Article header image
Article header image

“Het bestrijden van desinformatie is van groot belang”

René is sinds mei 2022 hoofdredacteur Journalistiek bij KRO-NCRV. Hij werkte daarvoor sinds 2009 als eindredacteur bij KRO-NCRV. Dat deed hij onder andere bij journalistieke programma’s als Rondom 10, Jinek, De Monitor en Pointer.

“Wat ik het mooiste vind aan tv is dat je door middel van beelden het verhaal kunt vertellen”, aldus René Sommer. “Beelden zeggen vaak meer dan interviews of voice-overs. Ik ben blij dat we bij KRO-NCRV meer dan 100 medewerkers hebben die journalistieke programma’s kunnen maken. Factchecken vinden wij erg belangrijk, alle genoemde feiten moeten kloppen. Door social media heeft desinformatie een grote vlucht genomen. Wij willen met onze programma’s helder en concreet alle relevante feiten zorgvuldig benoemen en onze doelgroepen optimaal informeren.”

Bron: BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

“Journalistieke onafhankelijkheid is essentieel”

Daphné Dupont-Nivet is onderzoeksjournalist en maker van het HUMAN-programma Wat houdt ons tegen?. Zij is ook actief bij het platform Investico dat zich ten doel stelt hoogwaardige nieuws- en onderzoeksverhalen te brengen om het publieke debat te voeden in het algemeen maatschappelijk belang.

“Ik focus mij vooral op klimaat en duurzaamheid. Een journalist heeft een andere functie dan een activist. Je moet de feiten zorgvuldig wegen en aangeven wat er beter kan. Politici en bedrijven moeten vervolgens de juiste stappen zetten. Als onafhankelijke journalist kun je de verantwoordelijken concreet ter verantwoording roepen, dat is essentieel en mijn belangrijkste doel.”

Bron: BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

“Zorgvuldige journalistiek is belangrijk”

Edwin Kreulen is journalistiek ombudsman van dagblad Trouw. Samen met ‘collega’ Margo Smit praat hij over het nut van ombudsmannen. “Ik was eerst van plan om advocaat te worden, maar journalistiek leek mij vervolgens een stuk leuker.”

“Als iedereen iets beschrijft vanuit een bepaalde richting, dan wil ik erg graag kijken hoe het aan de andere kant zit. Vanwege mijn functie tik ik soms collega’s op de vingers. Maar het gezamenlijke doel is om zorgvuldige journalistiek te bedrijven. En daarom heb ik zelden ruzie met collega’s, terwijl ik dit werk nu al jaren doe.”

Bron: BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Gunay Uslu mag besluit nemen over toekomst Ongehoord Nederland

Een kamermeerderheid wil dit dossier dan ook niet controversieel verklaren. Uslu worstelt al maanden met de vraag of Ongehoord Nederland uit het publieke bestel moet worden gezet. Vorige maand vroeg ze, na advies van de landsadvocaat, meer tijd om een zorgvuldig besluit te nemen.

Nu het kabinet demissionair is, handelt het alleen nog ‘lopende zaken’ af. In september, na het zomerreces, wordt bepaald welke kwesties zo controversieel zijn dat ze niet meer aan de orde komen, zoals het asielbeleid. Deze onderwerpen komen pas in een volgend kabinet weer aan bod. Het besluit over Ongehoord Nederland staat hier in principe los van. Uslu kan na de zomer een zogeheten bestuursrechtelijk besluit nemen, waarvoor ze vooraf niet langs de Tweede Kamer hoeft.

Uit het bestel zetten
In april vroeg de NPO aan de staatssecretaris om de licentie van Ongehoord Nederland in te trekken en de aspirant-omroep uit het bestel te zetten. Daarvoor is geen uitspraak van de Tweede Kamer vereist: het is de bevoegdheid van de staatssecretaris.

ON! heeft drie boetes die optellen tot zo’n drie ton. De publieke omroep baseert zich vooral op diverse onderzoeken van Ombudsman Margo Smit. Die heeft vastgesteld de ON! ‘stelselmatig’ de journalistieke code van NPO overtreedt. Bij twee boetes mag een omroep al uit het bestel worden gezet.

Uslu aan zet
Een meerderheid van de Kamer – VVD, D66, GroenLinks, PvdA – bevestigt dat Uslu als eerste aan zet is. Zij zijn niet van plan om het dossier na de zomer controversieel te verklaren. Wel verwacht VVD-kamerlid Pim van Strien dat de staatssecretaris haar besluit vooraf zal toetsen in de Tweede Kamer, om te polsen of ze een meerderheid achter zich heeft staan.

Vooralsnog is alleen de PVV er zwaar op tegen dat Uslu in haar demissionaire rol een besluit neemt over de aspirant-omroep. “Verbieden van ON! staat haaks op het demissionaire karakter van het kabinet. Ik zal in ieder geval mijn uiterste best doen het controversieel te laten verklaren”, aldus PVV’er Martin Bosma.

