.

“Dit onderzoek, net als eerder onderzoek van de BBC, laat zien dat AI-assistenten een hulpmiddel kunnen zijn bij het verzamelen van informatie, maar dat het essentieel blijft om bronnen te checken en de achtergrond van de informatie te onderzoeken”, zegt Daniël Kegel, Manager Digitale Media van de NOS. “Waar een gebruiker om feiten vraagt wordt door AI-assistenten nog te vaak informatie onvolledig, uit context of soms ronduit fout weergegeven. Betrouwbare journalistiek is en blijft vakmanschap én grotendeels mensenwerk. Juist in een wereld waarin de hoeveelheid informatie explosief toeneemt, is het belangrijk dat er publieke nieuwsorganisaties zijn, zoals de NOS, waar mensen terechtkunnen voor onafhankelijk en betrouwbaar nieuws.”

Joost Oranje, genremanager journalistiek bij de NPO: “Betrouwbaarheid is ons kenmerk. Het is heel zorgelijk dat de journalistiek van de publieke omroep gemankeerd wordt weergegeven. Daarom willen we graag serieus het gesprek voeren met AI-platforms, om aan te geven waar de gebreken zitten van de verschillende AI-assistenten. Duidelijke bronvermelding en links naar onze eigen nieuwskanalen zijn bijvoorbeeld cruciaal. Maar ook onderscheid tussen feiten en meningen en het geven van context. We vragen de techbedrijven hier serieus werk van te maken.”

Onnauwkeurig
De eerste resultaten van het EBU-onderzoek laten zien dat AI-assistenten journalistieke bronnen vaak onnauwkeurig of onvolledig gebruiken. Antwoorden lijken betrouwbaar, maar bevatten geregeld fouten of vertekeningen, zonder dat gebruikers dit merken. Dat maakt duidelijk dat betrouwbaarheid in deze omgevingen nog geen vanzelfsprekendheid is.

Dialoog aangaan
Publieke nieuwsorganisaties moeten daarom actief de dialoog aangaan met technologiebedrijven. Zodat content correct wordt weergegeven. Mét bronvermelding, context en verwijzingen. Niet alleen als samenvatting, maar ook met ruimte voor verdieping, video’s of podcasts waarin journalistieke kwaliteitsnormen worden gewaarborgd.

Bron: NOS/BM

Bericht delen

Dit Was De Radio: De nieuwe programmering van NPO Radio 1

Daarnaast is voor ‘vrienden van de show’ elke week een exclusieve bonusshow te beluisteren.

Dit is de inhoud van aflevering 220:
Lex Gaarthuis moest op Radio 10 verhuizen voor de komst van Gordon & Froukje. Nu zit hij wederom in de avond. We luisteren hoe hij daar van start is gegaan.

René Verkerk verliet na 30 jaar Radio 10 om de middagshow op Radio Noordzee te maken. Hoe ging hij uit de startblokken?

NPO Radio 2 maakte de eerste week van september weer een KWF Wensweek. Een onderwerp met pittige en soms zware verhalen rondom kanker; hoe maak je dat een week lang de moeite waard om te luisteren?

Natasja Gibbs staat heel even stil bij de overleden collega-journalisten in Gaza en deelt een sneer uit naar de politiek. Is deze stellingname van De Nieuws BV een voorbode op een nog meer geprofileerde opvolger in 2026: De Rode Draad?

De hele nieuwe programmering op NPO Radio 1 vanaf 2026 is officieel gepresenteerd. Coördinator Journalistiek van de NPO, Joost Oranje lichtte dit toe in Spraakmakers. Gaat de focus op nóg meer actualiteit het verschil maken?

Natuurlijk ook: het Blooperblokje (met Margje Fikse, Gordon, Ruud de Wild, Wout en Frank en Ron Vergouwen), Syb en de slotminuut is voor Hermen Schomaker van Simone FM en Hitzzz.

In de bonusshow:
Verder in de wekelijkse exclusieve bonusshow voor ‘vrienden van de show’: fragmenten uit het radioverleden van de overleden Gerard Cox, NPO Klassiek vermengt in de Symfonische Sessies klassieke muziek met 3FM-muziek, Dimitris Kops na een langlopend conflict weg bij SLAM!, de luistercijfers van Gordon & Froukje en een sneer van Radio 538-dj’s naar Gordon). In de Bonusbloopers deze week o.a. een SkyRadio-filelezer, Jort Kelder en Mieke van der Weij.

Om de bonusshow te horen ga je naar Vriendvandeshow.nl/Radio.

