Article header image
Article header image

Mediawaakhond onderzoekt klachten over programma Mr. Frank Visser doet uitspraak

Een woordvoerder van de mediawaakhond laat weten dat de “signalen en meldingen met aandacht worden bekeken, waarna we zorgvuldig beoordelen of opvolging aan de melding moet worden gegeven”. Een eventuele opvolging zou bijvoorbeeld “het voeren van een gesprek met de media-instelling” kunnen zijn.

Volgens het AD kijken zo’n 100 van de 170 deelnemers met wie de krant contact had, negatief terug op hun deelname aan het programma. Ze voelen zich “onjuist neergezet en ervaren dat het programma hun conflict niet oplost, maar juist verergert”.

“Beelden met opruiende, suggestieve koppen staan op internet, alles voor de kijkcijfers. Het is schandalig”, vinden de deelnemers. Talpa zou tijdens het onderzoek van het AD de titels van zeker twintig YouTube-fragmenten hebben aangepast. In die titels stonden termen als ’terrorbuurman’ en ‘kreng’.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Jan Slagter wil extern onderzoek naar gedrag Frederieke Leeflang

Frederieke Leeflang, voorzitter van de raad van bestuur bij de NPO, die streeft naar een veiliger werkklimaat bij de publieke omroep, is door haar voormalig rechterhand Paul Doop in een brief aan de raad van toezicht beticht van een ‘angstcultuur’ bij de publieke omroeporganisatie. Hij is niet de enige die ontevreden is, is gebleken na maandenlang onderzoek van het AD en onderzoeksplatform Investico, die met tientallen (ex-)medewerkers spraken.

“Ik schrik hier best wel van”, zegt Slagter in reactie op het nieuws. “Ik vind haar een slecht bestuurder, dat heb ik nooit onder stoelen of banken gestoken. Maar hier werd ik geconfronteerd met de mens Frederieke Leeflang. Terwijl zij een beetje de moeder Theresa speelde voor een veilige werkomgeving bij de publieke omroep.”

Volgens Slagter – die het in het verleden juist opnam voor mensen die onder vuur kwamen te liggen vanwege grensoverschrijdend gedrag, zoals Tom Egbers en Matthijs van Nieuwkerk – zijn er nu twee opties: Leeflang stapt zelf op of ze wordt op non-actief gesteld en er komt een onderzoek door het Commissariaat voor de Media.

Bron: AD/Telegraaf/BM
Foto: NPO

Bericht delen
Article header image
Article header image

Commissariaat voor de Media publiceert Mediamonitor 2024

Het gebruik van sociale media en streamingdiensten blijft groeien. Deze ontwikkeling gaat ten koste van het gebruik van Nederlands media-aanbod. Dit is zorgelijk omdat Nederlandse televisiezenders niet alleen burgers informeren, maar ook een verbindende rol spelen in de samenleving.

Streamingdiensten kunnen deze functies niet overnemen, omdat zij geen nieuws en actualiteiten aanbieden en slechts beperkt Nederlands aanbod hebben. De informerende rol van media kan in de toekomst deels worden opgevangen door sociale media, maar alleen als betrouwbare journalistiek beter zichtbaar en vindbaar wordt. Dit vraagt om gerichte actie van zowel wetgevers als mediabedrijven.

– Oproep aan wetgever: Sluit aan bij Europese wet- en regelgeving om belangrijke informatie prominent zichtbaar en goed vindbaar te maken.
– Oproep aan mediabedrijven: Behoud de informerende rol van media door betrouwbare journalistiek beter zichtbaar en vindbaar te maken.

Internationale platforms domineren de advertentiemarkt: bijna 80% van de digitale reclame-inkomsten gaat naar spelers zoals Google en Meta. Hoewel hun aandeel in de digitale reclameomzet de afgelopen twee jaar stabiel is gebleven, is het tussen 2015 en 2021 aanzienlijk gestegen. Deze ontwikkeling zet de Nederlandse mediamarkten steeds meer onder druk.

Amma Asante, voorzitter Commissariaat voor de Media: “Ons medialandschap verandert in hoog tempo en wordt steeds internationaler. Het is cruciaal dat betrouwbare en relevante informatie voor iedereen zichtbaar en toegankelijk blijft. Europese regelgeving speelt een sleutelrol bij het beter zichtbaar maken van het Nederlands media-aanbod en het creëren van een mediaomgeving die aansluit bij de behoeften van gebruikers. Een divers en onafhankelijk media-aanbod is de ruggengraat van een gezonde democratie, en het Commissariaat zet zich onverminderd in voor de bescherming hiervan.”

