Gerardus Johannes Maria Klaasen werd op 27 juli 1951 geboren in Amsterdam. Na zijn middelbare schooltijd ging hij politieke wetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam studeren. Zijn doctoraalscriptie ‘De Nieuwe Linie, Ontwikkeling van een opinieblad binnen de katholieke geloofsgemeenschap’ werd bekroond met de Prijs van de Nederlandse Dagbladuitgevers en door de VU uitgegeven.
Klaasen werkte mee aan tal van KRO-radioprogramma’s, zoals Echo, Kruispunt Radio, Kerk in Meervoud, 1opdeMiddag, Emmastraat 54 en De Nachtspiegel. In 2002 was hij een van de presentatoren van de KRO-televisietalkshow Vurige tongen. Aan Kruispunt Radio was hij vanaf 1976 onafgebroken verbonden.
Voor de actualiteitenrubriek Echo (tot 1995 op de radio) deed Klaasen regelmatig verslag van Kamerdebatten vanaf het Binnenhof. Voor de televisie-actualiteitenprogramma’s Kenmerk en Brandpunt maakte hij halverwege de jaren negentig een aantal reportages.
In 1998 startte Klaasen voor zendgemachtigde RKK het wekelijkse programma Andersdenkenden op Radio 5, waarin één of meer gasten met hem spraken over hun eigen levensbeschouwing. Hij interviewde meer dan 500 bekende en minder bekende Nederlanders. Met het beëindigen van de uitzendrechten van RKK per 1 januari 2016 kwam een er een einde aan dit radioprogramma op de late zondagavond. Vervolgens ging Klaasen met pensioen.
Bron: KRO-NCRV/BM
Foto: Christian van der Heijden/KRO-NCRV
Meindert Landsmeer zakelijk directeur a.i. bij de NTR
Meindert Landsmeer heeft een jarenlange ervaring in de media. Vanuit het adviesbureau 3Rivers adviseerde Landsmeer in de afgelopen jaren directies en besturen van diverse omroepen en werkte ook geregeld als interim-directeur, tot afgelopen oktober als mediadirecteur a.i. voor KRO-NCRV.
Peter Kuipers en Reinder van Dijk over The Passion vanuit Roermond
Hoe vertaal je de levensbeschouwelijke missie van KRO-NCRV naar de jeugd en het gezin? In het versterken van de eigen identiteit speelt The Passion een sleutelrol, stelt directeur Peter Kuipers: “Je ziet dat bij mensen de vraag naar zingeving, juist individueel, steeds meer speelt. Vroeger werd dit deel ingevuld door het geloof, de kerk en de bijbel. Het gaat om grote levensvragen. Wat is mijn pad? Waar ga ik heen?”
“In bredere zin gaat het ook over collectieve zingeving. Waar gaan we met elkaar heen in deze samenleving? Na corona wil iedereen zijn leven oppakken, maar tegelijkertijd is er het besef dat de wereld wordt geconfronteerd met een nieuwe realiteit. Daar moeten we ook iets mee straks. Maar wat doen we dan samen? Vanuit onze christelijke traditie wil KRO-NCRV vooral de samenhang bevorderen: écht omkijken naar elkaar. Samen bouwen aan de toekomst van Nederland. Daar hoort duurzaamheid bij. Maar ook begrip en mededogen. Kijk en luister eens naar elkaar. Het thema van The Passion is: ‘Ik ben er voor jou!’ Nee, niet voor mezelf, maar voor jou.”
“Als KRO-NCRV
kiezen wij bewust
voor de verbinding”
KRO-NCRV maakt de semi-live-spektakelshow met Mediawater, de PKN (Protestantse Kerk in Nederland), de gemeente Roermond en Kansfonds, maar zonder de EO, die The Passion publicitair sterk naar zich toe wist te trekken. Nu kan de KRO-NCRV zelf een stempel drukken. “Wij vinden het belangrijk om te laten zien dat The Passion er is voor achttien miljoen Nederlanders met herkenbare elementen in de vertelling en bekende muzieknummers. We vertalen dit prachtige verhaal naar de samenleving van nu. Ben jij er voor jezelf of voor de ander? Daar worstelen we met zijn allen mee, als KRO-NCRV kiezen wij bewust voor verbinding.”
