De jaren 80
Als kind van de jaren tachtig was In de voetsporen van de jaren 80, het programma dat ik namens de omroep begeleid, niet alleen een nostalgisch project dat me terugbracht naar een decennium vol neonkleuren en popmuziek, aerobics met Ron Brandsteder en de opkomst van Loesje. Maar het bracht ook gelijk herinneringen van de politieke spanningen rond de Koude Oorlog, krakersrellen en de dreiging van kernwapens terug.
Een onrustige tijd, realiseer ik me als ik het programma bekijk, terwijl het me zo anders in mijn geheugen heeft genesteld. In mijn herinnering voelden de jaren ‘80 juist als een periode van onschuld, want hier in Nederland hadden we het goed voor elkaar. We waren een gidsland, een blauwdruk waar andere landen zich aan konden spiegelen. Tenminste, dat dachten we.
Het eerste barstje in dat zelfbeeld ontstond toen Kerwin Duinmeijer werd vermoord. Een 15-jarige jongen van Antilliaanse afkomst die in 1983 door een skinhead werd doodgestoken. Dit was niet alleen een persoonlijke tragedie voor zijn familie, maar het symboliseerde de groeiende maatschappelijke spanningen en de onzichtbare aanwezigheid van extreemrechts geweld. De moord op Kerwin werd de eerste racistische moord in Nederland genoemd.
Noraly Beyer, die voor dit programma werd herenigd met mede-nieuwslezer Philip Freriks, koos weloverwogen haar woorden toen ze zei dat ze tot de moord op Kerwin Duinmeijer niet wist dat haat zo ver kan gaan. De impact van zijn moord was enorm. Het was een wake-upcall voor ons gidsland.
Kerwin’s moord was niet alleen een tragedie, maar ook een katalysator voor een bredere discussie over racisme in Nederland. De jaren 80 zagen de opkomst van een nieuwe generatie activisten, die de strijd voor gelijkheid voortzetten.
Hoewel de jaren 80 vaak worden gezien als een tijd van economische onzekerheid, politieke spanningen, en sociale onrust, is dat niet het enige dat ik meeneem uit de serie. Met Philip Freriks aan het roer, toont In de voetsporen van de jaren 80 ook aan dat mensen in die tijd in staat bleken om veerkracht te tonen. De wereld leek vaak in crisis, maar het geloof in vooruitgang en de strijd voor rechtvaardigheid bleef een krachtige drijfveer voor velen. Een gedachte die voor ons in dit decennium geen overbodige luxe is.
Jörgen Tjon A Fong
Cross Mediaal Eindredacteur Omroep MAX
Foto: Harmen de Jong