Consolidatie en risico’s voor pluriformiteit
Mediabedrijven zoeken naar manieren om weerstand te bieden tegen de groeiende internationale spelers. Zo heeft DPG Media in 2024 een vergunning aangevraagd bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) voor de overname van RTL Nederland. Als deze overname doorgaat, zou DPG Media een aanzienlijk deel van de commerciële mediamerken op de Nederlandse markt in handen krijgen. ACM onderzoekt momenteel deze overname.

Toekomst van nieuwsconsumptie in Nederland
De bevindingen uit de Mediamonitor sluiten aan bij de uitkomsten van het onderzoek naar Jongeren, nieuws en sociale media dat het Commissariaat eerder dit jaar publiceerde. Uit dit onderzoek blijkt dat jongeren vooral gebruik maken van online aanbod en sociale media en ook hier hun nieuws vandaan halen. De Mediamonitor laat zien dat deze verschuiving naar online niet alleen bij jongeren speelt maar inmiddels geldt voor alle Nederlanders. De WRR benadrukte in haar rapport “Aandacht voor media” de noodzaak om gebruik te maken van Europese regelgeving om een betrouwbare en veilige informatieomgeving te realiseren en om belangrijke informatie prominent zichtbaar te maken en goed vindbaar. Het Commissariaat voor de Media sluit zich hierbij aan.

Over de Mediamonitor
De Mediamonitor volgt jaarlijks de ontwikkelingen in de Nederlandse mediasector en voorziet beleidsmakers van informatie en adviezen. De wettelijke taak van het Commissariaat voor de Media is het monitoren van mediaconcentraties en financieel-economische omstandigheden in de mediasector, en de gevolgen daarvan voor pluriformiteit en onafhankelijkheid. Het Commissariaat stimuleert en bewaakt een onafhankelijk, toegankelijk, divers en veilig media-aanbod, zodat iedereen zich vrij kan informeren en een eigen mening kan vormen.

Het complete rapport is hier te downloaden (pdf).

Bron: Commissariaat voor de Media/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Commissariaat voor de Media installeert Raad van Advies

Van het uitbrengen van beleidsadviezen tot de financiële verantwoording van de Algemene Mediareserve. En van het toezicht op video-uploaders tot het publiceren van de jaarlijkse Mediamonitor. De bestuurlijke besluitvorming van het Commissariaat is belegd bij het College van Commissarissen. Vorige week is een nieuw adviesorgaan geïnstalleerd: de Raad van Advies voor het College van het Commissariaat voor de Media.

De Raad adviseert het College gevraagd en ongevraagd over strategische beleidsthema’s en de ontwikkeling van de organisatie op lange termijn. Daarnaast vormt de Raad een klankbord voor het College. De Raad bestaat uit drie leden:

Cateautje Hijmans van den Bergh was tot 1 september jl. bestuurslid bij de Autoriteit Consument & Markt, waar ze onder andere consumentenbescherming, gedragswetenschappelijk onderzoek en digitale economie in haar portefeuille had. Ze bekleedt diverse advies- en toezichtfuncties, o.a. bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), het Rijksmuseum van Oudheden en NLV Nederlands Vastgoed.

Alexander Klöpping is journalist, columnist, blogger en internetondernemer. Hij studeerde Nieuwe Media aan de Universiteit van Amsterdam. Klöpping werd bekend door zijn tv-optredens als internetdeskundige, gadgetrecensent en kenner van digitale mediaontwikkelingen. Hij was medeoprichter van het nieuws- en journalistiekplatform Blendle, was adviseur bij het Mediafonds en produceert een wekelijkse podcast over media.

Mieke de Vos is associate partner bij Van de Bunt Adviseurs. De Vos was tot 1 mei 2023 directeur Bestuurs- en Organisatiezaken bij het Commissariaat voor de Media. Daarvoor was zij werkzaam in de zakelijke dienstverlening, onder andere op het vlak van management development, accountancy en de internationale advocatuur. De Vos heeft veel ervaring met bedrijfsvoering, stakeholdermanagement, organisatieontwikkeling en verandermanagement.

Het streven is om de Raad van Advies op termijn verder uit te breiden naar vijf leden. Totdat een definitieve voorzitter is geworven, is Cateautje Hijmans van den Bergh de tijdelijke voorzitter van de Raad van Advies. De Raad vergadert vier tot vijf keer per jaar.