Hoe zit het thema ‘Ik ben er voor jou’ in het verhaal verweven?
“Het fietslampje in onze imagocampagne sloeg aan, steeds meer mensen herkenden de KRO-NCRV in die metafoor. Maar een imago verander je niet met één programma of filmpje. Je bouwt je merk en identiteit in een aantal jaren met meerdere programma’s en presentatoren. Ik wil dat KRO-NCRV meer laat zien waar we voor staan. Als wij ons nadrukkelijker profileren als maatschappelijk mediabedrijf – en meer willen zijn dan een productiehuis – dan moeten we ook wat teruggeven aan de maatschappij. En dan is je identiteit cruciaal, want dáár zit de verbinding. ‘Ik ben er voor jou’ is heel expliciet gekozen.”
Helpt de huidige tijdgeest mee in die beeldvorming?
“Ja, corona maakt mensen bewust. We kijken ook daadwerkelijk meer naar elkaar om, nemen eens boodschappen voor de buren mee. Intussen neemt de versplintering en verharding aan de flanken toe, KRO-NCRV zoekt juist verbinding en wil mensen met elkaar in gesprek brengen.”
In plaats van een mega-spektakel met tienduizenden toeschouwers en een processie door de bisschopsstad is het relatief stil op straat in Roermond op 1 april. En dat is geen slechte grap…
Kuipers: “In de aanloop zijn meerdere scenario’s besproken met de gemeente en Mediawater: met of zonder publiek? Of gedeeltelijk mensen langs de route? Er was geen twijfel of het programma zou doorgaan. The Passion brengt iets teweeg in de huiskamer. Kindereren discussiëren met hun ouders. Het is mooi dat zo’n oeroud verhaal een inspiratiebron is en blijft om over te praten. Inhoudelijk en productioneel kan eindredacteur Reinder van Dijk je veel meer vertellen.”
Verlicht kruis
We spreken Reinder van Dijk, sinds 2016 eindredacteur levensbeschouwing bij KRO-NCRV, op de laatste repetitie- en draaidag van ‘de instarts’ in Roermond. Die gespeelde of gezongen scènes staan als gemonteerde opnamen op 1 april startklaar in de OBV waarin regisseur David Grifhorst op Witte Donderdag de scepter zwaait.
Van Dijk: “Ik werkte als persvoorlichter onder Leo Fijen bij de RKK, destijds de mini-omroep van de Rooms Katholieke Kerk. The Passion begon in 2011 als samenwerking tussen EO en RKK. Leo gaf mij een DVD van de BBC over de Manchester Passion, waarin mensen met een verlicht kruis over straat liepen en Engelse acteurs onder andere Wonderwall van Oasis zongen. Als gelovige jongen, ik kom uit een protestants-christelijk nest, was ik geraakt door het verfrissende concept: dit klassieke bijbelverhaal werd helemaal naar deze tijd getransformeerd.”
Goddelijk
“Ik geloof in God, in de zin dat ‘het goede in de mens’ iets goddelijks is. De Bijbel is een mooi boek boordevol betekenisvolle verhalen. Ik haal uit elk verhaal van de bijbel iets dat betekenis geeft voor mijn leven nu. Neem nou het verhaal van Mozes. Hij trekt weg uit het angstland. Destijds was dat Egypte, maar er leven nog steeds veel mensen in ‘angstlanden’. Mozes leert mij: sta op en trek weg als je wordt onderdrukt.Annemiek Schrijver zei het ooit mooi: het meest voorkomende woord in de bijbel is ‘ga’. Het geloof zet mensen in beweging. Niet stilstaan, maar geef betekenis aan je leven.”
