“Elke avond van NPO 2 krijgt in 2026 een nog duidelijkere signatuur”, zegt Annemiek Spronk, contentmanager NPO 2. “Door de verhuizing van ons dagelijkse journalistieke vlaggenschip Nieuwsuur (NTR/NOS) naar 22.00 uur is er na de succesvolle quizzen Met het Mes op Tafel (MAX) of Per Seconde Wijzer (BNNVARA) in de vooravond, ruimte voor twee prime time programma’s. De publieke omroepen kunnen zo nog beter invulling geven aan de verdiepende rol van de zender en leveren ook een belangrijke bijdrage aan onderscheidende en pluriforme programmering op NPO Start.”
Signatuur per dag
De maandagavond van NPO 2 komt in het nieuwe jaar in het teken te staan van consumenten en veiligheid. De uitzending van Opsporing Verzocht (AVROTROS) op dinsdag verhuist naar maandag 21.20 uur; Radar (AVROTROS) blijft traditiegetrouw op de maandag om 20.30 uur.
Op dinsdag staat cultuur centraal, met onder andere een nieuwe serie van Geheimen van het museum en Volle Zalen (AVROTROS).
Op woensdag brengt NPO 2 docu-reeksen, zoals De Opvolging een jaar zonder Jonnie (Omroep MAX) en Meisjes van de Goede Herder (VPRO).
Maatschappelijk urgente series krijgen op donderdag de ruimte. Met onder meer Wakker in Paraguay (VPRO), Simone en de Roofstaat met Simone Weimans (ZWART) en Immerloo Schuldenvrij (HUMAN).
Vrijdag blijft de avond voor de legendarische quiz 2 voor 12 (BNNVARA) om 20.25 uur en Café Kockelmann (WNL), dat in 2026 om 21.15 uur begint.
Op zaterdag is NPO 2 de zender voor geschiedenis en human interest, met onder meer Verborgen Verleden (NTR), nieuwe series van Andere Tijden (NTR) en een nieuw programma over mannen die zich publiekelijk duidelijk uitspreken.
Het vaste thema op zondag is ‘blik op de wereld’, met de bekende reisseries van onder anderen Ruben Terlou en Jelle Brandt Corstius. Brandt Corstius reist met Rasit Elibol Rond de Zwarte Zee (VPRO) en Kefah Allush (EO) gaat naar het Midden-Oosten. Op de zondagavond zijn ook natuurprogramma’s te zien die de schoonheid van onze planeet in beeld brengen.
In het najaar van 1971 was 2 voor 12 voor het eerst op tv, met Joop Koopman als presentator. Het programma was tien jaar te zien en verdween toen tien jaar van de buis. Dertig jaar geleden werd de quiz nieuw leven ingeblazen, toen Astrid Joosten aantrad als presentator.
Vijftig jaar 2 voor 12, en al dertig jaar met Astrid: dat wordt uiteraard gevierd! Een week lang, met bekende Nederlanders die de quiz spelen. Met elke dag vragen over één decennium, vanaf 1970. De speciale jubileumweek van 2 voor 12 is te zien van maandag 30 augustus tot en met vrijdag 3 september om 19.55 uur bij BNNVARA op NPO 2 (op vrijdag 3 september om 20.30 uur).
Astrid Joosten: “De formule van 2 voor 12 staat na vijftig jaar nog steeds als een huis. De quiz is een instituut geworden op de Nederlandse televisie. Kijkers herkennen het en vinden het leuk om thuis mee te spelen. Het is een sport geworden om het twaalfletterwoord eerder te raden dan onze teams. En: we hebben altijd die mooie filmpjes van de HKU, waarmee we al jaren samenwerken. Die worden prachtig ingesproken, eerder door Joop van Zijl, en nu door Job Cohen.”
Deelnemende bekende Nederlanders
Maandag 30 augustus, met vragen over de jaren ’70: cabaretiers Freek de Jonge en Patrick Nederkoorn, tegen actrice Carine Crutzen en haar zoon Vincent de Vries.
Dinsdag 31 augustus, met vragen over de jaren ’80: politici Jeroen Dijsselbloem en Diederik Samsom, tegen politici Alexander Pechtold en Sybrand van Haersma Buma.
Woensdag 1 september, met vragen over de jaren ’90: politici Klaas Dijkhoff en Peter Valstar, tegen NOS Journaal-presentator Astrid Kersseboom en Omroep Zeeland-eindredacteur Véronique Roeg.
Donderdag 2 september, met vragen over de jaren ’00: NOS Journaal-presentator Simone Weimans en weerman Peter Kuipers Munneke, tegen presentatoren Frank Evenblij en Erik Dijkstra.
Vrijdag 3 september, met vragen over de jaren ’10: presentator Joris Linssen en kunstenaar Fedor van Rossem, tegen presentator Jörgen Raymann en zijn dochter Melody Raymann.