Amma Asante, voorzitter van het Commissariaat voor de Media: “We zijn ontzettend blij met de expertise van deze drie leden. Cateautje brengt jarenlange ervaring mee als bestuurder bij toezichthouder ACM. Alexander kent alle ins en outs van nieuwe mediatechnologieën. En Mieke weet alles van de aansturing van onze eigen organisatie en kent onze stakeholders. Die unieke combinatie van achtergrond en ervaring maakt deze Raad van Advies een belangrijke sparringpartner voor het College van Commissarissen.”

Waarnemend Raad van Advies-voorzitter Cateautje Hijmans van den Bergh: “Uit ervaring weet ik dat een Raad van Advies als objectief en onafhankelijk klankbord waardevol is voor bestuurders. Wij gaan het College van Commissarissen gevraagd en ongevraagd adviseren over strategische beleidsthema’s die van belang zijn voor het Commissariaat. Op die manier hopen we bij te dragen aan impactvol toezicht in een steeds veranderend medialandschap.”

Bron: CvdM/BM
Foto: Tom Cornelissen/CvdM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Commissariaat voor de Media roept op tot échte representatie van vrouwen en mensen met een beperking

Commissariaat-voorzitter Amma Asante: “Hoewel minstens 12% van de Nederlandse bevolking een beperking heeft, is dit nauwelijks zichtbaar op televisie, waar slechts 0,6% van de personen een waarneembare beperking heeft. Ook vrouwen worden vaak beperkt tot niet deskundige rollen. Deze cijfers tonen aan dat een groot deel van de samenleving onvolledig of onzichtbaar is op het scherm, en het Commissariaat is van mening dat dit dringend moet veranderen. Een eerlijke en inclusieve representatie is essentieel voor een divers medialandschap dat bijdraagt aan herkenning en betrokkenheid voor iedereen. Wij roepen de hele sector, zowel publiek als commercieel, op om hier gezamenlijk invulling aan te geven.”

Representatie van vrouwen
Uit het onderzoek blijkt dat in 2023 ruim een derde van de personen op televisie vrouw was, namelijk 37%. In 2019 en 2021 kwam een vergelijkbaar beeld naar voren (37% en 39%). De representatie van vrouwen op televisie lijkt dus niet te ontwikkelen over tijd. Over het algemeen komen vrouwen meer voor in amusementsprogramma’s (44%) dan in nieuws- en actualiteitenprogramma’s (35%) en minder vaak in een deskundige rol. Er zijn wel meer vrouwelijke dan mannelijke nieuwslezers (51%), maar vrouwen komen weinig voor in sportprogramma’s (17%).

De Stichting Vrouwen in Beeld schrijft in een reflectie in het onderzoeksrapport: ‘Televisie weerspiegelt en beïnvloedt de samenleving en speelt een belangrijke rol in de vorming van ons wereldbeeld. Wat we op het scherm zien, beïnvloedt niet alleen hoe we onszelf en anderen waarnemen, maar ook hoe we maatschappelijke normen en waarden kunnen begrijpen. Een gelijkwaardige, realistische en diverse representatie van vrouwen op televisie is daarbij cruciaal.’

Representatie van mensen met een beperking
12% van de Nederlanders heeft een zichtbare of onzichtbare beperking. Op televisie komen weinig mensen met een beperking aan het woord. 0,6% van alle personen op televisie had een voor het publiek waarneembare beperking, bijvoorbeeld een chronische ziekte of een fysieke, zintuiglijke, verstandelijke of psychische beperking. Het overgrote deel van de personen met een beperking spreekt in de televisieprogramma’s over hun beperking. Mensen met een beperking zijn dan ook meestal in beeld als patiënt of onderwerp van portret.

De koepelorganisatie Ieder(in) schrijft in een reflectie in het rapport: ‘Mensen met een beperking komen veel te weinig op televisie. Verder viel ons op dat mensen met een waarneembare beperking vaak op televisie komen juist vánwege hun beperking. Teleurstellend vinden wij dat er geen mensen met een waarneembare beperking in een functie als nieuwslezer, presentator, weerkundige of verslaggever op de buis te zien zijn. Oorzaken hiervoor zijn onder andere ontoegankelijke media-opleidingen en opnamestudio’s.’

Over het onderzoek
Het veldwerk voor de Monitor representatie is uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam. In het onderzoek zijn 1.009 goed bekeken programma’s geanalyseerd van zowel de publieke omroep (NPO), als commerciële televisiezenders van RTL Nederland en Talpa Network. De programma’s zijn in 2023 uitgezonden. De resultaten zijn gewogen op kijkdichtheid, dus de best bekeken programma’s wegen zwaarder mee in de resultaten. Daarnaast keken we naar een selectie van het online aanbod van de televisiezenders. Dit deden we in een pilotstudie omdat het toevoegen van online aanbod aan het onderzoek uitdagingen met zich meebrengt.