“Het meest voorkomende
woord in de Bijbel is: ‘ga’. Het
geloof zet mensen in beweging”
Sinds de editie van Amersfoort (2016) is Van Dijk in de rol van eindredacteur bij The Passion betrokken. “Het avontuur begon in 2011 in Gouda, de stad had een slecht imago vanwege rellende Marokkaanse jongeren. Gouda wilde positief in het nieuws komen en omarmde ons concept. De media was sceptisch: NOS Journaal ontbrak, Betty Glas van het RTL Nieuws was er wel. De dag na The Passion hoorde ik redacteuren van AVRO-radio bij de koffiecorner opgewonden praten over hoe indrukwekkend ze het vonden. De NPO was ook enthousiast en promoveerde het meteen van Nederland 3 naar Nederland 1. The Passion werd groter en grootser, met Enschede in het vijfde jaar als voorlopig hoogtepunt in kijkcijfers: 3,7 miljoen kijkers, uitgesteld kijken nog niet meegerekend. Met Jeroen van Koningsbrugge en Wit Licht als grote hit.”
1 miljoen migrantenchristenen
“Ik vond de editie in de Bijlmer de meest indrukwekkende omdat hier alles mooi samenkwam. Het verhaal in de setting van die door de vliegramp getroffen wijk, maar nu als voorbeeld voor het diverse nieuwe Nederland. Juist nu de discussie over racisme en black lives matters zo actueel is. In de Bijlmer ging met de migrantenkerken een nieuwe wereld voor mij open. Er wonen 1 miljoen migrantenchristenen in Nederland! Dat wist ik als polderjongen in het witte Emmeloord helemaal niet, maar de manier waarop zij met het geloof omgaan, vond ik zo inspirerend.”
Roermond Na de eerste lockdown in maart werd The Passion 2020 een sobere variant vanuit Hilversum. Waarom hebben jullie in 2021 opnieuw voor Roermond gekozen?
“De stad stond al in 2020 klaar, vooral omdat dat hét bevrijdingsjaar was. Roermond was niet alleen één van de eerste steden waar de Duitsers in 1940 binnenvielen, maar de stad werd in het zicht van de bevrijding ook gigantisch gebombardeerd. Roermond wilde dat bevrijdingsjaar – ook via The Passion – extra glans geven en groots vieren in de stad. Als makers wilden wij inhoudelijk inhaken op dat bevrijdingsjaar, totdat dit vanwege Covid niet meer kon. Uit loyaliteit en ook wel uit pragmatisch opzicht zijn we in Roermond gebleven: The Passion was nog nooit in het katholieke zuiden.
“Voor veel mensen,
jong en oud, is The Passion
het nationale bezinningsmoment”
“Het thema van 2020 was vrijheid, nu is het aan corona gerelateerde thema: ‘Ik ben er voor jou’. Er is onderzoek gedaan: is de koek op voor The Passion? Of wil het Nederlandse publiek juist dóór met dit evenement. En wat blijkt? Voor veel mensen, jong en oud, is The Passion het nationale bezinningsmoment!”
Succesnummer NPO 1
“Ik zat afgelopen zomer met Jacco Doornbos van Mediawater en Meindert Landsmeer, onze interim mediadirecteur, bij Remko van Westerloo en Frans Klein om te praten over onze vernieuwde versie. Ik weet nog dat Frans Klein zei: ‘We hebben een paar programma’s op NPO 1 die voor jong en oud interessant zijn en waar gezinnen massaal naar kijken. Boer zoekt Vrouw, Wie is de Mol? Heel Holland Bakt en The Passion.’ Dit noemde Klein de succesnummers van NPO 1, dat vervulde me met trots. Het zijn nog altijd scènes met letterlijke bijbelteksten in een universeel verhaal. De Petrus van dit jaar, vertolkt door Leo Alkemade, zei: ‘Ieder jaar willen mijn zoons naar The Passion kijken’.”
Is geen publiek juist makkelijker voor de productie? Niemand loopt in de weg, geen dranghekken in beeld, veel rustiger voor toezichthouders etcetera… Wat betekent corona in praktisch opzicht?
“We zijn nu bezig met de laatste repetities en vooropnames. Ik sprak net met onze locatiemanager op het parkeerdek van een mega outlet, waar op een normale dag 70.000 mensen komen. Nu was het volkomen verlaten, een desolaat dek met uitzicht over de skyline van Roermond. Hier repeteerden wij net de scène dat Jezus door Judas wordt uitgeleverd aan de machthebbers. Filmisch was die hele kale setting prachtig.”