Bron: Dit Was De Radio/BM

Bericht delen

Joost Oranje genremanager journalistiek NPO

NPO-voorzitter Frederieke Leeflang: “Onafhankelijke, betrouwbare en veelzijdige journalistiek is en blijft de ruggengraat van de publieke omroep. Zeker in tijden van polarisatie en fakenieuws. Door één nieuw journalistiek genreteam te vormen voor zowel audio als video versterken we de journalistieke taak van de publieke omroep. Met dit nieuwe team onder leiding van Joost Oranje komen we ook tegemoet aan de wens van de hoofdredacteuren van de omroepen voor een stevigere positie van journalistiek binnen de publieke omroep.”

Het nieuwe samengevoegde team Journalistiek heeft de kennis, het budget en het mandaat om afgewogen keuzes te maken over alle journalistieke content van de publieke omroep. Dat gebeurt in nauwe samenspraak met de omroepen en de video- en audioteams van NPO Start, de lineaire tv-kanalen, online, NPO Radio 1 en NPO Luister.

Leeflang: “Met Joost halen we jarenlange journalistieke ervaring in huis. Dat is waar we expliciet naar op zoek waren. Hij werkte in zijn loopbaan voor verschillende media in uitvoerende en leidinggevende posities, binnen en buiten de publieke omroep. We hebben er veel vertrouwen in dat de belangrijke journalistiek taak van de publieke omroep bij Joost in goede handen is.”

Joost Oranje: “Ik wil samen met de omroepen de journalistiek op alle platforms binnen de publieke omroep borgen, versterken en vernieuwen. Daarbij is het van belang om zoveel mogelijk mensen te bereiken, juist in een samenleving waarin steeds meer kritiek op de journalistiek klinkt. Daar moeten we voor open staan en tegelijkertijd blijven we werken aan betrouwbare, onafhankelijke, hoogwaardige en pluriforme informatievoorziening.”

Oranje is al zijn hele leven werkzaam als journalist, van radioverslaggever bij Hier en NU, tv-verslaggever bij Veronica Nieuwslijn en NOVA tot onderzoeksjournalist en lid van de hoofdredactie van NRC. In 2012 werd Oranje hoofdredacteur van Nieuwsuur, dat onder zijn leiding de Nipkowschijf won in 2021. Na bijna 10 jaar stopte hij als hoofdredacteur en werd hij coördinator onderzoeksjournalistiek bij hetzelfde programma en NOS nieuws.

Oranje is bij de NPO de opvolger van Gijs van Beuzekom, die een belangrijke rol heeft gespeeld in de totstandkoming van het nieuwe journalistieke team. Na ruim 40 jaar werkzaam te zijn geweest bij de publieke omroep gaat Van Beuzekom in april met pensioen.

Bron: NPO/BM
Foto: Sophie Saddington/NPO

Bericht delen

Joost Oranje op De Perstribune van MAX

Joost Oranje neemt deze week afscheid als hoofdredacteur van Nieuwsuur. Na negen jaar hoofdredacteurschap gaat hij zich weer toeleggen op het uitvoerende werk. Hij wordt coördinator onderzoeksjournalistiek bij de NOS en de NTR. In verleden was Oranje onder meer werkzaam voor NRC Handelsblad en NOVA.

In De Perstribune signaleert mediadeskundige Ron Vergouwen daarnaast verder opvallende mediatrends uit heden en verleden. De Perstribune wordt gepresenteerd door Margreet Reijntjes.

Bron: Omroep MAX/BM

Bericht delen

Pieter Klein nieuwe hoofdredacteur van Nieuwsuur

Klein werkte eerder elf jaar als adjunct-hoofdredacteur voor RTL Nieuws. Sinds 2018 is hij als onderzoeksjournalist onder meer verantwoordelijk voor de onthullende publicaties over de toeslagenaffaire. Samen met Jan Kleinnijenhuis van Trouw won hij De Tegel en werd hij in 2019 verkozen tot Journalist van het Jaar.

Klein is RTL dankbaar voor de kansen die hij daar kreeg. “Ik heb met heel veel plezier jarenlang bij RTL Nieuws gewerkt, als chef van de politieke redactie, als adjunct en als journalist. Voor mij voelt het hoofdredacteurschap van Nieuwsuur nu als een logische stap.”

Hij verheugt zich op zijn nieuwe rol. “Ik hoop bij te dragen aan waar mijn hart ligt: de precisiejournalistiek, waarmee Nieuwsuur naam heeft gemaakt. Diepgravend onderzoek dus en relevante verdieping. Kritisch, open en onbevangen.”

NTR-mediadirecteur Willemijn Francissen zat in de sollicitatiecommissie. Ze stelt dat tijdens de gesprekken al bleek dat Pieter Klein en Nieuwsuur “uitstekend bij elkaar passen”. “Zijn journalistieke kwaliteiten staan buiten kijf en zijn ruime ervaring en grote affiniteit met de onderzoeksjournalistiek sluiten haarfijn aan bij de aard en het karakter van onze nieuwsrubriek.”

