Nationale talkshow
Ik zie als een blok op tegen de komende tv-periode. Het is nog ongeveer zes weken tot aan de verkiezingen, ik hou van nieuws en actualiteiten, maar ik vrees het ergste. Drie jaar Oekraïne en Gaza is al niet te doen, maar veertig dagen kijken naar politici wanhopig op zoek naar zetels wordt onverdraaglijk.
Het begint er al mee dat ik voortdurend het gevoel heb naar herhalingen te kijken. Dit hadden we toch net al allemaal gehad? Daarna begint de weerzin het te winnen van de interesse. Dezelfde koppen, dezelfde stokpaardjes, dezelfde leugens. Dezelfde retoriek, dezelfde mimiek en het onverholen egoïsme om ten koste van alles de eigen achterban naar de mond te praten. Dat is al jaren aan de gang maar het wordt steeds erger.
En omdat veel mensen geen tv meer kijken en geen krant meer lezen en alleen nog maar zien en geloven wat het algoritme op hun telefoon aanbiedt, komen ze er mee weg. Nergens het landsbelang, nergens het grote verhaal, nergens zorg voor de toekomst. Uit onderzoek blijkt dat nauwelijks de helft van de Europese jongeren nog gelooft in democratie als beste staatsvorm en dat een sterke man of vrouw om de problemen op te lossen een verleidelijk alternatief begint te worden. Vind je het gek als je er jaar in jaar uit zo’n zielige wanvertoning van maakt?
In talkshows leveren de gesprekken vaak niet veel op. Het blijft altijd min of meer gezellig, niks wordt er doorgeprikt of ontzenuwd. En als in een uitzonderlijk geval iemand een mooi inspirerend verhaal weet te houden, dan wordt dat daarna onmiddellijk op de socials in stukken gehakt. En daar doen we helemaal niks aan.
“Het blijft altijd min of meer gezellig, niks wordt er doorgeprikt of ontzenuwd”
Aan borrelkletstafels zitten totaal ongekwalificeerde en overschatte mannetjes (de vrouwtjes zijn nogal in de minderheid) uit de onderbuik te orakelen, dag na dag, waardoor hun onbelangrijke en slecht onderbouwde mening ineens extreem veel invloed krijgt. Terwijl die mening expres zo spraakmakend mogelijk wordt opgedist – scoren ten koste van alles en iedereen. Leuke kijkcijfers maar verder alleen verharding, verwijdering, angst en onvrede.
En natuurlijk prettige opbrengsten voor zender en medewerkers. Ondertussen lijken andere praatprogramma’s daardoor ingewikkeld en saai. Die proberen daar wat tegenover te stellen met hopeloze schijndebatjes en rare peiling-analyses. Kijk, de peiling van deze week: wie kan er premier worden, denken jullie? Ik word er niet vrolijk van, de problemen worden groter en zo te zien gaat niemand daar wat aan doen.
Is het niet tijd voor een dagelijkse nationale talkshow, één of twee neutrale anchors met een degelijke groep redacteuren en wetenschappers erachter, samen praten over de grote zaken waar we de komende jaren mee aan de slag moeten? Samen proberen oplossingen te maken en te kijken wat voor kabinet daarvoor nodig is. Als je liegt, moet je vijf minuten van tafel, bij twee keer liegen ben je af.
En om het voor iedereen leuk te maken, zetten we een oude man aan de zijkant in een stoel en die mag overal even over zeuren en zeiken. En daar lachen we even om en dan gaan we door met het echte gesprek. En na de verkiezingen brengen we hem met stoel en al naar een rusthuis.
Harm Edens
