“Journalistieke onafhankelijkheid is essentieel”

Daphné Dupont-Nivet is onderzoeksjournalist en maker van het HUMAN-programma Wat houdt ons tegen?. Zij is ook actief bij het platform Investico dat zich ten doel stelt hoogwaardige nieuws- en onderzoeksverhalen te brengen om het publieke debat te voeden in het algemeen maatschappelijk belang.

“Ik focus mij vooral op klimaat en duurzaamheid. Een journalist heeft een andere functie dan een activist. Je moet de feiten zorgvuldig wegen en aangeven wat er beter kan. Politici en bedrijven moeten vervolgens de juiste stappen zetten. Als onafhankelijke journalist kun je de verantwoordelijken concreet ter verantwoording roepen, dat is essentieel en mijn belangrijkste doel.”

Bron: BM

Bericht delen

“Zorgvuldige journalistiek is belangrijk”

Edwin Kreulen is journalistiek ombudsman van dagblad Trouw. Samen met ‘collega’ Margo Smit praat hij over het nut van ombudsmannen. “Ik was eerst van plan om advocaat te worden, maar journalistiek leek mij vervolgens een stuk leuker.”

“Als iedereen iets beschrijft vanuit een bepaalde richting, dan wil ik erg graag kijken hoe het aan de andere kant zit. Vanwege mijn functie tik ik soms collega’s op de vingers. Maar het gezamenlijke doel is om zorgvuldige journalistiek te bedrijven. En daarom heb ik zelden ruzie met collega’s, terwijl ik dit werk nu al jaren doe.”

Bron: BM

Bericht delen

ON! wil naar rechter stappen om verbeteringsrapporten die NPO eist

Met deze rapportages wil de NPO dat ON! aantoont dat ze de door de aspirant-omroep zelf aangedragen verbeterpunten doorvoeren.

Advocaat Hakan Külcü kondigde het kort geding dinsdag aan in de uitzending van Ongehoord Nieuws. “We hebben het bestuur heel lang gevraagd naar de wettelijk basis voor deze extra rapportages”, zei Külcü. Volgens ON! is deze basis er niet. Külcü spreekt in de uitzending van “machtsvertoon”.

De NPO vroeg om de extra rapportages nadat de Ombudsman voor de publieke omroepen constateerde dat ON! zich schuldig maakt aan het verspreiden van aantoonbaar onjuiste informatie. ON! stelde hierna een plan op waarin stond dat presentatoren training en coaching moeten krijgen, dat er op de website van ON! een rubriek verbeteringen zou komen en dat de omroep een factchecker in dienst zou nemen.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen

Ombudsman NPO wil dat Journalistieke Code vaker wordt herzien

“Ik ben heel blij dat de omroepen en de directies zich nu achter de nieuwe code staan”, aldus Smit. “Dan weten de journalisten van de NPO waar ze mee aan de slag kunnen. Maar dit soort herzieningen zou echt vaker moeten plaatsvinden. Het heeft nu vijf jaar geduurd, terwijl de journalistiek en de media zo snel veranderen.”

Als voorbeeld noemt Smit het onderwerp AI (kunstmatige intelligentie), waarover op dit moment in de media flink wordt gedebatteerd. “In deze code staat geen enkele verwijzing naar dat onderwerp en de ethische gevolgen die het kan hebben”, stelt de Ombudsman. “We moeten de code bijhouden naar de geest van de tijd. Eens per jaar is misschien heel ambitieus. Maar laten we vooral niet weer vijf jaar wachten.”

Het document biedt het publiek ook inzage in de werkwijze en normen van de diverse Hilversumse redacties. Het zijn ook de regels die de ombudsman van de publieke omroepen gebruikt om klachten over programma’s te toetsen. Een van de belangrijkste veranderingen is dat de code voortaan niet meer alleen geldt voor nieuws- en actualiteitenprogramma’s, maar ook voor uitzendingen in de genres sport en educatie.

