Herken jij desinformatie?

Vier dagen geleden lanceerden we het Manifest Nieuwswijsheid. Ik wilde terugblikken op de campagneweek (wat een succes was!), maar toen kwam een perfect voorbeeld voorbij dat het belang van nieuwswijsheid nogmaals onderstreept.

Luisterde je gister naar De Nieuws BV op Radio 1? Geen zorgen, je kunt het terugluisteren. Presentator Stephan Komduur interviewt Patricia en Ton van der Ham. Ton is onderzoeksjournalist bij Zembla. Online wordt zijn identiteit en geloofwaardigheid misbruikt voor het verspreiden van nepnieuws. Ton zou geheime beleggingsplatforms onderzoeken die alleen de elite rijk maakt. Maar zijn werkgever BNNVARA verhinderde de uitzending, zou blijken uit een AD-artikel.

Dat is allemaal grote onzin en door iemand verzonnen. “Trap er niet in”, zegt Ton. De AD-website is nageaapt om geloofwaardig over te komen, een schoolvoorbeeld van nepnieuws. Dat is niet alleen vervelend voor Ton. De gevolgen reiken verder. Wie ook rijk wil worden en doorklikt, belandt op die ‘geheime beleggingsplatforms’. Meedoen mag, maar dat kost je € 250. Geld dat je vermoedelijk nooit terugziet.

Ook schadelijk: het journalistieke programma Zembla en omroep BNNVARA worden onterecht in diskrediet gebracht. Koren op de molen van iedereen die toch al van de Publieke Omroep af wil. Daarnaast presenteert het nepbericht de zoveelste complottheorie over een niet bestaande elite.

Het is niet gênant om dit soort berichten te geloven. Nepnieuws en desinformatie ogen tegenwoordig heel geloofwaardig. Het Manifest Nieuwswijsheid pleit voor een breed gedragen belang van nieuwswijsheid. Alleen dan kunnen mensen een intuïtie ontwikkelen om dit soort misleidende informatie te herkennen. En nemen we zulke berichten de volgende keer met een flinke korrel zout.

Jill van Remundt
Redacteur/producer Nieuwswijsheid bij Beeld & Geluid

Herken jij desinformatie?

De week van Jill van Remundt