Curaçao
Twaalf jaar geleden stapte ik voor het eerst op het vliegtuig naar Curaçao. Ik was twintig en ging erheen voor mijn eerste stage tijdens de opleiding Journalistiek. Niet zomaar een paar weken; bijna vier maanden. Terwijl mijn vrienden hun winterjassen aantrokken, vertrok ik met een koffer vol T-shirts, korte broeken en zomerjurkjes richting de Caraïben. Ik zou voor het eerst in mijn leven een tropische kerst en oud- en nieuw vieren.
Vanaf het moment dat ik het vliegtuig uitstapte, voelde het als ‘eindelijk’. Eindelijk zien waar mijn familie vandaan komt. En daarmee ook een stukje van waar ík vandaan kom. Curaçao gaf me bij aankomst letterlijk en figuurlijk een warm gevoel. De salsamuziek klonk overal waar ik kwam: uit autoramen, cafés en aan het strand. Ik kende Curaçao alleen van mijn moeders verhalen, maar toen ik er stond, voelde het alsof het klopte.
Mijn moeder ging een paar weken mee. Ze was al meer dan twintig jaar niet op het eiland geweest. Ze vertrok ooit op haar 28e naar Limburg, voor de liefde: mijn vader. Inmiddels was ze 52. Thuis sprak ze Nederlands, aan de telefoon met familie schakelde ze over naar Papiaments. Voor mij bleef de taal altijd onbekend. Volgens mijn moeder was het niet nodig dat ik Papiaments leerde. “Je kunt het alleen gebruiken op drie eilanden in de wereld,” zei ze dan.
En dus leerde ik het niet. Ik herkende de klanken, ving wat woorden op, maar sprak ze nooit zelf. Tijdens die stage liep ik mee met Dick Drayer, de NOS-correspondent voor het Caribisch gebied. De focus lag op radio en geschreven nieuws: zo schreef ik nieuwsbulletins voor Dolfijn FM. ’s Avonds bracht ik tijd door met mijn moeder en, nadat zij terugvloog naar Nederland, met mijn neefjes van een paar jaar jonger: Jonathan en Daniël waren jaren daarvoor met hun ouders van Zaandam naar Curaçao geëmigreerd.
Een paar jaar later ging ik met mijn vriendin Maaike op vakantie naar Curaçao. Ik dacht stiekem dat ik in de loop der jaren wel wat had opgepikt. Tot bleek dat zij – na een paar dagen meeluisteren – het Papiaments net zo goed begreep als ik. Dat was even slikken.
Ik heb het nog geprobeerd. Ik bestelde een LOI-cursus, begon enthousiast… en kwam nooit verder dan hoofdstuk één. Wat blijft, is dat dubbele gevoel. Aan de ene kant voel ik me toerist als ik op Curaçao ben. Aan de andere kant voelt het eiland, de taal en de cultuur als een stukje van wie ik ben.
Whitney Janssen
Journalist en presentator van de live explainer bij EenVandaag