Tekst: Marloes Levie // Fotografie: Nick van Ormondt
Muziek maken en zingen in bandjes was wat ze in haar middelbareschooltijd het allerliefst deed, maar het conservatorium bood nog geen lichte muziek aan en voor klassiek was haar “strottenhoofd niet geschikt”. Gerrit Rietveld Academie, of toneelschool dan misschien? Midden in het smeden van toekomstplannen werd de knoop voor Groothuizen vanzelf doorgehakt. “Op mijn zeventiende had ik een platencontract op zak en twee jaar later kwam ik bij de Dolly Dots. Voor een jaartje, was het plan, maar dat werden er negen. Het rolde dus helemaal de andere kant op. Ik was eind twintig toen we stopten, had vaste lasten en moest dus gewoon geld verdienen.”
Brood op de plank was er ruimschoots, ook tijdens en na de Dolly Dots. “Ik ging al vrij snel plaatjes produceren en begeleidde jonge talenten, zoals Roberto Jacketti en the Scooters en Carmen Gomes van The Talkatives. Ook schreef ik materiaal voor mijn eigen band, nam een album op én werd gevraagd voor cabaretgroep Purper. Kwam ik eindelijk toch in dat theater terecht waar ik zo dol op was. Purper stond en staat in de oude traditie van cabaret en kleinkunst. In tweeënhalf jaar tijd heb ik alles geleerd: wat werkt, waar zit de lach, hoe schrijf je een goede theaterconference, een liedje?”
Vloedgolf
En haar agenda was nog voller: “Ik studeerde muziek en zou staatsexamen doen in de week dat ik vijf keer in DeLaMar stond met Purper, mijn album uitkwam en De Uitdaging begon. Dat papiertje heb ik nooit gehaald, maar ik had alles wat mijn hartje begeerde: theater, mijn rock-‘n-roll band voor de festivals en een fantastisch televisieprogramma. Het is altijd als een soort vloedgolf over me heen gekomen.”
In De Uitdaging, vanaf 1990 uitgezonden bij de AVRO, maakte Nederland voor het eerst kennis met de vorm van televisie waarin mensen onder toeziend oog van de camera wordt gevraagd belangeloos mee te werken aan sociaal-maatschappelijke projecten. “Dat was niet heel nieuw en spannend voor mij, want met de Dots hebben we alles gedaan: van een tv-serie en een film tot het presenteren van programma’s. We waren zo verschrikkelijk beroemd, groeiden op in ‘the public eye’, dus voor de camera werken, was onze tweede natuur. We hielden elkaar fris, maar we hadden géén idee hoe het normale leven in elkaar zat.”
“In De Uitdaging werd ik in één keer midden in het leven gegooid”
“Na negen jaar in een glazen kooi te hebben geleefd en te zijn behandeld als een marsmannetje, werd ik in De Uitdaging in één keer midden in het leven gegooid. We bouwden speeltuinen en tunnels, maar hielpen ook de asielzoekers in een dorp of hielden de Kindertelefoon in stand. Het werkte echt als een verbindende factor, te gek.”
Lang leve YouTube: de dochters van Groothuizen ontdekten hun moeder als presentatrice begin jaren negentig. “Tot hun grote hilariteit had ik dezelfde stem als mijn jongste dochter Nona nu. Het was in de tijd van het keurige ‘Goedenavond, dames en heren’, maar ik praatte rechtstreeks in paniek in de camera om alles te regelen. Die directe manier van presenteren was nog niet zo gangbaar. Het duurde even voordat het aansloeg, maar toen we het tweede seizoen aftrapten met twee afleveringen over een weeshuis in Roemenië, vlak na de val van het regime van Ceaușescu, was dat zo schrijnend dat heel Nederland met ons meehuilde. Een klassieker.”
Het pure programma was een schot in de roos en bleef tot 1998 op tv. “Met één jaar pauze. Ik vind het heel oninteressant om op routine te draaien. Ik zie het veel gebeuren, maar dat moet je niet doen – als je het mij vraagt. Uiteindelijk stopten we ermee, omdat we links werden ingehaald door de commerciëlen.
Zij konden reclame maken en dat maakte het voor ons steeds moeilijker om te krijgen wat we wilden. Het was mooi geweest. Stom achteraf, ik had natuurlijk eeuwig moeten doorgaan met dat programma. Wie is de Mol? is al achttien seizoenen op tv. Achttien! Jeetjemina.”