Wie selecteert de liedjes?
“Producenten Jacco Doornbos en Fleur van Helden stellen met Marnix Ouweneel, de eindredacteur van Mediawater, een lijst samen. Die nummers bespreken we met componist Eric van Tijn en regisseur David Grifhorst. Het moeten liedjes zijn die jongeren aanspreken, maar ook bij vijftig plus in de smaak vallen.”
En voor het eerst Engelstalige nummers?
“Ja, bijzonder hè! Er zijn er drie naar het Nederlands vertaald door Remco Veldhuis, Onder meer I’ll be there for you, de themasong van Friends. Dat is Ik ben er voor jou geworden. Wij weten dat kijkers een Nederlandse show willen en omdat we het programma maken voor een brede zender als NPO 1 honoreren we dat graag. Ook Tears in Heaven van Eric Clapton, door Maria gezongen bij de finale – als ze bij het kruis staat – is door Veldhuis vertaald naar: Als ik je zie in de hemel. Ik voorspel je: dit nummer slaat in als een bom. En Human van Rag ‘n’ Bone Man, omgetoverd tot Ik ben maar een mens is wat mij betreft het ultieme kernlied van The Passion in 2021. ‘Ik ben maar een mens van vlees en bloed, de schuld ligt niet bij mij.’ Ook een beetje naar de wereld kijken door de ogen van Judas. Misschien schuilt er in ons allemaal wel een ‘Judas’. In deze gekke pandemie fungeert dat lied als een spiegel. Juist in het personage van Judas, die zo met zichzelf worstelt, kunnen we ons misschien wat beter inleven in mensen die het in deze tijden even niet meer trekken.”
“Misschien schuilt er in ons
allemaal wel een Judas.”
“Het belangrijkste is dat The Passion dit jaar doorgaat. We hebben al maanden overleg met de veiligheidsregio en de burgemeester van Roermond. Wij komen nu bewust niet uit Hilversum, want we zijn een jaar verder en zitten in een andere fase van de corona-epidemie. Juist nu willen we hoop bieden. Live vanaf een leeg Munsterplein met het kruis door lege straten, maar dat heeft óók impact. Ik denk dat Roermond nog meer ‘in your face’ is en meer mensen aan het denken zet.”
Naar elkaar omkijken
“De schroom is weg om over geloof of ‘naar elkaar omkijken’ te praten. Ik beluister het in gesprekken van de cast: wat doet er nu echt toe? Ik vind het mooi dat The Passion dit soort gesprekken losmaakt. We weten dat dit thuis aan de eettafel of op de bank in de huiskamer verder gaat. In Freek Bartels hebben we een fantastische Jezus. Freek raakt mij echt. Waarom? Freek is een ontzettend goede acteur die ‘het Jezus zijn’ echt doorleeft: de pijn in zijn ogen in Getsemane, omdat hij niet weet wat hem te wachten staat, is zo puur. Freek stond al jaren hoog op mijn lijst.”
Vooroordelen
Musicalacteur Freek Bartels, die openlijk op mannen valt, speelt de hoofdrol. Zo’n progressieve keuze zou door de EO niet zo snel zijn gemaakt. In een AD-interview stelde Peter Kuipers zelfs meerdere vooroordelen ter discussie: Jezus zou – bij wijze van spreken – ook door een vrouw gespeeld kunnen worden. Daarover ontstond, zeker in traditionele kerkelijke kring, veel ophef.
Kuipers: “Iedereen moet zich in het verhaal herkennen. Wij sluiten niemand buiten: iedereen hoort erbij. KRO-NCRV heeft een belangrijke stem over de cast. Het gaat ook over geloofwaardigheid. Het is niet zomaar een toneelstuk, die verdieping en betrokkenheid bij dit bijbelverhaal hoort erbij. Maar artiesten en acteurs willen graag meedoen.”
