Integrale concerten vanaf Pinkpop 1992 in archief Beeld & Geluid
NTR nam tijdens Pinkpop volledige concerten op en gebruikte delen daarvan voor de televisieverslagen over het festival. Deze tv-reportages staan al langer opgeslagen bij Beeld & Geluid. Nu worden jaar voor jaar alle opnamen van de complete concerten in het archief opgenomen, van verschillende camerastandpunten en voorzien van de juiste beschrijvingen, setlists en andere metadata.
De registraties vanaf 1992 stonden op verschillende manieren opgeslagen, vaak ook op verschillende fysieke dragers.
Concerten vanaf North Sea Jazz 1992 ook in archief
In vervolg op de archivering van de Pinkpop-registraties zijn NTR en Beeld & Geluid momenteel bezig ook de volledige concertregistraties van North Sea Jazz op te nemen in het archief. Het betreft hier concerten vanaf 1992, van artiesten als Etta James, Oleta Adams, Lionel Hampton, Chaka Khan en Al Jarreau.
Toegang tot het archief
De registraties zijn voor professionele gebruikers van het archief via DAAN – de online toegang tot het archief – aan te vragen voor gebruik in nieuwe producties. NTR neemt deze licentie-aanvraag in behandeling.
Heb je als mediaprofessional geen aansluiting op de online toegang voor mediaprofessionals DAAN en heb je belangstelling voor dit archiefmateriaal? Neem dan contact op met Beeld & Geluid, afdeling Zakelijk via zakelijk@beeldengeluid.nl.
Speuren naar pareltjes in de schatkamer van Beeld & Geluid
Eén beeld zegt meer dan duizend woorden. Alleen een quote van een interviewer die Dennis Bergkamp naar zijn fenomenale WK-goal uit ’98 tegen Argentinië vraagt, is tegenwoordig niet meer genoeg. Wij willen zien hoe Frank de Boer vanaf eigen helft die magistrale pass op Bergkamp geeft en Jack van Gelder horen hoe lekker – “Dennis Bergkamp, DENNIS Bergkamp, DENNIS BERGKAMP” – de bal tegen de touwen jaagt. Beeld én geluid.
Zo spreken heel veel gearchiveerde beelden tot de verbeelding. Praktisch punt: die moeten wel worden getraceerd. Als intermediair voor mediamakers speuren beeldresearchers Hans en Harry de archieven af én weten ze dankzij een bijna fotografisch geheugen goed wat in het depot te vinden is. Hans van den Berg zit al twintig jaar in het vak.
Hij fungeerde jarenlang als mentor voor Harry van Biessum die intussen ook gerust een insider genoemd mag worden. Vanaf 2017 is Harry actief als beeldresearcher, nadat hij als stagiair binnenkwam bij Beeld & Geluid. Nu werkt hij al tien jaar in het kleurrijke gebouw, sinds hij zijn studie Media en Cultuur en de master Filmwetenschappen succesvol afrondde. Harry: “Ik zit op de afdeling zakelijke dienstverlening waar wij naast materiaal van omroepen en producenten soms ook beeld van particulieren krijgen. ”
Over de onderlinge rol- en taakverdeling zegt Hans: “Wij werken allebei vaak voor makers, die voor een documentaire een samenwerking aangaan met Beeld & Geluid. In een contract leggen we dan vast hoeveel uren research we leveren. Daarvoor werken we in de vorm van bijvoorbeeld een extra première of naamsbekendheid.”
Harry en Hans zijn betrokken bij verschillende televisieprogramma’s, zoals documentairereeks Cannabis, waar de geschiedenis van de Nederlandse softdrugsbeleid aan het licht komt. Hans zocht naar dé geschikte beelden en geeft inhoudelijke input. “Daarnaast vertel ik online verhaaltjes bij Beeld & Geluid, een van de manieren heet TILT. De tv-wereld is doorgaans horizontaal, maar deze filmpjes zijn verticaal te zien, omdat het op een mobiele telefoon terug te lezen en kijken is. Het gaat over dingen uit het archief, of die daarmee te maken hebben, en de actualiteit. Beelden vertellen het verhaal in grote lijnen, ik zoek de beelden uit en maak de verbindende teksten.”
Snellere werkwijze
De voorheen zo ambachtelijke werkwijze is door verregaande digitalisering de laatste jaren enorm veranderd, weet Hans: “Vroeger bekeken onze documentalisten elk programma en beschreven alle details: shots, interviews, deelnemers aan het programma, producent, regisseur en cameraman. Vroeger pakte ik ook die zilveren filmblikken, ging aan de montagetafel zitten en legde één voor één een film in…”, blikt Hans terug.