Televisiepauze
De eerste vijf jaar nam niet Art Rooijakkers, maar Angela Groothuizen kandidaten en kijkers aan de hand. “Nu is het helemaal uitgekristalliseerd, maar we hebben zo vreselijk zitten rommelen. Als ik een opdracht in één goede zin kon uitleggen, wisten we dat het spel duidelijk was.” Met lícht cynische ondertoon: “Dat is ook weer mijn mazzel: we hebben die eerste jaren zó gebuffeld om het wiel uit te vinden, maar hadden niet die lol van jaar in, jaar uit een kijkcijferhit.”
En toch had het een haartje gescheeld of de stekker was uit de succesformule getrokken. “Vlak voor Kerst in 2005 vertelde een interim-directeur, want de directeuren waren allebei ontslagen of weg, dat mijn contract niet werd verlengd. Ze wilden wel verder op projectbasis, maar met al mijn succesvolle programma’s, waaronder Wie is de Mol? wilden ze stoppen. En het Junior Songfestival, dat ik heb opgezet, zou naar Tooske gaan. Ik had daar na vijftien jaar voor alles ingezet te zijn niet zo’n zin in.”
John de Mols Talpa kwam als geroepen en Groothuizen ging Thuis presenteren op de hagelnieuwe zender. “Dat avontuur heeft natuurlijk niet lang geduurd. Van het najaar 2005 tot en met 2009 was ik alleen op tv als gast in programma’s. Niet te veel, want ik wilde niet dat mensen dachten: God, daar heb je haar weer… In die jaren deed ik veel theater, trad veel op – onder andere reünieconcerten met de Dots, een gróót cadeau – en gaf presentaties in het land.”
The Voice
Haar tv-carrière werd nieuw leven ingeblazen toen de Belgische televisiezender Eén haar vroeg om te jureren in Steracteur Sterartiest. “Een populair programma, vergelijkbaar met It Takes 2. Haast tegelijkertijd begon ik bij RTL 4, met The X Factor. Dat was een heel nieuwe manier van jureren: Gordon, Stacey, Eric en ik probeerden opbouwende kritiek te geven. De show werd een waanzinnig succes, het knalde echt en daar was ik heel blij mee.”
Groothuizen had de smaak van het jureren te pakken en wereldhit The Voice of Holland had het levenslicht nog niet eens gezien. “Eerlijk is eerlijk: de artiesten die John de Mol voor ogen had, wilden toentertijd nog niet in de jury. Daarom kwam hij uiteindelijk bij ons terecht. Zo liep het, zo heeft het moeten zijn; dat ontplofte ontzettend. Fantastisch om mee te maken. Ik heb het twee jaar gedaan en je snapt: toen wilde Trijntje [Oosterhuis, red.] natuurlijk wél.”
“Ik hoor tegenwoordig veel platgetreden paden”
Groothuizen verhuisde naar The Voice Kids, wat ze nog vier jaar deed. “Maar het allerleukst is de beginperiode van een nieuw programma, als je alles nog moet uitvogelen. Als je weet wat werkt, wordt het al snel een beetje lopende bandwerk. Ik hoor tegenwoordig veel platgetreden paden.” In 2018 begint het negende seizoen van de talentenjacht. “Het is nu veel gestroomlijnder; in het eerste seizoen námen we wat op en lúlden we wat af. We wilden de kandidaten ook niet kwetsen, dus met veel omhaal zeiden we dan dat we het niet zo goed vonden.”
Uitgeknipt
Tegenwoordig haalt Anouk in haar rol als jurylid na de uitzending het nieuws omdat ze zónder veel omhaal zegt dat ze het niet zo goed vond. “Ik vind het wel meevallen. Nog nooit heb ik haar betrapt op een uitspraak waarmee ik het niet eens was. Ze zei laatst iets in de trant van ‘Als je nu al niet tegen deze kritiek kan, ben je niet geschikt voor het vak.’ Dat hebben wij ook allemaal wel gezegd, maar dat werd er toen nog uitgeknipt. Zij wordt natuurlijk neergezet als tante Katee, maar ze is een heel leuke vrouw, een buitencategorie talent die heel erg gelijk heeft in alles wat ze zegt. Laten we eerlijk zijn: het talent droogt een klein beetje op, hè. De nieuwigheid is er wel af, en toch komt er gewoon weer een nieuw seizoen hoor. Maar het blijft natuurlijk een grandioos succes.”
