Waarom Europa wakker moet worden
Wat als je maandagochtend ineens niet meer bij je mail kunt? Gauw even videobellen met Teams naar de IT-afdeling. Nee, dat lukt ook niet. Even snel naar je internetbrowser. Ja, je hebt nog wel een internetverbinding. Maar waarom werkt dit nou niet?
Onze e-mails en data staan voor een heel groot deel op de systemen van de grote Amerikaanse techreuzen. Denk aan Microsoft, Google en Amazon. En dat is gevaarlijk, want wat als er een storing is? Of nog erger: iemand die de stekker eruit trekt voor ons in Europa? Dan zitten sommige overheidsdiensten met een groot probleem. Alle Nederlandse gemeenten bijvoorbeeld gebruiken de spullen van Microsoft in zo’n beetje alles wat digitaal is. En dat kan dus ook uitgeschakeld worden. Dat we daar iets mee moeten, werd dit jaar duidelijk.
De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof is het praktijkbewijs Hij kon in mei ineens niet meer bij zijn e-mail, nadat Microsoft hem buitensloot van zijn account. Dat gebeurde nadat de VS sancties hadden opgelegd aan meerdere medewerkers van het Internationaal Strafhof, als reactie op het uitvaardigen van een arrestatiebevel tegen de Israëlische premier Netanyahu.
Veel deskundigen en politici pleiten al langer voor het loskomen van die afhankelijkheid van Amerikaanse (maar ook andere) techreuzen. Om te voorkomen dat toegang tot vitale digitale diensten wordt ingezet als geopolitiek drukmiddel.
Die roep wordt harder nu het bedrijf dat de infrastructuur levert voor DigiD, het CJIB en MijnOverheid ook in Amerikaanse handen dreigt te vallen. Juist nu de politiek wakker lijkt te worden en men van Brussel tot Den Haag de noodzaak begint in te zien van digitale soevereiniteit. Afgelopen week zijn Kamervragen gesteld over of de overname nog tegengehouden kan worden.
In het kader van voorkomen is beter dan genezen, zette het Internationale Strafhof deze maand de software van Microsoft al buiten de deur. Zij gaan in zee met een Duitse aanbieder van kantoorsoftware. En zij zijn niet de enige. Begin dit jaar zagen Europese techbedrijven al een flinke aanwas van nieuwe klanten. Volgens hen een reactie op de wil om los te komen van Amerikaanse bedrijven.
Voor consumenten is dat ook goed te doen. Mocht je dat willen natuurlijk. Er zijn tal van prachtige Europese diensten voor handen waar je zo naar over kunt stappen. Proton Mail voor Gmail, Le Chat in plaats van ChatGPT en Spotify in plaats van Apple Music. Neem eens een kijkje bij dit lijstje van European Alternatives. Daarmee kom je een beetje los van die afhankelijkheid, je gegevens blijven binnen de EU (yay for privacy) en de Europese techsector en economie krijgen een mooie groeikans!
Harm Teunis
Cybersecurity Evangelist ESET Nederland/keynote speaker/podcastmaker