Article header image
Article header image

Freek en Hella de Jonge schenken audiovisueel archief aan Beeld & Geluid

De schenking bestaat uit registraties van niet uitgezonden theaterproducties, materiaal van optredens in het buitenland en aanvullingen op televisie-uitzendingen die nog niet volledig beschikbaar waren. De collectie biedt een rijker en vollediger beeld van het oeuvre van de inmiddels 81-jarige De Jonge en laat de ontwikkeling van zijn werk in de afgelopen decennia beter zien.

“Freek de Jonge heeft een grote en blijvende invloed op het Nederlandse cabaret en daarmee op ons collectieve geheugen. Met deze schenking kunnen we zijn werk in volle breedte toegankelijk maken. Het is bijzonder om dit materiaal aan onze collectie toe te voegen en zo het verhaal van een maker, die al meer dan vijftig jaar van betekenis is, nog beter te kunnen vertellen”, reageert Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van Beeld & Geluid.

Een ander deel van het werk van De Jonge ligt opgeslagen bij het Allard Pierson, de erfgoedcollecties van de Universiteit van Amsterdam. Dat gaat om foto’s, posters, kostuums, recensies en documentatie. De overdracht van het audiovisuele materiaal aan Beeld & Geluid sluit hierop aan en zorgt ervoor dat zijn volledige carrière nu beter gedocumenteerd en duurzaam bewaard kan worden.

Omvangrijk en veelzijdig oeuvre
Freek de Jonge begon zijn carrière in 1968 met Neerlands Hoop in Bange Dagen, het baanbrekende duo dat hij samen met Bram Vermeulen vormde en waarmee hij het Nederlandse cabaret vernieuwde met maatschappelijk engagement en een uitgesproken theatervorm. Vanaf 1980 vervolgde De Jonge zijn weg als soloartiest en creëerde hij een omvangrijk en veelzijdig oeuvre met voorstellingen die telkens een nieuwe vorm en inhoud onderzochten. Hij werkte daarbij veel samen met zijn vrouw Hella, die als ontwerper van kostuums en creatief partner een belangrijke rol speelde in zijn theaterpraktijk.

De Jonge werd in de loop van zijn carrière meermaals onderscheiden en geldt als een van de meest toonaangevende cabaretiers van Nederland. Met werk in theater, televisie, muziek, literatuur en film drukt hij al decennialang een stevig stempel op de Nederlandse cultuur. In 2009 vierde Beeld & Geluid zijn veertigjarig jubileum als cabaretier met de tijdelijke tentoonstelling Kijk! Dat is Freek.

Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto: Dennis de Bruin (Hella en Freek de Jonge ondertekenen de schenkingsovereenkomst met Beeld & Geluid-directeur Eppo van Nispen tot Sevenaer)

Bericht delen
Article header image
Article header image

Bel van Maarten van Rossem krijgt ereplek in collectie Beeld & Geluid

“De jurybel is een prachtig voorbeeld van hoe een ogenschijnlijk klein voorwerp symbool kan staan voor een televisietraditie”, vertelt conservator Wytze Koppelman. “Het is niet zomaar een voorwerp, maar een tastbare herinnering aan de unieke rol die Van Rossem jarenlang vervulde binnen De slimste mens. Een object als de bel van Maarten van Rossem nemen we dan ook graag op in onze collectie als een herkenbaar item uit onze televisiehistorie.”

In de allereerste uitzending, op maandag 23 juli 2012, introduceerde presentator Philips Freriks de bel als volgt: “Mocht je iets willen inbrengen of toevoegen, dan sla je op het belletje en is het woord aan jou, Maarten.” Freriks doopte Van Rossem daarbij tot ‘de bellboy van dit programma’. Hoewel Van Rossem het belletje in de loop der jaren steeds minder vaak gebruikte, bleef het voorwerp een herkenbaar onderdeel van het programma. De bel was te zien in alle 794 afleveringen van De slimste mens.

Maarten van Rossum
Toen begin juni bekend werd dat het stoppen van Freriks en Van Rossem ook het einde betekende van de jurybel, liet Beeld & Geluid-directeur Eppo van Nispen tot Sevenaer weten dat hij de bel graag aan de collectie wilde toevoegen. “Maartens belletje heeft afgelopen jaren zo’n beetje in elke huiskamer geklonken. Natuurlijk willen we dat dolgraag hebben”, vertelde hij aan het AD.