Ook staat in de nieuwe code dat het vermelden van zaken als etnische afkomst, geaardheid of religie alleen gepast is wanneer dit relevant is voor een onderwerp of item. De Journalistieke Code is unaniem aangenomen door alle omroepen.

Bron: Nu.nl/BM
Foto: Stefan Heijdendael/NOS

Bericht delen

Uslu besluit voor de zomer over lot Ongehoord Nederland

In haar brief aan de Tweede Kamer laat Uslu weten dat sprake is van een uniek verzoek om de voorlopige erkenning van ON! in te trekken. Ondanks de grote druk om snel duidelijkheid te geven, wil Uslu niet over een nacht ijs gaan. “Een dergelijk besluit met potentieel ingrijpende gevolgen wil ik niet lichtvaardig nemen.” Daarom zal ze ook advies inwinnen bij de landsadvocaat.

De politieke druk op Uslu is groot om tot intrekking over te gaan. Maandag gaven tal van partijen in reactie op het NPO-verzoek al uiting aan de wens de voorlopige vergunning definitief in te trekken.

De NPO wil dat de licentie wordt ingetrokken, omdat ze geen enkele verbetering ziet na het uitschrijven van de derde boete wegens het overtreden van de journalistieke regels. Na de derde boete zag de raad van bestuur van NPO geen andere weg dan overgaan tot ‘het uiterste middel dat de wetgever de NPO heeft toegekend; een verzoek aan de staatssecretaris Cultuur en Media om de voorlopige erkenning in te trekken’.

Het actualiteitenprogramma Ongehoord Nieuws is de steen des aanstoots: dat zou ‘stelselmatig’ de journalistieke code van NPO overtreden. Daarbij baseert de publieke omroep zich op diverse onderzoeken van Ombudsman Margo Smit. Er zijn nu drie boetes uitgeschreven die optellen tot een kleine 3 ton.

‘Alle basisbeginselen aan laars gelapt’
In de uitzending van Ongehoord Nederland van dinsdag kwam de advocaat van ON in het geweer tegen het verzoek van NPO aan de staatssecretaris. De NPO heeft ‘onzorgvuldig gehandeld’, stelt advocaat Hakan Külcü.

“Het neerleggen van zo’n verzoek dien je van tevoren aan te kondigen en we hebben dat nu pas vernomen, maar het verzoek is al ingediend bij de minister. Dit kan niet”, reageert de raadsman. “Ten tweede moet ON! de kans krijgen een eigen zienswijze in te dienen. Is ons ook ontnomen. We moeten bezwaren indienen. Die kans hebben we ook niet gekregen.”

NPO laat weten dat zij onder embargo ON! in kennis heeft gesteld van het verzoek aan Uslu. Maar: “Tegen het verzoek aan de staatssecretaris is géén bezwaar en beroep mogelijk bij de NPO.”

Bron: AD/BM

Bericht delen

De Avondshow met Arjen Lubach keert in september terug

Het gaat om een reeks van 36 afleveringen, verspreid over negen weken. Dat hebben de VPRO en producent Human Factor TV vrijdag bekendgemaakt. Het aantal kijkers lag afgelopen seizoen gemiddeld rond de miljoen. Het programma heeft zich in drie seizoenen ontpopt tot een vaste waarde in de NPO-programmering.

De Avondshow met Arjen Lubach kende afgelopen seizoen een unicum. Op de avond van de verkiezingen voor de Provinciale Staten werd het programma voor het eerst live uitgezonden. Normaal wordt de show een paar uur van tevoren opgenomen.

Een van de meest besproken items dit seizoen was een filmpje waarin Lubach en zijn team de geldstromen rond Forum voor Democratie bespraken. De Ombudsman van de NPO ontving klachten over het item. Deze heeft zij doorgestuurd naar de VPRO.

Bron: AD/BM

Bericht delen

NPO voornemens derde sanctie op te leggen aan omroep ON!