Bron: BNNVARA/BM
Foto: Annemieke van der Togt/BNNVARA
“Ik weet nog precies hoe het is gegaan”, vertelt de presentatrice, inmiddels dertig jaar het gezicht van de quiz. “Ik had een paar jaar bij de TROS gewerkt, Jongbloed & Joosten gemaakt, en toen ik terugging naar de VARA was er een gesprek met directeur Marcel van Dam over het programmapakket dat ik zou gaan doen. Omdat TROS Triviant mij goed was bevallen, zei ik tegen Marcel dat ik het leuk zou vinden om opnieuw een quiz erbij te doen. ‘Dan weet ik het goed gemaakt’, was zijn antwoord, ‘dan gaan we voor jou 2 voor 12 weer uit de kast halen’. Want heel raar eigenlijk: dat was al tien jaar gestopt.”
We spreken elkaar kort tussen de bedrijven door in de vaste 2 voor 12-studio bij NEP op het Media Park, tijdens de opnamen voor de speciale jubileumuitzendingen. Te zien vanaf eind augustus tot en met 3 september op NPO 2, waarbij bekende koppels in vijf afleveringen telkens twaalf vragen beantwoorden over een decennium, van de jaren zeventig tot en met de jaren tien. Joosten: “Normaal nemen we vier afleveringen per dag op, twee dagen achter elkaar. Deze zaterdag doen we er twee en morgen nog drie, omdat we afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van de BN’ers.” We vangen een glimp op van onder anderen Joris Linssen, Astrid Kersseboom en Klaas Dijkhoff, maar meer namen mogen we niet verklappen.
HKU Wat maakt 2 voor 12 zo sterk?
Astrid Joosten: “De kwaliteit, het is echt een kwaliteitsquiz. Het niveau van de vragen is hoog, er wordt veel tijd gestoken in research en de teksten en het beeldmateriaal erbij zijn sterk. Fragmenten, foto’s en animaties van studenten van de HKU geven de vragen ook al sinds jaar en dag net even dat speciale 2 voor 12-tintje. Dat moeten we daar al zes weken van tevoren uitzetten. Het is geen goedkope quiz, er wordt veel zorg aan besteed. Ik denk dat kijkers dat aanvoelen. Het heeft verder een fijn, rustig tempo, wat het ook aantrekkelijk maakt voor de spelers.”
“Je moest eens weten hoe
vaak ik bij de groenteman of
Albert Heijn wordt aangesproken”
“Ikzelf zou heel erg aarzelen om mijn kennis op televisie te laten testen, maar de kandidaten staan in de rij. De inschrijving is bijna het hele jaar gesloten, omdat we anders worden overspoeld. En de kijker doet thuis graag mee, die wil het woord graag eerder raden dan de spelers in de studio. Voor veel mensen is het niveau misschien te hoog om zelf mee te doen, maar dan leren ze er thuis van en dat vinden ze ook leuk. Al die aspecten spelen mee bij het succes. Je moest eens weten hoe vaak ik bij de groenteman of Albert Heijn wordt aangesproken door mensen die zeggen: ‘o mevrouw Joosten, met 2 voor 12 begint ons weekend, we kijken altijd.”
Is die kijker veranderd?
“Nee. We hebben door de jaren heen vrij constant een miljoen kijkers, soms nog iets oplopend. En dat zijn echt niet allemaal hoogopgeleide mensen. Iedereen vindt het mooi, leuk en leerzaam.”
Vreemde eend 2 voor 12 is geen internationaal succes.
“Nee, vreemd genoeg niet. Ik heb dat weleens nagevraagd bij de afdeling sales. Op de MIPTV-beurs in Cannes noemen ze dit een ‘kleine quiz’ en in het buitenland worden die altijd in de vooravond uitgezonden, om 19.00 uur. Dat is het tijdstip voor een soap of een dagelijkse quiz. Dat wij dat niet doen en het op prime time uitzenden, vroeger zelfs op NPO 1, vinden ze heel ongebruikelijk. Internationaal gezien is 2 voor 12 een vreemde eend in de bijt.”
Is er in al die jaren een aflevering die eruit springt, in negatieve of positieve zin?
“Nou, dat is er niet één, maar als je twee ‘slechte’ teams hebt, levert dat een minder leuke uitzending op. Iedereen doet een test, maar soms lukt het gewoon niet in de studio omdat ze hun dag niet hebben, of een black-out. De leukste afleveringen zijn die met hele sterke en enthousiaste mensen met wie je ook een klik hebt, en als het ook echt spannend is. Laatst hadden we twee supergoede teams tegen elkaar en dan balen we weer dat één team naar huis moet. Hadden we die maar in een andere aflevering gezet, denken we dan. Maar ja, dat kunnen we niet sturen, het gaat allemaal hartstikke eerlijk hier.”
Je hebt ‘m vast al vaak gehoord, maar ik moet de vraag toch stellen: ga en wil je nog steeds door na dertig jaar?
“Ja, ja, ja. Het is voor mij zo’n kindje geworden, ik vind het nog steeds heerlijk om te doen. En dit is lang vol te houden. We hebben voor dit jubileum een beetje in het archief gekeken en dan zie je een jong en bedeesd meisje dat presenteert. Na diverse redactiewisselingen ben ik in de loop der jaren altijd de constante factor geweest en een beetje de bewaker van de formule geworden. Ik voel het ook wel als mijn taak om het erfgoed van Ellen Blazer in ere te houden.”