De bel is inmiddels overgebracht naar het depot van Beeld & Geluid, waar het object een ereplaats krijgt. Wie tijdens een bezoek aan het Mediamuseum een depotrondleiding boekt, kan de bel met eigen ogen bekijken.

Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto’s: Dennis de Bruin/Beeld & Geluid en Stijn Ghijsen/KRO-NCRV

Bericht delen
Article header image
Article header image

Media Diamant: fraai eerbetoon aan Ronald van den Bersselaar

Singing Diamonds564Alsof het niet symbolischer kon: de ceremonie begon in een deel van Ronalds eigen decors – een deel uit de set van Matthijs Gaat Door, met centraal een origineel Hammondorgel waarachter niemand minder dan Sven Figee (alias Sven Hammond) verscheen, die de middag muzikaal aftrapte. Onder zijn leiding werd een speciaal aangepaste versie van Brabant van Guus Meeuwis ten gehore gebracht. Het refrein werd kracht bijgezet door leden van het bestuur van de Stichting Media Diamant en aanwezige oud-laureaten.
Na Gerhard van den Top, burgemeester van Hilversum, Cor Straatmeyer, Ronalds eerste werkgever op het Media Park, Tom van ‘t Hek die de zogeheten Rooyens Rede uitsprak en Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld & Geluid, ging de microfoon over naar regisseur Henk van Engen. Henk, jarenlang een creatieve sparringpartner van Ronald, recent bij onder meer Bar Laat, Café Kockelmann en Eva, kondigde op zijn beurt een speciale gast aan: niemand minder dan Matthijs van Nieuwkerk.

Matthijs en Eva
Met zijn kenmerkende flair sprak hij een liefdevolle ode uit aan de man die zijn studiowerelden tot leven bracht. En de verrassing bleef niet bij hem: ook Eva Jinek was van de partij, zij het via een videoverbinding. Ronald ontwierp haar werkplek, waar ze niets dan lof voor had. Ronald zelf, gezeten in de iconische rode stoel uit The Voice, liet de woorden en muziek dankbaar op zich inwerken – zichtbaar geraakt.
Ronald MD564In een mooi dankwoord sprak hij nog over de opkomst van AI en het belang van creativiteit als motor van vooruitgang en menselijkheid: “Creativiteit is geen tijdverdrijf of bijzaak. Het is wat ons mensen onderscheidt van machines. Het onverwachte idee, het onverwachte beeld – dat komt uit ons hoofd en ons hart.” Hij benadrukte dat kunst en creatief vakmanschap serieuze beroepskeuzes zijn en voor velen zelfs een levensdoel. Daarbij blikte hij vooruit: hij wil zijn ervaring en kennis actief gaan delen met een nieuwe generatie makers.
Tegelijkertijd sprak hij zijn vertrouwen uit in de kracht van menselijk vernuft, zelfs in tijden van snelle AI-ontwikkeling: “AI zal veel brengen en soms ook veel rotzooi, maar de mooiste dingen, die komen ook over 100 jaar nog steeds uit mensen.”

Bron: BM
Fotografie: Bart Brand

Bericht delen
Article header image
Article header image

Beeld & Geluid ontvangt bijna 700.000 euro van de VriendenLoterij voor viering 75 jaar televisie

Als ambassadeur van de VriendenLoterij kwam Robert ten Brink, al 34 jaar een vertrouwd gezicht op televisie, donderdagmiddag persoonlijk de cheque overhandigen aan directeur Eppo van Nispen tot Sevenaer. De directeur werd tijdens de lunch compleet verrast, toen Dr. Love opeens voor hem stond. “Echt fantastisch”, aldus Van Nispen tot Sevenaer. “We stonden letterlijk met open mond. En hoe mooi dat juist Robert, zelf al decennia een vertrouwd gezicht op de buis, dit bijzondere nieuws kwam brengen.”

Heel Nederland op zoek naar tv-schatten
Beeld & Geluid beheert het nationale televisiearchief, maar ondanks de indrukwekkende collectie ontbreken nog talloze schakels in het verhaal van 75 jaar Nederlandse televisie. Dankzij de bijdrage van deelnemers van de VriendenLoterij start het instituut een landelijke zoektocht naar iconisch materiaal dat dreigt te verdwijnen – en roept het publiek op om mee te speuren.

