Slimste Mens-kandidaat Lisa Loeb doet aangifte van doodsbedreiging
Loeb kondigde afgelopen week in het AD aan dat ze aangifte zou gaan doen. “Het is heel cool om te zeggen: het raakt me niet. Maar het raakt me wél. Het is een leuk programma en je wil leuke televisie maken. Het is jammer dat je dan veel shit over je heen krijgt”, vertelt Loeb.
Ze heeft gewacht voor ze aangifte ging doen. “Het is voor mij de eerste keer, dus ik heb de politie eerst om advies gevraagd. Maar zij raadden me aan dit te doen, ook zodat het geregistreerd wordt.” Loeb staat in het huidige seizoen van De Slimste Mens bovenaan in het klassement. Dat betekent dat ze tijdens de finaleweek terugkeert op televisie.
KRO-NCRV liet eerder deze week weten “geschrokken” te zijn van de doodsbedreiging. De omroep vindt het “diep- en dieptriest” en hoopt dat de politie serieus werk maakt van de aangifte.
In de afleveringen is er speciale aandacht voor een karakteristiek thema. De eerste reeks van de serie verscheen in 2023 en bestond uit vijf afleveringen. De broers maakten eerder ook al programma’s zoals Hier zijn de Van Rossems en Broeders in Berlijn.
Het tweede seizoen van De Broeders Van Rossem is vanaf donderdag 30 januari wekelijks om 20.35 uur bij de NTR op NPO 2 te zien. Momenteel is Maarten ook aan zijn laatste seizoen bezig als eenmansjury in De Slimste Mens bij KRO-NCRV.
KRO-NCRV kiest bewust voor een betekenisvolle invulling van het 100-jarig jubileum. “Alle 300.000 leden een cadeau geven zou financieel onhaalbaar zijn”, legt Hilster uit. “In plaats daarvan willen we iets terugdoen voor de samenleving.” In het voorjaar lanceert KRO-NCRV daarom het initiatief Lief gebaar, dat deze keer in het teken zal staan van vrijwilligerswerk. Het jubileum wordt intern gevierd, met onder andere een kerstfeest waarvoor de ledenraad is uitgenodigd.
Daarnaast is een speciale jubileumeditie van het ledentijdschrift Vertel verschenen, met een uitklapbare cover met voormalige en huidige presentatoren. Deze uitgave, die onder meer de rijke geschiedenis en waarden van KRO-NCRV belicht, benadrukt het belang van omzien naar elkaar, rentmeesterschap en steun aan de kwetsbaren in de samenleving. “Zo dragen we onze kernwaarden geloof, hoop en liefde op een feestelijke manier uit”, aldus Hilster.
De mediadirecteur is trots op het erfgoed van KRO-NCRV en op de stappen die de omroep 10 jaar geleden als fusieomroep heeft gezet. “Vanuit onze christelijk-sociale wortels blijven we maatschappelijk relevant door deze waarden te vertalen naar de huidige tijd, waarin zingeving en verbinding sterker nodig zijn dan ooit. Het is prachtig om te zien dat veel leden, vaak samen met hun kinderen, hier actief over nadenken en in gesprek blijven. Voor mij is het een eer om bij te dragen aan een organisatie die deze betekenisvolle thema’s uitdraagt.”
Waaraan merk je dat de roep om zingeving en verbinding groter is dan ooit?
“Onlangs liet Trouw onderzoek doen, waaruit bleek dat de meeste Nederlanders op zoek zijn naar zingeving. Ook een interessante uitkomst was dat zingeving voor jongeren nog belangrijker is dan voor Nederlanders in andere leeftijdsgroepen. Waar zo’n 37% van de geënquêteerden zingeving belangrijk zei te vinden, was dat in de leeftijdsgroep van 18-34 jaar 47%. Ook bleek dat hun ideeën verschillen over wat zingeving inhoudt. Wij als KRO-NCRV doen juist onderzoek naar waar mensen behoefte aan hebben als het gaat om ‘hoe geef ik zin aan het leven?’ Onze uitdaging is ervoor zorgen dat mensen zich gaan herkennen in de verhalen die wij laten zien. En wat verbinding betreft: je hoeft maar de krant erop na te slaan en je ziet dat de wereld meer gepolariseerd is dan ooit. Onze boodschap is dat je van mening kunt verschillen en van plek kunt verschillen, maar dat het zaak blijft om naar elkaar te blijven luisteren. Dat is wat wij proberen uit te stralen met alle content die we maken.”
