Juist met Jens – Kleur bekennen
Dit was zo’n moment waarop de tijd even vertraagt. Je weet wel, dat je brein een paar seconden nodig heeft om de volle, pijnlijke omvang van een situatie te bevatten. Ik had net vol enthousiasme mijn ‘kleurenprofiel’ gepresenteerd. Ik vertelde waar ik energie van krijg (analyseren, innoveren en samen aan de slag) maar ook wat mijn allergieën zijn. Welk gedrag me volledig uit mijn element haalt.
Ik leunde achterover en keek de kring rond. Mijn blik bleef hangen bij de collega naast me. En toen, als een bliksem bij heldere hemel, sloeg het in. De ‘allergie’ die ik net luid en duidelijk had beschreven, de drijfveren die volgens de theorie totaal haaks op de mijne staan… dat was hij. In levenden lijve. Ik had zojuist, voor de hele groep, hardop verkondigd dat ik de professionele essentie van de persoon naast me ten diepste onuitstaanbaar vind. Auw.
Nu hoor ik een deel van jullie al denken: ‘O nee, niet weer zo’n sessie met kleurtjes. Elkaar knuffelen en in een hokje duwen.’ Geloof me, na ruim 25 jaar op de vloer bij radio en televisie, waar de ‘niet lullen maar poetsen’-mentaliteit regeert, heb ik die weerstand vaak genoeg gevoeld en gezien. Het voelt soms als een softe onderbreking van het echte werk: deadlines halen en programma’s de lucht in krijgen.
We drijven elkaar soms tot waanzin,
maar nu snapten we ineens waarom
En toch is er iets interessants aan de hand. Want hoewel het ongemakkelijk was, gebeurde er na mijn ‘auw-moment’ iets waardevols. De collega in kwestie grijnsde. Hij herkende het. We raakten aan de praat. Niet over de persoon, maar over het proces. Hij, die nog wel eens met zijn vuist op tafel slaat en die zijn succes continu etaleert, en ik, de analyticus die houdt van een harmonieuze sfeer. We drijven elkaar soms tot waanzin, maar nu snapten we ineens waarom.
Dit is precies de kern van wat Harvard-professor Amy Edmondson ‘psychologische veiligheid’ noemt. Het is de overtuiging dat je in een team kwetsbaar durft te zijn, fouten mag toegeven en zelfs ongemakkelijke waarheden (zoals mijn onbedoelde ‘bekentenis’) op tafel kunt leggen zonder angst voor afwijzing. Zo’n kleurensessie, hoe zweverig het ook kan voelen, is een tool om die veiligheid te bouwen. Het geeft je een gemeenschappelijke taal om over verschillen te praten zonder dat het een persoonlijke aanval wordt.
Samenwerken is geen vanzelfsprekendheid. Het is topsport. Het vereist dat je verder kijkt dan je eigen voorkeuren en je openstelt voor de drijfveren van een ander. Het betekent erkennen dat de eigenschap waar jij je het meest aan ergert bij een collega, misschien wel precies de kwaliteit is die het team nodig heeft om verder te komen.
Is het soms gedoe? Absoluut. Is het soms ongemakkelijk? Reken maar. Maar wat levert het op? Alles. Want de beste ideeën, de meest creatieve oplossingen en de meest robuuste producties ontstaan nooit in je eentje vanuit je eigen bubbel. Ze ontstaan in de kookpot van verschillende inzichten, talenten en ja, zelfs van die ‘allergieën’. Samenwerken is misschien wel het moeilijkste wat er is, maar het levert altijd meer op dan de som der delen. Zelfs als je daar eerst even pijnlijk kleur voor moet bekennen.
Jens Timmermans
Jens Timmermans werkte aan de creatieve, technische en zakelijke kant van de radio. Nu helpt hij als oprichter van Met Jens bedrijven met leiderschap en teamontwikkeling.