Bron: AD/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Ombudsman NPO wil dat Journalistieke Code vaker wordt herzien

“Ik ben heel blij dat de omroepen en de directies zich nu achter de nieuwe code staan”, aldus Smit. “Dan weten de journalisten van de NPO waar ze mee aan de slag kunnen. Maar dit soort herzieningen zou echt vaker moeten plaatsvinden. Het heeft nu vijf jaar geduurd, terwijl de journalistiek en de media zo snel veranderen.”

Als voorbeeld noemt Smit het onderwerp AI (kunstmatige intelligentie), waarover op dit moment in de media flink wordt gedebatteerd. “In deze code staat geen enkele verwijzing naar dat onderwerp en de ethische gevolgen die het kan hebben”, stelt de Ombudsman. “We moeten de code bijhouden naar de geest van de tijd. Eens per jaar is misschien heel ambitieus. Maar laten we vooral niet weer vijf jaar wachten.”

Het document biedt het publiek ook inzage in de werkwijze en normen van de diverse Hilversumse redacties. Het zijn ook de regels die de ombudsman van de publieke omroepen gebruikt om klachten over programma’s te toetsen. Een van de belangrijkste veranderingen is dat de code voortaan niet meer alleen geldt voor nieuws- en actualiteitenprogramma’s, maar ook voor uitzendingen in de genres sport en educatie.

Ook staat in de nieuwe code dat het vermelden van zaken als etnische afkomst, geaardheid of religie alleen gepast is wanneer dit relevant is voor een onderwerp of item. De Journalistieke Code is unaniem aangenomen door alle omroepen.

Bron: Nu.nl/BM
Foto: Stefan Heijdendael/NOS

Bericht delen
Article header image
Article header image

Uslu besluit voor de zomer over lot Ongehoord Nederland

In haar brief aan de Tweede Kamer laat Uslu weten dat sprake is van een uniek verzoek om de voorlopige erkenning van ON! in te trekken. Ondanks de grote druk om snel duidelijkheid te geven, wil Uslu niet over een nacht ijs gaan. “Een dergelijk besluit met potentieel ingrijpende gevolgen wil ik niet lichtvaardig nemen.” Daarom zal ze ook advies inwinnen bij de landsadvocaat.

De politieke druk op Uslu is groot om tot intrekking over te gaan. Maandag gaven tal van partijen in reactie op het NPO-verzoek al uiting aan de wens de voorlopige vergunning definitief in te trekken.

De NPO wil dat de licentie wordt ingetrokken, omdat ze geen enkele verbetering ziet na het uitschrijven van de derde boete wegens het overtreden van de journalistieke regels. Na de derde boete zag de raad van bestuur van NPO geen andere weg dan overgaan tot ‘het uiterste middel dat de wetgever de NPO heeft toegekend; een verzoek aan de staatssecretaris Cultuur en Media om de voorlopige erkenning in te trekken’.

Het actualiteitenprogramma Ongehoord Nieuws is de steen des aanstoots: dat zou ‘stelselmatig’ de journalistieke code van NPO overtreden. Daarbij baseert de publieke omroep zich op diverse onderzoeken van Ombudsman Margo Smit. Er zijn nu drie boetes uitgeschreven die optellen tot een kleine 3 ton.

‘Alle basisbeginselen aan laars gelapt’
In de uitzending van Ongehoord Nederland van dinsdag kwam de advocaat van ON in het geweer tegen het verzoek van NPO aan de staatssecretaris. De NPO heeft ‘onzorgvuldig gehandeld’, stelt advocaat Hakan Külcü.

“Het neerleggen van zo’n verzoek dien je van tevoren aan te kondigen en we hebben dat nu pas vernomen, maar het verzoek is al ingediend bij de minister. Dit kan niet”, reageert de raadsman. “Ten tweede moet ON! de kans krijgen een eigen zienswijze in te dienen. Is ons ook ontnomen. We moeten bezwaren indienen. Die kans hebben we ook niet gekregen.”

NPO laat weten dat zij onder embargo ON! in kennis heeft gesteld van het verzoek aan Uslu. Maar: “Tegen het verzoek aan de staatssecretaris is géén bezwaar en beroep mogelijk bij de NPO.”

Bron: AD/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

NPO wil dat vergunning Ongehoord Nederland wordt ingetrokken na derde boete

Het verzoek volgt op de derde boete die de NPO aan de omroep heeft opgelegd. Die bedraagt 131.885 euro. Dit bedrag komt boven op de eerdere boetes van 84.098 euro en 56.065 euro. ON! noemt de nieuwe boete in een reactie een “hernieuwde aanval op de vrijheid van meningsuiting”.

Bij herhaalde overtredingen kan de publieke omroep een verzoek indienen om een omroep niet meer te erkennen, zoals de wettelijke formulering luidt. De NPO schrijft nu geen andere mogelijkheid te zien dan over te gaan tot “het uiterste middel dat de wetgever de NPO heeft toegekend; een verzoek aan de staatssecretaris Cultuur en Media om de voorlopige erkenning in te trekken.”