Je bent nu 3 jaar mediadirecteur bij KRO-NCRV. Hoe bevalt dat?
“Heel goed. Ik vind het een eervolle taak om met het geld dat we vanuit de maatschappij krijgen, ook echt impact te kunnen maken. Voorheen heb ik gewerkt voor organisaties die werkten voor aandeelhouders. Voor de portemonnee van een ander. Nu mag ik met publiek geld werken aan content die echt verschil maakt. Dat vind ik op dit punt van mijn carrière ongelooflijk mooi om te doen.”
In 2022 kondigden directievoorzitter Peter Kuipers en jij een nieuwe koers aan. Waarom?
“De discussie over de verzuiling is niet meer. Waar de omroepen ooit allemaal op gebaseerd waren, dat is nu heel anders dan 100 jaar geleden. Dat vergt dat je gaat nadenken over hoe deze omroep zich verhoudt vanuit dat christelijk-sociaal denken in het publieke bestel. Wat vertel je? Wat is je missie? Die missie was helder, maar voor de buitenwereld konden we het nog best wat duidelijker vertellen. Ook intern vroegen collega’s om richting en woorden aan de koers die ze moesten varen. Die richting gaven we 2 jaar geleden met: ‘Maak morgen eerlijker, groener en liever. Maak morgen mee’. Vanuit solidariteit, vanuit rentmeesterschap, vanuit willen omkijken naar de samenleving. Volgens mij zit het geluk van jezelf altijd in het gelukkig maken van een ander. Dat willen wij als KRO-NCRV benadrukken. Vanuit onze roots menen we dat we met elkaar verantwoordelijk zijn voor een betere wereld. Voor een meer verbonden maatschappij. Want als we allemaal niks doen, dan gebeurt er heel weinig. Dat vind ik oprecht.”
Vind je dat publieke omroepen ook verantwoordelijk zijn voor het creëren van een betere wereld?
“Onze omroep wel, ja. Zo heeft elke omroep zijn eigen taak. Die van ons is bijvoorbeeld om mensen bewust te maken van het omkijken naar de ander en het uitdragen van bepaalde waarden zoals opkomen voor de zwakkeren. Dat vind ik zo mooi aan dit bestel. Het is complex met veel bestuurders en omroepen aan de tafel. Ik ben blij dat we gesprekken voeren over bestuurlijke vereenvoudiging. Ik denk dat het nodig is. Ik ben van mening dat we moeten moderniseren met elkaar in dat opzicht.” Lachend: “Al kom ik wat dat betreft net kijken met m’n 4 jaar bij de publieke omroep. Maar ik juich die vereenvoudiging van harte toe. Hoe dat gaat, gaan we de komende tijd zien.”
Big Tech en commerciële partijen beheersen het huidige medialandschap. Hoe zie jij daarin de rol van de publieke omroep?
“Ik hecht erg aan wat de positie van een goede publieke omroep, met een publieke taak, kan zijn. Ik ben in genoeg landen geweest om te zien dat, als er geen publieke omroep is, dat iets doet met de maatschappij. Dat mensen níet of half worden geïnformeerd of volledig ‘in de kleur’ worden geïnformeerd. Wij proberen in Nederland toch een veelkleurigheid te laten zien, zodat mensen zelf hun keuzes kunnen maken. En ik hoop dat we dat nog lang met elkaar kunnen doen. Hier zit nog een uitdaging, want nog niet iedereen wordt bereikt!”
Hoe zie je de toekomst voor je met jullie huidige positionering?