Harry: “Prachtig toch!”
Hans: “Maar minder prettig als je dit dertig keer per week moet doen. Het duurde zo een dag om al die fragmenten te bekijken.”
Harry: “Van 2007 tot en met 2014 maakte Beeld & Geluid een flinke inhaalslag dankzij het beelden voor de Toekomst project, waarin een groot deel van het archief is gedigitaliseerd.
Hans: “Veel mediamakers hebben nu een aansluiting in onze catalogus DAAN. “Dit maakt het relatief goedkoop om zelf gericht te zoeken en bijvoorbeeld favorietenlijstjes te maken.”
Harry: “Bovendien is de verwachting nu totaal anders. Wij kunnen echt niet meer zeggen dat we filmblik gaan uitrollen en alles frame voor frame gaan bekijken en beoordelen. Dat is een lachertje.”
Mooi spul
Het gemak van catalogus DAAN dient de professionals. Zo is het hergebruik van het archief toegenomen én levert deze werkwijze ook meer plezier op. Hans: “Vroeger waren archiefbeelden echt behang. Je had een onderwerp, plakte een Polygoontje ertussen en klaar was Kees. Stel dat je nu een documentaire maakt over De Elfstedentocht, dan kun je op zoek naar specifieke beelden van het stempelen. Of een valpartij. Nu wordt er veel gerichter naar mooi archiefmateriaal gezocht.”
De twee zijn blij dat audiovisuele media nog steeds van alle kanten wordt aangeboden. “Kom maar hier met die spullen! Zo denkt onze directie en de NPO er gelukkig ok over,” zegt Hans.
Harry: “Vaak krijgen wij archiefmateriaal ook als particuliere schenking en exploiteren we het zelf.” Hans: “Sommige mensen hebben nog oude av-dragers op zolder liggen. Wij kunnen die veel beter bewaren en gelijk digitaliseren. Als het op zolder ligt, is het binnen een paar jaar verzuurd of zijn banden niet meer af te spelen. Vaak is het nog mooi spul en soms zijn amateurfilms enorm grappig. Het geeft een realistisch tijdsbeeld. Gezinnen in de jaren zestig laten zien hoe het leven in die tijd was.” Harry: “Het is spontaner geschoten, niet overgeproduceerd of te deftig opgepoetst.”
“Vroeger waren archiefbeelden echt behang.
Je had een onderwerp, plakte een Polygoontje
ertussen en klaar was Kees”
Over smaak valt wel te twisten
Hans: “Misschien is het omdat ik al op een bepaalde leeftijd ben, maar het inkleuren van films vind ik écht niet kunnen. Het is zwart-wit gefilmd, dus past het bij een ouder tijdsbeeld.”
Harry, standvastig: “Maar als de maker van toen wist dat hij in kleur had kunnen schieten…”
Hans schudt zijn hoofd: “Neem de film over doorgangskamp Westerbork. Ik geloof dat daarvan ongeveer drie minuten zijn ingekleurd, maar of dit nou de echte kleuren van die treinwagon waren..?”
Harry: “Ik denk dat het goed is dat dit ernaast gebeurt. Je moet altijd het origineel hebben, maar ik denk dat er alleen maar meer interesse in het basismateriaal komt als fragmenten worden ingekleurd of er geluiden bijkomen.”
Hans knikt: “Dat is een goed argument. Toch kan ik mij ontzettend ergeren aan het inkleuren, maar ook aan al die toegevoegde geluidjes. Zoals paardenhoefjes.”
Harry lacht: “Ik denk niet dat een paard uit 1920 heel anders trappelt dan een paard van nu.”
Hans, nu ook lachend: “Maar wat ik bedoel: het is nooit opgenomen.”
Harry concludeert: “De keuze voor een shot was ook vaak anders dan de realiteit van nu. Zo kun je een filosofische discussie voeren of film überhaupt wel de realiteit weergeeft.”
Onvindbaar?
Hoe graag ze hun kennis ook willen delen, dat is niet vanzelfsprekend. Hans: “Wat dat betreft is het een rare wereld. Je moet beelden vaak op korte termijn aanleveren, omdat een item vaak snel op televisie moet zijn, zeker bij een overlijden. Het komt ook wel voor dat wij documentairemakers tips en tricks geven over ons archief, maar in de praktijk seinen we omroepen of producenten zelden in over materiaal dat in onze ogen geschikt zou zijn voor een item of zelfs docuserie of film.”