De Ombudsman van de publieke omroepen deed eind vorig jaar voor de tweede keer onderzoek naar het journalistiek handelen van Ongehoord Nieuws. De Ombudsman ontving sinds de start van het nieuwe seizoen in augustus 1852 klachten van het publiek over het programma en oordeelde op 30 november 2022 dat in 22 van de 23 uitzendingen de Journalistieke Code NPO door ON! opnieuw stelselmatig was geschonden.

Volgens de Ombudsman was er in veel uitzendingen sprake van ‘een patroon van het systematisch delen van aantoonbaar onjuiste informatie, enerzijds door presentatoren in het gesprek geïntroduceerde informatie en anderzijds door het niet doorvragen naar opmerkingen van gasten’. Alle omroepen – en dus ook ON! – hebben zich aan de Journalistieke Code NPO gecommitteerd.

Gezamenlijke media-opdracht
De NPO is volgens de Mediawet verantwoordelijk voor het geven van sturing en het bevorderen van samenwerking met het oog op de uitvoering van de publieke mediaopdracht op landelijk niveau. Een belangrijk onderdeel hiervan is dat het media-aanbod van de publieke omroep voldoet aan hoge journalistieke en professionele kwaliteitseisen, zoals neergelegd in de Journalistieke Code NPO. Bij stelselmatige schending van de Code en daarmee het schenden van de samenwerkingsafspraken binnen het publieke bestel, kan de Raad van Bestuur een sanctie opleggen. Een sanctie kan ten hoogste 15% van het voor een omroep vastgestelde budget inhouden.

Vorig jaar werden reeds twee sancties aan ON! opgelegd. De eerste op 5 juli vanwege stelselmatige schending van de Journalistieke Code NPO door ON! tijdens het eerste seizoen van Ongehoord Nieuws en de tweede op 29 december wegens een gebrek aan samenwerking door ON! binnen het publieke omroepbestel.

Zienswijze
Dit betreft nog een voorgenomen besluit. In het kader van hoor en wederhoor krijgt ON! de mogelijkheid om binnen 14 dagen een zienswijze te geven. Vervolgens zal de NPO besluiten of de derde sanctie daadwerkelijk aan ON! wordt opgelegd en zo ja, wat dan de hoogte van de sanctie zal zijn.

Verzoek aan staatssecretaris
Na ontvangst van de zienswijze van ON! en de besluitvorming rond de voorgenomen derde sanctie, zal de Raad van Bestuur zich beraden of er een verzoek aan de staatssecretaris zal worden gedaan om de voorlopige erkenning van ON! in te trekken.

Bron: NPO/BM

Bericht delen

NPO handhaaft eerste sanctie Ongehoord Nederland in bezwaar

Ongehoord Nederland had bij de onafhankelijke Adviescommissie Bezwaarschriften Publieke Omroep bezwaar gemaakt tegen de sanctie, maar de Adviescommissie heeft de NPO op alle punten in het gelijk gesteld. Het besluit van 5 juli 2022 om 2,5% op het aan de omroep toegekende budget voor 2022 in te houden, blijft hiermee in stand. Op 18 november 2022 vond een openbare hoorzitting plaats voor de Adviescommissie. Daar zijn beide partijen gehoord.

De Adviescommissie adviseert de Raad van Bestuur van de NPO om het bezwaar van Ongehoord Nederland ongegrond te verklaren, omdat de Adviescommissie het sanctiebesluit op alle fronten als rechtmatig beoordeelt. De Mediawet geeft de NPO de bevoegdheid om een sanctie op te leggen als sprake is van een overtreding van de Journalistieke Code NPO.

Ook mocht de NPO van de Adviescommissie het rapport van de Ombudsman van 7 juni 2022 gebruiken als grondslag voor dit besluit en ziet de Adviescommissie geen redenen om aan de juistheid van de conclusies van de Ombudsman te twijfelen. Tenslotte oordeelt de Adviescommissie dat “geen sprake is van een beperking van de vrijheid van meningsuiting, omdat geen sprake is van een directe inhoudelijke bemoeienis met programma’s van ON!”.