“De rol van KRO-NCRV vind ik belangrijker dan ooit. Ik hoop dat ik heb kunnen laten zien waar wij ons als omroep bevinden: met een basis in onze identiteit, in het christelijk-sociale denken. Wij vinden dat je er echt moet zijn voor de ander, oprechte interesse moet tonen en moet bijdragen aan de maatschappij en aan de gemeenschap waarin we leven. Dat betekent ook omzien naar de mensen om ons heen – de buurvrouw, de buurman. En dat we onszelf zien als rentmeesters: we willen deze wereld niet achterlaten met het idee ‘na mij de zondvloed’, maar met de wens om een verbonden en duurzame samenleving te bouwen, ook voor onze kinderen. We voelen ons daarin verantwoordelijk. Ik geloof dat deze boodschap actueler en meer nodig is dan ooit. Ik heb er vertrouwen in dat we van betekenis kunnen zijn en dat we dat ook moeten zijn. We schreeuwen niet vanaf de zijlijn, maar willen juist de verhalen van mensen vertellen. Wat gebeurt er in de regio’s? Waar lopen mensen tegenaan? Waar vinden ze steun bij elkaar? Wat drijft hen, en wat zijn hun levensvragen? Ik denk dat dit geluid essentieel is in onze samenleving. Natuurlijk doen we dit niet alleen; veel van onze collega-omroepen zetten zich in voor dit doel en de uitdaging is om alle Nederlanders daarin te vertegenwoordigen. Dat is, wat mij betreft, de schoonheid van ons omroepbestel.”
Hoe verpak je zo’n ietwat clichématige boodschap als ‘Maak morgen eerlijker, groener en liever.
Maak morgen mee’ in leuke content?
“Dat is een uitdaging. Als kijker is het leuk om naar meer uitgesproken content te kijken. Daar waar het lekker schuurt. Het is aan ons om content te maken die een breed publiek aanspreekt. Waar niet heel evident een boodschap in zit, maar waar het wel gaat over: hoe verhoud je je tot de ander? Hoe kun je mensen inspireren? Hoe doorbreek je bubbels? Zelfs met Een Huis Vol proberen we dat. Want je komt in gezinslevens waar je normaal geen blik op hebt. Het zijn uiteenlopende gezinnen. Het feit alleen al dat je een venster hebt naar het leven van een ander, in dit geval gestoken in een aantrekkelijk reality-jasje. Dat doet iets met je blik. Of neem Keuringsdienst van Waarde. Een programma waarin we met humor wel degelijk agenderend bezig zijn. Het gaat immers over: hoe bewust ben jij van wat je in je mandje gooit? Het kan dus wel: impact maken én ‘leuk zijn’, maar het is een flinke klus, dat geef ik meteen toe.”
Je hebt het je programmamakers dus niet per se makkelijker gemaakt met deze missie?
“In die zin dat het misschien makkelijker is om groot entertainment of enorm schurende programma’s te maken. Dat soort programma’s heb ik ook gemaakt in het verleden. Ik heb bij producenten gewerkt en content ontwikkeld waar dat veel meer in zat. Maar ik merkte – misschien heeft dat met leeftijd te maken, ik ben nog lang geen 100, maar wel 50 plus – dat ik dacht: nu wil ik mijn creativiteit inzetten voor iets anders dan dat. Voor programma’s waar ik zelf naar wil kijken. Waar ik trots op ben.”
Wanneer ben je trots op een programma?
“Als programma’s impactvol zijn, zoals Pointer en Spraakmakers. Bij Pointer stellen we de mens centraal: we belichten de verhalen van ‘de burger in de knel’ en zijn dicht bij de mensen op straat. We merkten dat Hilversum te ver verwijderd raakte van de werkelijkheid van alledag, en daarom brengen we onze redacties naar waar de verhalen zich afspelen. Zo heeft Pointer een pop-up redactie die afgelopen maand tijdelijk in Rotterdam zat voor reportages over kansenongelijkheid. Deze uitzending leidde tot Kamervragen. Al gaat het me meer om het feit dat we een misstand of iets waar een burger zich zorgen over maakt, aankaarten. Als dat leidt tot politiek ingrijpen of dat politici er op een andere manier naar gaan kijken, dan is dat mooi. Dat is wat we willen bereiken.”
Is er een uitzending waarvan je denkt: daarmee hebben we heel goed een punt aangekaart?
“In 2022 zonden we de journalistieke documentaire De blauwe familie uit. Die docu ging over racisme binnen het politieapparaat. Tot de dag van vandaag is deze documentaire onderdeel van het lesmateriaal binnen de politie. Ook in de politiek werden er vragen over gesteld. Een heel politieapparaat dat naar zichzelf gaat kijken en zegt: ‘Dit kan echt niet en dit moet anders’… Als je dat kunt bereiken met een documentaire van één uur, daar ben ik dan trots op.”
En hoe zet je bij andersoortige programma’s zaken in beweging?
