Jaap van Deurzen
Spreker / dagvoorzitter / mediatrainer / voice-over
2025 - week 50

Undercover

Met een verborgen camera op pad gaan om misstanden aan te tonen of ‘duistere zaken’ te ontmaskeren. De absolute koning van het genre in Nederland is journalist Alberto Stegeman (SBS6). Eind 2008 rijdt hij met een vervalste pas het ‘beveiligde terrein’ van Schiphol op. Hij slaagt erin om heel dicht bij vliegtuigen te komen.

Triomfantelijk toont hij de beelden in het SBS-programma Undercover Nederland. De rel is groot. “Ik was toevallig journalist, maar voor hetzelfde geld was ik een activist of terrorist geweest”, jubelt Stegeman met pretoogjes. Daarna is hij niet meer te stuiten. In een rats, kuch en bonen-uniformpje rijdt hij later breed lachend een terrein van Defensie op. Soldaat Švejk meldt zich! Even later rolt hij de poort uit met een ‘gestolen’ militair voertuig. Toedeloe! In ’t Harde laat hij op het militaire complex een nepbom achter. Mission Impossible is weer geslaagd. Hij toont aan dat de beveiliging bij Defensie zo lek is als een mandje.

De actie met de ‘nepbom’ gaat de Hoge Raad te ver. De boete van 4750 euro, die het gerechtshof hem heeft opgelegd, blijft staan. De nepbom zou een te zwaar middel zijn om zijn punt te drukken. Toch knallen er bij SBS6 champagnekurken, want het doel is bereikt, de aandacht rond deze rel en het programma is gigantisch.
Soms heeft zo’n undercoveractie wel een hoog ‘Kuifje-gehalte’. Op regulaire nieuwsredacties zijn ze er vaak te huiverig voor. Zo ook bij het RTL Nieuws. ‘Speel maar open kaart’, is het devies. ‘Eerlijk duurt het langst’. Hoofdredacteur Harm Taselaar krijgt spontaan rode vlekken in zijn nek als iemand oppert om zo’n ‘Operatie Stiekem’ op te zetten.

Toch komen ook de RTL-verslaggevers er soms niet onderuit. Het is 1 november 2012. In de media circuleren verhalen over misstanden in Thaise massagesalons. Dat zouden eigenlijk verkapte bordelen zijn waar onwettige seksuele handelingen worden verricht. Het zogenoemde ‘happy end’ waarbij de man aan het eind van een massage wordt ‘verwend’ is maar één voorbeeld.
U voelt hem aankomen. Met een leren tas, waarin een camera en geluidsapparatuur is verwerkt, word ik erop afgestuurd om de ‘proef op de som’ te nemen. Ik ben geen happy man. Met een wild kloppend hart stap ik op de Overtoom een massagesalon in en voer een dans macabre uit rond een Thais meisje aan de balie.

Ik heb namelijk geen idee hoe ik die tas moet houden om de cameralens op dat kind te richten en maak voor m’n gevoel de gekste sprongen. Ik ben bijna zestig jaar en behoor blijkbaar tot de gebruikelijke clientèle van deze salon. Het meisje heeft niks door. Ik vertel haar dat ik van mijn maten heb gehoord dat hier na elke massage een ‘happy end’ volgt. Het meisje knikt, maar houdt haar kaken stijf op elkaar. Dat schiet niet op. Ik zeg dat ik daar als ‘boertje van buuten’ wel reuze veel zin in heb! Het zweet druipt van mijn rug. Wat is dit erg!

Ik sta hier de boel zo verschrikkelijk te belazeren. Een Thais meisje met een gigantische overbeet stapt de ontvangstruimte in en hoort wat de wensen zijn. Ze knikt enthousiast en zegt iets onverstaanbaars. Het klinkt alsof ze een zak knikkers in haar mond heeft gekieperd. Toch meen ik te horen dat ze ‘ook op dát vlak wel goed voor me zal zorgen’. Bingo! De buit is binnen. Ik heb mijn quote.
Ik wil weg en zeg dat ik het parkeergeld nog moet betalen en ren als Kees van Kootens’ ‘Vieze Man’ het pand uit. Als ik even later omkijk, staan beide meisjes in de deuropening en kijken me verbaasd na. Op de redactie ‘blurren’ we de beelden van de twee Thaise vrouwen, die daardoor totaal onherkenbaar worden. Twee quotes zijn redelijk verstaanbaar. Case closed.
Maandenlang vragen collega’s me besmuikt hoe mijn ‘happy end’ is geweest. Ik huil bittere tranen. Undercoveracties, geef mijn portie maar aan Fikkie. Ik heb gezworen het nooit meer te doen. 

Jaap van Deurzen 
Spreker / dagvoorzitter / mediatrainer / voice-over 

De week van Jaap van Deurzen

Spreker / dagvoorzitter / mediatrainer / voice-over
2025 - week 50