Bij het bepalen van de hoogte van de sanctie oordeelt de Adviescommissie dat de NPO al “met veel relevante omstandigheden rekening heeft gehouden”. Wel stelt de Adviescommissie om het uiteindelijke bedrag uit coulance nog iets te verlagen, omdat het om een jonge, onervaren omroep gaat. De Raad van Bestuur van de NPO heeft daarom besloten om het bedrag van 93.442,43 euro met 10% te verlagen tot 84.098,19 euro.

Ongehoord Nederland is inmiddels op de hoogte gebracht van het besluit van de Raad van Bestuur van de NPO, samen met het volledige advies van de Adviescommissie.

Bron: NPO/BM

Bericht delen

NPO legt omroep ON! tweede sanctie op in een jaar tijd

Daarbij gaat het met name om het niet handelen in overeenstemming met de publieke waarden en het niet willen voldoen aan hoge journalistieke en professionele kwaliteitseisen. Dit heeft een enorme negatieve impact op de integriteit en reputatie van de publieke omroep en legitimeert het opleggen van een tweede financiële sanctie.

De NPO heeft ON! diverse malen aangesproken om zich aan de binnen het omroepbestel geldende regels en de geldende publieke waarden te houden. ON! geeft daar nog steeds onvoldoende gehoor aan en interpreteert de binnen het bestel geldende regels ten onrechte naar eigen inzicht. De NPO heeft al eerder bekendgemaakt dat in de uitzending van het programma Ongehoord Nieuws op 15 september 2022 de grens is bereikt wat betreft racistische of discriminerende uitlatingen.

De eigen reactie van ON! op deze uitzending heeft het gebrek aan samenwerking sindsdien alleen maar vergroot. Het ontbreken van enige zelfreflectie over hun eigen optreden, het consequent doen voorkomen alsof ON! zelf slachtoffer is van de situatie, en het publiekelijk afvallen van andere partijen uit het publieke bestel – waaronder de Ombudsman – is niet aanvaardbaar. Recent heeft het NPO-bestuur de directie van ON! hierop opnieuw aangesproken in een apart onderhoud.

De raad van bestuur van de NPO kwalificeert deze overtreding als ernstig en hoopt dat deze tweede sanctie – in samenhang met de eerdere sanctie van 93.442,43 euro die gebaseerd was op het eerste rapport van de Ombudsman vanwege overtreding van de Journalistieke Code NPO – leidt tot samenwerking van de kant van ON! en het respecteren van de geldende regels.

De tweede sanctie komt neer op 1,5 % van het voor ON! vastgestelde jaarbudget voor het jaar 2022. De nieuwe sanctie houdt rekening met het feit dat ON! een aspirant-omroep is, er eerder al een sanctie is opgelegd en ON! – ondanks de budgettaire inhouding – redelijkerwijze in staat moet blijven om uitvoering te geven aan haar missie. De raad van bestuur heeft het besluit op 20 december genomen en samen met een uitgebreide onderbouwing schriftelijk aan ON! meegedeeld. Het besluit is vandaag openbaar gemaakt en in te zien via deze link.

Op dit moment nog geen verzoek aan staatssecretaris
De NPO heeft bij herhaalde overtredingen de mogelijkheid om een schriftelijk verzoek te doen aan de staatssecretaris om de voorlopige erkenning van ON! in te trekken. Dit is nu nog niet aan de orde. De raad van bestuur van de NPO ziet het als een vereiste dat ON! de geldende regels binnen het omroepbestel, waaronder ook de Journalistieke Code NPO, ten volle respecteert. De raad van bestuur heeft kennisgenomen van het tweede rapport van de Ombudsman van 30 november 2022 waarbij de Ombudsman vastgesteld heeft dat de Journalistieke Code NPO opnieuw is geschonden. De NPO zal hierover begin 2023 een standpunt bekendmaken.

Bron: NPO/BM

Bericht delen