Mooie kerstwens is om dit bijbelverhaal in verschillende varianten door het tv-seizoen te trekken: het verhaal gaat door…
Kuipers: “Het liefst wil ik dat we met kerst beginnen met The Passion: de geboorte van Jezus. Tijdens Pasen gedenken we het sterven van Jezus, maar daarna stopt het niet. Nee, ‘het verhaal gaat door.’ Drie momenten die inspiratiebronnen voor de samenleving kunnen zijn.”
Is dat een ambitie voor deze kerst?
“Dat zou ik vanuit KRO-NCRV een mooi perspectief vinden. Het zijn feestdagen waar het oude verhaal onder zit. Vertaal dat naar nu. Begin dan bijvoorbeeld al met de verteller – dit jaar Humbero Tan – die dat verhaal van hoop ook toegankelijk maakt voor een jongere generatie. De PKN wil met ons mee, ook al vanaf de kerst. Het sluit aan bij de tijdgeest. Doe iets voor je buurman of buurvrouw: ik ben er voor jou. Niet alleen maar naar de overheid wijzen, doe ook eens iets vanuit je eigen verantwoordelijkheid.”
Tekst: Jeroen te Nuijl // Fotografie: Stijn Ghijsen
Hij doet wat klussen in de zorg en het onderwijs als KRO-NCRV voorbij komt met de vraag om voor vijf, zes maanden Yvonne de Haan te vervangen. “Voor die periode wil ik dat wel doen.” Maar Kuipers raakt getriggerd: KRO-NCRV kan, vanuit haar historie en achtergrond, een enorme meerwaarde hebben in deze samenleving, maar waarom vult ze die niet genoeg in? “Na gesprekken met medewerkers, management en leden in de Raad van Toezicht heb ik toen een analyse gemaakt en gezegd: je zou die en die kant op moeten. Waarna de onverwachte vraag kwam: zou jij het zelf niet willen doen?”
Precies op de dag dat bekend wordt dat Kuipers aanblijft als de nieuwe directievoorzitter van KRO-NCRV, komt een mailbrief naar buiten waarin anonieme medewerkers het vertrouwen opzeggen in de directie en creatieve leiding van de omroep. Een onverwachte, vervelende start voor Kuipers, die desondanks met het hele bedrijf het glas heft op zijn benoeming. Een nieuwe koers moet van KRO-NCRV (weer) een herkenbare, waardevolle maatschappelijke media-instelling maken.
Die mailbrief liegt er niet om. De initiatiefnemers hebben –letterlijk citaat: ‘allen met pijn in het hart moeten aanschouwen hoe prachtige en authentieke KRO-NCRV programma’s stuk voor stuk zijn verdwenen; Brandpunt, Memories, Hello Goodbye, Streetlab, De Reünie en zelfs Boer zoekt Vrouw dreigt te verdwijnen aangezien de producent binnenkort contractueel van de KRO-NCRV af zou kunnen en dit door de huidige chaos bij de KRO-NCRV ook serieus aan het overwegen is’.
‘Verandering is er en moet er zijn, daar hebben wij alle begrip voor’, gaat de brief verder. ‘Enkel staan wij niet achter de werk en denkwijze van de huidige directie en creatieve leiders. (…) Er is geen duidelijke leider, geen duidelijke strategie en er heerst een gevoel dat iedereen maar wat doet. Er zijn overduidelijk mensen op posities terecht gekomen waar ze wat ons en wat de identiteit van de omroep betreft niet geschikt voor zijn’.
Beschadigen
Ook Peter Kuipers is onaangenaam verrast door deze anonieme, laffe aanval. “Ik heb meteen met de Ondernemingsraad en een dag later met de vakbond gezeten: herkennen we dit? Opvallend was dat de mail aan een tiental medewerkers was verstuurd, van wie er twee hier al niet meer werkten, en naar zo’n honderd andere adressen, allemaal media. Deze brief had dus blijkbaar niet de intentie een gesprek op gang te brengen om iets te veranderen, maar was bewust bedoeld om deze organisatie te beschadigen. Er was ook echt kwaadheid bij mensen, waarom moet dit zo? Die scherpte werd door niemand begrepen en medewerkers lieten mij weten dat zich totaal niet herkenden in deze anonieme brief. Ik heb ‘s middags het personeel bij elkaar geroepen: het zou een mooie dag zijn waarop we met elkaar het glas heffen, en dan dit. Als er kritiek is, zijn er alle mogelijkheden om die te spuien: via de OR, vertrouwenspersonen of via een klokkenluidersregeling. En als je die allemaal niet vertrouwt, kun je áltijd bij mij terecht. Maar dit gedonder wil ik niet!