Een woordvoerder van Uslu bevestigt dat het verzoek is gedaan om de vergunning in te trekken. De staatssecretaris heeft tijd nodig om het verzoek goed te bekijken. Ze gaat om juridisch advies vragen en stuurt deze week nog een brief naar de Kamer.

Stelselmatig code overtreden
De derde boete krijgt Ongehoord Nederland omdat in het actualiteitenprogramma Ongehoord Nieuws “stelselmatig” de journalistieke code van de NPO is overtreden. De NPO verwijst daarbij naar onderzoek van de Ombudsman Margo Smit.

De boete werd in januari al aangekondigd. De raad van bestuur van de NPO schreef destijds in een toelichting over “een patroon van het systematisch delen van aantoonbaar onjuiste informatie”. Dat was volgens de NPO de strekking van het onderzoek van NPO-ombudsman Smit.

Ongehoord Nederland-voorzitter Arnold Karskens zegt dat hij de boetes “tot bij de hoogste rechterlijke instanties zal aanvechten”.

Bron: NOS/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Publieke omroepen passen eind maart hun journalistieke code aan

De omroepen lichten later toe om wat voor aanpassingen het precies gaat, laat een woordvoerder van het CvO weten. De journalistieke code is de algemene code voor alle journalistieke redacties van de publieke omroep. Met deze code worden de werkwijze, regels en normen van diverse Hilversumse redacties vastgelegd.

Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme Rabin Baldewsingh vroeg de NPO eind 2022 om de journalistieke code aan te passen. Dat deed hij toen vanwege het recentste rapport van de NPO-ombudsman over Ongehoord Nederland.

Ombudsman Margo Smit concludeerde in dat rapport dat op basis van de huidige code niet getoetst kan worden of een item racistisch is. Dat deed ze nadat er klachten waren binnengekomen over een uitzending van Ongehoord Nieuws. Klagers vonden dat een item in dat programma racistisch was.

De NPO liet in een reactie op het rapport van de ombudsman weten dat de omroepen verantwoordelijk zijn voor de code, en dus niet de NPO.

Bron: Nu.nl/BM

Bericht delen
Article header image
Article header image

Wytse Vellinga treedt toe tot team van de ombudsman voor de publieke omroepen

Smit: “De journalistiek bij de publieke omroepen speelt een essentiële rol in onze samenleving. Het publiek verwacht dat programma’s en publicaties aan journalistieke normen gehouden worden door een sterk ombudsteam. Naarmate het publiek journalistieke verantwoording belangrijker is gaan vinden, weet het de ombudsman beter en vaker te vinden. Verbreding van het team stond al ruim een jaar op mijn verlanglijstje. De kennis en kunde van Vellinga zijn een zeer gewenste aanvulling.”

Brede journalistieke ervaring
Wytse Vellinga heeft brede praktische en onderzoekservaring. Hij is ruim twintig jaar actief als journalist bij krant, radio, tv en online. Vellinga was meer dan 17 jaar verslaggever voor Omrop Fryslân, maar werkte ook voor het Dagblad van het Noordenen freelance voor diverse andere opdrachtgevers. De laatste jaren was Vellinga onder meer actief als adviseur en trainer bij onder andere de Thomson Foundation en CIRCOM Regional, en gastdocent op universiteiten en hogescholen. Daarnaast heeft hij de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de toekomst van media, journalistiek en de bestrijding van nepnieuws.

Vellinga: “Ik heb de afgelopen jaren bij heel veel redacties achter de schermen mogen kijken en heb goede discussies gehad over de toekomst en de waarde van de journalistiek. En dan zie je dat de journalisten, ongeacht hun achtergrond of werkomgeving, vaak met dezelfde zorgen rondlopen. Zorgen over de betaalbaarheid van goede journalistiek en over het afnemende vertrouwen bij het publiek. Zowel bij de regionale omroep op de Azoren, als op het hoofdkantoor van de BBC worden dezelfde uitdagingen gevoeld. Die discussies op de redacties zijn ontzettend waardevol om het publiek kwalitatief betere verhalen te kunnen brengen.”

Herbenoeming
Margo Smit is op voordracht van het College van Omroepen door de NPO herbenoemd als ombudsman voor de journalistieke producties van de publieke omroepen. Zij is sinds 2017 ombudsman, en gaat op 1 januari 2023 haar derde termijn in. Smit: “Er is grote behoefte aan betrouwbare, controleerbare journalistieke informatie. Daar moet geen enkele twijfel aan bestaan, want dat kost de journalistiek de geloofwaardigheid. De onpartijdige ombudsman kan voor het publiek onderzoeken hoe het journalistieke werk gedaan wordt en of dat aan de normen in de Journalistieke Code voldoet. Het is mooi dat nog een periode te kunnen doen.”

Bron: Ombudsman voor de publieke omroepen/BM

Bericht delen