“Om impact te maken, werken we gericht samen met partners, want écht verschil maak je niet alleen. Neem bijvoorbeeld onze langdurige samenwerking met de Protestantse Kerk Nederland, maar ook een nieuwe partner als Verus, een grote christelijke scholengemeenschap. Met Verus willen we ook lespakketten maken rond maatschappelijke thema’s, zoals mentale druk onder jongeren, om bespreekbaar te maken op scholen. We vertalen onze documentaires naar educatieve programma’s die we aanbieden via initiatieven zoals school take-overs in samenwerking met onze partner Young Impact. Tijdens die take-overs inspireren we leerlingen en zetten we onze content in om thema’s op de agenda te zetten.”
Hoe zorg je ervoor dat deze jongeren zich gehoord en begrepen voelen binnen jullie programma’s?
“Wij willen jongeren écht een stem geven in onze programma’s. Daarom werken we nauw samen met organisaties als Young Impact en Stichting MIND Us, zodat jongeren zelf kunnen aangeven wat hen bezighoudt en hoe wij hen kunnen ondersteunen. In plaats van alleen problemen te bespreken, laten we hen vanuit hun eigen kracht praten. De inhoud van programma’s wordt zorgvuldig afgestemd met experts, zoals een hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie, om zorgvuldig aan te sluiten bij de behoeften van jongeren.”
Zijn er, naast het werken met experts, nog andere voordelen aan het samenwerken met instanties?
“Zeker, we proberen onze programma’s betekenis te geven door ze te koppelen aan partners die de inhoud praktisch toepassen. Zo werkten we dit jaar met organisaties als het IVN (Instituut voor Natuurbeschermingseducatie, red.) rondom natuurprojecten. En met het Ouderenfonds voor campagnes waarin het belang van vrijwilligerswerk wordt belicht. Dankzij deze samenwerkingen blijft onze content niet alleen op het scherm, maar wordt-ie ook echt onderdeel van de samenleving. Dat is voor ons het ultieme doel: inhoud maken die niet alleen gezien, maar ook gevoeld en gebruikt wordt.”
Wat zijn jullie plannen voor volgend jaar?
“Tja, of die doorgaan is afhankelijk van de gesprekken met de NPO en of daar ruimte voor is. Wat ik wel kan delen, is dat we met een aantal presentatoren kijken naar vernieuwende programma’s. Zo hebben we Herman van der Zandt aan boord, die volgend jaar niet alleen De Slimste Mens, maar ook De Reünie gaat presenteren. Fantastisch trouwens, dat dat programma terugkomt. De Reünie duikt diep in iemands leven en belicht tegelijk de levens van de mensen om de hoofdpersoon heen. Die verhalen gaan wel 20 tot 30 jaar terug. Het is een prachtig concept dat goed bij ons past. Daarnaast werken we aan een nieuwe human-interesttitel en hebben we grote plannen om onze content rond Allerzielen uit te breiden. Daar besteden we altijd al aandacht aan, maar willen dit verder uitbouwen. In Zuid-Amerika is Allerzielen heel groot, en we zien dat ook in Nederland steeds meer mensen de behoefte hebben om verhalen over hun dierbaren te delen. Het plan is om hiermee aan de slag te gaan en volgend jaar hopelijk iets bijzonders neer te zetten. ”
2024 loopt bijna ten einde, hoe kijk je als mediadirecteur KRO-NCRV terug op dit jaar?
“Ik denk dat we met deze omroep op de goede weg zijn. Dat we het gesprek moeten blijven voeren. Over wat zingeving is. Juist nu. En eerlijk: ik voel het zelf ook, je hoeft maar naar buiten te kijken en je weet hoe heftig dit jaar is geweest. Ik voel het ook in dit bedrijf. Mensen zijn bezorgd. Meerdere oorlogen, veel polarisatie, mensen staan lijnrecht tegenover elkaar, er is veel haat. Ik vind dat de media daar een enorme rol in hebben. Als er zo’n heftige week is als begin november in Amsterdam (de rellen rond Ajax-Maccabi Tel Aviv, TT), dan komen hier binnen de omroep mensen bij elkaar die zeggen: ‘Wat gebeurt hier? En wat kunnen wij hieraan doen? Hoe kunnen we in gesprek blijven?’ Terwijl in de media de spotlights steeds maar worden gericht op de flanken. Op de mensen die het hardst roepen. Zo gaan we echt die verharding in als we niet oppassen.”