Pareltje
Hoeveel uren research nodig zijn voor het perfecte en complete beeldmateriaal is vooraf soms moeilijk in te schatten, maar des te groter is de vreugde als dat pareltje uit de diepte wordt opgedoken, weet Hans: “. Ik heb lang gezocht naar een wapperende vlag van Indonesië. In die documentaire die geheel uit zwart-wit beelden bestaat was het belangrijk dat dit specifieke shot boven water kwam. Na lang zoeken had ik beet. Er zijn beeldresearchers die zeggen dat ze iets hebben gevonden, maar je vindt nooit iets, je komt iets tegen.”
Ook Harry vindt het zoeken voor mooie projecten of een producent van naam en faam begeleiden een eer: “Een maand geleden kwam de serie The U.S. and the Holocaust van Ken Burns uit in Amerika, waar ik de afgelopen jaren aan mee heb gewerkt samen met beeldresearcher Gerard Nijssen. Ons archiefmateriaal verrijkt iedere aflevering een klein stukje. Dit was supertof om in te duiken, maar sommige andere opdrachten zijn weer heel saai. Ik heb ooit, tijdens een snikhete zomer, voor een Brits programma Easy Listening Christmas gezocht. Nou, dat gaat je niet in de koude kleren zitten.”
“Het besef dat we nu de geschiedenis
van de toekomst aan het archiveren
zijn, vind ik heel interessant.”
Toekomst
Harry: “Ik denk dat de interesse in geschiedenis enorm gaat toenemen, juist omdat al dat mooie materiaal in ons archief beschikbaar is. Het besef dat we nu de geschiedenis van de toekomst aan het archiveren zijn, vind ik heel interessant. Als je over tien jaar gaat terugkijken naar 2022 haal je zeker andere dingen uit dit jaar dan je nu in de waan van de dag aan het archiveren bent.”
Hoewel de herfst van Hans zijn carrière in zicht komt, ziet hij zijn toekomst rooskleurig tegemoet. Sterker nog, hij gaat graag door en dat geeft precies aan hoe leuk hij zijn vak vindt: “Ik mag gewoon gratis, op de kosten van de overheid televisiekijken. En als je televisie en film mooi vindt, wat wil je dan nog meer?” Harry lacht: “Precies, zo ken ik je weer.”
Paul de Leeuw draagt werkarchief over aan Beeld & Geluid
Dankzij de collectie worden onderzoekers en makers een complete blik gegund op de processen van een van Nederlands bekendste makers Paul de Leeuw. Scripts, repetities, (out)takes en losse camera-opnamen (iso’s) van meercamera-programma’s laten nauwkeurig De Leeuws werkproces zien.
Zo beschikt het instituut voor media door deze schenking onder andere over materiaal van Bob’s Palace (later De schreeuw van de leeuw), repetities van de populaire sitcom Seth & Fiona, de radioshow De Leeuw wordt wakker en takes van Bob en Annie uit De schreeuw van de leeuw. Ook De Leeuws cabaretvoorstelling Wie plukt mij, die nooit is uitgezonden, is onderdeel van de schenking.
Paul de Leeuw: “Het is mooi om te weten dat het meeste tv werk in goede handen is als het gaat om je oeuvre. Naast de hoogtepunten ook vooral de dingen die nooit zijn uitgezonden of het blauwe tv licht niet hebben gehaald.”
“Het gebeurt niet vaak dat we zo’n unieke collectie in handen krijgen van zo’n groot mediamaker en -vernieuwer als Paul de Leeuw. We zijn vereerd dat wij dit materiaal met grote zorg mogen bewaren en beschikbaar stellen voor toekomstige generaties makers”, aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld & Geluid.
Een deel van het werkarchief is inmiddels gedigitaliseerd en te vinden via DAAN, het digitale archief van Beeld & Geluid. De podcast De Leeuw lult verder van NPO Radio 5 is hier te beluisteren.
Bron: Beeld & Geluid/BM
Foto: Eppo van Nispen tot Sevenaer, Paul de Leeuw, Iris van den Ende en Ron Eshuijs (MediaLane)
De film Ferry is vanaf 14 mei exclusief op Netflix te zien. Het verhaal begint in 2006 in Amsterdam. Een meedogenloze Ferry Bouman werkt voor hasjbaron Brink, een machtige crimineel en Ferry’s mentor. Op een dag wordt de bende bruut overvallen en raakt de zoon van Brink levensgevaarlijk gewond. Wanneer de sporen naar een groepje kampers in Brabant wijzen, wordt Ferry op pad gestuurd om de daders te vinden.