Ook in It Takes 2 en Holland’s Got Talent maakt RTL maar al te graag gebruik van Groothuizens jurering skills. “Ik vind Holland’s Got Talent een van de grappigste programma’s waar ik ooit aan meegewerkt heb. Dankzij medejuryleden Gordon, Chantal Janzen en Dan Karaty – ik heb in mijn leven niet zo hard gelachen op tv – maar ook door die ongelooflijke talenten. Het zijn lange dagen, de moeilijkheidsgraad van het programma is enorm met al die installaties die gebouwd worden, maar je merkt niets van die rompslomp: de productie is zó smooth, heel knap.”
Gehecht aan vrijheid
Bij een ‘stal’ van Joop van den Ende of John de Mol heeft Groothuizen nooit gehoord. “Ik had negen jaar bij de Dolly Dots gehoord. Dat was een fantastische stal, maar ik wilde nooit meer ergens bij horen: ik was zó gehecht aan mijn vrijheid. Omwille van een groep of omroep iets doen wat je niet ligt, lijkt me verschrikkelijk. En ik verveel me snel, ik moet geprikkeld worden.”
Die vrijheid houdt niet in dat Groothuizen niks heeft gedaan waarvan ze niet blij werd. “Er zijn programma’s geweest waarvan ik halverwege dacht: ik maak het af, maar dit nooít meer. Godzijdank was er dan nog een team waarmee ik veel pret had. Shopaholics was hulp-tv, waarin we samen met een psycholoog dat probleem gingen aanpakken. Heel lastig, vond ik dat. Tel daarbij op dat ik de shopaholics tijdens het winkelen moest overvallen. Je kunt met mij niet op straat draaien in Goes, want de hele wereld kijkt. Dat werkte dus niet, omdat ik af en toe veel beroemder ben dan succesvol.”
Vertrouwd gezicht
De presentatrice is apetrots op haar laatste twee programma’s, Voor ik het Vergeet en Spreekrecht. “Met Simpel Media maakte ik Voor ik het Vergeet, over jong dementerenden. Er is een verhaal en wij volgden de bal, en daar houd ik het meest van. Het gaat niet om míj, alhoewel de trend in tv-land nu anders doet vermoeden. Fantastische researcher Fleur had heel nauw contact met de zes families die we anderhalf jaar lang volgden voor de serie. Het succes oversteeg onze verwachtingen, ik denk dat niemand had zien aankomen dat er 1,4 miljoen mensen zouden kijken naar de eerste aflevering.”
“Als presentatrice maak ik omtrekkende bewegingen om tot het eindresultaat te komen. In zo’n gezin waar iets verschrikkelijks aan de hand is, staat ‘Angela’ opeens voor de deur, en die kennen ze al heel lang. Ze vinden het doodeng, dus als ze mij zien en ik ben ook precies wat ze van me verwachtten, komt vaak de ontlading: dan moeten ze even huilen en draaien we het gewoon nog een keer. Ik neem ruim de tijd en heb tegen de makers gezegd: ‘Bear with me.’ We hebben te maken met heftige verhalen, ik ga niet recht op mijn doel af, maar ga ongelooflijk langzaam te werk en dan zoeken ze het maar uit in de montage. En dat is ze meer dan toevertrouwd.”
Crime overkill
“Met De Haaien, een superbedrijf ook, maakte ik Spreekrecht. Eerder produceerden zij De Rechtbank en toen het spreekrecht werd verruimd, wilden ze daar een programma over maken, een geweldig idee. We volgden mensen die de confrontatie aangaan met verdachten. De Haaien draaien zware verhalen zo mooi mogelijk, dat vond ik heel fijn. Het was niet altijd eenvoudig om de rechtbank mee te krijgen, maar ze zijn heel enthousiast over het eindresultaat. Ook de pers reageerde héél positief, maar helaas heeft het niet goed gescoord.”