“We zijn op zoek naar vergeten tv-decorstukken, originele scripts van legendarische uitzendingen, verloren gewaande opnames van beroemde tv-programma’s, of fotoalbums van families die thuis alles documenteerden”, luidt de oproep van Van Nispen tot Sevenaer. “Stel je voor dat de originele telefoon uit Wie van de Drie opduikt, of een setlijst van TopPop die nog ondertekend is door artiesten. Dit soort vondsten zijn goud waard voor ons collectieve geheugen.”

Alle bijdragen die worden gevonden, worden zorgvuldig veiliggesteld en waar mogelijk gedigitaliseerd of tentoongesteld in het museum. Zo blijft het televisie-erfgoed niet alleen bewaard, maar ook levend en toegankelijk voor nieuwe generaties.

Samen vieren
De viering van 75 jaar televisie in 2026 wordt zichtbaar in tentoonstellingen, programmering en publieksacties. Centraal staat de betrokkenheid van televisiemakers én kijkers, van toen en nu. Want televisie maak je samen: met én voor het publiek.

Schenking VriendenLoterij
De schenking aan Beeld & Geluid maakt onderdeel uit van de jaarlijkse bijdragen van de VriendenLoterij. In 2024 verdeelde de loterij een bedrag van 152 miljoen euro onder 64 culturele partners en ruim 4.300 goede doelen, clubs en verenigingen.

“De VriendenLoterij steunt organisaties die zich inzetten voor cultuur en mensen met elkaar verbinden”, zegt Jonne Arnoldussen, managing director van de VriendenLoterij. “Beeld & Geluid doet dat op een unieke manier: door de verhalen van ons allemaal te bewaren en te vertellen. We zijn blij om er dankzij onze deelnemers aan bij te dragen dat ook toekomstige generaties van de rijkdom van de Nederlandse televisiegeschiedenis kunnen genieten.”

Bron: Beeld & Geluid/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Regionale omroepen brengen archief onder bij Beeld & Geluid

Beeld & Geluid en RPO zorgen hiermee samen voor het archiveren van regionaal audiovisueel erfgoed, dat tot nu toe vooral lokaal werd beheerd en daardoor vaak alleen beschikbaar was voor de eigen redacties. Dankzij de centrale archivering wordt het materiaal breder zichtbaar, beter doorzoekbaar en toekomstbestendig opgeslagen, met behoud van de auteursrechten van de omroepen.

“Regionale omroepen brengen verhalen over wie we zijn en waar we vandaan komen. Het veiligstellen van deze content is van groot belang voor onze gezamenlijke identiteit. We zijn blij dat we dit nu op landelijke schaal kunnen borgen”, aldus Jan Müller, directeur RPO.

“Ik dank de RPO dat zij voor Beeld & Geluid hebben gekozen als meest betrouwbare plek voor de archivering van al die belangrijke programma’s van de Nederlandse regionale omroepen. Een mooie stap om de regionale cultuur voor de eeuwigheid te bewaren én vooral ook beschikbaar te maken voor nu en in de toekomst”, reageert Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld & Geluid.

Voordelen voor de regionale omroepen
De samenwerking biedt de regionale omroepen concrete voordelen: minder administratieve lasten, duurzame opslag en grotere zichtbaarheid van hun archief. Bovendien kunnen ze gebruikmaken van het netwerk van Beeld & Geluid, bijvoorbeeld voor het hergebruik van fragmenten.

Gefaseerde aansluiting
In het project worden alle regionale omroepen gekoppeld aan het archiefsysteem van Beeld & Geluid. Zo wordt nieuwe content voortaan automatisch opgeslagen. Ook bestaande programma’s vanaf 1 januari 2020 worden opgenomen in de collectie. Het project wordt uiterlijk in 2030 afgerond. Later wordt bepaald welke oudere content in aanmerking komt voor archivering.

Over de RPO
De Stichting Regionale Publieke Omroep is het samenwerkings- en coördinatieorgaan van de dertien regionale publieke omroepen. Samen leveren ze onderscheidende regionale journalistiek en dragen ze bij aan verbondenheid in de regio.

Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto: Jan Müller (directeur RPO) en Eppo van Nispen tot Sevenaer (directeur Beeld & Geluid)

Bericht delen
Article header image
Article header image

Beeld & Geluid ontwikkelt digitaal lesmateriaal bij Netflix-serie Adolescence

Adolescence vertelt het indringende verhaal van een 13-jarige jongen die wordt beschuldigd van moord. De vierdelige dramaserie biedt een krachtig aanknopingspunt om in de klas in gesprek te gaan over thema’s als sociale media en de vorming van identiteit in de digitale leefwereld van jongeren. Vanaf heden is de serie beschikbaar voor vertoning op middelbare scholen.

Beeld & Geluid is expert op het gebied van mediawijsheid en met digitaal lesmateriaal bij deze serie kunnen docenten actuele maatschappelijke kwesties op een toegankelijke manier bespreekbaar maken in de klas. Alle docenten in Nederland kunnen gratis gebruik maken van het digitale lesmateriaal van Beeld & Geluid via beeldengeluidopschool.nl.

“Een serie als Adolescence is bij uitstek geschikt om het gesprek met jongeren aan te gaan over de rol van media in hun leven. Juist omdat de leefwereld van jongeren soms ver afstaat van die van ouders en docenten, is het belangrijk om dat gesprek te leren voeren. Met dit digitaal lesmateriaal bevorderen we mediawijsheid en bieden we docenten en leerlingen de mogelijkheid om in de klas het gesprek aan te gaan over lastige, maar belangrijke thema’s”, aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld & Geluid.

Tweede Kamerlid Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA) is groot voorstander van het aanbieden van de serie voor middelbare scholen. “Steeds meer jongeren raken verstrikt in de schaduwzijden van sociale media. De invloed van zogenaamde ‘manfluencers’ zoals Andrew Tate en de risico’s die een serie als Adolescence blootlegt, zijn ronduit zorgwekkend. Door deze serie in het klaslokaal te bekijken en te bespreken, kunnen we jongeren in een veilige setting weerbaarder maken en voorkomen dat ze worden meegezogen in de ‘manosphere’ en de schadelijke gevolgen daarvan.”

Versterking van mediawijsheid
Beeld & Geluid bevordert mediawijsheid door jongeren bewust te maken van de dynamieken en effecten van sociale media. Het digitaal lesmateriaal bij de serie Adolescence is onderdeel van het leren met en leren over media aanbod dat bestaat uit actueel en interactief aanbod in de vorm van digitaal lesmateriaal met actuele en historische mediafragmenten uit het archief, mediatrainingen voor docenten en mediaworkshops voor leerlingen.

Met het aanbieden van lesmateriaal in samenwerking met Netflix rondom Adolescence voorziet Beeld & Geluid, in samenspraak met docenten, de serie van context en duiding. Het digitale lesmateriaal blijft dankzij de samenwerking langere tijd beschikbaar voor docenten en hun leerlingen én zal door Beeld & Geluid actueel gehouden worden, zodat docenten kunnen blijven aansluiten bij de ‘media minded’ leefwereld van hun leerlingen.

Bron: Beeld & Geluid/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Typetjes André van Duin centraal in pop-up expo Beeld & Geluid

De expo is samen met Van Duin tot stand gekomen. Tot en met 22 juni 2025 kunnen bezoekers zich in het Mediamuseum onderdompelen in het komische oeuvre van Nederlands grootste komiek.

Met legendarische typetjes als Meneer de Bok, Willempie en Flip Fluitketel bracht André van Duin generaties aan het lachen. Beeld & Geluid ontving onlangs een groot gedeelte van zijn kostuums, scripts, foto’s en andere persoonlijke objecten uit de eerste veertig jaar van zijn carrière. Deze schenking vormt de kern van de tijdelijke expo. Daarnaast geeft Van Duin in verschillende video’s uitleg hoe zijn typetjes tot stand zijn gekomen en hoe hij daar op terugkijkt. Ook is er een tijdlijn met alle hoogtepunten, quizjes en een groot scherm waar de bekendste sketches van Van Duin terug te zien zijn. In een speciale videoboodschap heet André bezoekers welkom in het Mediamuseum.

“Het is een geweldige eer dat Beeld & Geluid de kostuums van mijn typetjes tentoon wil stellen in een pop-up expo en dat iedereen er naar kan gaan kijken. Ik heb er heel veel plezier aan gehad om de typetjes te bedenken en ik hoop dat alle bezoekers er veel plezier aan beleven om alles weer terug te zien”, laat André van Duin weten.