Je hebt het over de media. Is daar voor jullie als KRO-NCRV geen mooie taak weggelegd?
“Absoluut. Laat ik dat nou als een van de grootste opdrachten voor ons bedrijf zien: dat je juist dáár de spotlight op richt. Dat we het gesprek in het midden van de samenleving gaan voeren, waar ruimte is voor nuance en waar mensen openstaan voor andere perspectieven. Waar mensen niet haatdragend tegenover elkaar staan, maar waar ze welwillend zijn. Onze grootste opdracht is, en dat roep ik hier ook: ‘Zorg dat je mensen blijft verbinden, dat je het perspectief van beide kanten blijft belichten en dat je het gesprek aangaat met elkaar’. Want we hebben zoveel meer gemeen dan dat we verschillen.”
Laatste seizoen De slimste mens met Philip en Maarten, oud-winnaars en -finalisten
Het komende jubileumseizoen, dat vanaf maandag 23 december bij KRO-NCRV te zien is, wordt een bijzonder slotakkoord. Een seizoen van topniveau: alleen oud-winnaars en een aantal memorabele finalisten zullen de strijd met elkaar aangaan om de titel Slimste der slimsten.
Wie er dit 25e seizoen allemaal meedoen om de felbegeerde titel van De slimste mens wellicht nóg een keer op zijn of haar naam te kunnen zetten? Acteur Joes Brauers, oud-politicus Klaas Dijkhoff en columnist Angela de Jong bijten het spits af. Ook presentatoren Art Rooijakkers, Astrid Kersseboom, Herman van der Zandt, cabaretier Lisa Loeb en acteur Jacob Derwig doen een gooi naar de winst. Niet alleen oud-winnaars zullen te zien zijn dit seizoen: ook voorgaande finalisten Emma Wortelboer, Max Terpstra, Anniko van Santen en Stefano Keizers (alias Donny Ronny) doen mee aan het jubileumseizoen.
Ook de Open deur-vragenstellers zijn komend seizoen allemaal oude bekenden van De slimste mens. Onder andere presentatoren Arjen Lubach, Bram Krikke, zangeres Francis van Broekhuizen, acteur Nandi van Beurden, rapper en producer Akwasi en artiest en presentator Rob Kemps stellen de vragen van de bekende ronde.
De slimste mens is vanaf maandag 23 december om 20.30 uur te zien bij KRO-NCRV op NPO 1.
Bron: KRO-NCRV/BM
Foto: Manon van der Zwaal/KRO-NCRV
Philip Freriks ontvangt koninklijke onderscheiding bij zijn laatste opname De slimste mens
De burgemeester van Hilversum, Gerhard van den Top, speldde het lintje bij Philip op en noemt hem van grote betekenis voor de Nederlandse publieke omroep. “Gedurende zijn carrière heeft Philip een grote bijdrage geleverd aan het Nederlandse medialandschap,” zei Van den Top in zijn toespraak. Samen met jurylid Maarten van Rossem is Freriks bezig aan zijn laatste seizoen voor de kennisquiz van KRO-NCRV. Dat 25e seizoen van De slimste mens is vanaf maandag 23 december te zien om 20.30 uur op NPO 1.
Indrukwekkende loopbaan
Met een indrukwekkende carrière als journalist, columnist en presentator van onder andere het NOS Achtuurjournaal en De slimste mens, heeft Freriks niet alleen miljoenen kijkers geïnspireerd en geamuseerd, maar ook maatschappelijke thema’s onder de aandacht gebracht. Deze onderscheiding is een blijk van waardering voor zijn onvermoeibare inzet van de afgelopen jaren.
Sandra Hilster, mediadirecteur KRO-NCRV: “We feliciteren Philip Freriks van harte met deze prachtige onderscheiding. Het is een eerbetoon aan een indrukwekkende loopbaan. Met zijn passie en bevlogenheid als presentator laat hij een onuitwisbare indruk achter, ook bij onze kijkers en collega’s. Dit lintje is een prachtige erkenning voor zijn jarenlange toewijding.”
