Taco Tackelt: Alternatieve ideeën
“We missen een goed beeld van de toekomst (…) we zien een visie die te sterk gericht is op het verleden (…)”. Treffende tekst van lid Oostenbrink (BBB) tijdens het mediadebat op 14 april. Als eerder in deze rubriek aangegeven, zou ik bij voorkeur eerst een goed debat willen dat uitmondt in een prospectieve integrale visie op de media- en telecomsector die gezamenlijk het informatielandschap vormen. Maar goed, losse ideeën op deelonderwerpen lijkt de modus operandi getuige de ruim 30 tijdens het debat ingediende moties. Laat ik daar eens aan meedoen.
Omroepen. Vanaf een nieuwe concessieperiode hebben omroepverenigingen niet meer per definitie ‘zendtijd’. Ze behouden hun autonomie en krijgen vrijheid samen te gaan of andere juridische vorm te kiezen. Het ‘recht op zendtijd en budget’ dat omroepverenigingen nu hebben, wordt in 5 jaar afgebouwd naar 0. Iedereen treedt gefaseerd uit. Toetreden tot ‘het bestel’ kan niet meer en hoeft ook niet meer. Elke organisatie, of dit nu een ‘oude omroepvereniging’, een commerciële producent of Unicef is, kan rechtstreeks programma’s aanbieden. Politieke partijen uitgezonderd.
Programmering. Een centrale organisatie programmeert op basis van een combinatie van door de Tweede Kamer periodiek bepaalde thema’s (nieuws, sport, entertainment, levensbeschouwing et cetera), daarop gealloceerde middelen én met data onderbouwde criteria. Die criteria zijn zaken als maatschappelijke afspiegeling en relevantie, ontbreken van commercieel aanbod, bereik et cetera.
Taakomroepen. Alleen de NOS blijft, met vaste taken en budget. Het relevante deel van de NTR kan daarin opgaan.
Toetreden tot ‘het
bestel’ kan niet meer
en hoeft ook niet meer
Centrale organisatie. NPO produceert niets, verzorgt marketing en distributie. Distributie tegen non-discriminatoire voorwaarden. Doorgiftevergoedingen die distributeurs als KPN, Ziggo en Odido afdragen, vermelden ze transparant op hun factuur aan de consument. Enige eigen distributie is van belang om data te verzamelen en gevoel te houden bij de markt. Zwaartepunt zou moeten liggen op NLZIET. Koppeling aan het commerciële aanbod is essentieel voor het bereik van alle doelgroepen. Ook een actieve distributiestrategie op internet en platforms als YouTube, Instagram en TikTok is daarvoor van belang.
Reclamevrije publieke omroep. Dat is te kostbaar. Het is voorlopig van belang dat er een grote ‘derde’ RTV verkopende partij actief blijft opdat DPG en RTL elkaar kunnen omarmen in de mondiale strijd die zij voeren. Eigen sales is niet noodzakelijk. Breng de Ster op termijn naar de markt. Als zelfstandige partij zou zij in de toekomst moeten inschrijven op een periodiek door de centrale organisatie uit te schrijven tender voor het verkopen van haar reclame. NB: Een verbod met betrekking tot op kinderen gerichte reclame is kortzichtig. Als de NPO niet aanbiedt, vloeien die gelden deels naar niet gereguleerde influencers op de socials.
Ondersteunen kleine spelers. Ster zou per direct kleine ‘uitgevers’ de kans kunnen geven hun aanbod met dat van haar te bundelen. Dat geeft hen een betere kans te overleven en blijvend bij te dragen aan pluriformiteit.
Toezicht. Het Commissariaat voor de Media zou gezamenlijk met de Raad voor Cultuur de politiek kunnen adviseren en moeten worden uitgerust met handhavings- en controlebevoegdheden. Omroepen die tegen deze ideeën zijn, wekken tenminste de schijn weinig vertrouwen te hebben in hun langjarige maatschappelijke toegevoegde waarde.
Taco Jelgersma
Taco Jelgersma is adviseur, ondernemer en co-host van de DutchMedia Podcast. Hij schrijft zijn columns op persoonlijke titel.