“Met de pop-up expo De Typetjes van André vieren we niet alleen het ongeëvenaarde vakmanschap van een van onze grootste komieken, maar ook dat een unieke verzameling uit zijn rijke carrière nu deel uitmaakt van de collectie van Beeld & Geluid. Zijn typetjes zijn verankerd in ons collectief geheugen en verdienen het om op deze manier – vol humor, kleur en liefde – in het Mediamuseum te schitteren. Een feest der herkenning voor jong en oud”, aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld & Geluid.

In 2025 is het precies 61 jaar geleden dat Van Duin (1947) zijn eerste stappen in de showbizz zette. Onlangs werd hij bij het Gouden Televizier Ring Gala bekroond met de Oeuvre-Ring en verscheen het boek Alles over André over zijn lange loopbaan als komiek, acteur, tv- en radiomaker, revuester en zanger. Met deze expo brengt Beeld & Geluid een eerbetoon aan een unieke vakman en mediapersoonlijkheid die als geen ander generaties en bevolkingsgroepen met zijn werk weet samen te brengen.

Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto: Lisa Hussaarts/Beeld & Geluid

Bericht delen
Article header image
Article header image

“We geven het archief terug aan Nederland”

Vanuit wat Eppo de ‘gekleurde bonbon’ noemt, bestiert hij het op één na grootste media-archief ter wereld. Sinds 2006 is dat vrijwel alleen beschikbaar voor vakmensen, maar daar komt verandering in. “We geven het letterlijk terug aan Nederland. Vanaf 2026 kan iedereen bij ons in het archief neuzen.”

De gesprekken in de BM Media Lounge zijn ook te beluisteren als podcast via Spotify.

Bron: BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Ster draagt reclamecollectie over aan Beeld & Geluid

In de huidige collectie van Beeld & Geluid is al een groot deel van het Ster-archief terug te vinden. Tv-reclames tot 2008 zijn al onderdeel van de collectie, vanaf de eerste reclame van 1967. Vanaf dat moment werden reclames selectief bewaard en met de jaren nam het aantal bewaarde reclames steeds meer toe. Toen men vanaf 2008 stopte met het aanleveren via fysieke videobanden (DigiBeta), stopte ook de aanlevering voor de collectie van Beeld & Geluid.

Met de nieuwe overeenkomst tussen Ster en Beeld & Geluid wordt daar verandering in gebracht. Met terugwerkende kracht stromen de reclames uit de periode 2008-2024 het digitale archief in. Daarbij ligt de focus nu op tv, maar ook radioreclames worden toegevoegd aan de collectie. Nieuwe Ster-reclames zullen in de toekomst automatisch aan het archief worden toegevoegd en zijn daarmee beschikbaar voor gebruik in het Mediamuseum van Beeld & Geluid, maar ook voor onderzoekers en het onderwijs.

“Reclames spelen met onze verlangens en vertellen iets over onze cultuur en maatschappij. Het is daarom belangrijk dat we goed voor dit erfgoed zorgen. We zijn dan ook heel blij dat we de commercials van Ster kunnen archiveren en beschikbaar kunnen maken voor toekomstige generaties”, aldus Valentine Kuypers, conservator Beeld & Geluid.

In 60 jaar reclame is veel gebeurd en veranderd. Reclame heeft impact gehad op de Nederlandse taal en cultuur, denk aan ‘Goeiemoggel’, ‘de Bob’ of ‘het Zwitserleven gevoel’. Ook zien we veranderingen in tijdgeest in reclame terug: reclames voor dieselauto’s van toen en reclames voor elektrische auto’s van nu. Oude klassiekers zoals ‘Olifant’ (Rolo) of ‘Bommetje’ (Melkunie), nieuw iconisch werk en van alles daartussen is terug te vinden in het reclame-archief.

Frank Volmer, directeur Ster: “Met het overdragen van ons reclame-archief aan Beeld & Geluid wil Ster bijdragen aan het toegankelijk maken van reclame voor het Nederlands publiek. Het archief is een reis door de tijd van mooie, ontroerende en grappige reclames. Als Ster kijken we uit naar de parels die we daar ook de komende decennia aan toe kunnen voegen.”

Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto: Ster-directeur Frank Volmer met Beeld & Geluid-directeur Eppo van Nispen tot Sevenaer

Bericht delen