Consultancykosten NPO stijgen explosief
De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) heeft de afgelopen vijf jaar zijn afhankelijkheid van externe organisaties explosief zien toenemen. Sinds 2012 zijn de uitgaven aan externe consultants en professionals met meer dan 150% gestegen, zo is te lezen in een uitgebreide analyse op de website van consultancy.nl.
De uitgaven zijn zelfs zo hoog, dat ze neerkomen op bijna de helft van alle uitgaven aan salarissen van werknemers, een gegeven dat hoogst opmerkelijk te noemen is voor een organisatie die wordt gefinancierd uit publiek geld. Om te ondersteunen bij de grote transformatie die de NPO doormaakt, schakelde de omroep de hulp in van externe consultants en inhuurkrachten.
Uit een analyse van de jaarverslagen van de NPO blijkt dat de kosten hiervoor de afgelopen jaren behoorlijk buiten de oevers zijn getreden. Waar tussen 2009 en 2013 niet meer dan € 5 miljoen werd uitgegeven aan externe krachten, zo ging het in zowel 2016 als 2017 om uitgaven van meer dan € 10 miljoen.
Deze kostenexplosie vindt plaats tegen een achtergrond van relatief stabiele of zelfs dalende organisatie-uitgaven van de NPO, die in het jaarverslag redelijk kort van stof is ten aanzien van waar het geld aan wordt uitgegeven. ‘In 2017 zijn kosten gemaakt voor projecten waaronder de oprichting coöperatie rechtenmanagement, waar de programmarechten van de diverse omroepen worden beheerd; de realisatie van het Radiohuis 1 en 4, organisatieadvies; diverse trajecten vanuit juridisch perspectief en/of externe regelgeving (waaronder de privacywetgeving); en projecten binnen ICT (onder andere op het gebied van IT-security)’, valt te lezen in het verslag. Radiohuis 1 en 4 betreft NPO’s nieuwe locatie op het Media Park in Hilversum. De studio’s van NPO Radio 2 en NPO Radio 5 verhuizen hier op termijn naar toe.
De grote stijging van de kosten, zoals waarneembaar in 2016, werd volgens de beleidsbepalers onder meer veroorzaakt door projecten zoals de ontwerpfase van de nieuwe radiostudio’s, herpositionering van NPO 3FM, de implementatie van een nieuw ERP-systeem en verschillende IT-projecten. Hoewel de NPO geen inzichten deelt over aan welke bureaus geld wordt gespendeerd, is dat tenminste in twee gevallen bekend.
Zo werkt de NPO al jaren samen met The Boston Consulting Group (BCG) aan beleidsplannen en in hun meest recente project stelde BCG voor de publieke omroep een besparingsplan van miljoenen op. En vorig jaar huurde de NPO ook een extern adviesbureau in om de onderhoudsplanning voor de periode 2017-2026 te evalueren. Het ging hier om de nodige verbouwingen in het pand, ten behoeve van de realisatie van nieuwe radiostudio’s, en onderhoud van al zijn eigendommen.
Het groeiende veranderportfolio is mede debet geweest aan de toename in externe inhuur van professionals. Hier speelt ook dat de NPO de juiste expertise niet zelf in huis heeft, of in sommige gevallen simpelweg over ‘onvoldoende capaciteit’ beschikt, zo schrijven bestuursvoorzitters Shula Rijxman en Martijn van Dam in het jaarverslag.
De hoge uitgaven aan externen is een van de redenen waarom de NPO rode cijfers schrijft. In 2017 kwam het gerealiseerde exploitatieresultaat uit op € 700.000 verlies – dit verlies had nog hoger kunnen uitvallen als bepaalde prominente openstaande posities (bijvoorbeeld zendermanager NPO Radio 3FM) eerder zouden zijn ingevuld.
Vorig jaar kwamen de totale uitgaven aan externen neer op 44% van de totale kosten betaald aan lonen en salarissen van de eigen medewerkers, en in 2016 lag dit zelfs op 59%. Als de NPO een ministerie zou zijn geweest, dan zou dit zeker tot Kamervragen hebben geleid, aldus consultancy.nl. Het Rijk heeft namelijk in zijn begrotingsbeleid verschillende afspraken gemaakt met de Tweede Kamer over de inhuur van extern personeel. De belangrijkste norm is dat maximaal 10% van de totale personele uitgaven (ambtelijk personeel + externe inhuur) mag worden uitgegeven aan externe inhuur. Ter vergelijking: de NPO zou vorig jaar, onder de ministeriële norm, een score van 30% hebben gehad.
Bron: Consultancy.nl
