Kabinet zet streekomroepen door
Ook het ‘dubbel demissionaire’ kabinet blijft inzetten op een nieuw lokaal omroepstelsel dat voor 2028 voltooid moet zijn. Hierbij maken de honderden lokale omroepen plaats voor tachtig streekomroepen, die door de Rijksoverheid gefinancierd worden in plaats van via de gemeenten. Dit blijkt uit Kamerbrieven van waarnemend OCW-minister Hermans.
Zij denkt dat haar opvolger Gouke Moes nog dit jaar een opgefriste Mediawet zal aanbieden waarin dit nieuwe stelsel wordt verankerd. De financiële details zijn voor het nieuwe kabinet. OCW wil na 1 juli 2026 vaststellen hoeveel geld het Rijk jaarlijks in de streekomroepen steekt. Ook wordt dan de verdeelsleutel bepaald waarmee dit budget verdeeld wordt, zoals de invloed van het aantal huishoudens per streek.
De financiering van publieke lokale omroepen loopt nu via het Gemeentefonds. Hierdoor besluit iedere gemeente over de financiën van de omroep die lokale democratische controle kan uitvoeren en het kabinet wil van deze afhankelijkheidsrelatie af. Met de schaalvergroting wil Hermans daarnaast professionalisering, publiek-private samenwerking en uitwisseling met regionale omroepen versterken. De VNG vreest dat de herindeling de lokale binding juist verzwakt; het opgelegde maximum van tachtig streekomroepen zit veel gemeenten dwars.
Splitsingsverbod
Hoe dit in praktijk uitpakt, blijkt uit de weigering van Hermans afgelopen dinsdag om de te vormen streekomroep Twente op te splitsen. Vijf lokale omroepen en hun gemeenten hadden hierom gevraagd, mede vanwege de hoeveelheid inwoners en onderlinge cultuurverschillen, maar koepelclub NLPO wees dit af. Ondanks aandringen van NSC – bij het indienen van dit verzoek nog coalitiepartner – wil de minister niet in dit proces treden.
Ook splitsingsdromen vanuit de Achterhoek, Amstelland, Hart van Brabant, Hoeksche Waard, Noord-Kennemerland en Rijnland zijn daarmee verdampt. De zevenkoppige ‘Change Board’ vindt dat streekomroepen die zich willen opsplitsen beter met edities kunnen gaan werken.
Bron: BM/OCW/NLPO