“Ik kan invulling geven aan mijn behoefte om een betekenisvolle rol in de samenleving te spelen”
Ik kan me voorstellen dat je de buik wel vol hebt van omroeppolitiek en –problematiek…
“Nou ja, om de vier, vijf jaar ga ik weer een paar jaar weg, dan ben ik er klaar mee. Dat heeft niets te maken met de mensen die er werken, maar op bepaald moment wil ik dan blijkbaar ook iets anders gaan betekenen. Toen ik hier weer bezig was, bleek de omgeving als een natuurlijke habitat om me heen te vallen en dacht ik ook echt: ik kan invulling geven aan mijn behoefte om een betekenisvolle rol in de samenleving te spelen.”
Waar de TROS als ‘de grootste familie van Nederland’ een duidelijke cultuur en identiteit uitdroeg, is KRO-NCRV “nog zoekende; wat zijn we nou?”, constateert Kuipers. “We staan hier iets losser van elkaar. We hoeven niet echt die familie te zijn, maar ik vind wel dat wel wat meer ‘samen’ moeten uitstralen. Onze makers zijn zeer geïnspireerd en er is zeker verbinding onderling, maar wat mij betreft nog niet sterk genoeg. En een heldere identiteit is daarbij ook erg belangrijk, die is es-sen-tieel voor de toekomst.”
Productiebedrijf
De fusieomroepen moeten er zijn voor de volle breedte, wat automatisch betekent dat je ‘identiteit’ niet voorop staat, stelt Kuipers vast. “Er ontstaat een andere verhouding met de NPO: veel economischer, probeer je programma maar geplaatst te krijgen. Dan ben je dus vooral een productiebedrijf. Maar ligt daar de toekomst voor KRO-NCRV? Ik denk van niet.”
En dus heeft hij het personeel uitgelegd waarom de beweging moet worden gemaakt naar een maatschappelijke media-instelling. “We hebben deze visie zelf ontwikkeld, er zijn geen externen bij gehaald. Ik ben op alle afdelingen in ons pand en in alle regio’s bij onze leden geweest en het verhaal verteld waarom deze keuze noodzakelijk is. Er zijn moodboard tekeningen gemaakt en opgehangen, waarna mensen de ruimte kregen om post–its te plakken waar ze het wel of niet mee eens waren. Ik heb die post-its verzameld en ik ben vervolgens met die opmerkingen teruggegaan. Een van de kritiekpunten was: is het allemaal niet te breed, moeten we niet een smallere focus hebben?”
Kuipers komt zelf met het antwoord: “Als je echt iets aan de samenleving wilt geven, kun je je niet beperken tot het maken van programma’s en zeggen: succes ermee. Wij willen brandstof bieden in die drie domeinen, mensen iets leren, uitdagen, inspireren, verleiden. En dan moet de samenleving de waarde gaan herkennen die wij als KRO-NCRV hebben.”
25.000 euro
Om werknemers extra te motiveren de nieuwe koers (zie kader onderaan) te omarmen, wordt vanuit de verenigingskas elke maand 25.000 euro beschikbaar gesteld voor een programma-idee, evenement of actie, te beoordelen door een jury van programmamakers. Kuipers wijst nog een keer op de poster met het ‘KRO-NCRV in 3D’ verhaal: “Je moet een aantal thema’s kiezen waarop je die identiteit heel herkenbaar kunt uitdragen. 60% van de mensen vraagt zich weleens af: wie ben ik eigenlijk, waar hoor ik bij, welke keuzes moet ik maken in mijn leven? Hoe mooi zou het zijn als wij in dat domein een gidsende rol kunnen vervullen?”