Na jarenlange afwezigheid keert Ferry terug naar zijn geboortestreek die hij lang geleden ontvluchtte. Het stroeve weerzien met de familie van wie hij vervreemd is, de terugkeer naar het kampeerleven dat hij afgezworen had en de ontmoeting met zijn charmante buurvrouw Daniëlle kruipen langzaam onder het stalen pantser van Ferry. Zijn zoektocht leidt tot onverwachte ontknopingen en uiteindelijk wordt de loyaliteit van Ferry zwaar op de proef gesteld…
Credits
Productiemaatschappij: De Mensen
Producenten: Nico Moolenaar, Pieter van Huyck, Ivy Vanhaecke
Regisseur: Cecilia Verheyden
Scenaristen: Bart Uytdenhouwen, Nico Moolenaar
Cast: Frank Lammers, Elise Schaap, Monic Hendrickx, Raymond Thiry, Huub Stapel, Tim Linde, Yannick van de Velde, Maarten Heijmans, Olaf Ait Tami, Adison dos Reis, Bob Stoop, Juliette van Ardenne, Eva Laurenssen, Mike Weerts en Bram Blankestijn
Beeld en Geluid wint FIAT/IFTA Excellence in Media Management award
Het instituut ontving de award voor de archivering van audiovisueel materiaal van de Tweede Kamer in het Digitaal Audiovisueel Archief van Nederland (DAAN). Annemieke de Jong, tot voor kort digital preservation officer bij Beeld en Geluid, ontving de Lifetime Achievement Award voor haar werk en inzet voor het behoud van audiovisueel erfgoed. De conferentie vond online plaats en werd gehost in Dublin door RTE, de Ierse publieke omroep.
Award-winnende debatten Tweede Kamer
Het project waarbij audiovisueel materiaal van de Tweede Kamer door Beeld en Geluid wordt gearchiveerd in DAAN is een samenwerking tussen de Tweede Kamer, het Nationaal Archief en Beeld en Geluid. De Tweede Kamer is wettelijk verplicht opnames van debatten na twintig jaar over te dragen aan het Nationaal Archief.
Om te voorkomen dat het Nationaal Archief op termijn materiaal van twintig jaar oude dragers ontvangt en moet opslaan, is met dit project pro-actief gekozen voor een meer duurzame oplossing door opslag in het archief van Beeld en Geluid. Annelies Cordes (Projectleider) en Arnoud Goos (Product Manager) namen de award in ontvangst voor hun bijdrage aan dit project.
We zijn zo ontzettend trots! Van harte gefeliciteerd met deze eer Annelies en Arnoud! 🥳🥳 https://t.co/UIpfqgUcCd
Lifetime Achievement Award
Annemieke de Jong, Digital Preservation Officer bij Beeld en Geluid, ontving de Lifetime Achievement Award voor haar werk en inzet voor het behoud van audiovisueel erfgoed. Gedurende haar carrière heeft zij een blijvende stempel gedrukt op archivering door de transformatie van analoge naar digitale archivering te onderzoeken. De laatste 38 jaar deed zij dit in dienst van Beeld en Geluid en zijn rechtsvoorgangers.
Eredivisie Media & Marketing en Beeld en Geluid breiden samenwerking uit
Beeld en Geluid maakt deze content toegankelijk via zijn nieuwe dienst DAAN (Digitaal Audiovisueel Archief Nederland), de hoogst mogelijke standaard in digitale content archivering.
EMM en de afzonderlijke clubs uit de Eredivisie en Eerste Divisie krijgen binnen DAAN een volledig eigen werkomgeving. Beeld en Geluid continueert ook de centrale afhandeling van licenties met betrekking tot zakelijke aanvragen voor het beeldmateriaal. Beeld en Geluid is het enige audiovisuele archief ter wereld met een zogenaamd Data Seal of Approval, de hoogst mogelijke erkenning voor een erfgoedinstelling. Het behoort daarmee tot de wereldtop in archivering van uniek erfgoed.
“Wij zijn ongelooflijk trots dat Eredivisie Media & Marketing hun fantastische archief verder bij ons uitbreidt. Met onze nieuwe archiefdienst DAAN is het nationale clubvoetbal bij ons in zeer goede handen“, aldus Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur Beeld en Geluid.
In 2008 is Eredivisie Media & Marketing (EMM) opgericht door de 18 Eredivisieclubs en Endemol, ter exploitatie van de collectieve media- en sponsorrechten van de Eredivisieclubs. Nadat de KNVB zich daarbij voegde in 2010, werd FOX Networks Group in 2012 partner van het initiatief. Het seizoen 2017/18 is de tiende jaargang voor EMM en voor FOX Sports Eredivisie als thuisbasis van het Nederlandse clubvoetbal.