“Met de komst van Pieter Klein komt er opnieuw een journalistiek zwaargewicht aan het hoofd van dit programma te staan”, zegt Gerard Timmer, algemeen directeur van de NOS. “Het werk van Pieter heeft de afgelopen jaren tot onthullingen geleid die passen bij wat Nieuwsuur is. Gecombineerd met zijn eerdere hoofdredactionele ervaring staat zijn komst borg voor de kwaliteit waar Nieuwsuur voor staat.”

Pieter Klein begint per 1 februari 2022 en vormt dan samen met Judith Pennarts en Lotte Ragut de hoofdredactie van Nieuwsuur.

Bron: NTR/NOS/BM
Foto: RTL Nieuws

Bericht delen

Joost Oranje stopt als hoofdredacteur Nieuwsuur

Dat is een nieuwe functie die voortkomt uit de onlangs afgesloten alliantie tussen de NOS en de NTR. De twee taakomroepen willen de programmatische samenwerking binnen NOS Nieuws en Nieuwsuur intensiveren, waarbij onderzoeksjournalistiek een speerpunt is. De nieuwe functie is daar een uitvloeisel van.

“Ik heb negen jaar met volle inzet de rubriek geleid en dat was een enorme eer”, zegt Oranje. “Nieuwsuur staat als een huis, dankzij een geweldige redactie. Maar routine moet je voor zijn. Ik heb bij Nieuwsuur, en daarvoor in de hoofdredactie van NRC, ruim 12 jaar hoofdredactiewerk mogen doen. Dat waren mooie, maar ook zware jaren. Nu is het tijd om weer dichter bij de journalistieke praktijk te staan. De onderzoeksjournalistiek heeft mijn hart. Dus deze nieuwe functie is op mijn lijf geschreven.”

Joost Oranje is sinds 2012 hoofdredacteur van Nieuwsuur. Onder zijn leiding verstevigde het programma haar positie als dagelijkse actualiteitenrubriek van de NTR/NOS en won het veel journalistieke onderscheidingen, waaronder dit jaar de Zilveren Nipkowschijf, de belangrijkste tv-prijs. De jury omschreef Nieuwsuur als “een onmisbaar baken voor de burger” en roemde de “scherpe vragen bij de actualiteit, onder het tegelijkertijd met kracht voeren van een onderzoeksjournalistieke agenda”. Oranje blijft op zijn post totdat er een opvolger gevonden is.

Hoofdredacteur NOS Nieuws Marcel Gelauff: “De samenwerking tussen Joost en mij verloopt al jaren uitstekend. NOS Nieuws en Nieuwsuur hebben elkaar veel te bieden en het is heel fijn dat Joost dat verder gaat verdiepen met onderzoeksjournalistiek. Met gerichte aansturing en bundeling van expertises kunnen we extra stappen maken”.

NOS algemeen directeur Gerard Timmer en NTR-mediadirecteur Willemijn Francissen noemen versterking van de onderzoeksjournalistiek “zeker in deze tijd een van de belangrijkste opdrachten van de taakomroepen”. Francissen: “Joost is met zijn leidinggevende ervaring en jarenlange expertise als onderzoeksjournalist de ideale persoon om dit ambitieuze initiatief onder zijn hoede te nemen. En sowieso zijn we blij dat hij aan onze omroepen verbonden blijft.”

Bron: NOS/BM
Foto: Joost Oranje (derde van links) met een deel van de redactie bij de uitreiking van de Nipkowschijf aan Nieuwsuur

Bericht delen

Nieuwsuur wint Zilveren Nipkowschijf voor beste tv-programma

De nieuwsrubriek wist ‘mythes en misverstanden vaak als eerste uit de wereld te helpen, door snelle en scherpe vragen te stellen bij de dagelijkse actualiteit en het uitvoeren van kritische onderzoeksjournalistiek’, aldus de jury.

Ook wordt de serie vraaggesprekken met lijsttrekkers in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen geroemd. De interviewtechnieken van presentatoren Mariëlle Tweebeeke en Jeroen Wollaars waren ‘vasthoudend op een wijze die op televisie helaas zeldzaam begint te worden’. Politici hadden het vaak zichtbaar lastig in de studio, memoreert de jury. Denk-leider Azarkan en PVV-voorman Wilders zegden de interviewafspraak zelfs af.

Nieuwsuur is sinds 2010 op de buis, als opvolger van actualiteitenrubriek NOVA. Het NOS-NTR-programma is dagelijks om 21.30 uur op NPO 2 te zien.

Presentatrice Mariëlle Tweebeeke is blij dat het programma wordt gewaardeerd als ankerpunt in een “krankzinnig jaar”. “Dat bevestigt waar wij voor willen staan. Het is fantastisch dat een actualiteitenprogramma wint.”