“De basis waarop zowel KRO als NCRV zijn opgericht, is sociaal-christelijk denken. De samenleving nu is heel erg uit elkaar gegroeid, groepen staan tegenover elkaar en mensen worden buitengesloten. Wij staan voor inclusiviteit. Neem bijvoorbeeld onze zoektocht naar de eerste Minister van Gehandicaptenzaken die opkomt voor bijna twee miljoen Nederlanders met een handicap. Deze ‘minister met camera’ gaat via de media duidelijk maken waar het allemaal mis gaat en kan terugvallen op onze afdeling Pointer, die aan datajournalistiek doet. Hoe kan het dat in de ene gemeente veel minder gehandicapten aan het werk zijn dan in de andere? We doen dit ook een jaar lang, hij of zij krijgt hier zijn ministerie en gaat ermee aan de slag. En het zou me niet verbazen als er straks ook een Ministerie voor Laaggeletterden is.”
Te weinig proactief
Ook de veelbesproken en succesvolle zaadlozingsactie van Stefan Stasse – zijn programma op NPO Radio 2 vormde het sluitstuk van de grootste kruisbestuiving ooit door de eigenaren van 15.000 m2 grond te koppelen aan de leveranciers van een groot aantal ‘zaadbommen’ – zal volgend jaar groot worden uitgerold, belooft Kuipers, want past immers uitstekend in het domein Doorgeven.
Ben je optimistisch over de nabije toekomst?
“Ja, omdat hier zoveel kwaliteit zit en we het als publieke omroep heel erg goed doen. We zijn daar als omroepen eigenlijk te weinig proactief in. We reageren alleen als de Telegraaf iets vervelends schrijft of kruipen in onze schulp. NOS-collega Gerard Timmer zei dat recentelijk ook goed: meer naar buiten treden, vaker trots zijn, laat zien wat je waard bent. Het is geen schande om voor jezelf op te komen”
“Je moet het niet eerst bij een ander zoeken, maar bij jezelf”
Dat spanningsveld tussen NPO en omroepen zal toch altijd blijven bestaan?
“Ach, bij veel bedrijven is er spanning tussen het hoofdkantoor en de regiovestigingen, dat hoeft helemaal niet slecht te zijn. De leiders van de organisaties moeten elkaar wel vinden en samen de schouders eronder zetten. En nee, ik zeg niets over de NPO, het gaat over ons allemaal. Als ik niet in staat ben een goede verbinding te maken met de leiding van de publieke omroep, zegt dat ook iets over mij. Je moet het niet eerst bij een ander zoeken, maar bij jezelf. Het grote verschil met vijf, zes jaar geleden: toen waren er veertien omroeporganisaties waarbij ‘samenwerken’ een groot woord was. Toen ik, alweer een half jaar geleden, mijn eerste CVO (overleg College van Omroepen, JtN) had, dacht ik dan ook: daar gaan we weer. Maar er zaten acht mensen die oprecht bezig waren om samen dingen te verbeteren, met respect voor elkaars positie. Ik heb me daar echt over verbaasd en dat ook uitgesproken.”
Ledencriterium Wanneer is je opdracht hier geslaagd?
“Als over vijf jaar de hele samenleving zegt: KRO-NCRV is die 80 à 90 miljoen publiek geld waard.”
En hoe moet die samenleving dat duidelijk maken? Doordat je voldoende leden hebt geworven? Dat is toch niet meer van deze tijd?
“Nee, maar het is op dit moment nog steeds wel het enige criterium. Bij een volgende concessieperiode in 2025 moet dat zeker niet de enige factor zijn, maar waarom zouden leden niet mogen tellen? We moeten kunnen aantonen dat de samenleving ons waardevol vindt. ‘Wat fijn dat ze er zijn’, dát is mijn opdracht. En daar hebben we dus die brandstof voor nodig.”
Zou je net zo makkelijk voor een commerciële omroep kunnen werken?
“Niet meer. Ik ga voor de organisatie die meerwaarde biedt. Dat had ook in het onderwijs of de zorg kunnen zijn.”
