YouTube versus tv: appels en peren?

Matthijs van Nieuwkerk beweerde stellig in De Wereld Draait Door dat de YouTube-video’s #Boos van Tim Hofman beter scoren dan welk NPO 3-programma ook. NRC neemt dit op 13 september nagenoeg over: “Boos trekt op YouTube meer kijkers dan bijna elk ander programma op jongerenzender NPO 3″. Hoe zit het nu eigenlijk?

Bij televisie worden zenderbazen en producenten al decennia om 08.00 uur ’s ochtends gewekt met de zogeheten ‘kijkcijfers’, gemeten door de Stichting KijkOnderzoek (SKO). In de tv-industrie is men gewend te spreken over het ‘gemiddelde aantal kijkers’, wat inhoudt dat SKO rapporteert over het aantal mensen dat gemiddeld gedurende de hele uitzending het programma bekeek.

Bij online kijken (zoals YouTube) wordt meestal in ‘views’ gesproken. Een view is eigenlijk het afspelen van een video door een gebruiker. De video hoeft niet helemaal te worden afgekeken, maar de kijktijd wordt wel bijgehouden. Wanneer een gebruiker dus na twintig seconden al weer weg is, wordt dit wel als view geregistreerd. Maar wanneer je als gebruiker verschillende keren achter elkaar op een filmpje klikt, wordt deze nog steeds als één view geteld.

Hoewel de exacte systematiek (algoritme) van het meten van views bij YouTube niet bekend is, voert het te ver om te stellen dat hier de slager zijn eigen vlees keurt aangezien Google, het moederbedrijf van YouTube, niet gebaat is bij duizenden fake views, al was het maar om de advertentieopbrengsten voor haar creators in het gareel te houden. Hoewel… afgelopen week maakte Facebook publiekelijk haar excuses dat het meer dan twee jaar lang verkeerde berekeningen had gemaakt van het aantal views en kijktijd van de video’s op haar netwerk en dat deze significant lager waren dan eerder voorgesteld.

We pakken het recente voorbeeld van de video’s van Tim Hofman erbij: Boos haalt grofweg 350.000 views per video. Bij televisie wordt gekeken naar het gemiddeld aantal kijkers gedurende elk moment van het programma. Voor televisiecijfers is dan ‘bereik’ (het aantal mensen dat minimaal iets van de uitzending gezien heeft) het meest vergelijkbaar met ‘views’ al moet je dan wel minimaal één minuut aaneengesloten hebben gekeken, maar daar doen we omwille van het voorbeeld even niet moeilijk over.

We nemen een periode van twee weken, 29 augustus-11 september 2016, precies het tijdvak van de discussie rondom deze kwestie. Je ziet dan dat 48 uitzendingen meer dan 350.000 ‘bereikten’ halen (exclusief WK Kwalificatie voetbal). Nederlanders spenderen in totaal 716 miljoen minuten in twee weken aan NPO 3 content.

Voor de volledigheid en duidelijkheid draaien we ‘m ook nog een keer om: we berekenen voor Boos het gemiddeld aantal kijkers. De watchtime van de Boos video’s is een kleine 6 minuten (op een lengte van 10 à 12 minuten per video is dat voor YouTube begrippen overigens een uitstekend resultaat). Doorgerekend haalt Boos dan een gemiddeld aantal kijkers van 175.000 (de helft van 350.000).

Dan zijn er in de genoemde periode 67 (!) televisietitels op NPO 3 die gemiddeld meer kijkers halen dan dat. Dat is overigens maar 10% van het aanbod over de gehele periode. Boos is dus naar NPO 3 maatstaven best een goed scorend programma, maar om de conclusie te trekken dat het beter scoort dan elk ander programma op NPO 3 is dus verre van juist.

Staatssecretaris Sander Dekker deed er vorige week nog een schepje bovenop door voor te stellen om NPO 3 voortaan alleen nog maar voor internet te maken, in navolging van BBC 3, de Britse jongerenzender die eerder dit jaar web only ging. Wat hij op dat moment waarschijnlijk nog niet wist,is dat BBC 3 inmiddels 20% van zijn jonge kijkers heeft verloren, waarschijnlijk aan de commerciële concurrentie. In mijn optiek kunnen beide media elkaar het beste versterken. Dus allebei doen, zoals nu al deels gebeurt, en niet of of.

Daarnaast begrijp ik de behoefte niet zo goed om deze verschillende media voortdurend met elkaar te vergelijken. Geregeld hoor ik vrienden op feestjes en partijen zeggen dat hun zoon of dochter helemaal geen tv meer kijkt. Maar als ik dan vraag of hun kids ons programma Brugklas kennen, dan klinkt steevast het antwoord ‘natuurlijk’. Waarschijnlijk online bekeken, maar wat doet dat er toe? Zonder dat we het in de gaten hebben, kijken we met z’n allen meer naar tv-programma’s en series dan ooit tevoren, op onze tablet, telefoon, laptop en zelfs op TV (lineair en online).

Met YouTube worden vooral millennials bediend, een prachtige doelgroep. In twee jaar tijd hebben wij bijvoorbeeld met het YouTube-kanaal Paardenpraat TV (what’s in a name) hét online platform gecreëerd voor ‘paardenmeisjes’ met 1,5 miljoen views per maand en meer dan 70.000 abonnees. Iedere maandag en woensdag om 16.00 uur staat een nieuwe video online. Zijn we drie minuten te laat, dan stromen de verontwaardigde comments binnen waar de nieuwe video toch blijft. De fans zitten dus klaar voor hun scherm, ongeduldig te wachten tot de nieuwe video er is. Waar doet me dat toch aan denken?

Taco Zimmerman
Directeur Tuvalu Media
(Producent van tv-programma’s als Maestro en Ali B Op Volle Toeren alsmede YouTube-kanalen zoals Vol Gas met Joey en Paardenpraat TV. Via Tuvalu’s MCN ‘Age Network’ gaan per maand meer dan 250 miljoen views)