Bernard van den Bosch, CEO Mediawan Skyhigh: “Inmiddels zijn vele generaties opgegroeid met Philip Freriks: als correspondent uit Frankrijk, anchor van het NOS Achtuurjournaal, lezer van het Groot Dictee der Nederlandse taal, verteller in In de voetsporen van… en quizmaster van De slimste mens. Ik ben ongelooflijk trots dat wij, na de pensionering van Philip, nog zoveel met hem hebben mogen werken. Een onwaarschijnlijk mooie loopbaan waarin Philip altijd het beste van zichzelf heeft laten zien. Onvermoeibaar en altijd met veel interesse in de mensen met wie hij werkt. Deze hoge onderscheiding is hem zeer gegund!”
“Goed gedaan, echt goed gedaan. Ik had van niemand liever willen verliezen”, zei Terpstra nadat Van der Zandt drie goede antwoorden had gegeven, waardoor zijn speeltijd afliep.
De laatste vraag ging over schrijver Franz Kafka. “Het was niet helemaal de bedoeling”, grapte Van der Zandt na zijn overwinning. “Het is een beetje gek dat ik dit aan de volgende moet gaan uitreiken”, zei hij na het in ontvangst nemen van de prijs van de vorige winnaar.
Van der Zandt is de opvolger van acteur Joes Brauers, die in januari het 23e seizoen van het KRO-NCRV-programma won. Hij was destijds in de finale te sterk voor fotograaf Jan Dirk van der Burg.
Onder leiding van het duo gaan 27 frisse namen de strijd aan om de eretitel. Terwijl de sportzomer in volle gang is, biedt De slimste mens tijdens de Olympische spelen de vermakelijke en uitdagende ontsnapping voor wie even genoeg heeft van sport op televisie.
Herman van der Zandt, presentator en tevens opvolger van Philip, bijt het spits af, samen met acteur Appie Mussa en zangeres Fay Lovsky. Andere namen die bekend zijn gemaakt zijn kamerlid Habtamu de Hoop, programmamaker Nicolaas Veul, presentator Max Terpstra, nieuwslezers Pepijn Crone en Afke Boven, klimaatactivist Hannah Prins, acteur Khalid Alterch alias rapper ICE en schrijfster Sacha Bronwasser.
De slimste mens wordt geproduceerd door Mediawan Skyhigh in samenwerking met KRO-NCRV. Het programma is vanaf maandag 22 juli iedere werkdag om 20.25 uur te zien op NPO 1.
Bron: KRO-NCRV/BM
Foto: Appie Mussa, Fay Lovsky en Herman van der Zandt
Over mijn lijk, De slimste mens, Een huis vol, Waar doen ze het van, Gestalkt, De slechtste chauffeur van Nederland, Kinderen kopen een huis, Niet klein te krijgen, Bij ons op de boerderij, series met Ilja Gort, Jeroen Krabbé, Huub Stapel en de Van Rossems, het is slechts een kleine greep uit de ruim veertig (!) veelbekeken programmatitels die hun bedrijf jaarlijks aflevert en waarvan minstens 80% in eigen huis is ontwikkeld. De output van Skyhigh mag gerust uniek heten, wat het meer dan logisch maakte dat het Franse Lagardère Studios serieuze interesse toonde en uiteindelijk ook slaagde in een overname.
Lagardère Studios werd vervolgens zelf ingelijfd door Mediawan, zodat Skyhigh sinds 2019 onderdeel is van deze sterk groeiende gigant met tientallen productielabels en activiteiten in elf landen, waaronder Frankrijk, Spanje, Italië, Duitsland, Nederland, Engeland, Finland en Amerika. Bernard van den Bosch: “In de afgelopen 25 jaar hebben we een geweldige catalogus opgebouwd van formats die we in huis hebben ontwikkeld en veel van deze titels zijn een vaste waarde in Nederland en daarbuiten. We zijn erg blij om onderdeel te zijn van Mediawan en dat willen we ook in onze nieuwe naam uitstralen. En hun indrukwekkende fictie-catalogus creëert voor ons de mogelijkheid om ook in dit genre stappen te gaan zetten.”