Wil je nog iets kwijt aan de lezers?
“Ja, over Yvon Jaspers. Dat is echt een integere programmamaakster. Wat met haar is gebeurd, heb ik zelf ook eens meegemaakt: dat er wordt getwijfeld aan je integriteit. En dat snijdt door je hart, je weet niet waar je het zoeken moet. Je bent heel erg kwetsbaar en als dan na gedegen onderzoek door het Commissariaat voor de Media blijkt dat je echt niks te verwijten is, valt er zo’n enorme last van je af dat je soms niet meer in staat bent te relativeren dat het ‘alleen maar een stukje in de krant was’. Wij zijn trots op Yvon. We weten dat ze integer handelt en we zijn blij dat zij de komende drie jaar programma’s voor ons blijft maken.”
3D met brandstof
KRO-NCRV gaat meer focus aanbrengen in haar creatieve productie en scherpere keuzes maken. Leidend daarbij worden de drie domeinen Zingeven, Samenleven, Doorgeven. In de nieuwe koers zijn programma’s en online uitingen geen doel maar een middel om de samenleving te inspireren en daarmee deze domeinen te verbinden aan KRO-NCRV.
● Zingeven = inspiratie bieden, een gids zijn als het gaat om antwoorden op grote en kleine levensvragen;
● Samenleven = staan voor inclusiviteit, een samenleving waarin iedereen mee kan doen;
● Doorgeven = geloven in goed rentmeesterschap, onze leefwereld goed doorgeven aan de volgende generaties.
3D staat daarbij niet alleen voor de keuze voor deze drie domeinen, maar behelst ook een ‘driedimensionale’ aanpak:
1. Door een scherpere identiteit wordt KRO-NCRV herkend,
2. De omroep voegt iets (brandstof) aan de samenleving toe en krijgt daarmee erkenning,
3. Waardoor de maatschappij zich verder aan KRO-NCRV zal verbinden.
Deze nieuwe route wordt bewandeld omdat ‘we de toekomst als productiehuis te onzeker vinden. We moeten zorgen dat de samenleving onze toegevoegde waarde herkent en erkent en onze output een nieuwe concessie en financiering waard vindt. Dat lukt alleen als we ons omvormen tot maatschappelijke media-instelling’.
En die moet een heldere identiteit hebben. ‘Die wortelt nog altijd in Geloof, Hoop en Liefde. Door onze meer gefocuste programmering op de drie domeinen zullen we beter herkenbaar zijn. We willen als maatschappelijke media-instelling de samenleving brandstof, stof tot nadenken, geven en inspireren om in actie te komen; we willen aanzetten tot handelen’.
Sinds het vertrek van Yvonne de Haan op 1 oktober vervult hij deze rol momenteel op interim-basis. Samen met mediadirecteur Jochem de Jong vormt Peter Kuipers de statutaire directie van KRO-NCRV, met Kirsten Andres als tijdelijk toegevoegd directeur Marketing & Vereniging.
“Voor mij is er een aantal belangrijke redenen waarom ik graag mijn bijdrage wil leveren aan KRO-NCRV”, aldus Peter Kuipers. “De christelijke traditie waar KRO-NCRV uit voortkomt, met de boodschap van geloof, hoop en liefde, herken ik persoonlijk en vind ik enorm waardevol voor onze samenleving. En met een half miljoen leden staat KRO-NCRV als omroepvereniging midden in de maatschappij. Daarnaast is het de ambitie van KRO-NCRV om een maatschappelijke mediaorganisatie te zijn die op een optimistische manier bijdraagt aan ons omroepbestel, en daarmee aan ons land. Ik wil graag mijn steentje bijdragen aan deze omroep waar elke dag zo’n 500 enthousiaste collega’s prachtige content maken voor radio, tv en online.”
Peter Kuipers had verschillende functies in Hilversum, zoals bij het NOB, bij de Wereldomroep en bij de TROS. De afgelopen jaren deed hij diverse interim-opdrachten en was onder andere verantwoordelijk voor de fusie tussen de Lotto en de Staatsloterij.
Verlicht kruis