Rol en taak Commissariaat
Het Commissariaat beschermt de onafhankelijkheid, toegankelijkheid, pluriformiteit en veiligheid van het media-aanbod. Een belangrijk speerpunt binnen deze taak is het beschermen van mensen in kwetsbare posities binnen het medialandschap. Hierbij vervult het Commissariaat een belangrijke signalerende en agenderende rol.

Bron: CvdM/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Gert Jan Mulder vertrekt als toezichthouder bij ON! na commotie over uitlatingen

Mulder heeft zijn functie uit eigen beweging neergelegd, meldt ON! zaterdag op zijn website. De raad van toezicht van ON! laat weten de beslissing te respecteren.

Op X reageerde Mulder zelf op zijn beslissing. “Mij werd drie jaar geleden gesmeekt om lid van de raad van toezicht van de prachtige omroep Ongehoord Nederland te worden en ik heb in drie jaar het een en ander kunnen betekenen en kunnen bijdragen. Maar ik ben niet langer nodig, dus houd ik het voor gezien”, staat in het bericht.

De Volkskrant schreef vrijdag over de oude berichten van Mulder op sociale media. Daarin verspreidde hij onder meer de omvolkingstheorie en beschreef hij homoseksualiteit als “besmettelijk”. Ook plaatste Mulder stigmatiserende berichten over moslims.

NPO: ‘Goed voor publieke omroep dat Mulder opstapt’
De NPO noemt het “goed voor de publieke omroep dat Mulder heeft besloten op te stappen”. “De uitlatingen van Gert Jan Mulder zijn onacceptabel en in strijd met de waarden van inclusiviteit en gelijkheid waar wij als publieke omroep voor staan”, laat de NPO weten. “Racisme en discriminatie hebben geen plaats binnen het publieke bestel.”

Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Media) liet vrijdag al weten geschrokken te zijn van de discriminerende uitspraken van Mulder. Na het artikel overlegde hij met de NPO en het Commissariaat voor de Media over mogelijke aanpassingen aan de integriteitscode van de publieke omroep en betere handhaving daarop. Het Commissariaat liet eerder op de dag weten bij ON! om opheldering te hebben gevraagd over de uitlatingen van Mulder.

Het is de tweede bestuurder in korte tijd die bij ON! vertrekt. Drie weken geleden vertrok bestuursvoorzitter Arnold Karskens bij de omroep. De raad van toezicht ontsloeg hem omdat hij een onveilige werksfeer zou creëren.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Commissariaat voor de Media wil antwoorden van ON! over uitspraken toezichthouder

De krant ontdekte oude berichten met discriminerende uitspraken op de sociale media van Mulder, lid van de raad van toezicht van Ongehoord Nederland (ON!). Hij verspreidde daarin de omvolkingstheorie en beschreef homoseksualiteit als “besmettelijk”. Ook plaatste Mulder stigmatiserende berichten over moslims.

Het Commissariaat voor de Media is “geschrokken” van de uitspraken van Mulder, zegt de organisatie zaterdag tegen persbureau ANP. “Voor het commissariaat staat voorop dat racisme, antisemitisme en denigrerende uitingen over delen van de bevolking niet thuishoren bij de publieke omroep.”

Daarom heeft het commissariaat ON! om opheldering gevraagd over de uitspraken. Daarmee hoopt de mediawaakhond “aanvullende informatie” te krijgen van de omroep.

Het commissariaat benadrukt dat van toezichthouders bij omroepen wordt verwacht dat zij “integer handelen en gedrag vertonen dat bijdraagt aan de onafhankelijkheid en integriteit van de mediaorganisatie”. Dit is vastgelegd in de Gedragscode Integriteit Publieke Omroep. Maar het commissariaat heeft niet de bevoegdheid om de geschiktheid van de bestuurders te beoordelen.

Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Media) liet vrijdag al weten geschrokken te zijn van de discriminerende uitspraken van Mulder. Hij heeft vrijdag ook met de NPO en het Commissariaat voor de Media overlegd over de inhoud en betere handhaving van de integriteitscode van de publieke omroep. Ook de NPO zei haast te willen maken met het aanscherpen van de integriteitscode.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Leden ON! zamelen geld in voor kort geding tegen Raad van Toezicht

De leden verwijten de Raad van Toezicht dat de omroep ‘zowel journalistiek als juridisch een stuurloos schip is’ sinds het vertrek van oprichter en voorzitter Arnold Karskens. ON! ontsloeg Karskens naar aanleiding van een onderzoek naar de werkcultuur bij de omroep. Volgens de Raad van Toezicht bleek uit dit onderzoek ‘falend leiderschap van Karskens, angstcultuur en grensoverschrijdend gedrag’. Ook zou Karskens politieke partijen hebben bevoordeeld in de uitzendingen van Ongehoord Nieuws.