Spreekrecht stond geprogrammeerd op de dinsdagavond – ‘crime night’ – bij RTL 4. “Thuis op de bank keek ik eerst naar John van den Heuvel met Vermoord in het Buitenland en dacht: Jezus, nou moet ik die van mij nog kijken! Het was te veel, zonde. Ik hoop dat het nog eens op een andere avond wordt uitgezonden. Of iemand anders gaat met ons voorwerk scoren, want de remmende voorsprong is iets wat een beetje aan mij hangt. Wendy van Dijk kreeg met Hart in Aktie de Televizier-Ring. Hoe leuk dat ook was, het was niet te vergelijken met hoe goed De Uitdaging was, vind ík. Het was veel meer hapsnap gezellig, met veel huilen en knuffelen.”
“De remmende voorsprong is iets wat een beetje aan mij hangt”
De storm van kritiek die RTL moet incasseren, liet Spreekrecht volgens de presentatrice ook niet onaangetast. “RTL ligt natuurlijk ontzettend onder vuur. En in de schaduw van die mevrouw van het AD die Humberto Tan onderuit moest en zou halen, stond mijn foto in de krant. Nou, dat helpt niet. Ik zei tegen Erland Galjaard: ‘Sorry hoor, ik voel me nu toch wel heel verantwoordelijk voor de zwarte deken over RTL.’ We hebben er samen om gelachen, maar ik vind het doodzonde dat we geen tweede serie kunnen maken.”
Hollen of stilstaan
In 2017 en 2018 staat Groothuizen voor het eerst in jaren niet op de planken. “Ik heb even een pauze ingelast. In 2016 had ik twee theaterprogramma’s gedaan, de Dolly Dots gingen bij De Toppers en ik deed bij RTL Holland’s Got Talent, Spreekrecht en Voor ik het Vergeet. In september vorig jaar kwam ik krakend en piepend tot stilstand. Er was echt even níets, heerlijk om even in de luwte te zijn en langzaam te beginnen met schrijven aan een nieuw theaterstuk. Theater maak ik samen met mijn beste vriend, Nico Brandsen, vanuit een diep verlangen om mooie dingen te maken.”
Voor iemand die zich niet kan heugen zo’n rustige tijd te hebben, is ze stiekem behoorlijk druk. “Ik ben ambtenaar van de burgerlijke stand, maar dat wil ik speciaal houden, dus ik trouw maar af en toe. Ik geef lezingen in het land over je ikigai: wat weerhoudt jou om te doen waar je goed in bent en gelukkig van wordt? Verder geef ik presentatietraining, een heel intuïtieve bezigheid, want ik ben natuurlijk geen therapeut, maar kan wel vertellen hoe het wat makkelijker kan.”
Op tv zal Groothuizen dit jaar vooralsnog vooral jureren. “It Takes 2 en een nieuw programma dat vlak voor de zomer op tv komt. Ik ga naar de studio, trek een mooie jurk aan, iemand maakt me knap, ik ga zitten en geef mijn mening over iets waar ik wel verstand van heb. Dat is een stuk minder hard werken dan een serie draaien – haha, dat is op een of andere manier áltijd vijf keer heen en weer naar Groningen, Limburg of Zeeuws-Vlaanderen.”
Slotakkoord
45 was Groothuizen toen haar contract bij de AVRO niet werd verlengd, en ze is ervan overtuigd dat haar leeftijd daarbij een rol speelde. “Ik weet nog dat ik voor het Junior Songfestival in Lillehammer was en ik daar opvallend veel oudere vrouwen op televisie zag. Dat hadden wij helemaal niet! Inmiddels is dat gelukkig veranderd, want die discussie was te gek voor woorden. Wél Pauw & Witteman, maar alleen maar jonge vrouwen? Bij RTL heb ik nooít het gevoel dat mijn leeftijd een issue is. Ik heb een vriendinnenclub met Karin Bloemen, Astrid Joosten, Irene Moors, Caroline Tensen en Anita Witzier. Wij zijn jaren geleden begonnen met samen eten en roepen dat we ons niet laten wegjagen. Nou, dat is goed gelukt. Ik voel me ook wel een beetje leeftijdsloos. En als een theatertour kriskras door het land te zwaar wordt, kan ik me voorstellen dat ik nog eens in een dramaserie ga spelen. Dat is niet in zo’n moordend tempo, dus een mooi slotakkoord van mijn carrière.”
Bron: BM
