De ‘hartstochtelijke oproep’ van Frank Volmer

Of we het nu leuk vinden of niet, de supermarkt heeft het vrijwel overal gewonnen van kleine winkels met specialiteiten. En grote supermarkten winnen weer van kleinere supermarkten omdat ze daar nog meer specialiteiten verkopen. De suggestie vrijwel compleet te zijn, gemak en een acceptabele verhouding tussen de waarde en de prijs zijn voor de klanten van een supermarkt de belangrijkste reden om er te komen.

Ook Bol.com, Marktplaats en Coolblue doen het goed omdat je minimaal het gevoel hebt dat je er alles kan krijgen, in een paar clicks. Begrijp me niet verkeerd. Ik ben een fan van speciaalzaken. Maar je voelt er vrijwel altijd een onuitgesproken machteloosheid. Hoe hard er ook wordt gewerkt, je voelt maar zelden dat het voldoende zal zijn om de kracht van overvloed, gemak en voordeel van de supermarkt het hoofd te bieden.

Als het om media gaat, zien we in mijn beleving precies hetzelfde. YouTube, Spotify en Netflix winnen door overvloed, gebruiksgemak en een goede verhouding tussen waarde en prijs. Bij YouTube ‘betalen’ kijkers met hun aandacht voor korte commercials of ‘wegclickbare’ banners. Bij Spotify kan je kiezen tussen een advertentiemodel en een abonnement. Spotify is trouwens het beste bewijs dat je een dienst niet voordeliger kan maken dan illegaal downloaden, zeg maar stelen, maar wel eenvoudiger en daarmee aantrekkelijk genoeg om voor te betalen.

Ondertussen openen we in Nederland de ene speciaalzaak na de andere

Bij Netflix betalen ondertussen meer dan 2,5 miljoen huishoudens tussen de 9 en de 15 euro per maand om met een paar gezinsleden of buren naar een schier onuitputtelijke database aan series te kijken. De filmcatalogus is de achilleshiel. Als Prime van Amazon en Disney ook hier de aanval op Netflix openen, gaat dat een spannend gevecht worden.

Ondertussen openen we in Nederland de ene speciaalzaak na de andere. Videoland, NPO Start Plus, RTL XL, NLZiet, Kijk.NL, Picl, Ximon, film.nl, Ziggo Go, Pathé, KPN on demand en ik zal er vast nog wat vergeten. Allemaal een mooi gespecialiseerd assortiment, maar met minder gemak omdat je niet alles op één plek kunt bekijken en een prijs waarvan je telkens denkt “Is het me dat waard?”

Ik ben heel benieuwd of het alle Nederlandse partijen kan lukken, als we één vuist maken, en als we echt de handen ineen slaan. Eén platform maken, waar het publiek alle films en programma’s van Nederlandse zenders en programmamakers kan zien en terugzien. Waar het publiek kan kiezen of ze wel reclame willen zien, en dus niet of weinig geld betalen, of dat ze kiezen voor reclamevrij. Waar kijkers zélf kunnen bepalen of ze hun privacy deels willen opgeven in ruil voor een lagere prijs en minder, maar relevantere reclame. Waar we, net als op YouTube, Facebook en Netflix, zorgen dat het gemak zo groot is dat het publiek er als vanzelfsprekend op af komt.

Als blijkt dat dát niet lukt, zit er weinig anders op dan ervoor te zorgen dat onze programma’s en films verkrijgbaar zijn in de grootste supermarkten, die van Facebook, YouTube en Netflix. En dan maar hopen dat klanten ze kunnen vinden en dat de opbrengst uit die platforms voldoende is om zulke mooie programma’s te blijven maken. Een onzekere toekomst. Ik denk dat het minimaal de moeite waard is om samenwerken een serieuze kans te geven.

Maar waarom is de handen ineen slaan zo verdomd moeilijk? Als het om samenwerken gaat, lijkt het erop dat we meer weg hebben van door koplampen verblinde konijntjes, die het gevaar met hoge snelheid zien naderen maar niet bewegen. Ik heb het bij de kranten en tijdschriften gezien waar we na verschillende vruchteloze pogingen samen een gemeenschappelijk digitaal betaalplatform op te zetten collectief met Blendle in zee gingen. Net nu ik begin te geloven dat Blendle een winnende supermarkt zou kunnen worden, besluit NRC zijn assortiment uit de schappen te halen en doet ook De Telegraaf nog maar half mee.

Dan wordt het series en films aan Netflix, Prime en Disney verkopen

Ook bij NLZiet zien we dat alle deelnemers naast hun deelname allemaal nog andere platforms in de lucht houden. In al die platforms zitten goede onderscheidende elementen, die samen zouden moeten komen in een compleet, gemakkelijk en betaalbaar platform. Ik kan niet beoordelen of NLZiet het meest kansrijke platform is, maar ik weet wel dat als we nu niet snel besluiten, echt te gaan samenwerken, en een complete, gemakkelijke en concurrerende supermarkt neer te zetten, we beter kunnen besluiten alle mooie programma’s te verkopen via de populairste supermarkten die er nu al zijn.

Dan wordt het series en films aan Netflix, Prime en Disney verkopen. De rest van de programma’s vinden dan hun weg naar de consument via Facebook en YouTube. Het lastige van die strategie is dat je nauwelijks meer invloed hebt op de kans dat de programma’s worden bekeken. Natuurlijk zullen echte blockbusters wel worden gevonden, maar voor de meeste programma’s word je als maker afhankelijk van de algoritmes van Facebook en YouTube of die van Ziggo/Liberty.

Ik hoop dat de makers mensen om zich heen verzamelen die blijven strijden voor voldoende geld en distributiekracht om mooie programma’s te blijven maken. Als verantwoordelijke voor de Ster ben ik een kleine speler in het ecosysteem. Maar ik doe een hartstochtelijke oproep om de handen ineen te slaan en samen te werken aan integraal mediabeleid waarin de kwaliteit en de functie van programma’s wordt bewaakt. Ik wens de media een prachtige coöperatieve volgende 100 jaar.

Bron: BM