Submarine
Marc Dik vult aan: “Mediawan is in Frankrijk de grootste op het gebied van fictie. Bekende successen zijn bijvoorbeeld One Day en Dix pour cent en recentelijk is een aandeel genomen in het bedrijf van Brad Pitt; ze zijn echt zeer ambitieus. Daar kunnen wij ook de vruchten van plukken. Die creatieve synergie is er nu al. Het programma Au Pairs bijvoorbeeld, dat wij al zes seizoenen maken, is oorspronkelijk van ons Finse ‘broertje’. En De Pestbril voor NPO Zapp is verkocht aan België via Mediawan, dat dus ook helpt met de distributie van onze formats. En we zijn niet het enige Nederlandse bedrijf binnen de internationale groep. Ook Submarine van Femke Wolting en Bruno Felix, een grote partij op het gebied van onder andere animatie, kan in de toekomst wellicht helpen bij onze fictie-ambities.”
Dat met de nieuwe naam de toevoeging ‘TV’ is weggevallen, “was eigenlijk al een oude wens van ons”, aldus Van den Bosch. “Tv is toch een beetje dat bijna ouderwetse scherm in de kamer en we produceren niet meer alleen voor de traditionele omroepen, maar ook voor de streamers. Tja, daar is natuurlijk wel veel veranderd. Ik weet nog hoe we begonnen op 1 april 1990, in een schuurtje hier iets verderop; met tien man en drie titels voor de EO, waaronder Het Familiediner.”
“De samenwerking
met Submarine kan
ons zeker helpen”
Wat vanuit de streamers jullie kant op komt, valt wel een beetje tegen toch?
“Ja, ik had gehoopt dat we daar meer voor zouden maken”, bekent Dik. “Ik moet ook zeggen dat ik het pitchtraject en de behoefte bij de streamers best lastig vind. De ene keer lijkt het alsof de bergen tot in de hemel rijzen en een ander moment gaat de hand weer op de knip. We hebben wel wat mooie dingen gemaakt hoor, zoals Killercamp en de driedelige serie Koen Aandachtsjunk over influencer Koen Pieter van Dijk, voorheen Koen Kardashian, voor Prime Video en voor Videoland een reeks over jongensprostitutie, Payboys. Human interest documentaires liggen best dicht bij wat we normaal doen, ook daar zouden we elkaar meer moeten vinden. Het is bij de streamers alleen echt zoeken naar wat ze precies willen, waar ze abonnees mee kunnen trekken. Je hebt die informatie soms ook nodig om daar creatief op te worden.”
“Wat dat betreft kan samenwerking met Submarine ons zeker helpen. Dat heeft een documentairetak en een uitstekend trackrecord, juist bij de streamers. En wij kunnen, met onze neus voor boeiende onderwerpen en goede verhalen, hen ook weer versterken. Feit is dat we goed zijn in het formatteren van human interest programma’s en dat die specialiteit onze basis zal blijven, maar dat fictie maken eigenlijk altijd een grote liefde is gebleven. We hebben daartoe in het verleden wel enkele pogingen ondernomen, maar die leidden niet tot het gewenste resultaat. Misschien in de nabije toekomst wel, door binnen Mediawan de handen ineen te slaan met Submarine.”
Duurzaam
Niet alleen qua creatieve programma-ontwikkeling richting klanten, maar ook intern en bedrijfsmatig beweegt Mediawan Skyhigh met de tijd mee, constateren beide directieleden tevreden. “Zo hebben we een Green Team in huis dat nadenkt over duurzaam produceren, maar ook hoe we intern duurzamer zijn door onder andere te letten op ons printgebruik en de week start altijd met Meatless Monday in onze bedrijfskantine. En er is een innovatieteam dat bijvoorbeeld kijkt naar hoe we AI kunnen implementeren. Dat is natuurlijk niet meer weg te denken, zowel qua redactie, productie als montage. Er lopen hier een paar jonge whizzkids rond die daar enorm mee bezig zijn.”
Beïnvloedt AI bij jullie ook het denk- en ontwikkelproces, dat je bijvoorbeeld opdracht geeft een bepaald quizformat te creëren?
Dik: “Ook ik heb hier een cursus gevolgd om de grondbeginselen van AI onder de knie te krijgen. (Lachend) Heel erg leuk en leerzaam, maar ik ben er wel achter dat het ‘een beetje van Maggi en vooral veel van jezelf’ is. Bij een quiz pakt AI gewoon allerlei bestaande elementen om daar een bij elkaar gefrommelde constructie van te maken. Misschien zijn er geslaagde voorbeelden hoor, maar volgens mij komt bij een uniek en bijzonder format toch altijd mensenwerk kijken. Hoewel AI je op denksporen kan brengen en helpen als je vastloopt, blijft wat ik om me heen zie gebeuren toch de beste en grootste inspiratiebron. Het idee voor De Mensenbieb bijvoorbeeld, dat we maken voor HUMAN en waarin kinderen geen boek maar een mens lenen voor tien minuten, ontstond toen ik bij een evenement was en had AI nooit voor me kunnen bedenken.”