Hoofdredacteur Joost Oranje: “Het is een prijs voor de hele redactie waar we ontzettend trots op zijn. Vooral het feit dat we geprezen worden op de punten waar we sterk op willen zijn, zoals de scherpe interviews, de onderzoeksjournalistiek en onze continue duiding van de actualiteit. Het is een enorme eer voor de redactie, voor iedereen die Nieuwsuur iedere dag mogelijk maakt.”

De Zilveren Nipkowschijf wordt jaarlijks uitgereikt door een jury bestaande uit televisierecensenten en journalisten. De andere genomineerden waren het satirische programma Even tot Hier (BNNVARA) en de documentaireserie Srebrenica: de machteloze missie van Dutchbat (BNNVARA).

De jury van de Zilveren Nipkowschijf bestond dit jaar uit Renate van der Bas (voorzitter) en Maaike Bos (beiden Trouw), Arjen Fortuin en Wilfred Takken (NRC), Dennis Jansen en Angela de Jong (Algemeen Dagblad), Bernice Breure en Patricia Cortie (De Telegraaf), Yasmina Aboutaleb en Arno Haijtema (De Volkskrant), Roelf Jan Duin (Het Parool), Walter van der Kooi (De Groene Amsterdammer) en Ron Vergouwen (mediajournalist, onder andere voor NPO Radio 1).

Bron: NOS/Stichting Nipkow/BM

Bericht delen

Geert Wilders zegt interview bij Nieuwsuur af

De PVV-leider had volgens Nieuwsuur al maanden geleden toegezegd aan te zullen schuiven. Het actualiteitenprogramma heeft geprobeerd het interview naar een ander moment te verplaatsen, maar dat wilde Wilders niet.

Hoofdredacteur Joost Oranje vertelde vorige week in het programma Spraakmakers dat de voorbereidingen voor deze verkiezingsreeks van Nieuwsuur zeer langdurig en intensief zijn geweest.

Het is de tweede keer dat Wilders niet komt opdagen bij een Nieuwsuur-interview. Ook in 2017 zegde hij een interview af. Oranje noemt het in een korte verklaring “ontzettend teleurstellend” dat Wilders afhaakt. “Je mag toch hopen dat politici, juist in verkiezingstijd, zich niet onttrekken aan het kritische interview.”

“Het is tragisch dat we de komende dagen bij de NPO Wilders drie keer in debat zien gaan met VVD-leider Mark Rutte, maar niet in een één-op-één-vraaggesprek met een topinterviewer als Mariëlle Tweebeeke.”

Bron: Nieuwsuur/BM

Bericht delen

Nieuwsuur vroeger en in opgefriste vormgeving

Daarnaast is er een nieuwe, kleinere presentatietafel, die ervoor zorgt dat de Nieuwsuur-presentatoren en de studiogasten dichter bij elkaar komen te zitten. De grotere tafel blijft gebruikt worden als er meer dan twee studiogasten in het programma te gast zijn: “Maar meestal is dat niet zo, met als gevolg dat onze gasten en de presentatoren te ver van elkaar af zaten”, zegt Nieuwsuur-hoofdredacteur Joost Oranje. “Deze kleinere tafel geeft een wat intiemere setting.”

De vervroeging van Nieuwsuur past in het beleid van de NPO om een aantal programma’s eerder op de avond te laten beginnen, waaronder de talkshow op de late avond op NPO 1, die van 23.00 uur naar 22.30 gaat. Om daar beter op aan te sluiten, is besloten ook Nieuwsuur met een half uur te vervroegen en het sportdeel naar het eveneens vervroegde NOS Journaal op NPO 1 te verplaatsen. Nieuwsuur wordt daardoor compacter en voldoet zo aan de vraag van een deel van de kijkers die een voorkeur zeggen te hebben voor een vroeger tijdstip.

Aan de inhoud van Nieuwsuur zal niets veranderen. Het programma is een vast baken van de journalistieke zender NPO 2. Oranje: “Nieuwsuur zal blijven steunen op twee pilaren: onderzoeksjournalistiek en de dagelijkse analyse en duiding bij het nieuws van de dag.”

Nieuwsuur won in 2019 een groot aantal journalistieke prijzen, waaronder twee Loepen voor onderzoeksjournalistiek, de journalistieke jaarprijs De Tegel en de driejaarlijkse Jacques van Veen-penning voor juridische producties. Nieuwsuur wordt gepresenteerd door de twee anchors Jeroen Wollaars en Mariëlle Tweebeeke. Het programma heeft met Petra Grijzen een nieuwe invalpresentator. Zij vervangt Saïda Maggé die presentator bij NOS Nieuws is geworden. Eelco Bosch van Rosenthal blijft de andere invalpresentator.

Bron: NTR/BM
Foto: NTR

Bericht delen