De groep leden van ON! vindt dat de leden geraadpleegd hadden moeten worden over het ontslag van Karskens. Eerder maakte de groep al melding bij het Commissariaat voor de Media over het feit dat ON! sinds de oprichting in 2019 nog nooit een ledenvergadering heeft georganiseerd. De mediawaakhond heeft deze klacht meegenomen in een groot onderzoek naar ‘de integriteit, sociale veiligheid, journalistieke veiligheid en risicomanagement’ bij ON!. Dit onderzoek loopt nog steeds.

Bauke Geersing, lid van de Raad van Toezicht van ON!, ziet het kort geding naar eigen zeggen met vertrouwen tegemoet. “We volgen de statuten van onze omroep en onderhouden nauw contact met de ledenraad”, zegt Geersing. Volgens de leden die het kort geding willen aanspannen zou deze ledenraad ‘niet op een rechtsgeldige wijze zijn gevormd’.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Maatregelen nodig voor minderjarigen om influencer-reclame te kunnen herkennen

Er zijn extra maatregelen nodig om deze kwetsbare groep te beschermen tegen onopgemerkte commerciële beïnvloeding. Die conclusie trekken de toezichthouders naar aanleiding van de studie. Het samenwerkingsplatform bestaat uit de Autoriteit Consument & Markt, de Autoriteit Persoonsgegevens, het Commissariaat voor de Media, de Autoriteit Financiële Markten en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur.

Wanneer influencers producten aanprijzen, moeten ze daarover transparant zijn. In veel gevallen zijn ze verplicht bij hun bericht een sponsorvermelding1 te plaatsen, waarin benoemd wordt dat ze voor dit bericht een vergoeding of een ander voordeel ontvangen. Het onderzoek maakt duidelijk hoe een dergelijke sponsorvermelding het beste vormgegeven kan worden. Hoe opvallender de sponsorvermelding, hoe beter: dit leidt ertoe dat de vermelding volgers eerder opvalt.

Zo blijkt uit het onderzoek dat sponsorvermeldingen het meest effectief zijn als ze in geschreven tekst geplaatst worden in de linkerbovenhoek van, of onderaan, een afbeelding of video. Bij video’s geldt daarnaast nog dat sponsorvermeldingen het best voorafgaand aan de video getoond kunnen worden, voor minimaal zes seconden. Ook uniformiteit van de vermeldingen draagt bij aan betere herkenning. De social media-platformen bieden zelf ook al standaardvermeldingen aan. Toch maken veel influencers hier geen gebruik van. Eén van de redenen daarvoor is dat zij bang zijn voor de negatieve gevolgen van duidelijke sponsorvermeldingen.

Minderjarigen
Kinderen en jongeren hebben minder besef van overtuigingstechnieken die influencers en merken inzetten. Ze herkennen reclame minder goed, zelfs wanneer er sponsorvermeldingen getoond worden. Ook wanneer zij reclames wél herkennen, kijken kinderen minder kritisch naar gesponsorde berichten dan volwassenen. Dat kan problematisch zijn, omdat het hen gevoeliger maakt voor beïnvloeding. Voor minderjarigen is het daarom van belang om expliciet te benoemen dat de influencer betaald werd om ervoor te zorgen dat volgers het getoonde product leuk gaan vinden.

Extra maatregelen
Voor de bescherming van minderjarigen zijn extra maatregelen nodig, vinden de toezichthouders. Uit het onderzoek komen belangrijke bevindingen naar voren die relevant zijn voor de verdere ontwikkeling van de regelgeving en het toezicht door het SDT. Commissariaat-voorzitter Amma Asante: “De vraag welke maatregelen dan effectief en uitvoerbaar zijn, is iets waar wij ons als platform komende periode over gaan buigen, vanuit de verschillende bevoegdheden van de toezichthouders. Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat sponsorvermeldingen zeker ook van belang zijn bij berichten van influencers met een kleiner bereik. Wij willen daarom ook kleinere influencers onder de Mediawet – en daarmee onder het toezicht van het Commissariaat – laten vallen. Om sponsorvermelding bij kinderen en jongeren nog beter te laten werken, kan het bijvoorbeeld ook zinvol zijn in te zetten op media-educatie op school.”

Bron: CvdM/BM

Bericht delen