“Hoewel AI je op denksporen kan brengen
en helpen als je vastloopt, blijft wat ik
om me heen zie gebeuren toch de
beste en grootste inspiratiebron”
Koreaanse Krabbé
Wat niet wegneemt dat kunstmatige intelligentie ook grote (efficiency)voordelen biedt, weet Van den Bosch. “Neem onze series Krabbé zoekt… De hele wereld weet wie Picasso is of Van Gogh, maar Jeroen praat wel gewoon Nederlands en dus zijn die producties internationaal heel lastig te distribueren. Maar nu is er dankzij AI dus de mogelijkheid om Jeroen perfect Japans, Koreaans, Chinees of welke taal dan ook te laten spreken, waardoor de potentiële interesse op de MIP (wereldwijde programmamarkt in Cannes, JtN) vele malen groter is.”
Een kwart eeuw (Mediawan) Skyhigh: hoe zien Bernard van den Bosch en Marc Dik hun eigen toekomst?
“Ik rijd nog elke dag met ontzettend veel plezier naar mijn werk”, aldus Van den Bosch. “We hebben een topteam hier, de vibe is goed en de programma’s zijn mooi. Ik maak me wel zorgen over hoe het de komende jaren eruit gaan zien als we een nieuwe regering hebben. De grootste partij zegt dat de publieke omroep helemaal kan worden opgedoekt, een ander dat er wel 400 miljoen af kan en de volgende wil een zender opdoeken. We hebben gelukkig een fantastische backbone, met talloze titels die elk jaar weer worden besteld en voor zekerheid zorgen, maar dat we een storm zullen moeten doorstaan en er minder tijd, ruimte en geld is voor nieuwe dingen, staat wel vast. Dus ik zit hier nog wel even.”
“Vanuit Mediawan willen ze ook graag dat we blijven”, weet Dik. “Het gaat ook gewoon hartstikke goed. Afgelopen jaar hebben we tien nieuwe programma’s uit eigen koker op de buis gekregen, dat is natuurlijk ongekend. We schieten echt niet altijd raak, maar klanten weten dat we vaak met dingen komen die ze nog niet kennen, ze vragen er zelfs om. Het is in elk geval ook een ambitie om binnen nu en twee jaar een nieuwe grote quiz te lanceren.”
Ze werken nog steeds aan dezelfde, tegen elkaar aangeschoven stokoude, getekende bureaus van 25 jaar geleden. Van den Bosch, mijmerend: “Ik weet nog, bij het eerste programma dat we produceerden, Jong voor de EO, gepresenteerd door Marc, ging ik de straat op om in de buurt naar binnen te kijken waar het aan stond. Nou, dat bleek teleurstellend weinig, ik kwam welgeteld één huis tegen. En recent hadden we op bijna alle zenders tegelijk een programma lopen. Dat spannende avontuur dat 25 jaar geleden begon, is echt voorbij gevlógen. En die mooie tijd is nog lang niet klaar.”
De winnaars van de eerdere seizoenen van De Slimste Mens plaatsten tijdens de uitzending van dinsdag een verklaring op sociale media. Onder hen zijn onder meer Jacob Derwig, Lisa Loeb, Klaas Dijkhof, Astrid Kersseboom en Arjen Lubach.
“We vinden het pijnlijk om te lezen dat deelname aan De Slimste Mens aanleiding is voor het delen van zoveel hatelijke reacties en, nu in het bijzonder, racistische verwensingen. Dat vinden we heel erg”, schrijven ze.
Akwasi was de afgelopen dagen in de quiz te zien. De voorzitter van Omroep Zwart kreeg op X veel negatieve en racistische reacties. Hij verloor dinsdag in de finale van cabaretier Peter Heerschop.
“De Slimste Mens is de leukste kennisquiz van Nederland, met deelnemers van allerlei verschillende achtergronden uit allerlei verschillende hoeken van de media, kunst en cultuur, politiek en journalistiek”, stellen de oud-winnaars in hun verklaring, die hieronder te lezen is.
